Η ραγδαία αύξηση του πληθωρισμού στη χώρα μας έχει μειώσει σημαντικά την αγοραστική δύναμη και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Ιδιαίτερα της μικρής και μεσαίας τάξης. Σε μία τέτοια περίοδο, θα περίμενε κανείς ότι το φορολογικό σύστημα της χώρας θα λειτουργούσε ως ένας αναδιανεμητικός μηχανισμός που θα διασφάλιζε τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών, θα άμβλυνε τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και θα ενίσχυε την κοινωνική συνοχή.

Σύμφωνα, όμως, με την πρόσφατη, επιστημονικά τεκμηριωμένη, μελέτη του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ (Φεβρουάριος 2023) για την άνιση κατανομή του φορολογικού βάρος στα νοικοκυριά στην Ελλάδα, αποδεικνύεται ξεκάθαρα ότι το φορολογικό μας σύστημα σήμερα είναι

• βαθύτατα άδικο,
• αναποτελεσματικό και
• επιτείνει το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας.

Συγκεκριμένα, ενώ στην Ε.Ε., κατά μέσο όρο, σε κάθε 1 ευρώ άμεσων φόρων αντιστοιχεί 1 ευρώ έμμεσων φόρων, η αναλογία, σήμερα στη χώρα μας, των άμεσων προς τους έμμεσους φόρους, είναι 1 προς 1,8. Σύμφωνα, μάλιστα, με την πρόβλεψη του προϋπολογισμού του 2023, η αναλογία, φέτος, θα διαμορφωθεί σε 1 προς 3.

Προβλέπεται δηλαδή διεύρυνση αντί για μείωση της αδικίας. Διότι οι άμεσοι φόροι επιβάλλονται στο εισόδημα ή στον πλούτο και μπορούν να σχεδιαστούν με βάση τη φοροδοτική ικανότητα του φορολογούμενου, ενώ οι έμμεσοι φόροι επιβάλλονται στην αξία ή στην ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών και είναι κοινωνικά άδικοι καθώς τον ίδιο φόρο θα πληρώσουν και ένας φτωχός και ένας πλούσιος αν αγοράσουν το ίδιο αγαθό.

Παράλληλα, στη σημερινή κρίση κόστους ζωής, παρατηρείται ότι μεγάλα μερίδια των οικογενειακών δαπανών απορροφώνται πλέον από δαπάνες σε απολύτως αναγκαία αγαθά και υπηρεσίες, όπως τα τρόφιμα και η στέγαση, των οποίων οι φόροι είναι καθαρά αντίστροφα προοδευτικοί, άρα ακόμα πιο άδικοι.

Επιπρόσθετα, αναφορικά με την άμεση φορολογία, πέρα από την εκτεταμένη φοροδιαφυγή που υπάρχει, σημειώνεται ότι πάνω από το 82% των εισοδημάτων που δηλώνουν οι φορολογούμενοι προέρχεται από μισθούς και συντάξεις (στοιχεία έτους 2019), γεγονός που αποτελεί απόδειξη των στρεβλώσεων του φορολογικού μας συστήματος. 

Οι αυξήσεις, επίσης, της μέσης φορολογικής επιβάρυνσης αποτελούν αύξουσα συνάρτηση του αριθμού των εξαρτώμενων τέκνων. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση του αφορολόγητου ορίου που ίσχυε καθώς και στην κατάργηση του πρόσθετου αφορολόγητου ορίου στην περίπτωση ύπαρξης εξαρτώμενων τέκνων.

Όσο πιο πολλά παιδιά, δηλαδή, έχεις τόσο μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση υφίστασαι (η χώρα μας βρίσκεται στη χειρότερη θέση σε επίπεδο χωρών του ΟΟΣΑ). Γεγονός πραγματικά παράλογο στις ημέρες μας, με τον πληθυσμό μας συνεχώς να μειώνεται και το δημογραφικό μας πρόβλημα να διογκώνεται.

Είναι φανερό ότι είναι απαραίτητη η αλλαγή του φορολογικού μας συστήματος προς μια κοινωνικά δίκαιη κατεύθυνση. Η προστασία της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης, η οποία ήταν ο κύριος χαμένος της πρόσφατης οικονομικής κρίσης καθώς και των ευάλωτων, αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα.

Το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, μέσα από το νέο του πρόγραμμα, δίνει προτεραιότητα στις βαθιές προοδευτικές τομές που είναι αναγκαίες ώστε να χτίσουμε ένα νέο, δίκαιο φορολογικό σύστημα, όπου θα καταπολεμά την εκτεταμένη φοροδιαφυγή με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας και θα προβλέπει την δίκαιη, προοδευτική φορολόγηση. Θα διασφαλίζει ορθή αναλογία άμεσων προς έμμεσους φόρους και δεν θα τιμωρεί τους έντιμους φορολογούμενους.

Με στόχο να σταματήσει η υπέρμετρη φορολόγηση αυτών που δεν αποκρύπτουν το εισόδημά τους και η προκλητικά χαμηλή φορολόγηση των μερισμάτων. Με πρόβλεψη για ελάφρυνση της φορολογίας εισοδήματος από την εργασία και πέρασμα του βάρους στην φορολογία εισοδήματος από το κεφάλαιο και τον πλούτο.

Ταυτόχρονα προβλέπεται ένας συνολικός αναπροσανατολισμός των πολιτικών απέναντι στις οικογένειες με παιδιά. Με εφαρμογή πολιτικών φορολογικής ελάφρυνσής τους ως κίνητρο για την αντιμετώπιση του σοβαρού δημογραφικού προβλήματος που θα καθορίσει, σε μεγάλο βαθμό, το μέλλον της χώρας.

* Ο Γιάννης Πούπκος είναι οικονομολόγος, υποψήφιος βουλευτής ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ στο Βόρειο Τομέα Αθηνών

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!