Είναι γεγονός! Ο Τζούλιαν Ασάνζ, ή όπως έγινε γνωστός σε όλο τον κόσμο Mr WikiLeaks βρίσκεται εκτός φυλακής, καθώς σήμερα 24/7/2024 προχώρησε σε συμφωνία που προβλέπει ομολογία ενοχής για την παράνομη απόκτηση και αποκάλυψη απόρρητων εγγράφων σχετικά με τις στρατιωτικές και τις διπλωματικές δραστηριότητες των ΗΠΑ.
Ο Ασάνζ θα εμφανιστεί σε λίγες ώρες, Τετάρτη στις 09.00 τοπική ώρα, στο δικαστήριο της Σαϊπάν, της πρωτεύουσας δηλαδή των Βόρειων Μαριανών Νήσων, μιας αμερικανικής κοινοπολιτείας στον Βόρειο Ειρηνικό όπου αναμένεται να δηλώσει ένοχος για μία κατηγορία βάσει του νόμου περί κατασκοπείας, για παράνομη απόκτηση και διάδοση απόρρητων πληροφοριών εθνικής άμυνας.
Η ποινή και η πτήση για την ελευθερία
Η πτήση για το δικαστήριο της Σαϊπάν συνέβη καθώς, σύμφωνα με Αμερικανούς εισαγγελείς, ο 52χρονος ήθελε να προσφύγει σε δικαστήριο κοντά στην πατρίδα του, την Αυστραλία, και όχι στην ηπειρωτική χώρα των ΗΠΑ με τις εισαγγελικές Αρχές να συμφωνούν σε καταδίκη πέντε χρόνων.
Αξίζει να σημειωθεί πως (σ.σ οι Αρχές) πρόσθεσαν ότι το χρονικό διάστημα που έχει ήδη περάσει ο Ασάνζ στη βρετανική φυλακή θα ληφθεί υπόψη, όπερ και σημαίνει ότι αναμένεται να αφεθεί ελεύθερος μετά τη δίκη με το «έγκλημά» του Ασάνζ να είναι, ότι ξεσκέπασε μεταξύ άλλων τις αγριότητες των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν και το Ιράκ και τα σοβαρά εγκλήματα πολέμου, για τα οποία κανείς δεν έχει αναλάβει την ευθύνη μέχρι τώρα.
Aσάνζ, Σνόουντεν και οι #whistleblowers
Ο Aσάνζ και ο Σνόουντεν άνοιξαν το δρόμο για τη θέσπιση κανόνων υπέρ των #whistleblowers. Αυτό είναι πραγματικότητα.
Βέβαια από την άλλη, η αποφυλάκιση του Ασάνζ θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να οδηγήσει στο τέλος μιας πολυετούς δικαστικής «μάχης» με το «πληγωμένο» νομικό σύστημα των ΗΠΑ, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα ο Ασάνζ να θεωρηθεί από τους υποστηρικτές της ελευθερίας του Τύπου και από τους επικριτές του ως απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Ο ρόλος της δημοσιογραφίας το 2024
Η δημοσιογραφία το 2024 βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι, επηρεασμένη από τεχνολογικές εξελίξεις, πολιτικές πιέσεις και την αυξανόμενη απαίτηση για διαφάνεια και αντικειμενικότητα.
Ο ρόλος της είναι πιο σημαντικός από ποτέ, καθώς οι δημοσιογράφοι καλούνται να ενημερώνουν το κοινό με ακρίβεια, αντικειμενικότητα και χωρίς προκαταλήψεις.
Η ελευθερία του Τύπου αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα, απαραίτητο για την υγιή λειτουργία των δημοκρατικών κοινωνιών, και η πρόσφατη αποφυλάκιση του Τζ. Ασάνζ υπογραμμίζει την ανάγκη για την προάσπισή της.
Ο Ασάνζ, ιδρυτής του WikiLeaks, έγινε σύμβολο της μάχης για την ελευθερία του Τύπου, ενώ η φυλάκισή του και οι κατηγορίες που αντιμετώπισε προκάλεσαν έντονες συζητήσεις για τα όρια της δημοσιογραφικής ελευθερίας και το δικαίωμα του κοινού στην ενημέρωση.
