Στην παροχή οδηγιών για τη φορολογική μεταχείριση από πλευράς ΦΠΑ των συναλλαγών με το Ηνωμένο Βασίλειο λόγω της αποχώρησής του από την ΕΕ προχώρησε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Δεδομένου ότι μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ήτοι από την 1η Ιανουαρίου 2021, οι κανόνες της ΕΕ στον τομέα του ΦΠΑ, και ιδίως η Οδηγία ΦΠΑ παύουν να ισχύουν ως προς το Ηνωμένο Βασίλειο, η παράδοση και η μεταφορά αγαθών μεταξύ ΕΕ και ΗΒ υπόκειται στους κανόνες ΦΠΑ για τις εισαγωγές και τις εξαγωγές.
Συνεπώς, κατά την εισαγωγή αγαθών από το HB στην ΕΕ θα οφείλεται ΦΠΑ, με βάση τον συντελεστή ΦΠΑ που εφαρμόζεται για τις παραδόσεις των ίδιων αγαθών εντός ΕΕ. Ο ΦΠΑ θα καταβάλλεται στις τελωνειακές αρχές κατά τον χρόνο της εισαγωγής. Όσον αφορά το τελωνειακό καθεστώς εξαγωγής, αυτό θα είναι υποχρεωτικό για τα ενωσιακά αγαθά που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ, με προορισμό το ΗΒ. Τα αγαθά που θα εξάγονται προς το ΗΒ θα απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ. Ο προμηθευτής των εξαγόμενων αγαθών θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι τα εν λόγω αγαθά έχουν διακινηθεί εκτός ΕΕ.
Ειδικές περιπτώσεις
Αποστολή ή μεταφορά αγαθών μεταξύ ΕΕ και ΗΒ, που ξεκίνησε πριν την λήξη της μεταβατικής περιόδου αλλά έληξε μετά από αυτήν. Η αποστολή ή η μεταφορά αγαθών από το ΗΒ στο έδαφος κ-μ (ή αντιστρόφως) μπορεί να ξεκινήσει πριν τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, αλλά να ολοκληρωθεί μετά από αυτή. Οι εν λόγω συναλλαγές θα εξακολουθούν να θεωρούνται, για σκοπούς ΦΠΑ, ως ενδοενωσιακές συναλλαγές και όχι εισαγωγές/εξαγωγές.
Φυσικά, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου (31.12.2020), οι εν λόγω – εν εξελίξει – διακινήσεις αγαθών θα πρέπει να παρουσιάζονται πλέον στο τελωνείο, στα σύνορα της ΕΕ και του ΗΒ. Οι τελωνειακές αρχές μπορούν να ζητήσουν από τον εισαγωγέα να αποδείξει, με κάποιο έγγραφο μεταφοράς, ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο ότι η αποστολή ή η μεταφορά ξεκίνησε πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου. Οι σχετικές δηλωτικές υποχρεώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις ΦΠΑ (πχ. η υποβολή ανακεφαλαιωτικού πίνακα) εξακολουθούν να ισχύουν.
