Μια συνηθισμένη και χωρίς ευρύτερη σημασία Σύνοδος Κορυφής των Μεσογειακών Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μετατράπηκε λόγω της συγκυρίας σε μια συνάντηση 9 ηγετών με μεγάλη γεωπολιτική σημασία, με αποτέλεσμα να συζητηθούν πολύ περισσότερα θέματα από όσα περιελάμβανε η επίσημη ατζέντα και να υπάρξει ευρεία κάλυψη των εργασιών της Συνόδου, του περιεχομένου των συζητήσεων και της γεωπολιτικής της σημασίας.

Στη συνάντηση των 9 ηγετών χθες το απόγευμα στο Ιδρυμα Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος» διεξήχθησαν παραγωγικές συζητήσεις για:

• τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των μεσογειακών κρατών, με αναβάθμιση τω υπηρεσιών πολιτικής προστασίας
• τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών μετά τα τελευταία γεγονότα στο Αφγανιστάν,
• την προστασία της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο με εμπλοκή και των 9 κρατών- μελών (ιδιαίτερα της Γαλλίας)
• τους τρόπους για σταθεροποίηση των καθεστώτων στις χώρες της Βόρειας Αφρικής: Εκλογές στη Λιβύη, στήριξη των κυβερνήσεων της Αιγύπτου και της Τυνησίας
• Πολιτικές για μείωση των ανισοτήτων στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
• Την αντιμετώπιση της ακρίβειας σε πρώτες ύλες και ειδικές πολιτικές για μείωση της τιμής του φυσικού αερίου, όπως η επιβολή πλαφόν που αποφάσισε η κυβέρνηση της Ισπανίας,
• Την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της βιοποικιλότητας και του θαλάσσιου πλούτου στην περιοχή της Μεσογείου,
• Το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου σε χώρες που υφίστανται κατοχή όπως η Κύπρος,
• Τη συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο την τελευταία διετία
• Τρόπους ενίσχυσης της συνεργασίας και της συνεννόησης των 9 κρατών- μελών σε γενικότερα ζητήματα ασφάλειας και ανάπτυξης.

Τι περιλαμβάνει η «Διακήρυξη της Αθήνας» που υπογράφηκε χθες

Οι ηγέτες που μετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής για την Κλιματική Αλλαγή υιοθέτησαν τη Διακήρυξη της Αθήνας στην οποία επισημαίνεται μεταξύ άλλων πως:

