Σε 14 δισεκατομμύρια ευρώ ανήλθαν οι παράτυπες δαπάνες, δηλαδή τα κονδύλια της ΕΕ που δεν δαπανώνται σύμφωνα με του κανόνες σε όλους τους τομείς, από το 2014 μέχρι το 2022 , με το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΕΣ) να καταγράφει δυσλειτουργίες στην ανάκτηση αυτών των ποσών.
Και να συνιστά, μεταξύ άλλων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρέχει σε ετήσια βάση ακριβή και πλήρη στοιχεία σχετικά με τις δαπάνες που έχουν κριθεί παράτυπες και με τα μέτρα που λαμβάνονται για τη διόρθωσή τους, με απώτερο στόχο τη βελτίωση της διαδικασίας.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της για την ανάκτηση, χωρίς καμία καθυστέρηση, των κονδυλίων που δαπανώνται αντικανονικά», δήλωσε ο Jorg Kristijan Petrovič, Μέλος του ΕΕΣ και αρμόδιος για τον έλεγχο.
«Το οφείλει στους Ευρωπαίους φορολογούμενους, αν δεν θέλει να χάσει την εμπιστοσύνη τους».
Για τα γεωργικά ταμεία
Όπως διαπίστωσε το ΕΕΣ, παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διασφαλίζει για την έγκαιρη καταγραφή των παράτυπων δαπανών, συχνά ο χρόνος που απαιτείται για την ανάκτηση αυτών των ποσών είναι υπερβολικά πολύς. Στις περιπτώσεις των γεωργικών ταμείων που τελούν υπό επιμερισμένη διαχείριση και για τα οποία την πρωταρχική ευθύνη φέρουν τα κράτη μέλη, τα ποσοστά ανάκτησης είναι γενικά χαμηλά, αν και με σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ
Η ανάκτηση, δηλαδή η δηλαδή η διεκδίκηση της επιστροφής μέρους ή του συνόλου των ποσών που καταβλήθηκαν σε φορέα υλοποίησης ή δικαιούχο, ο οποίος στη συνέχεια κρίθηκε ότι δεν είχε συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις που ορίζει η ΕΕ για τη χρηματοδότηση, αποτελεί βασική συνιστώσα της χρηματοοικονομικής ακεραιότητας και του συστήματος εσωτερικών δικλίδων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημειώνει το ΕΕΣ.
Αφότου τα χρήματα καταβληθούν, για την ανάκτησή τους, αν ποτέ γίνει κάτι τέτοιο, ο απαιτούμενος χρόνος είναι υπερβολικός. Το κλιμάκιο ελέγχου του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου διαπίστωσε ότι συνήθως απαιτούνται 14 με 23 μήνες από την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων που χρηματοδοτήθηκαν μέχρι την έκδοση του εντάλματος είσπραξης και, στη συνέχεια, άλλοι 3-5 μήνες μέχρις ότου τα σχετικά ποσά πράγματι επιστραφούν.
Μάλιστα, η ΕΕ παραιτείται τελικά από την είσπραξη ποσοστού μεταξύ 1 και 8 % των ποσών αυτών.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2022, μεταξύ του 2021 και του 2022, το ποσοστό των παράτυπων δαπανών αυξήθηκε από 3 % σε 4,2 % του προϋπολογισμού. Το γεγονός αυτό καθιστά επιτακτικότερη την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της διαδικασίας ανάκτησης. Δεδομένου, ωστόσο, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαχειρίζεται άμεσα μόλις το 20 % του προϋπολογισμού, η εξάλειψη των σφαλμάτων και η ανάκτηση των σχετικών κονδυλίων δεν είναι εύκολη υπόθεση.
► Διαβάστε επίσης: ESPO: Στα 80 δισ. οι επενδυτικές ανάγκες στα ευρωπαϊκά λιμάνια
Τα σημαντικότερα εμπόδια για την ανάκτηση κεφαλαίων υπό άμεση και έμμεση διαχείριση οφείλονται στον υπερβολικό χρόνο που μεσολαβεί από τη στιγμή του εντοπισμού μιας οικονομικής παρατυπίας και της έκδοσης του εντάλματος είσπραξης. Σημείωσε επίσης ότι, στον τομέα των εξωτερικών δράσεων, οι πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο ορισμένων παράτυπων δαπανών είναι ελλιπείς.
