Το έργο του ηλεκτρικού καλωδίου Great Sea Interconnector «μπορεί και πρέπει να υλοποιηθεί», καθώς «είναι σημαντικό και βιώσιμο», διαμυνήει μιλώντας στην «Ημερησία» και το OPEN TV ο ισραηλινός πρέσβης στην Αθήνα, Noam Katz. Ο κ. Katz μίλησε στην «Ημερησία» πριν την επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ και στην κάμερα του OPEN και τους δημοσιογράφους Έφη Κουτσοκώστα και Γιάννη Φώσκολο μετά την ολοκλήρωση της κρίσιμης επίσκεψης, εν όψει και της συμμετοχής του στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που ανοίγει αυλαία σήμερα, Τετάρτη 9 Απριλίου, στην πόλη των Δελφών.
Και στις δυο συνεντεύξεις χαρακτήρισε το έργο του ηλεκτρικού καλωδίου Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ ως «έργο στρατηγικής σημασίας» για το Ισραήλ, καθώς η σύνδεση με την Ελλάδα και την Κύπρο ανοίγει μια πύλη προς την Ευρώπη και ένα πέρασμα για την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τον Ινδο-Ειρηνικό.
Μετά την επίσκεψη, μάλιστα, του έλληνα πρωθυπουργού, ο κ. Katz εμφανίστηκε βέβαιος πως το έργο θα γίνει: «Το έργο είναι σημαντικό, είναι βιώσιμο, πρέπει να συνεχίσει και θα συνεχίσει». Πότε; «Το συντομότερο δυνατό» απαντά.
«Είμαι σίγουρος πως μια τέτοια διασύνδεση θα υλοποιηθεί σύντομα», λέει μάλιστα, φωτογραφίζοντας και ένα θετικό κλίμα από τις ΗΠΑ για το έργο: «Αυτή η Διοίκηση (σ.σ. του Ντόναλντ Τραμπ) είναι αφοσιωμένη στο όραμα της διασύνδεσης και των ενεργειακών διαδρόμων. Έχω ελπίδα ότι αυτό θα υποστηριχθεί από πολιτικές που θα επιτρέψουν να συμβεί το έργο, ώστε να φέρει σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή», λέει χαρακτηριστικά.
Δεν παραλείπει, άλλωστε, να σημειώσει πως καθώς Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος έχουν μια στρατηγική εταιρική σχέση βασισμένη σε κοινές αξίες και συμφέροντα, «οι ιδέες της συνδεσιμότητας που προάγουν την ανάπτυξη και τη σταθερότητα υποστηρίζονται επίσης από τις ΗΠΑ». Υπενθυμίζεται πως το αμερικανικό κρατικό αναπτυξιακό ταμείο, Development Finance Corporation (DFC) είχε εκφράσει τον Μάιο του 2024 το έμπρακτο ενδιαφέρον του να συμμετάσχει στη διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, μέσω επιστολής προθέσεως (Letter Of Intent), που απηύθυνε τότε στη Διοίκηση του ΑΔΜΗΕ.
Είμαι σίγουρος πως μια τέτοια διασύνδεση θα υλοποιηθεί σύντομα.
Αναλυτικά η συνέντευξη
Πόσο σημαντικό είναι το έργο Great Sea Interconnector για το Ισραήλ; Εχουμε καινούρια δεδομένα μετά την επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ; Υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο, ώστε να επανεκκινήσουν οι έρευνες;
Το GSI είναι ένα πολύ καλό έργο και ένα πολύ σημαντικό έργο. Έχει δυο σημαντικές πτυχές. Η πρώτη είναι προφανής και αφορά στην ενεργειακή σύνδεση που συμβάλλει στο ενεργειακό κοκτέιλ το οποίο η χώρα χρειάζεται. Σκεφτόμαστε το μέλλον και το μέλλον είναι οι ΑΠΕ και η ηλεκτρική ενέργεια, συνεπώς χρειαζόμαστε αυτό το έργο.
