Η νέα δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ, εφόσον εφαρμοστεί στην πλήρη της έκταση, ενδέχεται να οδηγήσει σε ύφεση, μειώνοντας τη ζήτηση για ενέργεια και συμπαρασύροντας τις τιμές προς τα κάτω, εκτιμά ο διεθνής δικηγόρος και ειδικός σε θέματα ενέργειας και οικονομίας, Ορέστης Ομράν, μιλώντας στην «Η» στο περιθώριο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Παράλληλα, προειδοποιεί για τις παρενέργειες στην ενεργειακή μετάβαση, λόγω της εξάρτησης των ΑΠΕ από πρώτες ύλες που παράγονται κυρίως στην Κίνα. Ο ίδιος παρουσιάζει και τη νέα δεξαμενή σκέψης «Συνέργεια», που στοχεύει στη διαμόρφωση προτάσεων πολιτικής μέσα από τη σύνδεση της κοινωνίας των πολιτών με τη διακυβέρνηση.
Ολόκληρη η συνέντευξη
Βλέπουμε τον εμπορικό πόλεμο του Ντόναλντ Τραμπ να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Ο Αμερικανός πρόεδρος προχώρησε βέβαια σε αναστολή των δασμών για 90 ημέρες, όμως κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τι θα ακολουθήσει. Η αβεβαιότητα κυριαρχεί. Θέλω να σας ρωτήσω πώς όλο αυτό το σκηνικό επηρεάζει τον τομέα της ενέργειας.
Νομίζω πως η ενέργεια είναι ίσως ο μόνος τομέας που, υπό τις παρούσες συνθήκες και εξαιτίας της νέας δασμολογικής πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών, μπορεί να ωφεληθεί. Και όταν λέω «ωφεληθεί», εννοώ κυρίως όσον αφορά τις τιμές της ενέργειας – θέμα που απασχολεί όχι μόνο την Ελλάδα, αλλά και τη διεθνή κοινότητα, τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις.
Τι εννοώ; Για να εφαρμοστεί η δασμολογική πολιτική στην πλήρη της έκταση, θα χρειαστεί να υιοθετηθεί μια πιο υφεσιακή προσέγγιση, μια οικονομική ύφεση η οποία με τη σειρά της θα μείωνε τη ζήτηση για ενέργεια. Όταν η προσφορά στην αγορά παραμένει ίδια και η ζήτηση πέφτει, είναι φυσικό οι τιμές να μειώνονται.
Κάτι που βλέπουμε ήδη στις αγορές πετρελαίου.
Ακριβώς. Οι τιμές πετρελαίου μειώνονται επειδή η προσφορά είναι πολύ μεγάλη. Ο ΟΠΕΚ αύξησε κατά μισό εκατομμύριο βαρέλια την ημερήσια παραγωγή, αλλά η ζήτηση μειώνεται λόγω του φόβου της ύφεσης και των δασμών. Συνεπώς, οι τιμές πέφτουν επειδή το διαθέσιμο πετρέλαιο πρέπει να πουληθεί φθηνότερα.
Αυτό λοιπόν είναι μια θετική παράπλευρη συνέπεια των δασμών. Θα το δούμε να συμβαίνει και στο φυσικό αέριο;
Ναι, και στο φυσικό αέριο βλέπουμε αντίστοιχη κατάσταση. Υπάρχει μεγάλη προσφορά και σημαντικά αποθέματα, ενώ η παραγωγή συνεχίζεται αδιάκοπα. Ας μην ξεχνάμε ότι οι χώρες με μεγάλη παραγωγή πετρελαίου είναι και οι βασικές παραγωγοί φυσικού αερίου.
Αφού μιλάμε για θετικές εξελίξεις, επιτρέψτε μου να αναφέρω και την αρνητική πλευρά της δασμολογικής πολιτικής: τις αρνητικές επιπτώσεις στην ενεργειακή μετάβαση.
Οι περισσότερες πρώτες ύλες για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες κ.ά. – παράγονται στην Κίνα. Με τους δασμούς, οι ΗΠΑ, που συμμετέχουν την ενεργειακή μετάβαση, θα αναγκαστούν να μειώσουν την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και να καταναλώνουν περισσότερο LNG και φυσικό αέριο, με τις εξαγωγές τους να γίνονται πιο ακριβές.
