Λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, κορυφαία στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών της χώρας, υπό την επιρροή του Ιλον Μασκ, επιχείρησαν να διακόψουν τις πληρωμές της USAID προς αναπτυσσόμενες χώρες. 

Όπως αποκαλύπτει το CNN, η πρωτοφανής αυτή κίνηση προκάλεσε θεσμική κρίση και συγκρούσεις μεταξύ διορισμένων πολιτικών και δημοσίων υπαλλήλων, ενώ οδήγησε σε δικαστικές προσφυγές και πολιτική αναταραχή στην Ουάσινγκτον. Η εξέλιξη δε αυτή φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον ρόλο του διαβόητου «υπουργείου κυβερνητικής αποτελεσματικότητας» (DOGE) του Μασκ, καθώς και τον βαθμό ελέγχου του διδύμου Τραμπ και Μασκ επί των ομοσπονδιακών πόρων.

Ετσι άρχισαν όλα

Τέσσερις ημέρες μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, οι κορυφαίοι συνεργάτες του Ιλον Μασκ στο Υπουργείο Οικονομικών ζήτησαν από τον υπηρεσιακό υπουργό να διακόψει άμεσα όλες τις πληρωμές της USAID, μέσω του άκρως ευαίσθητου συστήματος πληρωμών του υπουργείου.

Το αίτημα αυτό ήταν τόσο ασυνήθιστο για τη λειτουργία του Υπουργείου Οικονομικών που προκάλεσε σκεπτικισμό στον τότε υπηρεσιακό υπουργό, Ντέιβιντ Λέμπρικ. Ο ίδιος απάντησε ότι δεν πίστευε πως το υπουργείο είχε τη νομική εξουσία να σταματήσει μια εγκεκριμένη πληρωμή που είχε πιστοποιηθεί από έναν αρμόδιο φορέα, σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το CNN.

Ο Λέμπρικ αντέτεινε ότι μια νομικά ασφαλέστερη προσέγγιση θα ήταν να εξετάσει το ίδιο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που εποπτεύει την USAID, αν οι πληρωμές συμμορφώνονται με το εκτελεστικό διάταγμα του Τραμπ, το οποίο πάγωνε την οικονομική βοήθεια προς το εξωτερικό από την ημέρα της ορκωμοσίας του.

Όμως ο Τομ Κράουζ, πρώην στέλεχος τεχνολογίας και νυν κορυφαίος αξιωματούχος του DOGE στο Υπουργείο Οικονομικών, δεν δίστασε να απειλήσει τον Λέμπρικ ότι θα μπορούσε να αντιμετωπίσει νομικούς κινδύνους αν δεν συμμορφωνόταν.

Τα emails

Η αλληλογραφία που είδε το CNN φέρνει στο φως κάποιες πρώτες ενδείξεις ότι η νέα διοίκηση προσπαθούσε να χρησιμοποιήσει το Υπουργείο Οικονομικών για να μπλοκάρει επιλεκτικά πληρωμές, εξυπηρετώντας την πολιτική ατζέντα του Τραμπ.

Η διαμάχη που ακολούθησε προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στην Ουάσινγκτον, πυροδοτώντας έντονες πολιτικές συζητήσεις και έκτακτες δικαστικές διαδικασίες σχετικά με την πρόσβαση του DOGE στο σύστημα πληρωμών και το ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί κατά βούληση για τη διακοπή χρηματοδοτήσεων.

Η σύγκρουση αυτή ανέδειξε το χάσμα μεταξύ διορισμένων προσώπων, πιστών στον Μασκ, και των δημοσίων υπαλλήλων καριέρας του Υπουργείου Οικονομικών.

Παραιτήσεις

Λίγες ημέρες αργότερα, ο Λέμπρικ παραιτήθηκε αιφνιδιαστικά, κλείνοντας μια καριέρα 35 ετών στο Υπουργείο Οικονομικών.

Παράλληλα, Δημοκρατικοί γερουσιαστές απαίτησαν να δοθούν εξηγήσεις, ενώ συνδικάτα και ακτιβιστές ανησυχούσαν για πιθανή εμπλοκή του Μασκ στη διαχείριση ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των πολιτών.

Ένα από τα κεντρικά σημεία της διαμάχης ήταν η πρόσβαση του DOGE στο σύστημα πληρωμών. Σε επιστολή προς το Κογκρέσο, το Υπουργείο Οικονομικών διευκρίνισε ότι η πρόσβαση που είχε δοθεί στον Κράουζ και έναν αναπληρωτή του ήταν μόνο ανάγνωσης και δεν τους επέτρεπε να επεμβαίνουν στις πληρωμές.

Αυτή η δήλωση, ωστόσο, ερχόταν σε αντίθεση με τις αρχικές απαιτήσεις του DOGE, το οποίο ζητούσε πλήρη έλεγχο και δυνατότητα παρέμβασης στις χρηματοδοτήσεις της USAID προς αναπτυσσόμενες χώρες.

Οι χρηματοδοτήσεις

Οι χρηματοδοτήσεις που βρέθηκαν στο στόχαστρο, σύμφωνα με το CNN, αφορούσαν την ενίσχυση συστημάτων υγείας σε χώρες όπως η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες, η Γουατεμάλα και η Αϊτή. Τα κονδύλια προορίζονταν για τη βελτίωση της περίθαλψης, την πρόληψη της μητρικής και βρεφικής θνησιμότητας, καθώς και την καταπολέμηση του HIV/AIDS και άλλων μολυσματικών ασθενειών.

Σε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, η USAID είχε χρηματοδοτήσει την κατασκευή μιας αίθουσας επειγόντων περιστατικών στην Ιορδανία – ένα έργο που τώρα έχει παγώσει για 90 ημέρες λόγω της εκτελεστικής απόφασης του Τραμπ.

Ερωτήματα

Αν και το Υπουργείο Οικονομικών διαβεβαίωσε ότι ο Κράουζ και η ομάδα του είχαν περιορισμένη πρόσβαση στα αρχεία του, αρκετές πηγές εκφράζουν αμφιβολίες για το κατά πόσο οι πραγματικοί περιορισμοί ήταν τόσο αυστηροί όσο παρουσιάζονταν.

«Το ερώτημα είναι τι μεσολάβησε από το αρχικό αίτημα μέχρι την τελική έγκριση», ανέφερε πηγή με γνώση των γεγονότων. «Είτε οι φιλοδοξίες του DOGE άλλαξαν δραματικά, είτε οι περιορισμοί που τους επιβλήθηκαν δεν λένε όλη την αλήθεια».

Στα δικαστήρια

Η υπόθεση ακολουθεί πλέον τη δικαστική οδό, με το Υπουργείο Δικαιοσύνης να διαβεβαιώνει έναν ομοσπονδιακό δικαστή ότι το DOGE δεν είχε τη δυνατότητα να επέμβει στο σύστημα πληρωμών.

Ωστόσο, οι αμφιβολίες παραμένουν. Οι πολιτικοί σύμμαχοι του Τραμπ και του Μασκ συνεχίζουν να υπερασπίζονται την ανάγκη περιορισμού των ομοσπονδιακών δαπανών, ενώ οι αντίπαλοί τους προειδοποιούν ότι μια τέτοια επέμβαση αποτελεί ευθεία απειλή στη δημοσιονομική εξουσία του Κογκρέσου.

Η πολιτική διαμάχη είναι ακόμα ανοιχτή, με τη συζήτηση για την οικονομική διαχείριση της κυβέρνησης Μασκ-Τραμπ να παίρνει ολοένα μεγαλύτερες διαστάσεις.

Με πληροφορίες από CNN.com

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!