Φόρμουλα υποστήριξης των συνεπών δανειοληπτών, που έχουν είτε στεγαστικό, είτε δάνειο συνδεδεμένο με πρώτη κατοικία (καταναλωτικό, επιχειρηματικό) κατά τα πρότυπα του προγράμματος «Γέφυρα» θα αναζητήσουν από κοινού υπουργείο Οικονομικών και τράπεζες.
«Επειδή υπάρχει αύξηση του κόστους δανεισμού έχω ζητήσει από το Υπουργείο Οικονομικών να εξαντλήσουμε τι μπορούμε να κάνουμε για τους συνεπείς δανειολήπτες σε συνεννόηση με τις τράπεζες», δήλωσε από την Πάτρα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δίνοντας ουσιαστικά την εντολή για τη δημιουργία προγράμματος που θα καλύψει την επιβάρυνση που έχουν υποστεί οι δανειολήπτες από την αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ.
Αύξηση στις μηνιαίες δόσεις των δανείων που μπορεί να …μοιάζει μικρή ωστόσο σε συνδυασμό με τον υψηλό πληθωρισμό και την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους αποτελεί έναν ακόμα πονοκέφαλο για τα νοικοκυριά, τα οποία δεν έχουν δει τις αυξήσεις των επιτοκίων να περνάνε στις καταθέσεις τους (οι όποιες μικρές αυξήσεις θα αφορούν προθεσμιακές άνω των 12 μηνών).
Στο πλαίσιο αυτό άλλωστε η κυβέρνηση εξετάσει σειρά μέτρων στήριξης κυρίως των πιο ευάλωτων ομάδων.
Συνάντηση Σταϊκούρα - τραπεζιτών
Eπίκειται συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με τις διοικήσεις των τραπεζών με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα να αναμένεται να θέσει στο σύνολο του το θέμα της τιμολογιακής πολιτικής των τραπεζών.
Ηδη, χθες, μιλώντας σε συνέδριο ο Χρ. Σταϊκούρας τόνισε ότι «το τραπεζικό σύστημα οφείλει να συμβάλει στην πιστωτική επέκταση και στην ταχεία υλοποίηση ρυθμίσεων οφειλών, να αναμορφώσει την τιμολογιακή πολιτική δανείων, καταθέσεων και προμηθειών με τρόπο που δεν επιβαρύνει δυσανάλογα επιχειρήσεις και νοικοκυριά, και να δείξει ευαισθησία στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες».
Σε κάθε περίπτωση κυβέρνηση και τράπεζες θέλουν να αποτρέψουν τη δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων αν και σύμφωνα με τα ποιο πρόσφατα στοιχεία των τραπεζών δεν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για αρρυθμίες στις αποπληρωμές των δανείων. Από την άλλη πλευρά οι ευρωπαϊκές αρχές και κυρίως ο SSM εφιστά την προσοχή και ζητάει επαγρύπνηση.
Οι τράπεζες πάντως έχουν «στρεσάρει» τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια και είναι έτοιμες να παρέμβουν αν κριθεί απαραίτητο. Όπως σημειώνουν άλλωστε τραπεζικές πηγές η επίπτωση από την άνοδο των επιτοκίων αποτυπώνεται μετά από την πάροδο αρκετών μηνών.
►Διαβάστε επίσης: Κ. Μητσοτάκης: Παράθυρο για στήριξη σε συνεπείς δανειολήπτες
Προς επιδότηση της... αύξησης
Ετσι, μια από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι - και μπορεί να αντέξει ο προϋπολογισμός - είναι να επιδοτήσει το κράτος την επιβάρυνση από την αύξηση των επιτοκίων ενήμερων δανείων και πιθανόν μη ενήμερων υπό προϋποθέσεις με κυριότερη αυτή της ρύθμισης τους ώστε να γίνουν ενήμερα.
Ειδικότερα, σύμφωνα πάντα με την πρόταση, με ημερομηνία αναφοράς τον Ιούλιο του 2022, όταν ξεκίνησε το μεγάλο ράλι αύξησης των επιτοκίων, το κράτος θα επιδοτεί την επιβάρυνση που θα προκύπτει, τον μήνα εφαρμογής του μέτρου, που δεν θα έχει αναδρομικότητα.
Για παράδειγμα, σε ένα ενήμερο δάνειο – κυμαινόμενου επιτοκίου - που η δόση τον Ιούλιο ήταν 500 ευρώ και τον Ιανουάριο του 2023 η μηνιαία δόση λόγω αύξησης των επιτοκίων έφτασε τα 550 ευρώ το κράτος θα επιδοτεί κλιμακωτά τα 50 ευρώ. Δηλαδή το α’ τρίμηνο θα επιδοτείται το 100%, το β’ τρίμηνο το 75%, το επόμενο το 50% και στο τελευταίο τρίμηνο το 25%.
