Υπουργικό Συμβούλιο περιμέναμε για σήμερα στις 11:00, αλλά τελικά θα έχουμε την ίδια ώρα τις ανακοινώσεις του ανασχηματισμού της κυβέρνησης.
Στις 11:00 ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου θα ανακοινώσει τις αποφάσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα.
Οι ανακοινώσεις από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο για το νέο κυβερνητικό σχήμα θα γίνουν στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας.
Το σημερινό υπουργικό συμβούλιο, που αναβλήθηκε, θα συνεδρίασει με τη νέα σύνθεσή του την Πέμπτη.
Πέραν όλων όσων ακούγονται, η προσοχή της κοινής γνώμης εστιάζεται εύλογα σε τέσσερα υπουργεία, για πολύ συγκεκριμένους λόγους, καθώς αυτά θα προσδιορίσουν σε μεγάλο βαθμό τη φυσιογνωμία της νέας κυβέρνησης και συνεπώς τις παραμέτρους με τις οποίες ο πρωθυπουργός θα προετοιμάσει το πολιτικό τοπίο για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Υπουργείο Εξωτερικών
Οι τεράστιες αλλαγές στις διεθνείς ισορροπίες που έφεραν οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν είναι προφανές ότι επιβάλλουν αναδιάταξη των προτεραιοτήτων της εξωτερικής μας πολιτικής. Επίσης ο κύκλος των μεγάλων πρωτοβουλιών για συμμαχίες που έλαβε η Ελλάδα στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της τουρκικής προκλητικότητας, έχει φτάσει στα όριά του. Η περήφανη στάση του Νίκου Δένδια μέσα στην Άγκυρα έδειξε ανάγλυφα τον τρόπο με τον οποίο η Αθήνα αντιμετωπίζει τον τουρκικό αναθεωρητισμό και τις μονομερείς ενέργειες της γείτονος. Η παραμονή του Ν. Δένδια στο υπουργείο Εξωτερικών θα σημάνει πώς σε αυτές τις μείζονες επιλογές, η Ελλάδα δεν πρόκειται να αλλάξει στάση. Αντίθετα, διακινείται τις τελευταίες ώρες ένα σενάριο -περισσότερο στα δημοσιογραφικά γραφεία- που λέει ότι ενδεχόμενη αντικατάσταση του Νίκο Δένδια θα σημάνει μια πιο διαλλακτική πολιτική απέναντι στην Τουρκία, σενάριο που προφανώς υπονομεύει το πρόσωπο που τυχόν κληθεί να αναλάβει το κρίσιμο από κάθε άποψη λόγω συγκυρίας, υπουργείο Εξωτερικών. Από την άλλη, τυχόν αλλαγή του σημερινού υπουργού όταν μάλιστα αυτός είναι ο Νίκος Δένδιας, δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται κι από μερική αλλαγή πολιτικής στην εξωτερική μας πολιτική, οπότε πρέπει να δούμε αν, σε ποιους τομείς και πόσο μπορεί να αλλάξει αυτή η πολιτική.
Υπουργείο Οικονομικών
Η οικονομία είναι το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνηση Μητσοτάκη για την επόμενη διετία, έως τις βουλευτικές εκλογές. Άλλωστε από την εποχή του «it’s the economy, stupid», του Μπιλ Κλίντον, είναι δεδομένο ότι η οικονομία παίζει κυρίαρχο ρόλο στα κριτήρια της ψήφου των δυτικών κοινωνιών. Ειδικότερα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη πρέπει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να διαχύσει τα οφέλη του Ταμείου Ανάκαμψης στο σύνολο της οικονομικής δράσης, ώστε με γοργούς ρυθμούς και με τις λιγότερες δυνατές τριβές να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία μας, η οποία στρέφεται στην περιβαλλοντικά ευαίσθητη («πράσινη») και τεχνολογικά προηγμένη («Ψηφιακή») κατεύθυνση. Η φημολογούμενη αναβάθμιση του Θεόδωρου Σκυλακάκη σε υπουργό θα καταδείξει αυτή τη διάχυση, ενώ παράλληλα θα αξιοποιήσει πλήρως τον Χρήστο Σταϊκούρα σε κάποιο άλλο κομμάτι του οικονομικού κύκλου, ίσως το υπουργείο Ανάπτυξης ή άλλο. Αν, πάλι, τα πράγματα παραμείνουν ως έχουν στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου (πράγμα που θα περιορίσει το εύρος, συνεπώς και το πολιτικό αποτύπωμα του ανασχηματισμού) τότε προφανώς θα έχει κριθεί ότι η ως τώρα συνταγή του διδύμου Σταϊκούρας υπουργός- Σκυλακάκης αναπληρωτής, αποδίδει και γι αυτό δεν αλλάζει.
Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη
Το πρόσωπο του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη είναι κεντρικό στον επικείμενο ανασχηματισμό, συνεπώς η ονοματολογία ειδικά σε αυτό το υπουργείο έχει ένα παραπάνω νόημα από τα υπόλοιπα. Πέραν του ονόματος, όμως, που θα βρίσκεται στην κεφαλή του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη (ειδικά αν αυτό είναι νέα παρουσία στο υπουργείο ή και στην κυβέρνηση) θα δοθεί και το έναυσμα για την εκ βάθρων αναβάθμιση του τομέα της πολιτικής προστασίας, όπως άλλωστε έχει επανειλημμένως δεσμευθεί δημόσια ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τόσο στο τηλεοπτικό μήνυμά του προς τους πολίτες κατά τη διάρκεια των πρόσφατων πυρκαγιών, όσο και στην σύγκρουση μεταξύ των πολιτικών αρχηγών στη Βουλή την περασμένη εβδομάδα. Παρά το ότι οι πληροφορίες αναφέρουν ότι ο αρμόδιος υφυπουργός Νίκος Χαρδαλιάς θα παραμείνει στη θέση του παρά το σοβαρό πρόβλημα υγείας που πέρασε πριν λίγες ημέρες, οι δομικές αλλαγές στο σύστημα πολιτικής προστασίας, λένε κάποιοι, πρέπει να συνδυαστεί με ένα νέο πρόσωπο στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου -φωτογραφίζοντας τον Μιχάλη Χρυσοχοΐδη. Από την άλλη, πηγές του Μεγάρου Μαξίμου που έχουν πολυετή σχέση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και συνεπώς μπορούν να αντιληφθούν τον τρόπο που σκέπτεται ο πρωθυπουργός, σε σχετικό ερώτημα για το αν ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είναι «τελειωμένος» από την κυβέρνηση, απαντούν: «Ακόμα κι αν ο Μητσοτάκης αποφάσισε να τους αντικαταστήσει, ο Χρυσοχοΐδης και η Μενδώνη έχουν υποστεί τόσο μεγάλη επίθεση από τα Μέσα Ενημέρωσης, που δεν θα εκπλαγώ αν τελικά τους διατηρήσει στις θέσεις τους»…
Υπουργείο Περιβάλλοντος
Το ενδιαφέρον εδώ έγκειται στο αν ο τομέας του περιβάλλοντος αποκοπεί από εκείνον της ενέργειας κι αποκτήσει αυτόνομη εκπροσώπηση στο υπουργικό συμβούλιο, λόγω της σπουδαιότητας του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής. Ο σημερινός υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κώστας Σκρέκας τοποθετήθηκε εκεί στις αρχές του χρόνου, δηλαδή εκτελεί τα υπουργικά του καθήκοντα επί μόλις οκτώ μήνες, χρονικό διάστημα μικρό για να φανούν τα αποτελέσματα της δουλειάς του. Ωστόσο, εάν αποφασιστεί ο διαχωρισμός του τομέα του περιβάλλοντος (με ένα ξεχωριστό υπουργείο Κλιματικής Κρίσης) αναμφίβολα θα υπάρξει και δεύτερο πρόσωπο σε θέση υπουργού. Μένει να δούμε με ποια «ατζέντα» θα αναλάβει ένα τέτοιο υπουργείο -εάν γίνουν οι δομικές αλλαγές που περιγράφουμε- και ποιες θα είναι οι νέες, επιθετικές πολιτικές καταπολέμησης της κλιματικής κρίσης, δηλαδή ενός κατεξοχήν παγκοσμίου φαινομένου, στην Ελλάδα.
