Σε μία πρώτη συμφωνία ήρθαν οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ που ενέκριναν ένα αρχικό πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης φυσικού αερίου, το οποίο προβλέπει στόχο για τη μείωση της ζήτησης ρεύματος και την ανάκτηση εσόδων από τις ενεργειακές εταιρείες. Αγκάθι μεταξύ των κρατών μελών παραμένει το γενικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου.
https://video-api.comm.consilium.europa.eu/player/embed/97473b2c-3960-4cba-be59-e75ceb8d61a6.html
Όπως αναφέρει μήνυμα της τσεχικής προεδρίας στο Twitter, κατέληξαν σε συμφωνία για:
- Υποχρεωτική μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας,
- Ανώτατο όριο στα έσοδα όσων παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με άλλες τεχνολογίες και
- Συνεισφορά αλληλεγγύης από τους παραγωγούς ορυκτών καυσίμων.
Μείωση της κατανάλωσης ρεύματος κατά 5% τις ώρες αιχμής
Οι υπουργοί κατέληξαν σε συμφωνία στο αρχικό πακέτο παρεμβάσεων για την ενέργεια, θέτοντας ως εθελοντικό στόχο συνολικής μείωσης 10% της ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και υποχρεωτικό στόχο μείωσης 5%, σε ώρες αιχμής. Τα κράτη μέλη θα προσδιορίσουν το 10 % των ωρών αιχμής μεταξύ 1ης Δεκεμβρίου 2022 και 31ης Μαρτίου 2023, κατά τη διάρκεια των οποίων θα μειώσουν τη ζήτηση. Τα κράτη μέλη θα είναι ελεύθερα να επιλέξουν τα κατάλληλα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης και για τους δύο στόχους κατά την περίοδο αυτή.
Ανώτατο όριο στα έσοδα της αγοράς ηλεκτρισμού - Ανάκτηση υπερκερδών
Συμφώνησαν επίσης να ανακτήσουν τα υπερκέρδη ενεργειακών εταιρειών και να χρηματοδοτήσουν με αυτά τα μέτρα στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων και να φορολογήσουν τα κέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων.
Tο Συμβούλιο συμφώνησε να περιορίσει τα έσοδα της αγοράς στα 180 ευρώ/MWh για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των μεσαζόντων, που χρησιμοποιούν χαμηλού κόστους τεχνολογίες για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνικά και λιγνίτης.
Οι τελευταίοι, σημείωσαν απροσδόκητα μεγάλα οικονομικά κέρδη τους τελευταίους μήνες, χωρίς να αυξηθεί το λειτουργικό τους κόστος, σύμφωνα με το Συμβούλιο. Αυτό οφείλεται στον ρόλο του άνθρακα και του φυσικού αερίου ως οριακών πηγών καθορισμού των τιμών που διογκώνουν επί του παρόντος την τελική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας.
Το επίπεδο του ανώτατου ορίου έχει σχεδιαστεί για να διατηρεί την κερδοφορία των φορέων εκμετάλλευσης και να αποφεύγει την παρεμπόδιση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να χρησιμοποιήσουν μέτρα της επιλογής τους για τη συλλογή και τον αναπροσανατολισμό των πλεονασματικών εσόδων προς την υποστήριξη και την προστασία των τελικών πελατών ηλεκτρικής ενέργειας. Τα κράτη μέλη εισήγαγαν ορισμένες ευελιξίες για να αντικατοπτρίζουν τις εθνικές τους συνθήκες και τα μέτρα που ισχύουν σε εθνικό επίπεδο. Αυτά περιλαμβάνουν τη δυνατότητα ορισμού υψηλότερου ανώτατου ορίου εσόδων, τη χρήση μέτρων που περιορίζουν περαιτέρω τα έσοδα της αγοράς, τη διαφοροποίηση μεταξύ τεχνολογιών και την εφαρμογή ορίων στα έσοδα από την αγορά άλλων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των traders, μεταξύ άλλων.
Σε περιπτώσεις όπου η καθαρή εξάρτηση ενός κράτους μέλους από τις εισαγωγές είναι ίση ή μεγαλύτερη από 100%, θα συνάψουν συμφωνία έως την 1η Δεκεμβρίου 2022 για την επαρκή κατανομή των πλεονασματικών εσόδων με το κράτος μέλος εξαγωγής.