Άρα, όχι μόνο κινδυνεύει η μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές, αλλά ενδέχεται και οι τιμές ενέργειας να αυξηθούν μακροπρόθεσμα, όταν η μεγαλύτερη καταναλώτρια χώρα του κόσμου ( οι ΗΠΑ) σταματήσει να στηρίζεται σε ΑΠΕ και στραφεί πάλι σε εγχώρια ή εισαγόμενη συμβατική ενέργεια.
Πολύ ενδιαφέρον. Μένει να δούμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στο μέτωπο των δασμών. Υπάρχει μια αναβολή 90 ημερών, αλλά δεν γνωρίζουμε αν τελικά οι δασμοί θα εφαρμοστούν, σε ποιο βαθμό και αν θα υπάρξει αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλα είναι ακόμη ρευστά.
Προσωπικά, είμαι πεπεισμένος ότι κάποιοι δασμοί θα επιβληθούν οπωσδήποτε. Ο πρόεδρος Τραμπ εννοεί αυτό που λέει. Το εργαλείο των δασμών δεν είναι μόνο διαπραγματευτικό, είναι και εργαλείο επιβολής της πολιτικής των ΗΠΑ, ένα είδος διπλωματίας ισχύος.
Δεν πιστεύω ότι θα υπάρξει συμφωνία που θα επιλύσει πλήρως το πρόβλημα χωρίς να εφαρμοστούν καθόλου δασμοί. Το ερώτημα είναι σε ποια προϊόντα θα περιοριστούν και πώς θα περιοριστούν οι επιπτώσεις για τις χώρες που εξαρτώνται εμπορικά από τις ΗΠΑ.
Τι γίνεται με τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας; Τι βλέπετε να συμβαίνει;
Όταν μειώνεται η τιμή του φυσικού αερίου, από το οποίο κυρίως παράγεται η ηλεκτρική ενέργεια, μειώνονται και οι τιμές ρεύματος. Είμαι αισιόδοξος βραχυπρόθεσμα ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση. Αν όμως δεν δούμε μειώσεις, τότε πιθανώς θα υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας.
Εχετε δημιουργήσει και ένα νέο think tank, το οποίο ενσωματώνει πολιτική τεχνογνωσία και επαγγελματίες από διάφορες χώρες. Πώς λειτουργεί;
Δημιουργήσαμε μια δεξαμενή σκέψης στα πρότυπα του εξωτερικού, με πολιτική και τεχνοκρατική ομαδοποίηση ανθρώπων από διαφορετικά περιβάλλοντα. Συμμετέχουν Έλληνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, από διαφορετικά επιστημονικά και ακαδημαϊκά backgrounds.
Πιστεύουμε ότι αυτό το ανθρώπινο κεφάλαιο στη χώρα μπορεί να παραγάγει προτάσεις διακυβέρνησης και να συνδέσει την κοινωνία των πολιτών με την κυβερνησιμότητα της χώρας, όχι μόνο από πάνω προς τα κάτω αλλά και αντίστροφα.
Στην Ευρώπη, τα think tanks κερδίζουν έδαφος και αναδεικνύουν τη σημασία της συμμετοχής των πολιτών. Εμείς αντιλαμβανόμαστε την τεχνοκρατία όχι ως μια έννοια απολίτικη, αλλά ως μια πολιτική έννοια που περιλαμβάνει και γνώση των επί μέρους ζητημάτων. Θα απαιτείται όσο περνάνε τα χρόνια περισσότερη εξειδίκευση και τεκμηρίωση.
Εστιάζουμε σε επτά βασικούς τομείς: οικονομία, ενέργεια, εξωτερική πολιτική, κοινωνικό κράτος, δημογραφικό, τεχνολογία και άλλα ζητήματα που μας απασχολούν όλους στην καθημερινότητά μας. Ελπίζουμε σύντομα να παρουσιάσουμε συγκεκριμένες προτάσεις ανά τομέα στον δημόσιο διάλογο.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