Παράδειγμα
Ελληνική επιχείρηση αποστέλλει σε επιχείρηση με έδρα το ΗΒ αγαθά αξίας 2.000 Ευρώ, έχοντας και τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα (CMR κλπ), στις 30.12.2020, και εφόσον ελέγχει τον ΑΦΜ/ΦΠΑ VIES της εκδίδει και το σχετικό παραστατικό, χωρίς ΦΠΑ. Τα εν λόγω αγαθά φτάνουν στο ΗΒ στις 2.1.2021, συνεπώς – ως προερχόμενα από την Ελλάδα – πρέπει να υποστούν τις σχετικές τελωνειακές διαδικασίες. Ο εισαγωγέας στο ΗΒ θα πρέπει να αποδείξει, με το CMR και το τιμολόγιο, ότι η μεταφορά έλαβε χώρα πριν τις 31.12.2020. Εν συνεχεία, η ελληνική επιχείρηση θα αναφέρει στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα παραδόσεων Φ4 την εν λόγω συναλλαγή που είχε με την επιχείρηση με έδρα το ΗΒ
Δηλώσεις ΦΠΑ και Ανακεφαλαιωτικοί Πίνακες των συναλλασσόμενων στην Ελλάδα. Ο ΑΦΜ/ΦΠΑ με το πρόθεμα «XI» θα πρέπει επίσης να γνωστοποιείται από έναν υποκείμενο στον φόρο εγκατεστημένο στην Β.Ιρλανδία στον προμηθευτή του ο οποίος είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα κατά την απόκτηση αγαθών, καθώς αυτό αποτελεί μία από τις προϋποθέσεις της ενδοκοινοτικής απαλλαγής του. Αυτό θα έχει ως συνέπεια και την αναγραφή του προθέματος «XI» στους οικείους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες παραδόσεων/αποκτήσεων των Ελλήνων προμηθευτών.
Ως προς τις δηλώσεις ΦΠΑ (έντυπο Φ2), οι πράξεις που αφορούν σε συναλλαγές αγαθών με την Β. Ιρλανδία θα καταχωρίζονται στους ίδιους κωδικούς που καταχωρίζονται οι συναλλαγές με άλλα κ-μ. Παράδειγμα 2 Ελληνική επιχείρηση αποστέλλει σε επιχείρηση με έδρα την Β. Ιρλανδία αγαθά αξίας 1.000 Ευρώ στις 3.1.2021.
Όσον αφορά το τιμολόγιο πώλησης αγαθών, εφόσον η ελληνική ελέγξει τον ΑΦΜ/ΦΠΑ VIES με πρόθεμα «XI» της αντίστοιχης βορειοϊρλανδικής, έχοντας και τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα (CMR κλπ), δεν θα την χρεώσει με ΦΠΑ, ως ενδοκοινοτική παράδοση αγαθών, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 28 του Κώδικα ΦΠΑ.
Την ενδοκοινοτική αυτή παράδοση θα την συμπεριλάβει στον κωδικό [342] της δήλωσης ΦΠΑ (έντυπο Φ2) που θα υποβάλλει, καθώς και στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα για τις ενδοκοινοτικές παραδόσεις (έντυπο Φ4) αναγράφοντας στην στήλη (3) το πρόθεμα «ΧΙ».
Αγαθά που αποστέλλονται/μεταφέρονται από και προς τη Β. Ιρλανδία μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου (31.12.2020). Θα υπάρχουν και περιπτώσεις που η μεταφορά/αποστολή αγαθών από και προς τη Β. Ιρλανδία μπορεί να έλαβε χώρα πριν τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ωστόσο η άφιξη των αγαθών πραγματοποιείται μετά τη λήξη αυτής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν θα αλλάξει ο τρόπος μεταχείρισης της αρχικής συναλλαγής, επομένως θα εξακολουθήσει να θεωρείται ενδοκοινοτική παράδοση αγαθών.
Παράδειγμα
Έστω ότι την 1.12.2020 εστάλησαν αγαθά από επιχείρηση εγκατεστημένη στη Β. Ιρλανδία με προορισμό ελληνική επιχείρηση, τα οποία θα παραδοθούν στην Ελλάδα στις 17.1.2021. Δεν αλλάζει η μεταχείριση της εν λόγω συναλλαγής από πλευράς ΦΠΑ και εξακολουθεί να αποτελεί μία ενδοκοινοτική παράδοση για την επιχείρηση στη Β. Ιρλανδία και μία ενδοκοινοτική απόκτηση για την ελληνική επιχείρηση. 3.3. Χρήση προθέματος «GB» για συναλλαγές που διενεργήθηκαν πριν την λήξη της μεταβατικής περιόδου. Σύμφωνα με τα ανωτέρω, το πρόθεμα «ΧΙ» θα πρέπει να χρησιμοποιείται για συναλλαγές με τη Β. Ιρλανδία που αφορούν σε αγαθά και διενεργούνται από 1.1.2021 κα μετά. Σημειώνεται ότι στους ανακεφαλαιωτικούς πίνακες (αρχικούς ή διορθωτικούς), που υποβάλλονται μετά την 1.1.2021 και αφορούν σε πράξεις που διενεργήθηκαν πριν την 1.1.2021 ή σε πληροφορίες για μεταφορές αγαθών σύμφωνα με το άρθρο 7α του Κώδικα ΦΠΑ, θα πρέπει να αναγράφεται το πρόθεμα «GB».