Η άλλη σημαντική πτυχή του έργου είναι συμβολική καθώς συνδέει τις τρεις Δημοκρατίες στην ανατολική Μεσόγειο και είναι μέρος ενός ευρύτερου διαδρόμου που συνδέει όχι μόνο την Ελλάδα με το Ισραήλ αλλά συνδέει τον Ινδο-Ειρηνικό με την Ευρώπη, μέσω της Μέσης Ανατολής. Συνεπώς το έργο είναι σημαντικό, είναι βιώσιμο, πρέπει να συνεχίσει και θα συνεχίσει.
Υπάρχουν εξελίξεις που σας κάνουν να πιστεύετε ότι αυτό το έργο θα προχωρήσει σύντομα χωρίς εμπόδια από την Τουρκία, όπως αυτά που έχουμε δει στο παρελθόν;
Όπως είπα επειδή είναι ένα θετικό έργο, επειδή είναι ένα σημαντικό έργο θεωρώ πως θα προχωρήσει το συντομότερο δυνατό.
Υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα που μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας;
Θα έλεγα το συντομότερο δυνατό
Ωστόσο ο γεωπολιτικός κίνδυνος αυτού του έργου είναι ένας σημαντικός κίνδυνος. Σωστά; Και αναφέρομαι κυρίως στον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή.
Δεν νομίζω. Νομίζω πως αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι οι τρεις χώρες που συνεργάζονται για το έργο του GSI, συνεργάζονται επίσης για διασυνδέσεις στο φυσικό αέριο και στο μέλλον, διασυνδέσεις υδρογόνου. Μας ενδιαφέρει αυτό. Και αυτή η συνεργασία υπηρετεί την σταθερότητα και την ευημερία της ευρύτερης περιοχής. Και γι αυτό υπάρχει ένας σημαντικός λόγος να συνεχίσουμε με αυτό το έργο και να το υλοποιήσουμε.
Είναι το Ισραήλ έτοιμο να στηρίξει την Ελλάδα και την Κύπρο για να επανεκκινήσουν οι δραστηριότητες του έργου ;
Δεν θέλω να μπω σε λεπτομέρειες. Το έργο είναι βιώσιμο μπορεί και πρέπει να υλοποιηθεί και νομίζω ότι θα υλοποιηθεί σταδιακά.
Θα πω κάτι γενικό για την ενεργειακή συνδεσιμότητα. Όλες οι χώρες και όλες οι μοντέρνες οικονομίες τρέφονται από την ενέργεια, ο σύγχρονος κόσμος μας και ο πολιτισμός εξαρτάται από την ενέργεια. Και γι αυτό πρέπει να χρησιμοποιούμε τις δυνατότητες που έχουμε. Και αυτό είναι κάτι που υποστηρίζεται από το όραμα των ΗΠΑ. Αυτή η Διοίκηση, σίγουρα, αλλά και οι προηγούμενοι Πρόεδροι. Είμαι σίγουρος πως μια τέτοια διασύνδεση θα υλοποιηθεί σύντομα.
Βλέπετε άλλους παίκτες να μπαίνουν ως συνεπενδυτές στο έργο;
Υπάρχουν ενεργειακοί διάδρομοι και όλα θα πρέπει να περνούν από εκεί. Αλλά μιλώντας για το συγκεκριμένο έργο GSI η παρούσα δυναμικότητά του εξυπηρετεί τις τρεις χώρες. Αλλά όταν βάλουμε στο κάδρο τους ευρύτερους διαδρόμους ενέργειας θα περάσει (σ.σ. η ενέργεια) στην Ευρώπη μέσω κάθετων οδών είτε με φυσικό αέριο, είτε με υδρογόνο, είτε με ηλεκτρική ενέργεια που συνδέει τα δίκτυα.
Ελπίζω ότι κι άλλες χώρες θα συμμετέχουν, στο φυσικό αέριο για παράδειγμα από την αρχή η Ιταλία είναι στη συζήτηση. Έτσι (σ.σ. η ενέργεια) θα μεταφέρεται στην Ευρώπη και από την Ευρώπη σε άλλα μέρη. Αυτές οι υποδομές που κατασκευάζετε θα εξυπηρετούν κι άλλους στα βήματα που θα ακολουθήσουν. Αυτό που χρειάζεται η Μέση Ανατολή είναι σταθερότητα. Νομίζω πως υπάρχει κοινό συμφέρον να αναπτύξουμε την Μέση Ανατολή σαν ενεργειακό διάδρομο που συνδέει την Ινδοκίνα με την Ευρώπη.