Εισφορά αλληλεγγύης για τον τομέα των ορυκτών καυσίμων
Τα κράτη μέλη συμφώνησαν να ορίσουν μια υποχρεωτική προσωρινή εισφορά αλληλεγγύης στα κέρδη των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του αργού πετρελαίου, του φυσικού αερίου, του άνθρακα και των διυλιστηρίων. Η εισφορά αλληλεγγύης θα υπολογίζεται επί των φορολογητέων κερδών, όπως καθορίζονται από τους εθνικούς φορολογικούς κανόνες για το οικονομικό έτος που αρχίζει το 2022 ή/και το 2023, και αφορά κέρδη τα οποία είναι πάνω από μια αύξηση 20% των μέσων ετήσιων φορολογητέων κερδών από το 2018. Η εισφορά αλληλεγγύης θα ισχύει επιπλέον των τακτικών φόρων και εισφορών που ισχύουν στα κράτη μέλη.
Τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρήσουν τα εθνικά μέτρα που ισοδυναμούν με την εισφορά αλληλεγγύης υπό τον όρο ότι είναι συμβατά με τους στόχους του Κανονισμού και παράγουν τουλάχιστον συγκρίσιμα έσοδα.
Τα κράτη μέλη θα χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τη συνεισφορά αλληλεγγύης για την παροχή οικονομικής στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και για να μετριάσουν τις επιπτώσεις των υψηλών λιανικών τιμών στην ηλεκτρική ενέργεια.
Μέτρα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Το Συμβούλιο συμφώνησε ότι τα κράτη μέλη μπορούν να ορίσουν προσωρινά μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για να στηρίξουν περαιτέρω τις ΜΜΕ που αντιμετωπίζουν τον εφιάλτη των υψηλών τιμών ενέργειας. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν επίσης ότι μπορούν κατ' εξαίρεση και προσωρινά να ορίσουν μια τιμή για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας η οποία είναι χαμηλότερη του κόστους.
Εφαρμογή
Τα μέτρα έχουν προσωρινό και έκτακτο χαρακτήρα. Θα ισχύουν από την 1η Δεκεμβρίου 2022 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Οι στόχοι μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας θα ισχύουν έως τις 31 Μαρτίου 2023. Το υποχρεωτικό ανώτατο όριο των εσόδων από την αγορά θα ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2023.
Τα κράτη μέλη εισήγαγαν ειδικές εξαιρέσεις για την Κύπρο και τη Μάλτα.
Τα επόμενα βήματα
Η συμφωνία θα εγκριθεί επίσημα με γραπτή διαδικασία στις αρχές Οκτωβρίου. Στη συνέχεια θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα τεθεί σε ισχύ την επόμενη ημέρα.
Η συμφωνία συμπληρώνει τις υφιστάμενες πρωτοβουλίες και νομοθεσία της ΕΕ, που εγκρίθηκαν τους τελευταίους δύο μήνες για να διατηρηθεί η ενέργεια προσιτή και να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια εφοδιασμού της Ενωσης, όπως η μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου, αποθήκευση αερίου, δημιουργία ενεργειακής πλατφόρμας της ΕΕ. Τα μέτρα συμπληρώνουν επίσης τις πρωτοβουλίες που προτάθηκαν στο πλαίσιο του REPowerEU τον Μάιο του 2022.
Επεσε η τιμή φυσικού αερίου μετά τη συμφωνία
Μείωση των τιμών φυσικού αερίου στην Ευρώπη (TTF) στα 194,5 ευρώ η μεγαβατώρα στις 13.30 από 197,5 ευρώ που ήταν πριν την ανακοίνωση της πολιτικής συμφωνίας των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ για το πρώτο πακέτο μέτρων. Η τιμή είχε μειωθεί έως τα 192,5 ευρώ στις 12.27.
Χάμπεκ: Να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμη της Ευρώπης στην αγορά με σύνεση
«Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη δύναμη της Ευρώπης στην αγορά με σύνεση», δήλωσε πριν την έναρξη της σημερινής συνεδρίασης ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ.