• αναγνωρίζουν πως η Μεσόγειος είναι εξόχως ευάλωτη στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής καθώς είναι επιρρεπής σε ακραία καιρικά φαινόμενα, και ήδη βιώνει εκτενέστερα, συχνότερα και εντονότερα κύματα καύσωνα, ξηρασίες, έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές. Ως αποτέλεσμα, η περιοχή υφίσταται τώρα πρωτοφανή οικολογική ζημιά και οι δυνατότητες απόκρισης φθάνουν στα όριά τους,
• αναγνωρίζουν την ανάγκη για αποφασιστικές πολιτικές προσαρμογής και ανθεκτικότητας, σύμφωνα με τη νέα Στρατηγική της ΕΕ για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή και για μέτρα πρόληψης σε όλους τους τομείς που αναμένεται να επηρεασθούν σημαντικά από στην περιοχή της Μεσογείου -συμπεριλαμβανομένου του περιβαλλοντικού και του κοινωνικοοικονομικού τομέα- με διατομεακό τρόπο, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία,
• συμφωνούν να συνεργασθούν στενά για να οικοδομήσουν συνέργειες για την προώθηση της αναγκαίας μετάβασης από τα ορυκτά καύσιμα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις τεχνολογίες με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα,
• συμφωνούν επίσης να προωθήσουν λύσεις για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή που θα βασίζονται στην ίδια τη λειτουργία της φύσης και να διασφαλίσουν την επαρκή προστασία ιδίως των οικοσυστημάτων που είναι κρίσιμα για την πρόληψη καταστροφών, όπως οι παράκτιες ζώνες, οι λεκάνες απορροής υδάτων, οι υγρότοποι, τα δάση και οι αστικές περιοχές,
• τονίζουν, για ακόμη μια φορά, πως η κλιματική κρίση είναι μια παγκόσμια απειλή που απαιτεί συντονισμένη παγκόσμια δράση, και ως εκ τούτου, απευθύνουν έκκληση προς όλες τις χώρες να δράσουν συλλογικά και χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση, όπως δήλωσε ο γενικός γραμματέας των ΗΕ την 9η Αυγούστου,
• συναφώς, καλούν όλους τους διεθνείς εταίρους, ιδίως τις χώρες της G20, να κυρώσουν τη Συμφωνία των Παρισίων και να αυξήσουν το επίπεδο φιλοδοξίας τους, με την ανακοίνωση φιλόδοξων εθνικών προγραμμάτων προσαρμογής (NDCs),
• αναγνωρίζουν τη δέσμευση για την ταχεία ανάπτυξη τεχνολογιών και πολιτικών που επιταχύνουν έτι περαιτέρω την απομάκρυνση από ένα αμείωτο δυναμικό άνθρακα,
• καλούν όλες τις χώρες να συμμετάσχουν στην COP26 της UNFCCC σε επίπεδο Αρχηγών Κρατών και Κυβερνήσεων και να δεσμευθούν για τον στόχο κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.
• Κάνουν ειδικές αναφορές στη βιοποικιλότητα, τα δάση, το θαλάσσιο περιβάλλον και τη γαλάζια οικονομία καθώς και την πολιτική προστασία και την πρόληψη.

Στο τέλος της διακήρυξης, «τονίζουν τον επείγοντα χαρακτήρα ενίσχυσης και εμβάθυνσης της συνεργασίας μεταξύ των Μεσογειακών εταίρων, δεδομένου ότι οι προκλήσεις που σχετίζονται με φυσικές καταστροφές έχουν κοινό προφίλ, είναι συχνά διασυνοριακές και απαιτούν πρωτοβουλίες για ανταλλαγή ειδικών, εξαγωγής διδαγμάτων, βέλτιστων πρακτικών, μέσων και εμπειρογνωμοσύνης».

Και οι εννέα ηγέτες, καταλήγουν:

«Υπό το φως των ανωτέρω, σεβόμενοι υφιστάμενες περιφερειακές συμφωνίες, συμφωνούμε να επεκτείνουμε περαιτέρω τις εργασίες της ομάδας των Χωρών του Νότου της ΕΕ, διοργανώνοντας τομεακές συναντήσεις, σε όλα τα επίπεδα, όπως αρμόζει, σε ένα ευέλικτο και ανεπίσημο πλαίσιο, με στόχο τη διευκόλυνση του αποτελεσματικού συντονισμού και των ανταλλαγών μεταξύ των εννέα Εταίρων».

Η «Πολιτική Διακήρυξη» της Συνόδου

«Μια ειρηνική, σταθερή, ασφαλής και ευημερούσα Μεσόγειος συνιστά στρατηγική προτεραιότητα της Ε.Ε.» επισημαίνουν στην πολιτική διακήρυξή τους οι εννιά ηγέτες που μετείχαν στην 8η Σύνοδο Κορυφής EUMED.

Για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ηγέτες των 9 καλούν όλες τις χώρες της περιοχής να σέβονται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών της Ε.Ε.

