H αύξηση των καταθέσεων δεν φαίνεται να είναι απόρροια ευημερίας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, αλλά αποδίδεται «κυρίως στις μεταβιβάσεις των μέτρων στήριξης αλλά και στην προληπτική αποταμίευση, στην αναβολή της κατανάλωσης λόγω των περιοριστικών μέτρων, στην αναστολή φορολογικών και άλλων υποχρεώσεων», όπως υπογραμμίζει το γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην τελευταία έκθεση του.
Διαπίστωση που συμπίπτει με αυτή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που στην ειδική έκθεση για την Ελλάδα, πριν από μερικές ημέρες, σημειώνει ότι οι αποταμιεύσεις των νοικοκυριών αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, λόγω των διευκολυντικών δημοσιονομικών πολιτικών, της αυξημένης εισοδηματικής αβεβαιότητας και της απασχόλησης που είχαν ως αποτέλεσμα την προληπτική αποταμίευση και την περιστολή της κατανάλωσης.
Μεταξύ β΄ τριμήνου 2020 και β΄ τριμήνου 2021, τα ελληνικά νοικοκυριά σώρευσαν 7 δισ. ευρώ σε καταθέσεις, αναφέρεται στην έκθεση του Ταμείου.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκαν τον Απρίλιο του 2022 έναντι μείωσης κατά 989 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής μειώθηκε σε 5,8% από 7,0% τον προηγούμενο μήνα. Ειδικότερα, διαμορφώθηκαν σε 178,235 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 136,098 δισ. ευρώ αφορούν καταθέσεις των νοικοκυριών.
Η αύξηση των καταθέσεων το 2020 και στις αρχές του 2021 είναι, όπως εκτιμά το ΔΝΤ, εν μέρει συγκυριακή, αφού όσο βελτιώνεται η κατάσταση με την πανδημία, τα νοικοκυριά αναμένεται να ομαλοποιήσουν την καταναλωτική τους συμπεριφορά .
Η εικόνα θα ξεκαθαρίσει με την επιστροφή της Επιστρεπτέας Προκαταβολής
Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι με την έναρξη της επιστροφής της «Επιστρεπτέας Προκαταβολής» στα τέλη Ιουλίου – είτε εφάπαξ, είτε σε δόσεις- θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει η εικόνα για την πορεία των καταθέσεων καθώς σε πολλές περιπτώσεις μέρος της Επιστρεπτέας λειτούργησε «ως μαξιλάρι ασφαλείας» για τις επιχειρήσεις λόγω της αβεβαιότητας και μέχρι να δουν «φως στο τούνελ».
Από την άλλη πλευρά, όσο δεν είναι ορατή η άμεση αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας, των βασικών προϊόντων αλλά και του στεγαστικού κόστους (είτε αφορά στεγαστικό δάνειο, είτε ενοίκιο), τα νοικοκυριά – αλλά και οι επιχειρήσεις – θα αναγκαστούν να στραφούν στις αποταμιεύσεις ώστε να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους πολλές εκ των οποίων είναι ανελαστικές.
Με δεδομένο μάλιστα ότι σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις τα ακόμα πιο δύσκολα είναι μπροστά ο «λογαριασμός» θα γίνει στο τέλος του χρόνου, αναφέρουν στελέχη της αγοράς.
ΔΝΤ: Χρειάζονται πρόσθετες καταθέσεις 16,7 δισ. ευρώ
Στην έκθεση του ΔΝΤ αναφέρεται ότι χρειαζόμαστε πρόσθετες καταθέσεις ύψος 9% του ΑΕΠ (€16,7 δισ.) σε σχέση με το 2020 ώστε να καλυφθεί το επενδυτικό κενό της δεκαετούς κρίσης – εκτιμάται σε 100 δισ. ευρώ – αλλά και για να διατηρηθεί σε βιώσιμα επίπεδο το εξωτερικό χρέος.
Η μείωση της ανεργίας στα επίπεδα του 7% και της αυτοαπασχόλησης στο 15% (ώστε να μειωθεί η ανεπίσημη εργασία και να στραφεί η οικονομία σε υψηλότερης ποιότητας απασχόληση) αποτελεί κλειδί για την επίτευξη του στόχου για πρόσθετες καταθέσεις 9%.
