Μετά τις ραγδαίες εξελίξεις που δρομολόγησε στη διεθνή κοινότητα ο πόλεμος στα ουκρανικά εδάφη, αλλάζουν πολλά δεδομένα και στην ελληνική πολιτική σκηνή, δημιουργώντας νέα προσκόμματα στην κυβέρνηση Μητσοτάκη στην προσπάθειά της να φθάσει στις επόμενες -διπλές- εκλογές (που ο πρωθυπουργός δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει ότι θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας).
Η νέα πραγματικότητα δημιουργεί νέα προβλήματα στον πρωθυπουργό, τα οποία είναι τριών ειδών:
1. Γεωπολιτικά
Οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία δημιούργησαν ένα νέο μέτωπο της κυβέρνησης με την αξιωματική αντιπολίτευση γύρω από το ερώτημα «πού ανήκει η Ελλάδα». Ο μεν Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε την ιστορική ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή «ανήκομεν εις την Δύσιν» και μάλιστα προσέθεσε ότι «αποτελούμε τμήμα της Δύσης», ο δε Αλέξης Τσίπρας επανέφερε την αξιωματική ρήση της Αριστεράς που αναπαρήγαγε στο παρελθόν ο Ανδρέας Παπανδρέου «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες».
Η βαθιά πολιτική διαφωνία πίσω από τα συνθήματα έγκειται στο εάν η «Δύση» (ΗΠΑ και ΕΕ) στάθηκε επαρκώς στο πλευρό της Ελλάδας όταν αυτή απειλήθηκε από την Τουρκία, από το 1974 με την εισβολή του «Αττίλα» έως την επιχείρηση «γκριζαρίσματος» νησιών και βραχονησίδων στο Ανατολικό Αιγαίο (Ίμια) και την έλλειψη ουσιαστικών κυρώσεων στην Άγκυρα παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες αναθεωρητισμού εκ μέρους της και επιβολής διά των όπλων μιας νέας πραγματικότητας «α λα Τούρκα».
Είναι χαρακτηριστικό ότι απαντώντας σε σχετικό ερώτημα ο κ. Μητσοτάκης στην τηλεόραση του Alpha είπε ότι «η Δύση μας βοήθησε στον Έβρο» αναφερόμενος στην επιχείρηση μαζικής εισβολής μεταναστών στα ελληνικά εδάφη τον Μάρτιο του 2020. Ωστόσο, αυτό είναι ένα μικρό κλάσμα των απειλών, των μονομερών ενεργειών και της επιχείρησης αναθεώρησης του στάτους κβο από την Τουρκία, η οποία κάθε άλλο παρά αντιμετωπίζει κυρώσεις ανάλογες με εκείνες που αντιμετωπίζει η Ρωσία.
Στο κομματικό επιτελείο της Νέας Δημοκρατίας υπάρχει ο φόβος να αφυπνιστούν τα αντιδυτικά αισθήματα σημαντικού μέρους του εκλογικού σώματος (και μάλιστα οριζόντια…), με αποτέλεσμα η Νέα Δημοκρατία να υποστεί απρόβλεπτες σε έκταση αρνητικές συνέπειες στην κάλπη των επόμενων εκλογών, όποτε κι αν γίνουν αυτές.
2. Οικονομικά
Έχει γίνει πλέον σαφές ότι η κρίση που δημιουργήθηκε το τελευταίο δεκαήμερο δεν πρόκειται να λήξει στις επόμενες ημέρες, αλλά θα έχει διάρκεια που σήμερα δεν μπορεί από κανέναν να προσδιοριστεί.
Αντίστοιχα είναι αδύνατο να προσδιοριστεί ο χρόνος παράτασης των επιπτώσεων του πολέμου στην οικονομία, κυρίως με την έξω από τα όρια ακρίβεια, την εφιαλτική προοπτική ελλείψεων αγαθών πρώτης ανάγκης από τα ράφια των σούπερ μάρκετ και την προφανή αδυναμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει αυτό το αυξανόμενο, όσο περνάνε οι μέρες, τσουνάμι ακρίβειας λόγω έλλειψης δημοσιονομικού χώρου.
