Με τις πιθανότητες για την επιβολή ενός νέου τύπου «lockdown» αμέσως μετά την Πρωτοχρονιά συνεχώς να αυξάνονται, τους καταναλωτές – δηλαδή τους πάντες- να ελπίζουν πλέον μόνο στο θαύμα των Χριστουγέννων προκειμένου να μη βρεθούν αντιμέτωποι με ένα ακόμα μεγαλύτερο κύμα ανατιμήσεων με το νέο έτος, εντείνονται οι ανησυχίες για αύξηση του ιδιωτικού χρέους.
Ακόμα και αν δεν επαληθευθούν οι εκτιμήσεις των ειδικών για ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων – σενάριο που συγκεντρώνει μικρές, αν όχι ελάχιστες πιθανότητες – είναι σαφές ότι η αβεβαιότητα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις κυριαρχεί με δεδομένο μάλιστα ότι ο χειμώνας βρίσκεται μπροστά μας με το κόστος της ενέργειας (θέρμανση, ηλεκτρικό, βενζίνη) να είναι δυσβάσταχτο.
Θεωρείται σχεδόν δεδομένο ότι αυτή η «τέλεια καταιγίδα» θα αναγκάσει χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις - κυρίως πολύ μικρές και μικρομεσαίες που είναι και πιο οι ευάλωτες – να αλλάξουν τις προτεραιότητες τους σε ότι αφορά την αποπληρωμή των υποχρεώσεων τους προς τις τράπεζες αλλά και προς το δημόσιο.
«Η επίπτωση της πανδημίας δεν έχει ακόμα αποτυπωθεί»
Στην Ενδιάμεση Εκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, ο διοικητής Γιάννης Στουρνάρας κρούει εκ νέου τον κώδωνα του κινδύνου προς τις τράπεζες και τις εταιρείες διαχείρισης για τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ) καθώς, όπως έχει επισημάνει και η ΕΚΤ, η επίπτωση της πανδημίας δεν έχει ακόμα αποτυπωθεί και ποσοτικοποιηθεί. Αυτό θα συμβεί όταν θα έχουμε την πλήρη άρση των μέτρων στήριξης της οικονομία.
Ο διοικητής της ΤτΕ ζητά «συνεχή επαγρύπνηση και εντατικότερη δράση εκ μέρους των τραπεζών, με στόχο την περαιτέρω μείωση των ΜΕΔ».
Η ΤτΕ υπογραμμίζει ότι δάνεια αρκετών δισεκατομμυρίων που σήμερα βρίσκονται σε καθεστώς ρύθμισης (Γέφυρα, προγράμματα step up) από το δ’ τρίμηνο του 2021 και το 2022 θα ταξινομούνται ως μη εξυπηρετούμενα.
Ειδικότερα, ένα αρκετά υψηλό ποσοστό του συνόλου των δανείων και ειδικότερα το 6,7% ήτοι 9,4 δισ ευρώ, στο τέλος του 9μήνου 2021 , είναι δάνεια που χαρακτηρίζονται ως εξυπηρετούμενα, αλλά βρίσκονται σε ζώνη υψηλού κινδύνου, καθώς εντάσσονται στην κατηγορία των ρυθμισμένων δανείων.
Επιπλέον, στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021 περίπου 39% του συνόλου των ΜΕΔ συνδέονταν με ρυθμίσεις. Το σύνολο των δανείων στα οποία έχουν εφαρμοστεί ρυθμίσεις (δηλ. συμπεριλαμβανομένων εκείνων τα οποία εξυπηρετούνται κανονικά) ανέρχεται σε 17,6 δισεκ. ευρώ. Επισημαίνεται ωστόσο ότι υψηλό ποσοστό των δανείων που τίθενται σε καθεστώς ρύθμισης εμφανίζουν πάλι καθυστέρηση σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα μετά τη συνομολόγηση της ρύθμισης.