Υπογραμμίζουν ταυτόχρονα ότι η οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών πρέπει να γίνεται με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Επαναβεβαιώνουν ακόμη τα συμπεράσματα των Ευρωπαϊκών Συμβουλίων για αποφασιστική δράση με όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει η Ε.Ε. στη διάθεσή της, προκειμένου να προστατεύσει συμφέροντά της και αυτά των κρατών-μελών της, καθώς και ότι η συνεργασία της Ε.Ε. με την Τουρκία υπόκειται στις αιρεσιμότητες της συμπεριφοράς της, όπως αυτές έχουν περιγραφεί στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Οι 9 λένε όχι στην εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού και στις οργανωμένες προσπάθειες παράνομης εισροής μεταναστών. Υπογραμμίζουν την ανάγκη προστασίας των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. για την παρεμπόδιση των παράνομων εισόδων, ενώ σε σχέση με τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν κάνουν σαφή αναφορά στην ανάγκη ενίσχυσης της συνεργασίας με χώρες που βρίσκονται κοντά στο Αφγανιστάν.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις στρατηγικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ε.Ε. και στην ανάγκη να κάνει ένα βήμα μπροστά όσον αφορά στην ικανότητά της να δρα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Υπογραμμίζεται μάλιστα η ανάγκη για τη δημιουργία μιας κοινής στρατηγικής κουλτούρας για την ασφάλεια και την άμυνα μεταξύ των κρατών-μελών και των θεσμών της Ε.Ε.

Μητσοτάκης: Προστατεύουμε την ειρήνη και το περιβάλλον στη Μεσόγειο

Στην πόλη όπου γεννήθηκε η δημοκρατία καλείται τώρα να αναβαπτιστεί για να αντιμετωπίσει προκλήσεις αυταρχισμού και λαϊκισμού. Οφείλουμε να προστατεύσουμε την ειρήνη στη Μεσόγειο αλλά και τα νερά της Μεσογείου, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του στο πλαίσιο της 8ης Συνόδου Κορυφής των ηγετών των χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Ειδικά οι καταστροφικές φωτιές του φετινού καλοκαιριού δεν άφησαν αλώβητη καμία μεσογειακή χώρα και οι χώρες του βορρά επλήγησαν από θανατηφόρες πλημμύρες. Κοινή η άμυνά μας έναντι της κλιματικής κρίσης. Συντονιζόμαστε για να προστατεύουμε τα δάση και τις θάλασσές μας, διεκδικούμε έναν ισχυρότερο μηχανισμό πολιτικής προστασίας. Ζητάμε να αντιμετωπίσουμε από κοινού την πρόκληση των αυξημένων τιμών του φυσικού αερίου καθώς έχουν επιπτώσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε όλες τις χώρες. Θεμελιώδης προτεραιότητα η ασφάλεια και η σταθερότητα με βάση το διεθνές δίκαιο, τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας. Αυτό αφορά και στην Τουρκία που οφείλει να εγκαταλείψει την παραβατικότητα έναντι της Κύπρου και της Ελλάδος. Αυτός είναι ακόμη ένας παράγοντας που υπογραμμίζει την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης και προβάλλει ως αδήριτος στόχος. Για την επίτευξη του η Ελλάδα θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή. Η διακήρυξη μας είναι επίσης ξεκάθαρη και σε ό,τι αφορά υβριδικές απειλές και εν προκειμένω την εργαλειοποίηση του Μεταναστευτικού που αποκτά ξεχωριστή διάσταση λόγω των εξελίξεων στο Αφγανιστάν. Δεν θα επιτρέψουμε την επανάληψη του φαινομένου των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών που βιώσαμε το 2015. Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή, στη μετά covid εποχή απαιτείται σταθερός βηματισμός τόσο στο μέτωπο της οικονομίας όσο και σε αυτό της δημόσιας υγείας. Θα επιμείνουμε στη στρατηγική της πειθούς, ώστε να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες. Το άμεσο στοίχημα είναι να συνεχιστεί η οικονομική πρόοδος παράλληλα με την αύξηση των εμβολιασμών. Το επόμενο που θα μας απασχολήσει είναι το νέο Σύμφωνο σταθερότητας. Ο ευρωπαϊκός νότος απέδειξε πως δεν χρειάζεται λιτότητα αλλά προοπτική».