Ποιοι λόγοι... πιέζουν
Έχουν σωρευθεί αρκετοί λόγοι που επιβάλλουν την έλευση μιας νέας κυβέρνησης, που θα δίνει την εικόνα μιας νέας αρχής και θα υπηρετεί τη στρατηγική Μητσοτάκη για την δεύτερη διετία της κυβερνητικής του θητείας, δηλαδή, μια πιο «επιθετική» στάση απέναντι στις άλλες πολιτικές δυνάμεις, μια πιο «πολιτική-ιδεολογική» κυβερνητική λειτουργία (κάτι που αναμένεται να φανεί πολύ καθαρά σε συγκεκριμένους τομείς της κυβερνητικής δράσης, όπως οι αλλαγές στην Παιδεία).
Ενδεικτικά, τέτοιοι λόγοι είναι:
- Οι «λειτουργικές αλλαγές» της περασμένης εβδομάδας, που πρέπει να εκληφθούν ως η πρώτη φάση του επικείμενου ανασχηματισμού.
- Η επιβαρυμένη εικόνα της κυβέρνησης από την πολυήμερη μάχη με τις φλόγες και η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, που έδειξαν πως σε κάποιες φάσεις χάθηκε ο έλεγχος.
- Η ποιοτική μεταβολή του κυβερνητικού έργου, που από την πρώτη διετία, κατά την οποία το βάρος δόθηκε εξ ανάγκης στην αντιμετώπιση αλλεπάλληλων κρίσεων (κορονοϊός, επιχείρηση εισβολής από τον Έβρο, πολύμηνες προκλήσεις της Τουρκίας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, καταστροφικές πυρκαγιές κ.λπ.), περνάμε στη δεύτερη διετία, την «εκλογική» περίοδο, κατά την οποία η κυβέρνηση πρέπει να δείξει με απτό και εύληπτο τρόπο τις αλλαγές που ξεκίνησε, εκείνες που ήδη έχουν δείξει τα πρώτα αποτελέσματα αλλά συνεχίζονται, καθώς κι εκείνες που έχουν προγραμματιστεί να ξεκινήσουν μέσα στην επόμενη διετία.
- Εάν όπως φαίνεται, ο ανασχηματισμός έχει δομικά χαρακτηριστικά, η νέα στρουκτούρα της κυβέρνησης θα δείξει και τον προσανατολισμό του Κυριάκου Μητσοτάκη για το περιεχόμενο και τα πολιτικά διακυβεύματα πάνω στα οποία θα επιχειρήσει να δώσει την επόμενη (διπλή, ας μην ξεχνάμε, λόγω απλής αναλογικής) εκλογική μάχη.
- Τέλος, έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον να δούμε στο νέο κυβερνητικό σχήμα το μείγμα μεταξύ των πολιτικών στελεχών που θα μετέχουν σε αυτό και θα προέρχονται από το εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, με τα πολιτικά στελέχη που θα μπουν στο κυβερνητικό σχήμα χωρίς να ανήκουν κατ’ ανάγκη στη Νέα Δημοκρατία, αλλά θα προέρχονται από το ευρύτερο λεγόμενο «κέντρο». Για παράδειγμα, αν όντως ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης δεν μετέχει στο νέο κυβερνητικό σχήμα, πώς θα εξισορροπηθεί η έξοδός του με την είσοδο άλλων στελεχών από το κέντρο; Εδώ τα ονόματα του Γιάννη Μανιάτη, που έχει έλθει πολύ κοντά στον Κυριάκο Μητσοτάκη και δραστηριοποιείται σε ζητήματα ενέργειας και περιβάλλοντος είναι πάντοτε στο σημειωματάριο του πρωθυπουργού, όπως επίσης και το όνομα της Αννας Διαμαντοπούλου, που έδωσε με τη στήριξη του κ. Μητσοτάκη μια αξιόλογη μάχη για τη θέση του ΓΓ του ΟΟΣΑ κι έφτασε μέχρι την τελική τριάδα. Πέραν αυτών των δυο ονομάτων, ενδεχομένως θα υπάρξει και όνομα ή ονόματα-έκπληξη από αυτό τον χώρο, που δεν αποκλείεται να στελεχώσουν το νέο κυβερνητικό σχήμα.