Παράγοντες της αγοράς επεσήμαιναν στην «Η» ότι ακόμα και η κυβερνητική πρόθεση επιβολής πλαφόν στα καύσιμα μπορεί να εξελιχθεί σε μπούμερανγκ, καθώς το μόνο που μπορεί να κάνει η κυβέρνηση είναι να ορίσει το ποσοστό κέρδους των εταιρειών, όχι όμως να σταματήσει τις αυξήσεις, εάν αυτές γίνονται κατόπιν αύξησης του κόστους προμήθειας των πρώτων υλών.
Ο πόλεμος δημιουργεί και ευκρινές πρόβλημα στις προσδοκίες της κυβέρνησης για τον τουρισμό, οι ενδείξεις του οποίου έως τώρα ήταν πολύ ενθαρρυντικές. Ωστόσο Ρώσοι και Ουκρανοί είναι, πλέον, πολύ δύσκολο να επιλέξουν να κάνουν διακοπές όσο οι χώρες τους βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, οπότε το πλήγμα θα είναι σημαντικό, χωρίς να υπολογιστεί το ενδεχόμενο η επέλαση της ακρίβειας να οδηγήσει και υποψήφιους τουρίστες από άλλες χώρες να αναθεωρήσουν τις αποφάσεις τους.
Από την άλλη μεριά, η κυβέρνηση απελευθερώνεται από την ανάγκη υπέρογκων πλεονασμάτων από την επόμενη χρονιά, οπότε δημιουργείται δημοσιονομικός χώρος για νέες ελαφρύνσεις. Ωστόσο, είναι ζητούμενο εάν αυτές οι δυνατότητες έχουν τη δυνατότητα να «μεταφραστούν» σε πολιτική επιλογή υπέρ της κυβέρνησης στην κάλπη, με δεδομένο ότι στις παραμονές των εκλογών όλες οι κυβερνήσεις μοιράζουν παροχές, που όμως προσλαμβάνοντας ως τέτοιες (προεκλογικές) από τους πολίτες και σπάνια μετατρέπονται σε πολιτική επιλογή υπέρ της εκάστοτε κυβέρνησης.
3. Εκλογικά
Μετά τον Οκτώβριο της περασμένης χρονιάς, η Νέα Δημοκρατία καταγράφει σε όλες ανεξαιρέτως τις δημοσκοπήσεις μια μικρή μεν, αλλά σταθερή διολίσθηση στις προτιμήσεις της κοινής γνώμης. Ήδη όλες οι μετρήσεις την εμφανίζουν -από τα επίπεδα του 35%-36% που κατέγραφε το καλοκαίρι του 2021- σε ποσοστά γύρω στο 30% έως 31%, κάτι που κάνει εξαιρετικά δύσκολη την προσπάθεια επίτευξης ποσοστού αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές, που θα διεξαχθούν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και -υπό την προϋπόθεση ότι τα εκτός Βουλής κόμματα καταγράψουν συνολικά περί το 8%- αρκεί ένα ποσοστό της τάξεως του 38%-38,5% για την απόλυτη πλειοψηφία στην επόμενη Βουλή.
Το Μέγαρο Μαξίμου εύλογα υπολογίζει στην πόλωση που θα δημιουργηθεί κατά τις 2-3 τελευταίες εβδομάδες πριν από την Κυριακή των εκλογών, ωστόσο δύσκολα αυτή η πόλωση θα προσθέσει στη Νέα Δημοκρατία μέσα σε περίπου έναν μήνα το επιθυμητό από αυτήν ποσοστό ώστε να επιτύχει αυτοδυναμία.
Οι πρόσφατες εξελίξεις του πολέμου εκτιμάται στο πρωθυπουργικό περιβάλλον ότι θα βοηθήσουν την κυβέρνηση καθώς σε παρόμοιες περιπτώσεις παρατεταμένης ανασφάλειας και παγκόσμιας αναστάτωσης, οι λαοί συσπειρώνονται γύρω από τις κυβερνήσεις τους.
Παρ’ όλα αυτά, το αξίωμα αυτό οι επιτελείς του κ. Μητσοτάκη περιμένουν να το διαπιστώσουν και στις μετρήσεις των διαθέσεων της κοινής γνώμης που θα έλθουν στο αμέσως επόμενο διάστημα, δηλαδή στο εάν θα σταματήσει η αργή αλλά σταθερή διολίσθηση των ποσοστών του κυβερνώντος κόμματος και θα σημειωθεί αντίστροφη πορεία.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