Μακρόν: Ναι στην Αλληλεγγύη και στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου

Θέματα ασφάλειας, περιβάλλοντος και συνερτγασίας έθιξε στις δηλώσεις του ο πρόεδρος της Γαλλίας: Για τις πυρκαγιές είπε ότι «επιδείξαμε αλληλεγγύη σε εσάς που αντιμετωπίσατε αυτό το καταστροφικό γεγονός». Διαμήνυσε μάλιστα πως αν χρειαστεί, η Γαλλία θα στηρίξει την Ελλάδα πάλι στο μέλλον. Επιπροσθέτως, εξέφρασε τη βούληση της Γαλλίας να ενισχυθεί το RescueEU «για να ενισχύσουμε την αλληλεγγύη μας». Επίσης, ο Γάλλος Πρόεδρος εξέφρασε την υποστήριξή του στην Κύπρο και στην ακεραιότητά της. Αναφερόμενος στη συζήτηση των ηγετών των κρατών - μελών του Νότου, ο Εμανουέλ Μακρόν είπε πως «μεταφέραμε ένα μήνυμα σταθερότητας και ειρήνης». Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισε πως «ήδη μπορούμε να δούμε αποτελέσματα, δεδομένου ότι ήδη παρατηρούμε αποκλιμάκωση όσον αφορά την περιοχή της Νοτιανατολικής Μεσογείου. Είναι ένα πάρα πολύ απτό και συγκεκριμένο αποτέλεσμα». Ξεκινώντας τη δήλωσή του, ο Γάλλος Πρόεδρος εξέφρασε τις ευχές του στον ελληνικό λαό για την 200η επέτειο από την Ελληνική Επανάσταση. Ακόμα ανέφερε ότι οι ηγέτες της EUMED9 συζήτησαν για την προοπτική της ΕΕ και την κατεύθυνση που θα πρέπει να ακολουθήσει. «Πρώτα απ' όλα πρέπει να δούμε τι μας ενώνει» τόνισε σχετικά ο Εμανουέλ Μακρόν. Περαιτέρω, γνωστοποίησε πως τον Νοέμβριο θα διοργανωθεί μια νέα σύνοδος της ΕΕ για τη Λιβύη.

Αναστασιάδης: Η λύση με την Τουρκία βρίσκεται στο Διεθνές Δίκαιο

Οι τακτικές μας συναντήσεις και τα όποια αποτελέσματα και η μεταξύ μας αλληλοενημέρωση και ο συντονισμός συνιστούν πολύτιμο εργαλείο, δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης μετά το τέλος της Συνόδου. «Κοινή ήταν η θέση που καταγράφηκε στην ειδική σύνοδο για την κλιματική αλλαγή για επίσπευση υλοποίησης των Παρισίων. Ενημέρωσα για την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει η κυπριακή δημοκρατία για τον καταρτισμό ενός περιφερειακού σχεδίου δράσης. Μας απασχόλησε και το φλέγον θέμα του μεταναστευτικού. Όλα τα μεσογειακά κράτη παραμένουν σε εγρήγορση. Συζητήσαμε τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις. Χρήζουν αμέσων λύσεων προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο την ειρήνη στην περιοχή. Καταγράφηκαν ταυτόσημες απόψεις σε μια σειρά θεμάτων που αποτελούν προτεραιότητα στην ατζέντα του ευρωπαϊκού συμβουλίου. Άφησα τελευταίες τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας έναντι της Κύπρου και τις απαράδεκτες ενέργειες και αξιώσεις για το κυπριακό. Η δική μας θέση παραμένει προσηλωμένη στο διεθνές δίκαιο, στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και επαναλαμβάνουμε την πρότασή μας για μόνιμη διευθέτηση του ζητήματος, από τη μια οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Τουρκία και από την άλλη για λύση που θα εδράζεται στο διεθνές δίκαιο», ανέφερε ο Κύπριος πρόεδρος.