Τολμηρές προτάσεις ζητά η Ελλάδα
Την αισιοδοξία του ότι «η Ευρώπη θα υποστηρίξει και θα διασφαλίσει την κοινωνική συνοχή απέναντι στον πολεμικό και ενεργειακό τυχοδιωκτισμό της Ρωσίας» εξέφρασε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, προσερχόμενος νωρίτερα στο έκτακτο συμβούλιο.
«Τον προηγούμενο Μάρτιο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αποστείλει επιστολή στην πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζητώντας την επιβολή ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο. Σήμερα 15 κράτη - μέλη στηρίζουν την ελληνική πρόταση, την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει τολμηρές και αποφασιστικές προτάσεις» τόνισε ο κ. Σκρέκας.
Αναλυτικά η δήλωση Σκρέκα: «Το σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας γίνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, καθώς το ενεργειακό ζήτημα οξύνεται στην Ευρώπη, ενόψει και του επερχόμενου δύσκολου χειμώνα, πράγμα που γεμίζει με αγωνία νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Τον προηγούμενο Μάρτιο ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε αποστείλει επιστολή στην πρόεδρο κ. φον ντερ , ζητώντας την επιβολή ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο. Σήμερα 15 κράτη - μέλη στηρίζουν την ελληνική πρόταση, την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού και ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει τολμηρές και αποφασιστικές προτάσεις. Είμαι αισιόδοξος ότι η Ευρώπη θα υποστηρίξει και θα διασφαλίσει την κοινωνική συνοχή απέναντι στον πολεμικό και ενεργειακό τυχοδιωκτισμό της Ρωσίας. Είναι, όμως, ύψιστο ζήτημα ανθρωπιστικών και δημοκρατικών αξιών να προχωρήσουμε όλοι μαζί».
Νωρίτερα, υπήρξε άτυπη συνάντηση μεταξύ των Υπουργών Ενέργειας Ελλάδας,Βελγίου,Πολωνίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Γερμανίας, Ολλανδίας και Γαλλίας.
Η θέση της Επιτροπής για το γενικό πλαφόν - Γιατί δεν το προτείνει
«Διαφορετικά κράτη μέλη αναμένουν διαφορετικές λύσεις, αλλά η Επιτροπή πρέπει να παρουσιάσει μια ιδέα που έχει γενική ευρεία υποστήριξη. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο που να είναι αποδεκτός από όλα τα κράτη μέλη». Αυτό δήλωσε νωρίτερα η Επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, προσερχόμενη στο έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ , αναφορικά με την ιδέα να επιβληθεί ένα γενικό ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου.
«Πιστεύω ότι σήμερα θα κάνουμε άλλο ένα αναγκαίο βήμα για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την κρίση», δήλωσε η Σίμσον, επισημαίνοντας ότι αναμένεται πολιτική συμφωνία στο πακέτο μέτρων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από δύο εβδομάδες, για να μειωθεί η ζήτηση της ενέργειας και να χρησιμοποιηθούν έσοδα των εταιρειών ηλεκτροπαραγωγής για να στηριχθούν οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις.
Όσον αφορά τα μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, η Σίμσον είπε ότι διάφορα κράτη-μέλη έχουν καταθέσει γραπτώς τις δικές τους προτάσεις, οι οποίες θα συζητηθούν σήμερα, καθώς επίσης και οι προτάσεις της Επιτροπής. Όπως εξήγησε, η πρόταση της Επιτροπής είναι να επιβληθεί ένα ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού αερίου, ώστε η Ρωσία να σταματήσει να «χειραγωγεί» τις τιμές της ενέργειας. Παράλληλα, η Επιτροπή προτείνει η ΕΕ να διαπραγματευτεί με άλλους προμηθευτές χαμηλότερες τιμές. Επίσης, η Σίμσον είπε ότι η Επιτροπή είναι έτοιμη να βάλει ένα ευρωπαϊκό ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, με τρόπο ώστε να μην οδηγηθούμε σε αύξηση της ζήτησης ενέργειας.
Η Σίμσον είπε ότι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή σήμερα δεν παρουσιάζει πρόταση για πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου είναι διότι υπάρχουν ανησυχίες για την ασφάλεια του εφοδιασμού. Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή αναζητά έναν τρόπο που να είναι αποδεκτός από όλα τα κράτη μέλη. Παράλληλα, τόνισε ότι ένα γενικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου απαιτεί μείωση της ζήτησης της ενέργειας.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
