Τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δείχνουν μικρή υποχώρηση της φτώχειας, δεν ανατρέπουν την αύξηση που παρατηρήθηκε επί ΝΔ, υποστηρίζει η πρώην αν. υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Θεανώ Φωτίου, υποψήφια με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο Νότιο τομέα της Αθήνας. Με συνέντευξή της στην «Ημερησία» λίγο πριν τις εκλογές της 21ης Μαίου, η κ. Φωτίου ανοίγει τα χαρτιά της για την οικονομία και την κοινωνική πολιτική, τονίζοντας πως η ανάπτυξη «στην πραγματικότητα δεν μείωσε τη φτώχεια, την παιδική φτώχεια και την ανισότητα, ενώ τα κατάφερε ο ΣΥΡΙΖΑ την εποχή των μνημονίων και της ισχνής ανάπτυξης του 0,6%». 

Η πρώην αν. υπουργός περιγράφει το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για το νέο «Επίδομα Μητέρας» αλλά και το πλέγμα μέτρων για την αντιμετώπιση του δημογραφικού, συμπληρώνοντας πως «τα μέτρα που έχουμε περιλάβει στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για όλες τις κοινωνικές κατηγορίες είναι επακριβώς κοστολογημένα και εφαρμόσιμα στο χρόνο που τα έχουμε προγραμματίσει».

Η ίδια υποστηρίζει πως το πραγματικό εισόδημα των αναπήρων μειώθηκε, καθώς τα επιδόματα αναπηρίας αυξήθηκαν 8%, όταν ο πληθωρισμός έτρεξε πέρσι με 9,6%, ενώ λέει πως η ΝΔ «πλαγιοκόπησε» τις προνοιακές παροχές που δημιούργησε ο ΣΥΡΙΖΑ και δεν αύξησε ούτε κατά ένα ευρώ τις δαπάνες κοινωνικής προστασίας. 

Ασκεί κριτική στο πρόγραμμα «Σπίτι μου» αναπτύσσοντας το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για το στεγαστικό πρόβλημα των νέων, ενώ τοποθετείται και για την κυβέρνηση συνεργασίας, λέγοντας πως «αν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτος στις εκλογές στις 21 Μάη είμαστε σίγουροι ότι το μήνυμα αυτό θα το ακούσουν οι προοδευτικές δυνάμεις και θα τοποθετηθούν υπεύθυνα απέναντι σε αυτή τη μοναδική ευκαιρία να ανατρέψουμε το καθεστώς Μητσοτάκη και την επιθυμία της πλειοψηφίας του λαού για συνεργασία».

Ολόκληρη η συνέντευξη της Θεανώς Φωτίου: 

Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την φτώχεια, που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, δείχνουν μείωση του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας και σε χαμηλή ένταση εργασίας. Εσείς, που είχατε το χαρτοφυλάκιο της κοινωνικής πολιτικής, πώς διαβάζετε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ; Η κυβέρνηση υποστηρίζει πως η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής της.

Τα στοιχεία που, να επισημάνουμε ότι για πρώτη φορά δημοσιεύτηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ αρχές Μαΐου έναντι του Ιουλίου που παγίως ανακοινώνονται, απλώς δείχνουν μια μικρή υποχώρηση των δεικτών φτώχειας, παιδικής φτώχειας και ανισοτήτων μέσα στο 2022. Δεν ανατρέπουν, σε καμία περίπτωση, την αύξηση που παρατηρήθηκε επί ΝΔ από τον Ιούλιο του 2019 στα ποσοστά που της παρέδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ και τα οποία ήταν μειωμένα κατά 5-6 μονάδες από ό,τι μας παρέδωσε η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου το 2015. Αυτό αποδεικνύει ότι η «θηριώδης» ανάπτυξη Μητσοτάκη στην πραγματικότητα δεν μείωσε τη φτώχεια, την παιδική φτώχεια και την ανισότητα, ενώ τα κατάφερε ο ΣΥΡΙΖΑ την εποχή των μνημονίων και της ισχνής ανάπτυξης του 0,6%. 