Ντράγκι: Παράγων σταθερότητας ο ευρωπαϊκός Νότος

Η Ιταλία είναι υπέρ της διεύρυνσης της ομάδας των μεσογειακών χωρών. Το βασικό σημείο των συζητήσεων μας ήταν το κλίμα. Ίσως το καλύτερο μάθημα που μπορούμε να πάρουμε για να κινηθούμε με αποφασιστικότητα στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής ήταν όσα συνέβησαν το καλοκαίρι, που μας πέρασε, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι κατά τις δηλώσεις του στο πλαίσιο της 8ης Συνόδου Κορυφής EUMED9. «Δεν υπάρχει πλέον χρόνος, δεν μπορούμε πλέον εφησυχάζουμε, αντιθέτως οι προσπάθειες μας πρέπει να ενταθούν ειδάλλως οι συνέπειες θα είναι τραγικές για τους λαούς μας. Πρέπει να κινηθούμε με τέτοιο τρόπο ώστε η μετάβαση να προστατεύει τους πλέον ευάλωτους είτε αυτές είναι κοινωνικές ή οικονομικές. Ήδη βλέπουμε τις αυξήσεις που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του ρεύματος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να παρέμβει. Σε ό,τι αφορά στον εμβολιασμό, στην δεύτερη φάση της προμήθειας των εμβολίων βλέπουμε ότι υπάρχει αυξημένος συντονισμός και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό. Εν συνεχεία συζητήσαμε για τις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου. Έχει ήδη ξεκινήσει μία προσπάθεια να προστατεύσουμε τους πλέον αδύναμους στην κοινωνία. Στην ευρωπαϊκή άμυνα, τους τελευταίους μήνες βιώσαμε γεγονότα που μας ώθησαν να αναθεωρήσουμε τις διεθνείς σχέσεις και τον τρόπο που εμείς κινούμαστε. Βασικό σημείο η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Στο πλαίσιο της συνόδου συζητήσαμε επίσης για το θέμα της ασφάλειας στη Μεσόγειο, τη Λιβύη και την Τυνησία. Η ομάδα των μεσογειακών χωρών είναι αποφασισμένη να συμβάλλει στην σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής» κατέληξε ο κ. Ντράγκι.

Σάντσεθ: Να απαντήσουμε στις προκλήσεις του μεταναστευτικού και της ακρίβειας

Την ανάγκη η Ευρώπη να δώσει λύσεις στο μεταναστευτικό θέμα, επισήμανε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, στις δηλώσεις του. «Οι μεταναστευτικές ροές είναι έντονες για αυτό θα πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να έχουμε μία συγκεκριμένη απάντηση για το συγκεκριμένο ζήτημα» σημείωσε. Αναφερόμενος στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τις μεσογειακές χώρες φέτος το καλοκαίρι, επισήμανε ότι αυτές οι φυσικές καταστροφές είναι πλέον πιο συχνές και ευχαρίστησε όλους όσοι συνέδραμαν τη χώρα του τους τελευταίους μήνες, και ιδιαίτερα την Ελλάδα «γιατί η εμπειρία της μας δίδαξε χρήσιμα πράγματα». Μιλώντας για τα θέματα της ασφάλειας, ο Ισπανός πρωθυπουργός είπε πως είναι πολύ σημαντική η ευρωπαϊκή άμυνα «γιατί μέσω αυτής θα οδηγηθούμε στην Ευρώπη της ασφάλειας και έτσι θα ενισχύσουμε την ευρωπαϊκή κυριαρχία». Επιπροσθέτως, χαρακτήρισε «ευρωπαϊκό πρόβλημα που χρήζει ευρωπαϊκής λύσης», τις αυξημένες τιμές του ρεύματος. «Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο μέσο» προσέθεσε και εκτίμησε πως «τις επόμενες εβδομάδες και μήνες οι αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου θα απασχολεί τους Ευρωπαίους αξιωματούχους». Τέλος, ο κ. Σάντσεθ σημείωσε ότι «είναι πολύ σημαντικό να σταθεροποιήσουμε την άλλη πλευρά της Μεσογείου μέσω ψηφιακής ανάπτυξης και πολιτιστικών προγραμμάτων».

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!