Βλέπετε ότι οι ΗΠΑ θα υλοποιήσουν τελικά το ενδιαφέρον τους για το έργο; Έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να μπουν στο μετοχικό κεφάλαιο από το 2024.
Όπως είπα, αυτή η Διοίκηση είναι αφοσιωμένη στο όραμα της διασύνδεσης και των ενεργειακών διαδρόμων. Έχω ελπίδα ότι αυτό θα υποστηριχθεί από πολιτικές που θα επιτρέψουν να συμβεί το έργο, ώστε να φέρει σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή και να συμβάλλει… Μιλάμε για διαδρόμους, οι διάδρομοι δεν είναι απλά αγωγοί ή καλώδια, ενεργειακά ή καλώδια δεδομένων, αλλά είναι συνδεσιμότητα συστημάτων. το πώς διασχίζεις τα σύνορα, η έννοια ότι φέρνεις ανάπτυξη σε κάθε κοινωνία που είναι μέρος του διαδρόμου.
Η γραπτή συνέντευξη του κ. Katz
Ένα από τα μεγάλα ενεργειακά έργα που προωθεί η Ελλάδα είναι το Great Sea Interconnector, το ηλεκτρικό καλώδιο διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ. Πόσο σημαντικό είναι αυτό το έργο για το Ισραήλ;
Το Ισραήλ η Ελλάδα και η Κύπρος έχουν μια στρατηγική εταιρική σχέση βασισμένη σε κοινές αξίες και συμφέροντα ως τρεις αληθινές δημοκρατίες στην περιοχή που ενδιαφέρονται για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.
Οι ιδέες της συνδεσιμότητας που προάγουν την ανάπτυξη και τη σταθερότητα υποστηρίζονται επίσης από τις ΗΠΑ
Αυτη η στρατηγική σχέση τονίστηκε και κατά την διάρκεια της επίσκεψης του Υπουργού Εξωτερικών του Ισραήλ, Gideon Sa’ar στην Ελλάδα την περασμένη εβδομάδα. Οι ιδέες της συνδεσιμότητας που προάγουν την ανάπτυξη και τη σταθερότητα υποστηρίζονται επίσης από τις ΗΠΑ.
Όπως γνωρίζετε, στο Ισραήλ επιβλήθηκε ένας πόλεμος από μια άγρια, γενοκτονική επίθεση της τρομοκρατικής οργάνωσης Χαμάς με τη βοήθεια του Ιράν και όλων των πληρεξουσίων του στη Μέση Ανατολή.
Το Ισραήλ όχι μόνο αμύνθηκε αλλά οι ενέργειές του άλλαξαν τη στρατηγική πραγματικότητα στη Μέση Ανατολή. Με αυτό, το Ισραήλ γίνεται μια σημαντική δύναμη σταθερότητας στην περιοχή.
Το Great Sea Interconnector είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ ως μέρος της ενεργειακής του ασφάλειας ενώ ταυτόχρονα είναι ένα βιώσιμο έργο
Η κατάσταση είναι ακόμη εύθραυστη, αλλά η πρόβλεψη είναι ότι θα υπάρξει μια νέα Μέση Ανατολή με τη δυνατότητα να αυξηθούν οι σχέσεις ειρήνης στην περιοχή.
Το Great Sea Interconnector έχει διπλή σημασία. Το πρώτο και προφανές είναι ότι είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ ως μέρος της ενεργειακής του ασφάλειας ενώ ταυτόχρονα είναι ένα βιώσιμο έργο.
Όμως αυτό το έργο έχει στρατηγική σημασία ως μέρος της συνδεσιμότητας Ισραήλ, Ελλάδας και Κύπρου. Ο διάδρομος αυτός είναι μια πύλη προς την Ευρώπη και ένα πέρασμα για την ευρύτερη Μέση Ανατολή και τον Ινδο-Ειρηνικό κάτι που αντικατοπτρίζεται επίσης στο όραμα του IMEC.