Αυτό συμβαίνει διότι η συνολική ευημερία της κοινωνίας δεν διασφαλίζεται μόνο με την οικονομική ανάπτυξη, αλλά επιτυγχάνεται κυρίως χάρη σε κοινωνικές πολιτικές. Χάρη σε ένα δημόσιο δωρεάν Κοινωνικό Κράτος (υγεία, παιδεία, ασφάλιση) και με γενναιόδωρο Προνοιακό Κράτος κοινωνικής προστασίας και φροντίδας. Έτσι συνδράμει το κράτος τον κάθε πολίτη σε κάθε στιγμή της ζωής του κατά την οποία το επίπεδο διαβίωσής του απειλείται από κοινωνικά, υγειονομικά ή οικονομικά προβλήματα. Έτσι δημιουργείται ο κοινωνικός μισθός, δηλαδή το κράτος ενισχύει το εισόδημα του πολίτη προσφέροντάς του δωρεάν αυτά για τα οποία, σε αντίθετη περίπτωση, θα έπρεπε να πληρώνει από την τσέπη του. Για αυτό εμείς, ενώ παραλάβαμε το 2015 τον προϋπολογισμό της πρόνοιας στα 789 εκ., τον φθάσαμε το 2019 στα 3,5 δις. 

Η ΝΔ δεν έχει αυτή την αντίληψη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα 4 χρόνια της δεν κατάργησε μεν καμία από τις παροχές που δημιούργησε ο ΣΥΡΙΖΑ (ΚΕΑ, Επίδομα Στέγης, νέο Επίδομα Παιδιού με διπλασιασμό δαπανών, νόμο αναδοχής και υιοθεσίας κ.λπ.) αλλά όποτε μπορούσε τις πλαγιοκοπούσε και τις περιέκοπτε και δεν αύξησε ούτε κατά ένα ευρώ τις δαπάνες κοινωνικής προστασίας. Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο πρόγραμμά του προβλέπει τη σταδιακή αύξηση των παροχών και υπηρεσιών αυτών με στόχο ο συνολικός π/υ της κοινωνικής προστασίας και φροντίδας να διπλασιαστεί στα τέσσερα χρόνια μιας νέας προοδευτικής κυβέρνησης και να φθάσει στα 7 δις, πλησιάζοντας στον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 4,1% του ΑΕΠ. 

Στο «Συμβόλαιο Αλλαγής» που παρουσιάσατε περιγράφετε μια νέα παροχή: το «Επίδομα Μητέρας» το οποίο προτείνετε να αντικαταστήσει το ισχύον Επίδομα Παιδιού. Το επίδομα αυτό θα το λαμβάνουν οι γυναίκες και μετά τη συνταξιοδότησή τους; Μπορείτε να μας πείτε ορισμένες λεπτομέρειες για τα ποσά, τους δικαιούχους και τις προϋποθέσεις; Και γιατί υπάρχει ανάγκη αλλαγής του ισχύοντος επιδόματος παιδιού;

Το Επίδομα Μητέρας είναι μια αναβάθμιση και επαναπροσδιορισμός των στόχων του Επιδόματος Παιδιού. Δίνεται στη μάνα, από τη γέννηση του παιδιού της μέχρι τα 24 χρόνια του, ανεξαρτήτως σπουδών, αναγνωρίζοντας ότι στις μέρες μας η ενηλικίωση, τις περισσότερες φορές, δεν συνοδεύεται από οικονομική και στεγαστική αυτονόμηση. Συγχρόνως, το επίδομα για το δεύτερο παιδί αυξάνεται από τα 70 στα 105 ευρώ (ενώ από το τρίτο και για κάθε επόμενο παιδί είναι 140 €/μήνα) με παράλληλη διεύρυνση των ορίων των εισοδηματικών κατηγοριών. 

Το Επίδομα Μητέρας χορηγείται και πάλι στη μητέρα όταν φθάσει σε συντάξιμη ηλικία, ανεξάρτητα από το αν συνταξιοδοτείται ή όχι. Αυτή η πολιτική που ωφελεί άμεσα τη μητέρα, αφενός αποτελεί αναγνώριση της προσφοράς της μητέρας και αφετέρου είναι ένα από τα μέτρα αντιμετώπισης του δημογραφικού προβλήματος. 

Το δημογραφικό πρόβλημα είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας, που υπονομεύει την ανάπτυξη, γενικότερα την οικονομία όσο και το Ασφαλιστικό. Ποιες πολιτικές έχετε σχεδιάσει για την αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας και την στήριξη της οικογένειας;

Το δημογραφικό πρόβλημα όντως επιδεινώνεται διαρκώς και απειλεί ευθέως την κοινωνία, όπως φαίνεται και από τη μείωση του μόνιμου πληθυσμού κατά 3,1%,, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή. Δεν υπάρχει όμως ένα μόνο μέτρο ή μια πολιτική που μπορεί να ανατρέψει και να αντιστρέψει αυτή την πορεία.