Η αποφυλάκισή του αναζωπυρώνει τη συζήτηση για το πόσο μακριά μπορεί να φτάσει η δημοσιογραφία στην αποκάλυψη κυβερνητικών και εταιρικών μυστικών, και πώς μπορεί να προστατευτεί από πιέσεις και διώξεις.
Η ελευθερία του Τύπου είναι κρίσιμη για την καταπολέμηση της διαφθοράς και την ενίσχυση της διαφάνειας, ενώ και από την πλευρά τους οι δημοσιογράφοι πρέπει να έχουν την ελευθερία να ερευνούν και να δημοσιοποιούν αλήθειες, ανεξαρτήτως του πόσο άβολες ή επικίνδυνες μπορεί να είναι για τις εξουσίες. Το δικαίωμα αυτό είναι θεμελιώδες σε κάθε δημοκρατική κοινωνία και η προστασία του απαιτείται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Ωστόσο, η ελευθερία του Τύπου δεν πρέπει να συγχέεται με την ανευθυνότητα. Οι δημοσιογράφοι έχουν το καθήκον να προσεγγίζουν τα γεγονότα με αντικειμενικότητα και να αποφεύγουν την παραπληροφόρηση, ενώ από την πλευρά τους και οι whistleblowers (σ.σ ο Ασάνζ κατηγορήθηκε για μη σωστό χειρισμό εγγράφων) οφείλουν να προστατεύσουν τις πηγές τους και φυσικά να μην επηρεάζονται από πρόσωπα και καταστάσεις.
Η παραποίηση της αλήθειας ή η υπερβολή για την προσέλκυση κοινού υπονομεύουν την αξιοπιστία των μέσων ενημέρωσης και τη δημοκρατία. Η δημοσιογραφία οφείλει να είναι ειλικρινής, τεκμηριωμένη και να σέβεται την ηθική και δεοντολογία του επαγγέλματος.
Η αποφυλάκιση του Assange τονίζει την ανάγκη για την προστασία των δημοσιογράφων από διώξεις, ιδιαίτερα όταν αυτοί αποκαλύπτουν πληροφορίες που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον.
Ταυτόχρονα, υπενθυμίζει στους δημοσιογράφους την ευθύνη τους να υπηρετούν την αλήθεια και να διαφυλάττουν την αξιοπιστία του επαγγέλματός τους.
Η πρόκληση της εποχής μας είναι να ισορροπήσουμε την ανάγκη για ελεύθερη και ανεξάρτητη δημοσιογραφία με την υποχρέωση για ακρίβεια και υπευθυνότητα.
Καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις μεταμορφώνουν το τοπίο της ενημέρωσης, οι δημοσιογράφοι πρέπει να διατηρούν υψηλά στάνταρ δεοντολογίας και να αντιστέκονται σε πιέσεις και επιρροές που επιχειρούν να ελέγξουν ή να κατευθύνουν την ενημέρωση.
Η ελευθερία του Τύπου είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας, και η διαφύλαξή της είναι καθήκον όλων μας.
Ποιος είναι ο Τζούλιαν Ασάνζ;
Ο Ασάνζ γεννήθηκε το 1971 στο Τάουνσβιλ της αυστραλιανής πολιτείας του Κουίνσλαντ και ανέπτυξε ενδιαφέρον για τους υπολογιστές από μικρή ηλικία. Στις αρχές τις δεκαετίας του ’90 θεωρείτο ως ένας από τους πιο επιτυχημένους χάκερ της Αυστραλίας. Το 1995, ωστόσο, δήλωσε ένοχος για δραστηριότητα «χακαρίσματος» και του επιβλήθηκε πρόστιμο.
Λίγο πριν από την ηλικία των 30, μπήκε στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης για να σπουδάσει Μαθηματικά και Φυσική.
Το 2006, ο Ασάνζ ίδρυσε το WikiLeaks, έναν οργανισμό που έδινε στη δημοσιότητα υλικό που είχε διαρρεύσει. Ηταν, όμως, το 2010 που ο 52χρονος Αυστραλός απέκτησε παγκόσμια φήμη, καθώς είχε δημοσιεύσει μια σειρά από πληροφορίες που διέρρευσαν από την Τσέλσι Μάνινγκ, πρώην στρατιώτη των ΗΠΑ.