Και σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση η περίμετρος (βάσει των κριτηρίων που είχαν οριστεί για το ΓΕΦΥΡΑ: μέγιστο εισόδημα για 5μελή οικογένεια 57.000 ευρώ, καταθέσεις ως 40.000 ευρώ, αξία κατοικίας 300.000 ευρώ κ.λπ.) του προγράμματος αφορά δάνεια συνολικού ύψους 6-12 δις ευρώ.
Και επιπλέον παρεμβάσεις
Ωστόσο, δεν αποκλείεται να υπάρξουν και άλλους είδους παρεμβάσεις που θα κινούνται στην κατεύθυνση προστασίας των πιο ευάλωτων, με δεδομένο μάλιστα ότι η χώρα διανύει μια πολωμένη προεκλογική περίοδο με το θέμα της διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους να βρίσκεται πολύ ψηλά στην ατζέντα μετά και τις εικόνες βίαιης έξωσης στου Ζωγράφου, πριν από μερικές ημέρες.
Όπως είπε ο πρωθυπουργός από την Πάτρα, είναι εξαιρετικά δυσάρεστο να χάνει ένας άνθρωπος το σπίτι του σε πλειστηριασμό, υπενθυμίζοντας ότι τις δυνατότητες που δίνει το θεσμικό πλαίσιο για προστασία της πρώτης κατοικίας και τη ρύθμιση οφειλών. Δηλαδή τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων η δημιουργία του οπονοιίου τοποθετείται πλέον στο τέλος του 2023 αλλά και στα προγράμματα «Γέφυρα Ι « και «Γέφυρα 2» που επιδότησαν τις δόσεις των δανείων για ιδιώτες και επιχειρήσεις κατά τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας.
Το ισπανικό μοντέλο
Μια αύξηση των επιτοκίων κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ισπανίας, θα αύξανε τον αριθμό των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν προβλήματα και κυρίως αυτά που ξοδεύουν πάνω από το 40% του εισοδήματος τους για την πληρωμή χρέους. Σύμφωνα με τους FT, η Ισπανία είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ καθώς τα 3/4 των ενυπόθηκων δανείων, είναι κυμαινόμενου επιτοκίου.
Σε μια προσπάθεια να μην ξαναζήσει η ισπανική κοινωνία την οδυνηρή εμπειρία των εξώσεων στις αρχές της δεκαετίας του 2010, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να λάβει μέτρα στήριξης για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά (ετήσιο εισόδημα μέχρι 25.200 ευρώ) ώστε να μειωθούν τα επιτόκια τους σε Euribor μείον 0,1 ποσοστιαία μονάδα.
Το παράδειγμα που δίνει το υπουργείο Οικονομικών αφορά οικογένεια με στεγαστικό δάνειο 120.000 ευρώ και μηνιαία δόση 524 ευρώ που μπορεί να μειωθεί στα 246 ευρώ. Οι δανειολήπτες θα μπορούν επίσης να παρατείνουν τη διάρκεια των δανείων τους έως και επτά χρόνια, σύμφωνα με τις σχεδιαζόμενες αλλαγές, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταρρυθμίσεις σε έναν υφιστάμενο κώδικα ορθής πρακτικής για την αγορά ενυπόθηκων δανείων.
Οι οικογένειες με υψηλότερο εισόδημα, με αποδοχές έως 29.400 ευρώ ετησίως, θα μπορούν να παγώσουν το μέγεθος των μηνιαίων αποπληρωμών τους, ενώ επωφελούνται από την επταετή επέκταση του δανείου. Η Ισπανία θα καταργήσει τις προμήθειες για την πρόωρη εξόφληση των δανείων και για μετατροπή στεγαστικών δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου σε δάνεια σταθερού επιτοκίου.
Υπενθυμίζεται ότι στην Ελλάδα, οι τράπεζες μετά την λήξη του «Γέφυρα» δημιούργησαν προγράμματα step- up ώστε να επιστρέψουν σταδιακά στην αρχική (προ κρατικής επιδότησης) οι δόσεις των δανείων. Και παράλληλα, προώθησαν προγράμματα μετατροπής του κυμαινόμενου επιτοκίου σε σταθερό ώστε να προστατευτούν οι δανειολήπτες από τις αυξήσεις των επιτοκίων.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