Όπως είχε επισημάνει το 2018 και το ομόφωνο πόρισμα της σχετικής Επιτροπής της Βουλής απαιτείται μία ολιστική προσέγγιση με συντονισμένα μέτρα σε διάφορους τομείς ώστε να καταπολεμηθούν τρεις βασικές αιτίες: η εργασιακή επισφάλεια, η οικονομική επισφάλεια και η στεγαστική επισφάλεια που πλήττουν τους νέους τη στιγμή ακριβώς που θα έπρεπε να κάνουν οικογένεια και να αποκτήσουν παιδιά.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται τα μέτρα του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για παροχές και υπηρεσίες στο παιδί και την οικογένεια:

1. Δωρεάν πρόσβαση σε όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας σε βρεφονηπιακούς  σταθμούς 10ωρης λειτουργίας.
2. Δωρεάν πρόσβαση σε όλα τα παιδιά του δημοτικού σε ΚΔΑΠ και σε όλα τα ανάπηρα παιδιά σε ΚΔΑΠΑμεΑ.
3. Όλα τα 680.000 παιδιά Δημοτικού και Νηπιαγωγείου παίρνουν κάθε μέρα ζεστό γεύμα υγιεινής μεσογειακής διατροφής.
4. Για πρώτη φορά δίνονται vouchers για δωρεάν άθληση (π.χ. χορό, μπάσκετ, Τάε Κβον Ντο κλπ.) στα παιδιά του δημοτικού σε ερασιτεχνικούς αθλητικούς συλλόγους.
5. Υλοποιούμε τα Κέντρα Στήριξης Οικογένειας και Παιδιού (ΚΕΣΟΙΠ) που είχαμε δρομολογήσει το 2018 και τα πάγωσε η ΝΔ για τη στήριξη οικογενειών και παιδιών σε περιπτώσεις κακοποίησης, ενδοοικογενειακής βίας κ.λπ.

Εχετε ασκήσει σκληρή κριτική για το πρόγραμμα «Σπίτι μου», για το οποίο όμως το ενδιαφέρον εμφανίζεται ζωηρό καθώς έχουν υποβληθεί ήδη πάνω από 25.000 αιτήσεις στις τράπεζες. Γιατί διαφωνείτε με το συγκεκριμένο πρόγραμμα και τι σκοπεύει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ, αν κληθεί να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, για το πρόβλημα της στέγης;

Γνωρίζουμε ότι έχει υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον για το πρόγραμμα των δανείων για νέους διότι έχει προβληθεί με κάθε τρόπο από την κυβέρνηση ως ιδιαίτερα συμφέρον. Ωστόσο είναι ένα επιδοτούμενο τραπεζικό δάνειο κυμαινόμενου επιτοκίου με μεγάλη περίοδο αποπληρωμής (30 χρόνια).

Αυτό σημαίνει, ιδιαίτερα σήμερα που τα επιτόκια αυξάνονται διαρκώς, κίνδυνο για νέα κόκκινα δάνεια κάποια στιγμή μέσα στα χρόνια αυτά. Βάζει δηλαδή τους νέους σε μια στενωπό που, αν δεν έχουν μόνιμα σταθερά καλά εισοδήματα ή περιβάλλον ικανό να τους υποστηρίξει, μπορεί να χάσουν το σπίτι τους.

Από την άλλη, οι όροι του δανείου για τα ακίνητα είναι τέτοιοι που δύσκολα βρίσκεται στην αγορά κατοικία που να τους πληροί, ικανοποιώντας συγχρόνως και τις πραγματικές στεγαστικές ανάγκες μιας οικογένειας, και μάλιστα σε βάθος χρόνου. Γι αυτό ακριβώς μέχρι τώρα, από τις 25.000 αιτήσεις, έχουν δοθεί 1.000-1.300 προεγκρίσεις αλλά δεν έχουν βρεθεί ακίνητα για να υπογραφούν οι  δανειακές συμβάσεις.

Ακόμη όμως και στην απίθανη περίπτωση που δοθούν 5.000 δάνεια αυτού του τύπου, είναι σταγόνα στον ωκεανό σε σύγκριση με τις 400.000 νέους που αυτή τη στιγμή παραμένουν στα παιδικά τους δωμάτια. Αδυνατούν να αυτονομηθούν οικονομικά και στεγαστικά ακριβώς διότι είτε είναι άνεργοι (κατά την ΕΛΣΤΑΤ 1 στους 3 νέους είναι άνεργος) είτε έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα (1 στους 2 εργαζόμενους είναι φτωχός γιατί απασχολείται για μερική εργασία). 