Υποχρέωση επιχείρησης εγκατεστημένης στο ΗΒ για ορισμό φορολογικού αντιπροσώπου προκειμένου να διενεργεί μετά την 31.12.2020 φορολογητέες στην Ελλάδα πράξεις. Εφόσον ο εγκατεστημένος στο ΗΒ υποκείμενος στον φόρο πρόκειται να διενεργήσει φορολογητέες στην Ελλάδα πράξεις μετά τις 31.12.2020, για τις οποίες δεν θεωρείται ότι αποκτά μόνιμη εγκατάσταση στο εσωτερικό της χώρας, θα πρέπει να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο, σύμφωνα με τη διαδικασία της με αριθ. ΑΥΟ ΠΟΛ 1281/1993. Στην περίπτωση που ο εγκατεστημένος στο ΗΒ υποκείμενος στον φόρο, για τη διενέργεια φορολογητέων πράξεων στην Ελλάδα, είχε, πριν από την ημερομηνία αποχώρησης, αποκτήσει ελληνικό Α.Φ.Μ. για σκοπούς Φ.Π.Α. χωρίς τον ορισμό φορολογικού αντιπροσώπου, μπορεί να συνεχίσει τη διενέργεια των πράξεων αυτών στο εσωτερικό της χώρας και μετά την 1.1.2021, εφόσον ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρο 3 της με αριθ. ΠΟΛ 1113/13 απόφασης Υπουργού και Υφυπουργού Οικονομικών, όπως ισχύει.
Υποβολή αίτησης επιστροφής ΦΠΑ για δαπάνες αγαθών ή/και υπηρεσιών που έχουν λάβει χώρα εντός του 2020.
Για δαπάνες που έχουν διενεργηθεί από Έλληνες υποκείμενους έως και 31.12.2020 στο ΗΒ, η ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης επιστροφής Φ.Π.Α. προς το ΗΒ μπορεί να γίνει σύμφωνα με την Οδηγία 2008/9/ΕΚ, μέσω της εφαρμογής «VAT refund Portal» της ΑΑΔΕ το αργότερο μέχρι και την 31.3.2021.
Ωστόσο, συστήνεται στις ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν πραγματοποιήσει δαπάνες στο ΗΒ εντός του 2020 να υποβάλλουν τις ηλεκτρονικές αιτήσεις τους (αρχικές ή τροποποιητικές) μέσω της εφαρμογής «VAT refund Portal» της ΑΑΔΕ (https://www.aade.gr/epicheireseis/phorologikes-yperesies/phpa/aitese-epistrophes-phpa-proschores-tes-ee) εγκαίρως και πριν την 31η Μαρτίου 2021 ώστε να υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος (15 ημέρες) που προβλέπει ο Καν. 904/2010 για την ηλεκτρονική διαβίβαση αυτών από την Ελλάδα προς το ΗΒ.
Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που δεν διαβιβαστεί κάποια ηλεκτρονική αίτηση επιστροφής μέχρι και την προαναφερθείσα ημερομηνία, θα ακολουθήσει σχετική ενημέρωση των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων. Οι εν λόγω επιχειρήσεις θα πρέπει τότε να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους απευθείας στο ΗΒ σύμφωνα με τη διαδικασία που θα εφαρμόσει το τελευταίο για τις τρίτες χώρες (κάτι αντίστοιχο της 13ης Οδηγίας)
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!