Στο πλαίσιο του 10ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, το πάνελ με θέμα «Growth – Innovation – Resilience in a Fragmented Global Landscape» συγκέντρωσε κορυφαίους εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας και της βιομηχανίας. Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος, Γιώργος Μαργώνης, ανέλυσε την έννοια της καινοτομίας και της επιχειρηματικής ηγεσίας στον σύγχρονο, μεταβαλλόμενο κόσμο.
Μαζί του στο πάνελ βρέθηκαν επίσης ο Δημήτρης Μαλάμος, Διευθύνων Σύμβουλος και Εκτελεστικό Μέλος του Thrace Group, ο κ. Βασίλης Χατζίκος, Διευθύνων Σύμβουλος της Siemens Ελλάδος, και συντονίστρια ήταν η Αναστασία Παρετζόγλου, Πρόεδρος και Εκτελεστική Πρόεδρος της Fortune Greece και της FORWARD MEDIA.
«Νομίζω πως όλοι συμφωνούμε ότι το σημείο μηδέν για τις τεράστιες αλλαγές που ζούμε τα τελευταία χρόνια ήταν η πανδημία. Εκεί καταλάβαμε πως το “business as usual” δεν υπάρχει πια – αυτό που χρειάζεται η χώρα, αλλά και οι επιχειρήσεις, είναι στρατηγική, ανθεκτικότητα και ικανότητα να προσαρμοζόμαστε γρήγορα.
Η Παπαστράτος, όπως ξέρετε, έχει περάσει έναν μεγάλο μετασχηματισμό. Κι αυτό έγινε μέσα από την επιστήμη, την καινοτομία, και φυσικά, μέσα από σοβαρές επενδύσεις στην Ελλάδα – και μάλιστα σε δύσκολες εποχές. Ο στόχος πάντα ήταν να παραμείνουμε ανθεκτικοί.
Τώρα, στο ερώτημά σας για το πώς μπορεί να διασφαλιστεί η επενδυτική σταθερότητα… Πρέπει να δούμε τα πράγματα ρεαλιστικά: ζούμε σε μια εποχή που όλα αλλάζουν συνέχεια. Υπάρχουν παγκόσμιες προκλήσεις, κρίσεις, αστάθεια. Παρ' όλα αυτά, είμαι συγκρατημένα αισιόδοξος. Γιατί; Γιατί μιλάμε για μια χώρα που πέρασε δέκα χρόνια κρίσης και παρ' όλα αυτά, πολλές επιχειρήσεις όχι μόνο άντεξαν αλλά συνεχίζουν να επενδύουν. Αυτό από μόνο του δείχνει ανθεκτικότητα.
Το πιο σημαντικό, λοιπόν, είναι να έχεις ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο. Τα δύσκολα δεν θα λείψουν ποτέ – αλλά πρέπει να έχεις καθαρό πλάνο και να μην χάνεις την ψυχραιμία σου. Να είσαι έτοιμος να προσαρμοστείς, να απορροφήσεις τις αναταράξεις και να συνεχίσεις.
Εμείς στην Παπαστράτος, για παράδειγμα, πήραμε τη δύσκολη απόφαση να μεταμορφώσουμε την εταιρεία. Από μια παραδοσιακή καπνοβιομηχανία, περάσαμε στα νέα προϊόντα. Σήμερα, εξάγουμε πάνω από το 85% της παραγωγής μας σε 40+ χώρες. Αυτό μας δίνει ασφάλεια και σταθερότητα – δεν εξαρτόμαστε μόνο από το τι γίνεται στην ελληνική οικονομία.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μας νοιάζει η Ελλάδα. Αντίθετα. Πιστεύω πως η σταθερότητα που έχουμε καταφέρει τα τελευταία χρόνια – είτε μιλάμε για πολιτική, είτε για οικονομία – είναι κάτι πολύτιμο. Και πρέπει να τη διατηρήσουμε. Γιατί σε έναν κόσμο που όλα αλλάζουν, η σταθερότητα είναι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Νομίζω πως ένα πολύ κρίσιμο ερώτημα σήμερα είναι ποιος είναι ο ρόλος της βιομηχανίας στην Ελλάδα — όχι μόνο για την ανάπτυξη των ίδιων των επιχειρήσεων, αλλά και για την ανάπτυξη της χώρας συνολικά.
Η αλήθεια είναι ότι κατά την οικονομική κρίση η βιομηχανία είχε υποχωρήσει αρκετά. Τα τελευταία χρόνια, όμως, βλέπουμε μια επιστροφή. Το ποσοστό συμμετοχής στο ΑΕΠ έχει φτάσει περίπου στο 13%, και αν δούμε την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, φτάνει κοντά στο 16%. Άρα, ναι, έχουμε κάνει βήματα προς τα μπρος.
Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι η βιομηχανία πρέπει να είναι ο μοναδικός τομέας ανάπτυξης — αλλά είναι απολύτως απαραίτητος. Ακόμα και σε χώρες με ισχυρό τουρισμό, όπως η Πορτογαλία ή η Μάλτα, βλέπουμε σημαντική συμμετοχή της βιομηχανίας στην οικονομία. Δεν είναι “ή το ένα ή το άλλο”. Μια οικονομία χρειάζεται και τουρισμό, και τεχνολογία, και βιομηχανία, και εξωστρέφεια.
Η βιομηχανία βοηθάει στη μείωση της ανεργίας, ενισχύει την αυτάρκεια της χώρας — κάτι κρίσιμο σε περιόδους κρίσης — και, σε γεωπολιτικό επίπεδο, ενισχύει τη θέση της Ελλάδας. Όταν έχεις ισχυρές βιομηχανίες και εξαγώγιμα προϊόντα, έχεις και φωνή στο τραπέζι των μεγάλων. Και δεν είναι τυχαίο ότι πολλές χώρες σήμερα προσπαθούν να διορθώσουν το εμπορικό τους ισοζύγιο — γι’ αυτό βλέπουμε όλο αυτό το "τρέξιμο" και την ένταση γύρω από την παραγωγή.
Η βιομηχανία είναι βασικός πολλαπλασιαστής για την οικονομία. Είναι και οικονομικός και κοινωνικός πυλώνας: δημιουργεί καλά αμειβόμενες θέσεις, προσφέρει ευκαιρίες εκπαίδευσης και δεξιοτήτων, και, πολύ σημαντικό, αγκαλιάζει την τεχνολογία.
Και εδώ μπαίνουμε στο δεύτερο ερώτημα: τεχνολογίες αιχμής. Στη δική μας βιομηχανία, χρησιμοποιούμε big data, ψηφιακές τεχνολογίες, αυτοματοποίηση. Δεν είναι για να αντικαταστήσουμε ανθρώπους — αυτό είναι μια λανθασμένη εντύπωση. Είναι για να απελευθερώσουμε ανθρώπους από απλές, επαναλαμβανόμενες εργασίες, ώστε να ασχοληθούν με πιο ουσιαστικά και πιο δημιουργικά πράγματα.
Η τεχνολογία, αν συνδυαστεί σωστά με εκπαίδευση και διαφάνεια μέσα στην επιχείρηση, μπορεί να ανεβάσει την παραγωγικότητα και την αξία της δουλειάς όλων. Αυτός είναι και ο στόχος μας: όχι λιγότεροι εργαζόμενοι, αλλά καλύτερα εξοπλισμένοι εργαζόμενοι.
Και φυσικά, όλα αυτά θέλουν σχέδιο. Δεν γίνεται κάθε φορά που κάτι αλλάζει, να αλλάζουμε και στρατηγική. Πρέπει να έχεις ξεκάθαρο πλάνο, και πάνω σε αυτό να προσαρμόζεσαι. Η ανθεκτικότητα και η ευελιξία είναι απαραίτητες — αλλά στο τέλος της ημέρας, η καινοτομία είναι το πραγματικό κλειδί για το μέλλον της βιομηχανίας.»
Με αφετηρία λοιπόν την προηγούμενη συζήτηση γύρω από τη σημασία της βιομηχανίας και της καινοτομίας για την ελληνική οικονομία, ο κύριος Μαργώνης επανέρχεται σε ένα ακόμα κρίσιμο ζήτημα: την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μέσα στο επιχειρηματικό περιβάλλον. Η εμπιστοσύνη, όπως αναφέρει, είναι μια αξία που χρειάζεται πολύ χρόνο και συνεχιζόμενη προσπάθεια για να χτιστεί, αλλά μπορεί να γκρεμιστεί σε μια στιγμή. Αυτό καθιστά το έργο των επιχειρήσεων που επενδύουν σε καινοτομία και διαφάνεια ιδιαίτερα απαιτητικό και σημαντικό, όχι μόνο για τις ίδιες τις επιχειρήσεις, αλλά και για το κοινωνικό τους αποτύπωμα.
Ειδικότερα, ο κύριος Μαργώνης αναφέρεται στην ανάγκη για συνεχιζόμενη επικοινωνία με τους εργαζομένους, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διαφάνειας και της συνέπειας. Όπως σημειώνει, η εταιρεία του προσπαθεί να δημιουργήσει εμπιστοσύνη μέσω της ανοιχτής επικοινωνίας, προσφέροντας παράδειγμα μέσα από την καθημερινή αλληλεπίδραση και την ενεργή συμμετοχή των εργαζομένων στις διαδικασίες της. Παράλληλα, αναδεικνύει τη σημασία της διαφάνειας και της συνέπειας, καθώς και τη θέση της επιχείρησης να κατανοεί και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας και του ευρύτερου οικοσυστήματος.
Με αυτό το υπόβαθρο, μπορούμε να κατανοήσουμε τη σημασία του να χτίζεται εμπιστοσύνη όχι μόνο εντός των οργανισμών, αλλά και προς το κοινωνικό σύνολο, ειδικά σε κρίσιμες περιόδους όπου οι επιχειρήσεις καλούνται να αναλάβουν πιο ενεργό ρόλο στην κοινωνική και οικονομική ζωή.