Οι προσδοκίες επιχειρήσεων και εργαζομένων για τον πληθωρισμό επηρεάζουν όλο και περισσότερο την πορεία του και η βελτίωση στα πλαίσια διαχείρισης της νομισματικής πολιτικής από τις κεντρικές τράπεζες μπορεί να επηρεάσει τις προσδοκίες με τρόπο που θα επιτρέψει την ομαλή προσγείωση των οικονομιών, διαπιστώνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε ανάλυσή του στο πλαίσιο της νέας έκθεσής του για τις προοπτικές της προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας.
Στελέχη του Ταμείου εξέτασαν πώς οι προσδοκίες επηρεάζουν τον πληθωρισμό καθώς και το περιθώριο που έχει η νομισματική πολιτική να τις επηρεάσει και να επιτύχει τη λεγόμενη ομαλή προσγείωση, δηλαδή την επάνοδο του πληθωρισμού στον στόχο του 2% χωρίς να προκαλέσει σημαντική μείωση στο ΑΕΠ και την απασχόληση, δηλαδή με μικρότερο κόστος αναφορικά με την ανάπτυξη.
Σύμφωνα με τη στατιστική ανάλυσή τους, ο πληθωρισμός επηρεάζεται όλο και περισσότερο από τις βραχυπρόθεσμες προσδοκίες μετά τα πληθωριστικά σοκ του 2021 και των αρχών του 2022.
Οι προσδοκίες στις αναπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες
Για μία μέση αναπτυγμένη οικονομία, οι προσδοκίες αυτές αποτελούν τώρα τον βασικό μοχλό της δυναμικής του πληθωρισμού, ενώ για τη μέση αναδυόμενη οικονομία της αγοράς η σημασία τους έχει αυξηθεί, αλλά εξακολουθεί να παραμένει πιο σημαντική η πορεία του πληθωρισμού στο παρελθόν, κάτι που δείχνει ότι οι πολίτες στις οικονομίες αυτές έχουν το βλέμμα τους στραμμένο περισσότερο στις προηγούμενες επιδόσεις (backward-looking) αντί στις προσδοκίες για τη μελλοντική εξέλιξή του (forward-looking). Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στην ιστορική εμπειρία υψηλότερου και πιο άστατου πληθωρισμού σε πολλές από τις παραπάνω οικονομίες.
Η έρευνα έδειξε ότι ο πληθωρισμός στις αναπτυγμένες οικονομίες αυξάνεται κατά περίπου 0,8 ποσοστιαίες μονάδες για κάθε αύξηση των βραχυπρόθεσμων προσδοκιών κατά μία μονάδα, ενώ στις αναδυόμενες οικονομίες μόνο κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες.
Όταν η πληροφόρηση για τις προοπτικές του πληθωρισμού δεν είναι συχνή και η επικοινωνία των κεντρικών τραπεζών δεν είναι ξεκάθαρη ή αξιόπιστη, ο κόσμος έχει την τάση να διαμορφώνει την άποψή του για τις μελλοντικές μεταβολές στις τιμές με βάση την τρέχουσα ή προηγούμενη πορεία τους, είναι περισσότερο backward-looking.
Αντίθετα, όσοι είναι περισσότερο forward-looking σχηματίζουν τις προσδοκίες τους από ένα ευρύτερο φάσμα πληροφοριών που αφορά μελλοντικές συνθήκες, όπως τις αυξήσεις επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών και την επικοινώνησή τους.
Οι συνέπειες για τις κεντρικές τράπεζες
Το γεγονός αυτό έχει σημαντικές συνέπειες για τις κεντρικές τράπεζες καθώς οι αυξήσεις των επιτοκίων μειώνουν λιγότερο τις βραχυπρόθεσμες πληθωριστικές προσδοκίες όταν ένα μεγάλο ποσοστό του κόσμου είναι «backward-looking learners». Αυτό σημαίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να κάνουν μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων για να επιτύχουν την ίδια μείωση του πληθωρισμού.
Το ΔΝΤ συμπεραίνει ότι οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να ενθαρρύνουν τις προσδοκίες, ώστε να είναι περισσότερο forward-looking, βελτιώνοντας την ανεξαρτησία, τη διαφάνεια και την αξιοπιστία της νομισματικής πολιτικής τους και επικοινωνόντας την πιο ξεκάθαρα και αποτελεσματικά.
Ενας τρόπος, σημειώνει, που οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να βελτιώσουν την επικοινωνία τους είναι επαναλαμβάνοντας με απλό τρόπο το μήνυμα για τους στόχους και τα μέτρα τους.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