Εκτός όμως από το πρόβλημα των νέων, στην Ελλάδα σήμερα υπάρχει μια βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας: Σοβεί μια στεγαστική κρίση που ταλανίζει 1 στα 3 νοικοκυριά (δηλαδή ξοδεύουν πάνω από το μισό τους εισόδημα για ενοίκιο ή δόση, ρεύμα, νερό, θέρμανση ή ψύξη). 

Συγχρόνως, λόγω, κατά κύριο λόγο, της ανεξέλεγκτης έκρηξης του airbnb, έχει δημιουργηθεί μια νέα φούσκα ακινήτων, τόσο ενοικιαζόμενων, όσο και προς αγορά.

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με το κυβερνητικό του πρόγραμμα απαντά σε όλες αυτές τις πλευρές του στεγαστικού προβλήματος των νέων, αλλά και της κοινωνίας γενικότερα και κατοχυρώνει το δικαίωμα στη στέγη ως δημόσιο αγαθό και όχι ως αντικείμενο κερδοσκοπίας, με τρεις δέσμες άμεσων και μεσοπρόθεσμων μέτρων: 

1. Δίνει άμεσα σε 400.000 νέους 25-44 χρονών διπλάσια επιδότηση ενοικίου, από 140 ευρώ κάθε μήνα στο ένα άτομο, 210 στο ζευγάρι, 280 σε ζευγάρι με ένα παιδί έως 350 ευρώ το μήνα για νοικοκυριό δύο ατόμων με δύο παιδιά.
2. Απαγορεύει τη βραχυχρόνια μίσθωση (τύπου airbnb) σε νομικά πρόσωπα γιατί υποκρύπτουν αθέμιτη ξενοδοχειακή δραστηριότητα, ενισχύοντας, παράλληλα, τους  μηχανισμούς φορολόγησης και ελέγχων. Την επιτρέπει μόνον σε  φυσικά πρόσωπα για 2-3 ακίνητα.
3. Δημιουργεί υποδομές για κοινωνική κατοικία με νέους όρους ώστε η πλειοψηφία των πολιτών να μπορεί να επωφελείται δανείων με χαμηλά επιτόκια και ευνοϊκούς όρους για απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας ή να έχει τη δυνατότητα να ενοικιάζει οικονομική κατοικία μέσω της Αναπτυξιακής Τράπεζας και της Τράπεζας Στέγης, του νέου, καινοτόμου θεσμού.

Η Τράπεζα στέγης συγκροτείται από:

α) κενά, ανεκμετάλλευτα κτίρια του Δημοσίου, των Δήμων, της Εκκλησίας και μη κερδοσκοπικών φορέων κοινωφελούς σκοπού (σωματεία, ιδρύματα, κληροδοτήματα, κ.λπ.).

β) κενά εγκαταλελειμμένα κτίρια ιδιωτών σε διάφορους Δήμους (κατοικίες ή άλλων χρήσεων, εφόσον μετατρέπονται εύκολα σε κατοικίες).

γ) ενεργές κατοικίες και διαμερίσματα ιδιωτών που θα διατεθούν στην Τράπεζα Στέγης προς ενοικίαση σε μειωμένες κατά 20% τιμές, για 5-10 χρόνια χάρη σε ένα ελκυστικό πακέτο κινήτρων με:

1. Φοροελαφρύνσεις
2. Εξασφάλιση 12 ενοικίων το χρόνο
3. Ενεργειακή αναβάθμιση ακινήτου και ενεργειακό πιστοποιητικό
4. Ασφάλεια πυρός και νομική κάλυψη
5. Ανακαίνιση και παράδοση σε καλή κατάσταση μετά τη λήξη της παραχώρησης

Η κυβέρνηση εφάρμοσε αύξηση 8% στα αναπηρικά επιδόματα και εξήγγειλε επίσης αύξηση 8% για το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Εσείς κάνετε λόγο στο πρόγραμμά σας για αύξηση της δαπάνης των επιδομάτων αναπηρίας κατά 20%. Υπάρχουν τα χρήματα και το δημοσιονομικό περιθώριο για μια τέτοια αύξηση, συνδυαστικά με τα υπόλοιπα μέτρα για συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους;

Τα μέτρα που έχουμε περιλάβει στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για όλες τις κοινωνικές κατηγορίες, όπως οι ανάπηροι και οι χρονίως πάσχοντες είναι επακριβώς κοστολογημένα και εφαρμόσιμα στο χρόνο που τα έχουμε προγραμματίσει. Ειδικότερα η άμεση αύξηση των επιδομάτων αναπηρίας κατά 20% είναι απολύτως απαραίτητη διότι το 8% που εμφάνισε ως αύξηση ο κ. Μητσοτάκης είναι κατώτερο του πληθωρισμού (9,5% το 2022).