Λιγότερος χρόνος
Προκειμένου να διασφαλιστεί η τήρηση των προθεσμιών στον τομέα των εξωτερικών δράσεων, το ΕΕΣ συνιστά να μειωθεί όχι μόνον ο χρόνος που απαιτείται για τη διαπίστωση της παρατυπίας, αλλά και το διάστημα μέχρι την κίνηση της διαδικασίας ανάκτησης. Για τον σκοπό αυτό, προτείνει να βελτιωθεί ο σχεδιασμός των ελεγκτικών εργασιών και να εξεταστεί η οικονομική επίπτωση των συστημικών παράτυπων δαπανών. Συνιστά επίσης να επανεισαχθούν τα κίνητρα που ίσχυαν για τα κράτη μέλη κατά τον προηγούμενο κύκλο χρηματοδότησης, με σκοπό την ανάκτηση κονδυλίων στον τομέα της γεωργίας. Ειδικότερα, κατά τον προηγούμενο κύκλο, τα κράτη μέλη υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν στον προϋπολογισμό της ΕΕ το ήμισυ των ποσών που δεν είχαν κατορθώσει να ανακτήσουν μέσα σε 4-8 χρόνια.
Παράτυπες δαπάνες που αναφέρθηκαν την περίοδο 2014-2022 (σε εκατομμύρια ευρώ)
Πηγή: ΕΕΣ, βάσει στοιχείων που παρασχέθηκαν από την OLAF
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις απαντήσεις της επί της Ειδικής Εκθεσης υπογραμμίζει ότι του 2017 και του 2022, τα διορθωτικά μέτρα (δηλαδή οι ανακτήσεις πόρων από τους δικαιούχους ή οι διορθώσεις στα κράτη μέλη) σε ολόκληρο τον προϋπολογισμό της ΕΕ ανήλθαν σε 11,9 δισ. ευρώ.
« Η Επιτροπή επιδιώκει διαρκώς να ανακτά τις παράτυπες δαπάνες με μεγαλύτερη επιμέλεια και, ως εκ τούτου, πιο αποτελεσματικά. Για τον σκοπό αυτό, στις 6 Φεβρουαρίου 2024, η Επιτροπή ενέκρινε μία ενισχυμένη στρατηγική σε επίπεδο οργανισμού για τη διαχείριση των οφειλετών της. Ο παρών έλεγχος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) θα συμβάλει στη βελτίωση των συστημάτων ανάκτησης παράτυπων δαπανών.»
Η Επιτροπή λαμβάνει, υπόψη τις παρατηρήσεις του ΕΕΣ σχετικά με την αναφορά παράτυπων δαπανών και την ανάκτησή τους και αποδέχεται (σε κάποιες περιπτώσεις εν μέρει) τις συστάσεις του.
Ο βαθμός αποτελεσματικότητας
Σχετικά με την εμβέλεια και προσέγγιση του ελέγχου, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αναφέρει ότι σκοπός του ήταν να αξιολογηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας των συστημάτων που εφαρμόζει η Επιτροπή για τη διαχείριση της ανάκτησης παράτυπων δαπανών που πραγματοποιούνται από δικαιούχους κονδυλίων της ΕΕ.
«Καλύψαμε τα προγράμματα της ΕΕ της περιόδου 2014-2021, σε σχέση με τα οποία σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες ανακτήσεις στο πλαίσιο της άμεσης, της έμμεσης και της επιμερισμένης διαχείρισης στους τομείς των εσωτερικών πολιτικών, των εξωτερικών δράσεων και των πολιτικών συνοχής και γεωργίας αντίστοιχα.»
Οι ελεγκτικές εργασίες αφορούσαν τη Γενική Διεύθυνση Προϋπολογισμού (DG BUDG), καθώς και τις γενικές διευθύνσεις που παρουσίασαν τις υψηλότερες ανακτήσεις στις ετήσιες εκθέσεις δραστηριοτήτων τους για το 2021 (Γενική Διεύθυνση Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών και ΓΔ Έρευνας και Καινοτομίας για τις εσωτερικές πολιτικές και ΓΔ Διεθνών Εταιρικών Σχέσεων και ΓΔ Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για τη Διεύρυνση για τις εξωτερικές δράσεις) και τις σημαντικότερες γενικές διευθύνσεις που εμπλέκονται στην επιμερισμένη διαχείριση (ΓΔ Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης και ΓΔ Α πασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης για την πολιτική συνοχής και ΓΔ Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης για τη γεωργία).
Σημειώνεται ότι ο έλεγχος δεν κάλυψε τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επειδή έχει ήδη δημοσιευθεί ειδική έκθεση σχετικά με τον σχεδιασμό των συστημάτων της Επιτροπής για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ «και σχεδιάζουμε να δημοσιεύσουμε εντός του 2024 ειδική έκθεση σχετικά με τα συστήματα δικλίδων των κρατών μελών για τον ΜΑΑ» όπως αναφέρει το ΕΕΣ
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