Η Τουρκία αντιτίθεται συστηματικά στο έργο, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις. Πρόσφατα τέθηκε σε αναμονή η πληρωμή της δόσης που έπρεπε να καταβάλει ο ΑΔΜΗΕ στη γαλλική NEXANS. Μπορεί να ξεπεραστεί ο γεωπολιτικός κίνδυνος για να προχωρήσει το έργο και πώς; Υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο για επανέναρξη των ερευνών;
Δεν θα εισέλθω σε λεπτομέρειες του έργου. Αλλά είναι σημαντικό και βιώσιμο. Μπορεί και πρέπει να υλοποιηθεί.
Πρόσφατα, διευρυμένη αντιπροσωπεία από το Ισραήλ με κυβερνητικούς αξιωματούχους και επιχειρηματίες επισκέφτηκε το Υπουργείο Ενέργειας και το Υπερταμείο. Υπάρχει όντως ενδιαφέρον από ισραηλινά κεφάλαια για ελληνικά περιουσιακά στοιχεία όπως λιμάνια και εταιρείες ενέργειας;
Ο Υπουργός Περιφερειακής Συνεργασίας του Ισραήλ, κ. David Amsalem επισκέφθηκε την Ελλάδα με πολυπληθή αντιπροσωπεία εταιρειών που επιδιώκουν να δημιουργήσουν συνέργειες και αμοιβαία επωφελείς κοινοπραξίες.
Τους τελευταίους μήνες εργαστήκαμε ακούραστα για να επεκτείνομε τις σχέσεις δημιουργώντας ευκαιρίες για περαιτέρω συνεργασίες.
Ο ρόλος μας ως πρεσβεία είναι να εδραιώσουμε, να επεκτείνουμε και να αυξήσουμε τις σχέσεις μεταξύ των επιχειρηματικών μας κοινοτήτων και των κοινωνιών των πολιτών. Πιστεύουμε ότι οι σχέσεις μας έχουν τη δυνατότητα να αναπτυχθούν και είναι επωφελείς και για τις δύο πλευρές.
Η ενέργεια, είτε αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή την παραγωγή και μεταφορά φυσικού αερίου και οι σχετικές τεχνολογίες, είναι συναφείς με τις σχέσεις μας
Τους τελευταίους μήνες εργαστήκαμε ακούραστα για να επεκτείνομε τις σχέσεις δημιουργώντας ευκαιρίες για περαιτέρω συνεργασίες. Έχουμε κάποια καλά σημάδια. Ελπίζω ότι τα επόμενα χρόνια αυτό θα αντικατοπτρίζεται στα διμερή οικονομικά μεγέθη και δεδομένα μας.
Φυσικά η ενέργεια, είτε αφορά την ηλεκτρική ενέργεια, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή την παραγωγή και μεταφορά φυσικού αερίου και οι σχετικές τεχνολογίες, είναι συναφείς με τις σχέσεις μας.
Πώς αξιολογείτε τον ρόλο της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και ιδιαίτερα στη Συρία;
Η Τουρκία είναι μια σημαντική και ισχυρή χώρα στη γειτονιά μας. Εκμεταλλεύεται την ευκαιρία που δημιουργείται από την αποδυνάμωση του ιρανικού σιιτικού άξονα και των πληρεξούσιών του για να επεκτείνει τη δική της επιρροή και εμπλοκή στη Μέση Ανατολή.
Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε το καθεστώς Άσαντ να μην αντικατασταθεί από μια άλλη ριζοσπαστική τυραννία.
Δυστυχώς, ο ρόλος της Τουρκίας δεν είναι εποικοδομητικός. Υποστηρίζει ριζοσπαστικά στοιχεία, ξεκινώντας από τη Χαμάς, και καθιερώνεται ως ο κύριος υποστηρικτής της de facto κυβέρνησης στη Συρία, της οποίας η προέλευση και οι άνθρωποι προέρχονται από τα χειρότερα στοιχεία του κινήματος των Τζιχαντιστών. Αυτό φαίνεται και από την πρόσφατη φρικτή σφαγή των Αλαουιτών και άλλων μειονοτήτων στη Δυτική Συρία πριν από μερικές εβδομάδες.
Δυστυχώς, ο ρόλος της Τουρκίας δεν είναι εποικοδομητικός.