Αυτό σημαίνει ότι το πραγματικό εισόδημα των αναπήρων μειώθηκε και πάλι. Κι αν υπολογίσουμε ότι αυτά δεν έχουν αυξηθεί για πάνω από μια δεκαετία, η πραγματική αξία των επιδομάτων έχει καταρρακωθεί. Να τονίσουμε ότι μιλάμε για ανθρώπους που τις περισσότερες περιπτώσεις δεν εργάζονται και η ίδια τους η επιβίωση εξαρτάται από αυτά τα επιδόματα.

Επιπλέον όμως προγραμματίζουμε για τους ανάπηρους και τους χρονίως πάσχοντες παροχές και υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και φροντίδας που ενισχύουν το εισόδημά τους και βελτιώνουν τις συνθήκες διαβίωσής τους μέσα κι έξω από το σπίτι:

1. Το 2018 εφαρμόσαμε τον ηλεκτρονικό φάκελο του αναπήρου για την πιστοποίηση από τα ΚΕΠΑ που ανέτρεψε η ΝΔ με δεινά αποτελέσματα για τους ανάπηρους. Τώρα συνεχίζουμε με αναμόρφωση των ψηφιακών ΚΕΠΑ και πολλαπλασιασμό των  υγειονομικών επιτροπών πιστοποίησης.
2. Εξασφαλίζουμε προσωπικό φροντιστή ή βοηθό σε 70.000 ωφελούμενους και εργαλεία αξιοπρέπειας (τεχνητά μέλη, αμαξίδια κλπ) σε όλους τους δικαιούχους χωρίς επιβαρύνσεις.
3. Δημιουργούμε πλήρως προσβάσιμες γειτονιές σε 20 πόλεις.
4. Ιδρύουμε Ψηφιακά Κέντρα Ολοκληρωμένης Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΟΦΗΛΙ) σε κάθε δήμο με σύστημα παρακολούθησης, εντοπισμού και τηλεειδοποίησης σε περίπτωση ανάγκης σε 24ωρη βάση.

Το κόμμα σας έχει πει πολλές φορές πως αν είναι πρώτο στις εκλογές της 21ης Μαίου θα επιχειρήσει συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας με τις λοιπές προοδευτικές δυνάμεις. Εκτιμάτε πως υπάρχουν περιθώρια προγραμματικών συγκλίσεων, για παράδειγμα, με το ΠΑΣΟΚ;

Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα, ο λαός, σε ποσοστό 53% επιθυμεί μια κυβέρνηση συνεργασίας. Εμείς έχουμε δηλώσει εξαρχής ότι προϋπόθεση για να υπάρξει μία τέτοια κυβέρνηση είναι να έρθει πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της απλής αναλογικής.

Διαβάζοντας κανείς τα προγράμματα του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ καταλαβαίνει ότι σαφώς υπάρχουν πάρα πολλά σημεία σύγκλισης, παρά τα όσα λέει αυτή τη στιγμή ο κ. Ανδρουλάκης. Είναι κατανοητό ότι, λίγες μέρες πριν τις εκλογές, προσπαθεί έτσι να περιχαρακώσει έναν χώρο ψηφοφόρων για να εξασφαλίσει το καλύτερο αποτέλεσμα για το κόμμα του.

Εμείς απευθυνόμαστε σε όλες τις προοδευτικές δυνάμεις λέγοντας ότι η σωτηρία του λαού χρειάζεται ενότητα του λαού. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτος στις εκλογές στις 21 Μάη είμαστε σίγουροι ότι το μήνυμα αυτό θα το ακούσουν οι προοδευτικές δυνάμεις και θα τοποθετηθούν υπεύθυνα απέναντι σε αυτή τη μοναδική ευκαιρία να ανατρέψουμε το καθεστώς Μητσοτάκη και την επιθυμία της πλειοψηφίας του λαού για συνεργασία.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!