Στη δίνη της πανδημίας και της ακρίβειας βρίσκονται τα νοικοκυριά που κοιτάνε πως θα βγάλουν το χειμώνα, που θα είναι πολύ πιο δύσκολος από τον περσινό όταν όλη η χώρα ήταν σε lockdown.
Πιο εκτεθειμένα είναι τα ευάλωτα νοικοκυριά και κυρίως αυτά που είναι ευάλωτα σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, δηλαδή τα νοικοκυριά που το μηνιαίο εισόδημα τους κυμαίνεται από 7.000 ευρώ, αν πρόκειται για μονοπρόσωπο και ως 21.000 ευρώ αν πρόκειται για νοικοκυριό αποτελούμενο από 5 μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω ενώ η συνολική περιουσία δεν μπορεί να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ.
Επίσης, το υπόλοιπο της οφειλής από το δάνειο που έχει υποθήκη/προσημείωση στην 1η κατοικία, δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των 135.000 ευρώ προκειμένου για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, το οποίο προσαυξάνεται κατά το ποσό 20.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος, έως του ανώτατου ποσού των 215.000 ευρώ ανά πιστωτή.
Στον «αέρα» η προστασία από πλειστηριασμούς
Περί τις 3.000 – 5.000 ευάλωτων νοικοκυριών κινδυνεύει με πλειστηριασμό της πρώτη κατοικίας καθώς πλαίσιο προστασίας δεν υπάρχει και ο μόνος τρόπος να αποφευχθεί το «ξεσπίτωμα» είναι να χαρακτηριστεί και επισήμως, νομικά «ευάλωτος».
Αν και η σχετική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους είναι ανοιχτή εδώ και αρκετό καιρό μόλις 100 «κόκκινοι» οφειλέτες έχουν λάβει το πιστοποιητικό του «ευάλωτου». Πιστοποιητικό που ισοδυναμεί με κατ’ αρχή δήλωση πτώχευσης και παραχώρησης του ακινήτου στον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, όταν αυτός ιδρυθεί – εκτιμάται στις αρχές του 2023 - διατηρώντας το δικαίωμα της στέγασης τους ως ενοικιαστές και όχι ως ιδιοκτήτες στο σπίτι τους για τουλάχιστον 12 χρόνια.
Βέβαια, η πλατφόρμα των «ευάλωτων» έχει πολύ περισσότερες… επισκέψεις, αρκετοί οφειλέτες έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία όμως δεν δειλιάζουν να πατήσουν το «κουμπί» που αποτελεί… προσύμφωνο παραχώρησης του ακινήτου στον Φορέα, ευελπιστώντας ότι με τον έναν ή άλλον τρόπο θα αποφύγουν την οδυνηρή εμπειρία του πλειστηριασμού.
Ένας επιπλέον λόγος, σύμφωνα με αξιωματούχους και στελέχη της χρηματοπιστωτικής αγοράς είναι ότι υπάρχει έλλειμμα ενημέρωσης ή στην χειρότερη περίπτωση παραπληροφόρησης αλλά και ένας ιδιότυπος εφησυχασμός των οφειλετών.
Ξεκαθαρίζουν ωστόσο ότι μπορεί η πανδημία και το «πάγωμα» των πλειστηριασμών για πολλούς μήνες να έκρυψε το πρόβλημα «κάτω από το χαλί» για χιλιάδες δανειολήπτες δεν εξυπηρετούν επί μακρόν τα δάνεια τους, πλέον όμως ο χρόνος μετράει αντίστροφα.
Τράπεζες και servicers θέλουν να αποφύγουν πλειστηριασμούς
Αποτελεί εξάλλου «κοινό μυστικό» ότι τράπεζες και servicers θέλουν να αποφύγουν πλειστηριασμούς που δεν ενδιαφέρουν και να φορτωθούν στο χαρτοφυλάκιο τους ακίνητα που δύσκολα θα πουλήσουν και έχουν κόστος διακράτησης (ΕΝΦΙΑ, νομιμοποίηση πολεοδομικών αυθαιρεσιών κλπ). Από την άλλη πλευρά ωστόσο δεν είναι διατεθειμένες να χαριστούν σε οφειλέτες που έχουν «κοκκινίσει» πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας και δεν αναζητούν λύση στο πρόβλημα τους. Λύσεις που ωστόσο δεν είναι, ούτε εύκολες, ούτε ανώδυνες.
Οι πλειστηριασμοί όπως τονίζουν οι εκπρόσωποι των servicers αποτελεί το έσχατο μέσο και σε αρκετές περιπτώσεις αποδεικνύεται αποτελεσματικό για να αναζητήσει λύση ο οφειλέτης λίγο πριν «χτυπήσει» το ηλεκτρονικό σφυρί του πλειστηριασμού. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο πιστωτής, τράπεζα ή servicer μπορεί να ζητήσει μέχρι και το 30% της οφειλής για να αναστείλει τον πλειστηριασμό.
«Οταν λίγα εικοσιτετράωρα πριν από τον πλειστηριασμό ο δανειολήπτης βρίσκει 100.000 ευρώ ώστε να χάσει το ακίνητο του, για το οποίο η κόκκινη οφειλή είναι 300.000 – 400.000 ευρώ, τότε δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: να κέρδισε κληρονομιά, λαχείο ή να είναι στρατηγικός κακοπληρωτής» σημειώνει τραπεζικό στέλεχος. Παραδέχεται ωστόσο υπάρχουν χιλιάδες νοικοκυριά που επειδή βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, εδώ και πολλά χρόνια έχουν «μουδιάσει» και ζουν με «έναν ελέφαντα μέσα στο δωμάτιο».
Σημειώνεται ότι το περίπου το 40% των 5.561 ηλεκτρονικών δημοπρασιών που είχαν προγραμματιστεί για το δεύτερο τρίμηνο του 2021 ολοκληρώθηκαν, ενώ οι υπόλοιπες ανεστάλησαν. Ένας πολύ μικρός αριθμός δημοπρασιών ακυρώθηκε. Στο τρίτο τρίμηνο του 2021 (το οποίο περιλαμβάνει την ανάπαυλα του Αυγούστου), 3.414 από 4.600 προγραμματισμένους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς ολοκληρώθηκαν, 1.163 ανεστάλησαν και 23 ακυρώθηκαν.
Υπενθυμίζεται ότι τα 52 Κέντρα/ Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών που λειτουργούν πανελλαδικά παρέχουν εξατομικευμένες συμβουλές και οδηγίες για τις διαδικασίες που προβλέπονται στο πρόσφατα ανανεωμένο νομικό πλαίσιο. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στον: 213.212.57.30 για τη διοργάνωση μιας (τηλε-)συνάντησης. Για περισσότερες πληροφορίες: http://www.keyd.gov.gr/kgeyd/
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