Όταν πρόκειται για τη Συρία, εμείς -και εννοώ ολόκληρη η διεθνής κοινότητα και ιδιαίτερα η Ευρώπη- πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι μειονότητες, οι Κούρδοι, οι Δρούζοι, οι Αλαουίτες και οι Χριστιανοί στη Συρία θα προστατεύονται. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε το καθεστώς Άσαντ να μην αντικατασταθεί από μια άλλη ριζοσπαστική τυραννία.
Πώς βλέπετε τον ρόλο του Ιράν στην περιοχή;
Η μεγαλύτερη πρόκληση για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια που πηγάζει από τη Μέση Ανατολή είναι το πολεμοχαρές και αποσταθεροποιητικό καθεστώς του Ιράν. Είναι ένα καθεστώς που εμποδίζει τις αλυσίδες εφοδιασμού, αποσταθεροποιεί κυβερνήσεις, δημιουργεί μη κρατικούς στρατούς που ελέγχει, όπως οι Χούθι στην Υεμένη και η Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Για να αποφευχθεί ένα ζοφερό μέλλον λόγω του καθεστώτος του Ιράν, όλες οι επιλογές πρέπει να είναι στο τραπέζι
Το Ιράν εμπλέκεται επίσης σε παγκόσμιες τρομοκρατικές δραστηριότητες σε περιοχές από τις ΗΠΑ έως τη Δύση και την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Αλλά δεν πρέπει να αποσπάται η προσοχή μας από το σημαντικότερο. Η πιο ανησυχητική απειλή του Ιράν που θα υποστηρίξει τις ηγεμονικές του φιλοδοξίες και την επιθετικότητά του είναι η προσπάθειά του να επιτύχει στρατιωτικές πυρηνικές δυνατότητες. Για να αποφευχθεί ένα ζοφερό μέλλον, όλες οι επιλογές πρέπει να είναι στο τραπέζι.
Πότε το Ισραήλ θα έχει πετύχει τον στρατηγικό του στόχο στον πόλεμο με τη Χαμάς; Ποιο είναι το σχέδιο του Ισραήλ για τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη;
Όλοι γνωρίζουμε για την κατάρρευση της εκεχειρίας εξ αιτίας της άρνησης της Χαμάς να απελευθερώσει τους υπόλοιπους 59 ομήρους μας. Αυτός ο πόλεμος επιβλήθηκε στο Ισραήλ από τη βάναυση εισβολή και τη σφαγή της Χαμάς. Έχουμε ξεκάθαρους στόχους: Να επιτύχουμε την απελευθέρωση όλων των ομήρων μας. Να εξαρθρώσουμε τις στρατιωτικές και κυβερνητικές ικανότητες της Χαμάς.
Δυστυχώς, σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις, η παλαιστινιακή κοινωνία υποστηρίζει σθεναρά τη Χαμάς. Στη Γάζα, η μόνη λύση είναι να μη βρίσκεται εκεί η Χαμάς. Η Γάζα πρέπει να αποστρατικοποιηθεί. Ο πόλεμος θα τελειώσει όταν η Χαμάς δεν θα έχει πλέον τον έλεγχο. Για ένα καλύτερο μέλλον για το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους, η Χαμάς δεν μπορεί να βρίσκεται εκεί.
Όσον αφορά τη Γάζα, ακούμε φωνές που μιλούν για την ανθρωπιστική πτυχή της σύγκρουσης και για την ανάγκη επίτευξης κατάπαυσης του πυρός και διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας. Όμως αυτή η ανθρωπιστική βοήθεια δεν μπορεί να καταλήξει στα χέρια της Χαμάς.
Στη Γάζα, η μόνη λύση είναι να μη βρίσκεται εκεί η Χαμάς. Η Γάζα πρέπει να αποστρατικοποιηθεί.
Αυτή η σύγκρουση ήταν μια σημαντική οπισθοδρόμηση. Η παλαιστινιακή κοινωνία πρέπει να αποριζοσπαστικοποιηθεί, ώστε να επιστρέψουμε σε ένα σημείο όπου μπορούμε να κάνουμε συζητήσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να λύσουμε τις διαφορές μας.
Ένα στοιχείο πρέπει να είναι ξεκάθαρο. Μετά την 7η Οκτωβρίου και μετά το γεγονός ότι το Ισραήλ αναγκάστηκε να πολεμήσει σε επτά διαφορετικά μέτωπα, θα αμυνθούμε όσο χρειάζεται.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
