Η μείωση του πληθωρισμού τον Δεκέμβριο στο 7,2%, για τρίτο συνεχόμενο μήνα, φαίνεται εκ πρώτης όψεως να επιβεβαιώνει τις προβλέψεις της κυβέρνησης και διεθνών οικονομικών οργανισμών για σημαντική αποκλιμάκωσή του μέσα στο 2023.
Ο γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε 9,6% σε μέσα επίπεδα το 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα η ΕΛΣΤΑΤ, με την κυβέρνηση να προβλέπει ότι φέτος θα αυξηθεί 5% και τον ΟΟΣΑ να είναι ακόμη πιο αισιόδοξος, αναμένοντας μία αύξηση μόνο 3,7%.
Η ταχύτητα μείωσης του πληθωρισμού από τον Σεπτέμβριο, όταν είχε φθάσει στο 12% - κοντά στο υψηλότερο επίπεδο του 2022 - είναι πράγματι μεγάλη, αντίστοιχη με αυτή της ανόδου που διέγραψε στο α’ εξάμηνο του περασμένου έτους.
Στα επίπεδα του Φεβρουαρίου 2022 ο δείκτης
Ο δείκτης επανήλθε ακριβώς στο επίπεδο του Φεβρουαρίου του 2022 (7,2%), αλλά εν τω μεταξύ έχει αλλάξει ριζικά η εικόνα όσον αφορά στους παράγοντες που τον τροφοδοτούν.
Πριν από έναν χρόνο ήταν οι τιμές της ενέργειας που οδηγούσαν στα ύψη τον πληθωρισμό, ενώ οι αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων ήταν τότε κατά πολύ μικρότερες, ενώ και στις τιμές των υπηρεσιών και των βιομηχανικών προϊόντων (εκτός των ενεργειακών) ήταν ακόμη χαμηλές.
Τον Φεβρουάριο του 2022 η τιμή του ρεύματος είχε αυξηθεί 71% σε ετήσια βάση, του φυσικού αερίου 79%, του πετρελαίου θέρμανσης 42% και των καυσίμων 23%.
Αντίθετα, τον περασμένο μήνα η τιμή του ρεύματος ήταν μειωμένη 8,8%, εξέλιξη στην οποία συνέβαλε το μοντέλο επιδοτήσεων που εφαρμόζει η κυβέρνηση από το καλοκαίρι, ενώ οι τιμές του πετρελαίου θέρμανσης και των καυσίμων αυξήθηκαν μόνο κατά 1,4% και 8,6%, αντίστοιχα. Η τιμή του φυσικού αερίου αυξήθηκε 50% καθώς ήταν μειωμένη η κρατική επιδότηση και οι τιμές χονδρικής είχαν κινηθεί σε υψηλά επίπεδα στο πρώτο μισό του μήνα, αλλά και πάλι η αύξηση ήταν μικρότερη σε σχέση με τον Φεβρουάριο.
Από την άλλη πλευρά, ο δείκτης των τιμών διατροφής αυξήθηκε 7,1% τον Φεβρουάριο, ενώ τον Δεκέμβριο η αύξηση έφτασε το 15,5%, δηλαδή υπερδιπλασιάστηκε.
Αντιστροφή των πληθωριστικών παραγόντων
Ουσιαστικά, έχουμε πλέον μία αντιστροφή στους παράγοντες που δημιουργούν τις πληθωριστικές πιέσεις – δεν είναι η ενέργεια αυτή που τις τροφοδοτεί αλλά τα τρόφιμα και τα υπόλοιπα προϊόντα και υπηρεσίες του καλαθιού των νοικοκυριών. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, ο λεγόμενος πυρήνας του πληθωρισμού – που δεν περιλαμβάνει τις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων – αυξήθηκε με ετήσιο ρυθμό 6% τον Δεκέμβριο.
Η μείωση του πληθωρισμού θα απαιτήσει χρόνο
Η μεταβολή αυτή έχει τη σημασία της σχετικά με την πορεία του πληθωρισμού από εδώ και πέρα. Από τη στιγμή που οι αυξήσεις τιμών έχουν διαχυθεί στο σύνολο της οικονομίας και μάλιστα με υψηλά ποσοστά, η διαδικασία επαναφοράς του πληθωρισμού στα χαμηλά επίπεδα των προηγούμενων ετών απαιτεί περισσότερο χρόνο και αυτός είναι ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προβλέπει ότι ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη δεν θα επανέλθει στον στόχο του 2% πριν το 2025.
Επίσης, αυτός είναι ο λόγος που η ΕΚΤ θα συνεχίσει για αρκετό ακόμη διάστημα τις αυξήσεις των επιτοκίων, όπως έχουν δηλώσει επανειλημμένα η Κριστίν Λαγκάρντ και άλλα στελέχη της κεντρικής τράπεζας.
Το ενεργειακό κόστος και οι μισθολογικές αυξήσεις
Η μείωση του πληθωρισμού στην Ελλάδα θα συνεχίσει να καθοδηγείται από την αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας τουλάχιστον έως το καλοκαίρι του 2023, καθώς η σύγκριση θα γίνεται με τις περσινές πολύ υψηλές τιμές που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Στον βαθμό που οι τιμές ενέργειας συγκρατηθούν στα σημερινά επίπεδα ή μειωθούν περαιτέρω, η πτωτική επίπτωση στον πληθωρισμό θα είναι μεγαλύτερη, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, καθώς θα περιορίζεται ή θα εκλείπει μία σημαντική πηγή αύξησης των τιμών άλλων προϊόντων και υπηρεσιών.
Από την άλλη πλευρά, πιέσεις για αυξήσεις των τιμών θα υπάρχουν από την πλευρά των μισθολογικών αυξήσεων, οι οποίες εκτιμάται ότι φέτος θα είναι υψηλότερες σε σχέση με το 2022, για να καλυφθεί η μεγάλη απώλεια αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων.
Ο συνδυασμός, επομένως, της εξέλιξης του ενεργειακού κόστους από τη μία πλευρά και των μισθολογικών αυξήσεων από την άλλη θα κρίνει την ταχύτητα μείωσης του πληθωρισμού.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!