Το υψηλό κόστος δανεισμού στην Ευρώπη έχει αρχίσει να προκαλεί μεγάλες δυσκολίες στα νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις και τους κρατικούς προϋπολογισμούς πριν ακόμη καλά – καλά τα επιτόκια κορυφωθούν.
Το πρόβλημα θα γίνει ακόμη μεγαλύτερο στο μέλλον καθώς τα επιτόκια δεν αναμένεται, με βάση τα σημερινά δεδομένα, να μειωθούν σύντομα και ενώ είχε προηγηθεί μία οκταετία που τα επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ήταν αρνητικά.
Οι επιχειρήσεις αναγκάζονται να μειώνουν τις επενδυτικές δαπάνες τους για να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα, όπως και τα νοικοκυριά που έχουν στεγαστικά δάνεια, ενώ οι κυβερνήσεις περιορίζουν τις πρωτογενείς δαπάνες τους για να καλύψουν την αυξημένη κατά 50% δαπάνη για τόκους σε σχέση με το 2020.
Μειώσεις επενδυτικών δαπανών και περισσότερες χρεοκοπίες
Οι επενδυτές προβλέπουν ότι τα επόμενα χρόνια θα σημαδευτούν από χρεοκοπίες και μειώσεις δαπανών καθώς οι εταιρείες, τα νοικοκυριά και οι κρατικοί προϋπολογισμοί θα πρέπει να διαθέτουν μεγαλύτερο ποσοστό των εσόδων τους για τη χρηματοδότηση του κόστους.
Η μεγάλη δυσκολία αντανακλάται στη διαφορά μεταξύ των τόκων που πληρώνουν σήμερα οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις και του ποσού που θα πλήρωναν, αν έπρεπε να αναχρηματοδοτήσουν το χρέος τους με τα σημερινά επίπεδα επιτοκίων. Με εξαίρεση κάποιους μήνες την περίοδο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο δείκτης αυτός ήταν πάντα αρνητικός, ενώ σήμερα κινείται στο ύψος – ρεκόρ των 1,5 ποσοστιαίων μονάδων.
Το 2025-2026 η περίοδος αναχρηματοδότησης
Για τις ευρωπαϊκές εταιρείες, πολλές από τις οποίες δανείσθηκαν πολύ στη διάρκεια της πανδημίας, η περίοδος μεγάλης αναχρηματοδότησης του χρέους θα ξεκινήσει το 2025 και θα κορυφωθεί το 2026. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες με ακριβό δανεισμό έχουν χρέος άνω των 430 δις. ευρώ που θα λήξει στο δεύτερο μισό της τρέχουσας δεκαετίας, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Ωστόσο, το ποσοστό χρεοκοπιών ευάλωτων επιχειρήσεων δεν αναμένεται να πλησιάσει καν το ποσοστό στην περίοδο της χρηματοπιστωτικής κρίσης, όταν είχε φτάσει το 13,4%. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s προβλέπει ότι το παγκόσμιο ποσοστό πτωχεύσεων θα κορυφωθεί στο 4,7% τον Μάρτιο του 2024, ενώ για την Ευρώπη θα φθάσει στο 3,8% στα μέσα του επόμενου έτους.
Επαναγορές ομολόγων και αναδιάρθρωση χρέους
Εν τω μεταξύ, οι εταιρείες στην Ευρώπη, τη Μέσα Ανατολή και την Αφρική επαναγόραζαν στο πρώτο πεντάμηνο του έτους ομόλογά τους με τον υψηλότερο ρυθμό από το 2009 για να περιορίσουν τη μόχλευση και τις πληρωμές τόκων, ενώ άλλες επιδιώκουν να επιμηκύνουν την ωρίμανση του υφιστάμενου χρέους τους.
Ο «πόνος» για τους καταναλωτές θα γίνει κυρίως αισθητός με την αύξηση του κόστους των στεγαστικών δανείων, με τις αυξήσεις επιτοκίων να μην έχουν περάσει ακόμη σε πολλές χώρες στις δόσεις των δανείων. Για παράδειγμα, το μέσο πραγματικό επιτόκιο για τα υπόλοιπα στεγαστικών δανείων στη Βρετανία ήταν χαμηλότερο από το 3% στο τέλος του Ιουνίου έναντι 6,7% που ήταν το μέσο επιτόκιο για νέα δάνεια με σταθερό επιτόκιο την πρώτη διετία.
Τα υψηλότερα επιτόκια έχουν αρχίσει να επηρεάζουν αρνητικά τα δημόσια οικονομικά. Σύμφωνα με τον οίκο Fitch, οι χώρες που αξιολογεί θα πληρώσουν τόκους 2,3 τρις. δολάρια το 2023, ένα ποσό που είναι αυξημένο κατά 50% σε σχέση με το 2020.
Με πληροφορίες από Bloomberg
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