Μεταξύ των αρχείων, υπήρχε και ένα βίντεο από την επίθεση των αμερικανικών δυνάμεων στη Βαγδάτη το 2007 με ένα ελικόπτερο Apache. Η επίθεση είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 11 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων δύο δημοσιογράφων του Reuters.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ διέταξε ποινική έρευνα και η Μάνινγκ εντέλει καταδικάστηκε σε φυλάκιση για τις διαρροές, παρόλο που αργότερα η ποινή της μειώθηκε.
Επιπλέον, τον Νοέμβριο του 2010 το WikiLeaks δημοσιοποίησε περισσότερα από 250.000 διπλωματικά τηλεγραφήματα των ΗΠΑ (κάποια εκ των οποίων δημοσιεύτηκαν από τον Guardian).
Το 2016, ο Ασάνζ βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, καθώς το WikiLeaks είχε φέρει στο φως e-mails από στελέχη του Δημοκρατικού κόμματος ενόψει των αμερικανικών προεδρικών εκλογών εκείνου του έτους.
Οι εισαγγελικές αρχές των ΗΠΑ είπαν ότι τα εν λόγω mails εκλάπησαν από ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών και αποτέλεσαν μέρος μιας προσπάθειας παρέμβασης στις εκλογές εκ μέρους του Ντόναλντ Τραμπ.
Τονίζεται, μάλιστα, ότι ο Ασάνζ θεωρείται από πολλούς ανά τον κόσμο ως ο ήρωας που έφερε στο φως τα αδικήματα του αμερικανικού στρατού στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, αλλά η φήμη του έχει παράλληλα αμαυρωθεί από κατηγορίες για βιασμό, τις οποίες μετά από 9 χρόνια έρευνας, οι εισαγγελικές αρχές της Σουηδίας ανακοίνωσαν ότι αποσύρουν.
Το χρονικό της φυλάκισης
Όλα ξεκίνησαν το 2010, όταν και εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης σε βάρος του Ασάνζ για δύο ξεχωριστές υποθέσεις σεξουαλικών επιθέσεων στη Σουηδία (υποθέσεις που μπήκαν στο αρχείο). Στη συνέχεια δικαστήριο στο Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε ότι ο 52χρονος μπορούσε να εκδοθεί στη Σουηδία, με το τελευταίο να εισέρχεται στην πρεσβεία του Εκουαδόρ, όπου και του δόθηκε πολιτικό άσυλο.
Ο Ασάνζ φοβόταν πως εάν εκδοθεί στη Σουηδία θα πάρει το δρόμι για τις ΗΠΑ, παρέμεινε στην πρεσβεία περίπου επτά χρόνια.
Το 2017, οι σουηδικές αρχές απέσυραν τις κατηγορίες κατά του Ασάνζ, αλλά το ένταλμα σύλληψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο για μη πληρωμή εγγύησης παρέμενε σε εκκρεμότητα. Το 2019 η πρεσβεία του Εκουαδόρ σταμάτησε να παρέχει άσυλο στον Ασάνζ και επέτρεψε στη βρετανική αστυνομία να εισέλθει στο κτίριο και να τον συλλάβει.
Αφού έφυγε από την πρεσβεία, ο Ασάνζ συνελήφθη εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες είχαν ζητήσει την έκδοσή του. Οι ΗΠΑ ήθελαν ο 52χρονος να βρεθεί αντιμέτωπος με 18 κατηγορίες και ισχυρίστηκαν ότι ενθάρρυνε και βοήθησε τη Μάνινγκ να κλέψει τα στρατιωτικά αρχεία. Εάν κρινόταν ένοχος, θα ήταν αντιμέτωπος με φυλάκιση 175 χρόνων.
Υπό αυτό το πρίσμα, τα τελευταία πέντε χρόνια ο Ασάνζ ήταν κρατούμενος σε φυλακή υψίστης ασφαλείας του νότιου Λονδίνου, όπου απορρίφθηκε το αίτημά του για καταβολή εγγύησης, καθώς θεωρήθηκε ότι υπήρχε κίνδυνος να εγκαταλείψει τη χώρα. Καθ’ όλο αυτό το διάστημα, η οικογένεια και οι υποστηρικτές του έλεγαν ότι η σωματική και ψυχική υγεία του Ασάνζ χειροτέρευε.
