Σε τροχιά μπαίνει ξανά το μεγάλο έργο Great Sea Interconnector, δηλαδή το φιλόδοξο σχέδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, καθώς το ερευνητικό πλοίο βγαίνει ξανά για έρευνες βυθού στο ανατολικό Αιγαίο κι επιστρέφει στην περιοχή ανατολικά της Κάσου και Καρπάθου για την ολοκλήρωση των υποθαλάσσιων μελετών σε διεθνή ύδατα.
Όπως έγραψε χθες η «Η», η πλοιοκτήτρια εταιρεία του ερευνητικού σκάφους «NG Worker» έχει ήδη υποβάλει αίτημα για την έκδοση NAVTEX στο υπουργείο Εξωτερικών, προκειμένου να προχωρήσει η σάρωση του τελευταίου τμήματος που απομένει για την πλήρη ολοκλήρωση των γεωτεχνικών ερευνών.
Οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι έρευνες θα ξεκινήσουν εντός της επόμενης εβδομάδας και έως την ερχόμενη Παρασκευή, καθώς απαιτείται χρόνος ώστε το πλοίο να έρθει από την Ιταλία, όπου βρίσκεται, μετά και την διακοπή των μελετών το προηγούμενο διάστημα. Υπενθυμίζεται πως η αναστολή των ερευνών συνοδεύτηκε και από αναστολή πληρωμών προς τη γαλλική Nexans, την εταιρεία που έχει αναλάβει την κατασκευή του καλωδίου (που μπορεί να λειτούργησε και ως μέσο πίεσης προς τη γαλλική πλευρά να δείξει τη δύναμή της στο πεδίο).
Διπλωματικός πυρετός
Ο διπλωματικός πυρετός των προηγούμενων ημερών φαίνεται ότι απέδωσε και μένει να φανεί τι θα πράξει αυτή την φορά η Τουρκία. Κομβικό ρόλο στην επανεκκίνηση των ερευνών εκτιμάται πως διαδραματίζουν:
- η Γαλλία, η οποία φέρεται να ετοιμάζεται για επίδειξη δύναμης στην περιοχή, καθώς η εταιρεία που κατασκευάζει το καλώδιο για λογαριασμό του ΑΔΜΗΕ είναι η γαλλική NEXANS αλλά και
- το Ισραήλ, που θέλει πολύ την υλοποίηση του έργου. Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκέφθηκε το Ισραήλ και συναντήθηκε με τον Μπεντζαμιν Νετανιάχου, με τον οποίο συζήτησε το φλέγον θέμα.
Ο ισραηλινός πρέσβης στην Αθήνα
Ο ισραηλινός πρέσβης στην Αθήνα, Noam Katz, παραχώρησε πρόσφατα (σ.σ. πριν την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Ιερουσαλήμ) συνέντευξη στην «Ημερησία» επισημαίνοντας πως το έργο του ηλεκτρικού καλωδίου Great Sea Interconnector «μπορεί και πρέπει να υλοποιηθεί», καθώς «είναι σημαντικό και βιώσιμο».
Αυτό επαναλαμβάνει και στην συνέντευξη που παραχώρησε στην κάμερα του OPEN και στους δημοσιογράφους Έφη Κουτσοκώστα και Γιάννη Φώσκολο, εν όψει και της συμμετοχής του στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, που θα διεξαχθεί από τις 9 έως τις 12 Απριλίου 2025 στην πόλη των Δελφών, εισφέροντας πλέον τα νέα δεδομένα μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του έλληνα πρωθυπουργού στο Ισραήλ, που φαίνεται πως έπαιξε κομβικό ρόλο στην επανεκκίνηση του έργου.
Εμφανίζεται πλέον σίγουρος πως το έργο θα προχωρήσει: «Το έργο είναι σημαντικό, είναι βιώσιμο, πρέπει να συνεχίσει και θα συνεχίσει». Πότε; «Το συντομότερο δυνατό» απαντά χωρίς να αποκαλύπτει λεπτομέρειες. «Είμαι σίγουρος πως μια τέτοια διασύνδεση θα υλοποιηθεί σύντομα», λέει ωστόσο, φωτογραφίζοντας και ένα θετικό κλίμα από τις ΗΠΑ για το έργο: «Αυτή η Διοίκηση (σ.σ. του Ντόναλντ Τραμπ) είναι αφοσιωμένη στο όραμα της διασύνδεσης και των ενεργειακών διαδρόμων. Έχω ελπίδα ότι αυτό θα υποστηριχθεί από πολιτικές που θα επιτρέψουν να συμβεί το έργο, ώστε να φέρει σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή», λέει χαρακτηριστικά...
Είμαι σίγουρος πως μια τέτοια διασύνδεση θα υλοποιηθεί σύντομα.
Αναλυτικά η συνέντευξη
Πόσο σημαντικό είναι το έργο Great Sea Interconnector για το Ισραήλ; Εχουμε καινούρια δεδομένα μετά την επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ; Υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο, ώστε να επανεκκινήσουν οι έρευνες;
Το GSI είναι ένα πολύ καλό έργο και ένα πολύ σημαντικό έργο. Έχει δυο σημαντικές πτυχές. Η πρώτη είναι προφανής και αφορά στην ενεργειακή σύνδεση που συμβάλλει στο ενεργειακό κοκτέιλ το οποίο η χώρα χρειάζεται. Σκεφτόμαστε το μέλλον και το μέλλον είναι οι ΑΠΕ και η ηλεκτρική ενέργεια, συνεπώς χρειαζόμαστε αυτό το έργο.