Και με την ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας, τα ελληνικά νοικοκυριά με αποταμιεύσεις θα μπορούν να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα ως μακροχρόνια αποταμίευση και να τα διακρατήσουν ως τη λήξη τους. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, τα ελληνικά νοικοκυριά θα μπορέσουν να ενισχύσουν σε σημαντικό βαθμό τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, αν αποκτήσουν σταδιακά ως και το 10% του χρέους της Γενικής Κυβέρνησης.
Πιστοί στις καταθέσεις και στα ακίνητα οι Ελληνες
Σε κάθε περίπτωση οι Ελληνες παραμένουν πιστοί σε ότι αφορά τις αποταμιεύσεις τους - ακόμα και σε περιόδους χαμηλών, σχεδόν μηδενικών, επιτοκίων - στις τράπεζες ή προτιμούν να επενδύσουν σε ακίνητα, αντί να κατευθύνουν τις αποταμιεύσεις τους σε συλλογικές επενδύσεις (πχ αμοιβαία κεφάλαια). Η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της ευρωπαϊκής κατάταξης σε ότι αφορά στις συλλογικές επενδύσεις .
Ειδικότερα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ που είναι επενδεδυμένο σε συλλογικές επενδύσεις αποταμιευτικού χαρακτήρα ανέρχεται στα 757 ευρώ, με το αντίστοιχο ποσό στη Ουγγαρία να διαμορφώνεται στα 2.000 ευρώ και στα 33.000 ευρώ για τους Γάλλους που βρίσκονται στην κορυφή της ευρωπαϊκής κατάταξης.
«Αυτό αντιστοιχεί με 4,4% του ΑΕΠ και είμαστε ουραγοί και με διαφορά στην Ευρώπη», τόνισε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Διαχειριστών Συλλογικών Επενδύσεων και Περιουσίας (ΕΘΕ) και διευθύνων σύμβουλος της ALPHA TRUST, κ. Κρις Αίσωπος, στο πλαίσιο του 3ου Συνεδρίου Θεσμικής Διαχείρισης..
Ωστόσο, σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Έλληνα πρωθυπουργού Αλεξ Πατέλη η πραγματικότητα αυτή είναι αποτέλεσμα σε μεγάλο βαθμό του οικονομικού αναλφαβητισμού.
«Κατά τη διάρκεια της πανδημίας αυξήθηκαν οι τραπεζικές καταθέσεις κατά 40 δισ. ευρώ, ήτοι 20% του ΑΕΠ. Σε μία εποχή με μηδενικά επιτόκια. Αντίστοιχα, είναι μία περίοδος, κατά την οποία οι τιμές των ακινήτων αυξάνονται ραγδαία. Υπάρχει φόρος ακίνητης, αλλά όχι κινητής περιουσίας. Τα ενοίκια φορολογούνται 35% και 45%. Δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερη περίοδο για να αυξηθούν οι εισροές στα αμοιβαία κεφάλαια. Το ερώτημα, λοιπόν, που τίθεται είναι γιατί ένα κομμάτι αυτού του ποσού δεν έχει κατευθυνθεί σε αυτά» είπε ο Αλ. Πατέλης σημειώνοντας ότι οι χρεώσεις σε πολλά προϊόντα οι χρεώσεις είναι υψηλές και κρυμμένες σε ψιλά γράμματα.
Ετσι η αγορά θα πρέπει να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις : στην απλοποίηση των προϊόντων ώστε να είναι κατανοητά και να δει ξανά το θέμα των χρεώσεων.
Οι ελληνικές εταιρείες διαχειρίζονται κεφάλαια, ύψους 22 δισ. ευρώ, με την ετήσια αύξηση να υπολογίζεται σε 6% (5% στην Ευρώπη). Τα 11 δισ. ευρώ είναι από τις εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, εκ των οποίων το 80% είναι εταιρείες, οι οποίες συνδέονται με τράπεζες, ενώ τα 15 μεγάλα deals των τελευταίων πέντε χρόνων, αξίας πάνω από 8,5 δισ. ευρώ, προήλθαν σε ποσοστό 60% από global asset managers.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