Τι ανέφερε το WikiLeaks
Το WikiLeaks δημοσιοποίησε ένα βίντεο στο οποίο ο Ασάνζ φαίνεται να περπατά ελεύθερος στην πίστα του αεροδρομίου, προτού επιβιβαστεί σε αεροσκάφος.
Σε ανάρτησή του στο Χ, το WikiLeaks χαιρετίζει την έκβαση που ήταν αποτέλεσμα «μιας παγκόσμιας εκστρατείας», η οποία έφθασε μέχρι τα Ηνωμένα Έθνη. «Καθώς επιστρέφει στην Αυστραλία, ευχαριστούμε όλους όσοι μας στήριξαν, αγωνίστηκαν για εμάς και παρέμειναν πλήρως αφοσιωμένοι στον αγώνα για την ελευθερία του», αναφέρει, συμπληρώνοντας: «Η ελευθερία του Τζούλιαν είναι η ελευθερία μας».
«Ύστερα από περισσότερα από πέντε χρόνια σε ένα κελί 2×3μ., απομονωμένος επί 23 ώρες καθημερινά, θα ξαναβρεθεί σύντομα με τη σύζυγό του Στέλλα και τα δύο παιδιά τους, τα οποία έχουν γνωρίσει τον πατέρα τους μόνο πίσω από τα κάγκελα», υπογράμμισε το WikiLeaks
«Ο Τζούλιαν είναι ελεύθερος», δήλωσε κατενθουσιασμένη η σύζυγός του Στέλλα Ασάνζ, υπογραμμίζοντας ότι «τα λόγια δεν αρκούν για να εκφράσουμε την απέραντη ευγνωμοσύνη μας» σε όσους έχουν κινητοποιηθεί «εδώ και χρόνια» για να επιτευχθεί η απελευθέρωσή του. Παράλληλα, το τελευταίο κεφάλαιο της «Οδύσσειας» του Τζούλιαν Ασάνζ αναμένεται αύριο Τετάρτη σε δικαστήριο της Σαϊπάν στον Ειρηνικό Ωκεανό -ένα από τα τρία νησιά της Κοινοπολιτείας των Βορείων Μαριάνων Νήσων που είναι σε πολιτική ένωση με τις ΗΠΑ. Η ποινή που θα του επιβληθεί θα συμψηφιστεί με το διάστημα της κράτησης του Ασάνζ στη Βρετανία και θα αφεθεί ελεύθερος να επιστρέψει στην πατρίδα του, την Αυστραλία.
Η ανάλυση του Guardian
Ο αρθρογράφος του Guardian, Τζούλιαν Μπόρτζερ, σημειώνει ότι «ο νόμος περί κατασκοπείας θα εξακολουθεί να επικρέμεται πάνω από τα κεφάλια των δημοσιογράφων που δημοσιοποιούν πληροφορίες για θέματα εθνικής ασφάλειας, όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο» Άλλωστε, όπως τονίζει, ο Ασάνζ που διωχθηκε επί τόσα χρόνια, είναι Αυστραλός και όχι πολίτης των ΗΠΑ.
Εκπρόσωποι οργανώσεων του Τύπου και υπέρ των πολιτικών ελευθεριών τονίζουν ήδη ότι «δεν είχε σημασία πώς ορίστηκε ο Ασάνζ. Οι πράξεις για τις οποίες κατηγορήθηκε ότι έκανε, δηλαδή η "απόκτηση και διάδοση απόρρητων πληροφοριών", είναι "αυτό που κάνουν οι δημοσιογράφοι για να ζήσουν».
«Μια συμφωνία για απόσυρση της δίωξης θα απέτρεπε το χειρότερο σενάριο για την ελευθερία του Τύπου, αλλά η συμφωνία που επετεύχθη προβλέπει ότι ο Ασάνζ πρέπει να έχει εκτίσει πέντε χρόνια φυλάκιση για πράξεις τις οποίες καθημερινά κάνουν οι δημοσιογράφοι στο πλαίσιο του επαγγέλματός τους», σημειώνει ο Τζαμίλ Τζαφέρ, εκτελεστικός διευθυντής του Ινστιτούτου Knight First Amendment στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια. Η σημερινή συμφωνία «θα ρίξει μια βαριά σκιά στις πιο σημαντικές εκδοχές άσκησης της δημοσιογραφίας, όχι μόνο στη χώρα μας (τις ΗΠΑ) αλλά σε όλο τον κόσμο».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