Η άλλη σημαντική πτυχή του έργου είναι συμβολική καθώς συνδέει τις τρεις Δημοκρατίες στην ανατολική Μεσόγειο και είναι μέρος ενός ευρύτερου διαδρόμου που συνδέει όχι μόνο την Ελλάδα με το Ισραήλ αλλά συνδέει τον Ινδο-Ειρηνικό με την Ευρώπη, μέσω της Μέσης Ανατολής. Συνεπώς το έργο είναι σημαντικό, είναι βιώσιμο, πρέπει να συνεχίσει και θα συνεχίσει.
Υπάρχουν εξελίξεις που σας κάνουν να πιστεύετε ότι αυτό το έργο θα προχωρήσει σύντομα χωρίς εμπόδια από την Τουρκία, όπως αυτά που έχουμε δει στο παρελθόν;
Όπως είπα επειδή είναι ένα θετικό έργο, επειδή είναι ένα σημαντικό έργο θεωρώ πως θα προχωρήσει το συντομότερο δυνατό.
Υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα που μπορείτε να μοιραστείτε μαζί μας;
Θα έλεγα το συντομότερο δυνατό
Ωστόσο ο γεωπολιτικός κίνδυνος αυτού του έργου είναι ένας σημαντικός κίνδυνος. Σωστά; Και αναφέρομαι κυρίως στον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή.
Δεν νομίζω. Νομίζω πως αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι οι τρεις χώρες που συνεργάζονται για το έργο του GSI, συνεργάζονται επίσης για διασυνδέσεις στο φυσικό αέριο και στο μέλλον, διασυνδέσεις υδρογόνου. Μας ενδιαφέρει αυτό. Και αυτή η συνεργασία υπηρετεί την σταθερότητα και την ευημερία της ευρύτερης περιοχής. Και γι αυτό υπάρχει ένας σημαντικός λόγος να συνεχίσουμε με αυτό το έργο και να το υλοποιήσουμε.
Είναι το Ισραήλ έτοιμο να στηρίξει την Ελλάδα και την Κύπρο για να επανεκκινήσουν οι δραστηριότητες του έργου ;
Δεν θέλω να μπω σε λεπτομέρειες. Το έργο είναι βιώσιμο μπορεί και πρέπει να υλοποιηθεί και νομίζω ότι θα υλοποιηθεί σταδιακά.
Θα πω κάτι γενικό για την ενεργειακή συνδεσιμότητα. Όλες οι χώρες και όλες οι μοντέρνες οικονομίες τρέφονται από την ενέργεια, ο σύγχρονος κόσμος μας και ο πολιτισμός εξαρτάται από την ενέργεια. Και γι αυτό πρέπει να χρησιμοποιούμε τις δυνατότητες που έχουμε. Και αυτό είναι κάτι που υποστηρίζεται από το όραμα των ΗΠΑ. Αυτή η Διοίκηση, σίγουρα, αλλά και οι προηγούμενοι Πρόεδροι. Είμαι σίγουρος πως μια τέτοια διασύνδεση θα υλοποιηθεί σύντομα.
Βλέπετε άλλους παίκτες να μπαίνουν ως συνεπενδυτές στο έργο;
Υπάρχουν ενεργειακοί διάδρομοι και όλα θα πρέπει να περνούν από εκεί. Αλλά μιλώντας για το συγκεκριμένο έργο GSI η παρούσα δυναμικότητά του εξυπηρετεί τις τρεις χώρες. Αλλά όταν βάλουμε στο κάδρο τους ευρύτερους διαδρόμους ενέργειας θα περάσει (σ.σ. η ενέργεια) στην Ευρώπη μέσω κάθετων οδών είτε με φυσικό αέριο, είτε με υδρογόνο, είτε με ηλεκτρική ενέργεια που συνδέει τα δίκτυα.
Ελπίζω ότι κι άλλες χώρες θα συμμετέχουν, στο φυσικό αέριο για παράδειγμα από την αρχή η Ιταλία είναι στη συζήτηση. Έτσι (σ.σ. η ενέργεια) θα μεταφέρεται στην Ευρώπη και από την Ευρώπη σε άλλα μέρη. Αυτές οι υποδομές που κατασκευάζετε θα εξυπηρετούν κι άλλους στα βήματα που θα ακολουθήσουν. Αυτό που χρειάζεται η Μέση Ανατολή είναι σταθερότητα. Νομίζω πως υπάρχει κοινό συμφέρον να αναπτύξουμε την Μέση Ανατολή σαν ενεργειακό διάδρομο που συνδέει την Ινδοκίνα με την Ευρώπη.
Βλέπετε ότι οι ΗΠΑ θα υλοποιήσουν τελικά το ενδιαφέρον τους για το έργο; Έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον να μπουν στο μετοχικό κεφάλαιο από το 2024.
Όπως είπα, αυτή η Διοίκηση είναι αφοσιωμένη στο όραμα της διασύνδεσης και των ενεργειακών διαδρόμων. Έχω ελπίδα ότι αυτό θα υποστηριχθεί από πολιτικές που θα επιτρέψουν να συμβεί το έργο, ώστε να φέρει σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή και να συμβάλλει… Μιλάμε για διαδρόμους, οι διάδρομοι δεν είναι απλά αγωγοί ή καλώδια, ενεργειακά ή καλώδια δεδομένων, αλλά είναι συνδεσιμότητα συστημάτων. το πώς διασχίζεις τα σύνορα, η έννοια ότι φέρνεις ανάπτυξη σε κάθε κοινωνία που είναι μέρος του διαδρόμου.