Αναφορικά με την ποιότητα του χαρτοφυλακίου δανείων σε ατομική βάση, τα ΜΕΔ ανήλθαν στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021 σε 20,9 δισεκ. ευρώ (βλ. Πίνακα VI.2 σελ 149 εκθεσης ), μειωμένα κατά 26,3 δισεκ. ευρώ συγκριτικά με το τέλος Δεκεμβρίου 2020 και κατά περίπου 86,3 δισεκ. ευρώ έναντι του Μαρτίου του 2016, οπότε είχε καταγραφεί και το υψηλότερο επίπεδο ΜΕΔ.
Η υποχώρηση του αποθέματος των ΜΕΔ κατά τη διάρκεια του 2021 οφείλεται κυρίως σε πωλήσεις δανείων ύψους 26,2 δισεκ. ευρώ (λόγω της αξιοποίησης του προγράμματος παροχής κρατικής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις δανείων πιστωτικών ιδρυμάτων, γνωστού με την ονομασία “Ηρακλής”) και λιγότερο σε εισπράξεις μέσω ενεργητικής διαχείρισης (δηλαδή μέσω αναδιαρθρώσεων/ρυθμίσεων δανείων, είσπραξης καθυστερούμενων οφειλών, ρευστοποίησης εξασφαλίσεων κ.λπ.).
Επίσης, τη μείωση των ΜΕΔ υποβοήθησαν, μετά και τη λήξη των μέτρων αναστολής πληρωμής δόσεων, τα μέτρα των τραπεζών για διευκόλυνση πελατών τους όσον αφορά τους όρους αποπληρωμής των δανείων τους. Σχετικά με τη διάρθρωση των ΜΕΔ σε απόλυτα μεγέθη τα 2/3 περίπου αφορούν επιχειρηματικά δάνεια, το 1/5 περίπου στεγαστικά και το υπόλοιπο καταναλωτικά δάνεια. Επίσης, περίπου ισόποση είναι η κατανομή όσον αφορά δανειακές συμβάσεις που έχουν ήδη καταγγελθεί από τις τράπεζες, δάνεια αβέβαιης είσπραξης (“unlikely to pay”) και δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών τα οποία δεν έχουν ακόμη καταγγελθεί.
Όσον αφορά βασικούς δείκτες ποιότητας των ΜΕΔ ο λόγος των ΜΕΔ προς το σύνολο των δανείων εμφάνισε σημαντική μείωση, αλλά παρέμεινε υψηλός (15,0%) το Σεπτέμβριο του 2021. 10 Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών, στο τέλος Ιουνίου 2021 ο δείκτης αυτός ανήλθε σε 2,3% (όσο και το αντίστοιχο μέγεθος για τις τράπεζες που εποπτεύονται από τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό).
Μείωση του δείκτη ΜΕΔ παρατηρήθηκε σε όλες τις κατηγορίες χαρτοφυλακίων, ενώ εντός του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου ο δείκτης για το χαρτοφυλάκιο τόσο των ελεύθερων επαγγελματιών και πολύ μικρών επιχειρήσεων όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων παραμένει υψηλός. Καλύτερες επιδόσεις παρατηρούνται στο χαρτοφυλάκιο των μεγάλων επιχειρήσεων και στο χαρτοφυλάκιο των ναυτιλιακών δανείων.
Με βάση την κλαδική ανάλυση, στους τρεις κλάδους με το υψηλότερο υπόλοιπο δανείων, δηλαδή εκείνους του εμπορίου, της μεταποίησης και των κατασκευών, ο δείκτης ΜΕΔ ανήλθε σε περίπου 18%, 16% και 23% αντίστοιχα, ενώ σε κλάδους συναφείς με τον τουρισμό, όπως των καταλυμάτων και της εστίασης, ανήλθε σε περίπου 14% και 38% αντίστοιχα. Αναφορικά με την κάλυψη των ΜΕΔ από συσσωρευμένες προβλέψεις, ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε σε 43,5% (από 44,4% το Σεπτέμβριο του 2020). Ταυτόχρονα, κατά την επισκοπούμενη περίοδο ο δείκτης αποκατάστασης της τακτικής εξυπηρέτησης δανείων (cure rate) βελτιώθηκε, ενώ ο δείκτης αθέτησης (default rate) εμφάνισε μικρή επιδείνωση
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
