Μισό βήμα μπροστά έκανε ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor's αφήνοντας αμετάβλητο στo «ΒΒ+» το αξιόχρεο της Ελλάδας, ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, αναβαθμίζοντας όμως τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας σε θετικές από σταθερές, 

Η κίνηση της αναβάθμισης των προοπτικών σε θετικές σημαίνει ότι επίκειται και η αναβάθμιση στο ΒΒΒ επίπεδα επενδυτικής αξιολόγησης, δηλαδή στην επενδυτική βαθμίδα εντός των επόμενων 12 μηνών, μια κίνηση που θα απαιτήσει ωστόσο νέο γύρο αξιολόγησης της οικονομίας. 

Η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας, την οποία ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσδιόρισε για το β' εξάμηνο του έτους, μετά δηλαδή τις εκλογές, είναι πιθανό να πραγματοποιηθεί σε μία από τις επόμενες αξιολογήσεις του S&P, του Fitch ή του DBRS καθώς η αξιολόγηση και των δύο τελευταίων οίκων είναι επίσης ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα. Αντίθετα, ο τέταρτος μεγάλος οίκος αξιολόγησης Moody's αξιολογεί την Ελλάδα τρία σκαλοπάτια παρακάτω. 

Το σκεπτικό της απόφασης

Ο S&P αναφέρει ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η οικονομική ανθεκτικότητα της Ελλάδας καθώς και η στήριξη από την EE έχουν βελτιώσει τα δημόσια οικονομικά και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα.

«Μετά την ταχύτερη δημοσιονομική προσαρμογή στην ΕΕ το 2022, το πρωτογενές ισοζύγιο της Ελλάδας έγινε ξανά πλεονασματικό και αναμένουμε περαιτέρω δημοσιονομικές βελτιώσεις τα επόμενα χρόνια», σημειώνει στην ανακοίνωσή του.

Οι επενδύσεις αυξήθηκαν στο 21% του ΑΕΠ στο τέλος του 2022, αυξημένες κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία τριετία. «Αναμένουμε η τάση αυτή να συνεχισθεί, εδραιωμένη στα 30,5 δισ. ευρώ πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που είναι διαθέσιμοι για την Ελλάδα... Ετσι, αναθεωρήσαμε το outlook για την Ελλάδα σε θετικό από σταθερό, επιβεβαιώνοντας το rating BB+/B». 

Η S&P επισημαίνει ότι θα μπορούσε να αναβαθμίσει την ελληνική αξιολόγηση εντός των επόμενων 12 μηνών εάν διατηρηθεί η δημοσιονομική πειθαρχία έως το 2026. Επίσης, μια αναβάθμιση εξαρτάται και από τη διατήρηση των δομικών μεταρρυθμίσεων από την επόμενη κυβέρνηση, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα της χώρας. 

Τι θα μπορούσε να αναστρέψει την πορεία

Στον αντίποδα, ο οίκος θα μπορούσε να υποβαθμίσει τις προοπτικές σε σταθερές εντός του επόμενου έτους εάν η εκτέλεση του προϋπολογισμού αποκλίνει σημαντικά από τις τρέχουσες προβλέψεις και επιδεινωθούν πέραν των προβλέψεων οικονομικές ανισορροπίες όπως το ήδη αυξημένο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών.  

Ανάπτυξη τουλάχιστον 2,5% φέτος

Ο S&P σημειώνει ότι η ελληνική οικονομία αποδείχθηκε ανθεκτική παρά τις δύσκολες μακροοικονομικές συνθήκες, σημειώνοντας ότι το ΑΕΠ αυξήθηκε 5,9% το 2022, ξεπερνώντας τα προ πανδημίας επίπεδα, παρά το ενεργειακό σοκ για την Ελλάδα και τους εμπορικούς εταίρους της. Σημειώνει ακόμη ότι οι εξαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ αυξήθηκαν κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες την περασμένη δεκαετία. 

Με την επίδραση του carry over να υπάρχει και το 2023, τις ισχυρές επενδυτικές προοπτικές και τα ισχυρά στοιχεία για τον τουρισμό, «βλέπουμε την ανάπτυξη να φθάνει φέτος τουλάχιστον το 2,5% και κατόπιν να διαμορφώνεται κατά μέσο όρο οριακά κάτω από το 3% την περίοδο 2024-2026», αναφέρει. 

Αύξηση των τραπεζικών δανείων το 2022

Σημειώνει ακόμη ότι το 2022, για πρώτη φορά από το 2010, οι χορηγήσεις τραπεζικών δανείων στον ιδιωτικό τομέα ήταν θετικές. «Οι προσπάθειες για το ξεκαθάρισμα των ισολογισμών του συστήματος απέφεραν αποτελέσματα, με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPLs) να μειώνονται στο 8,2% των συνολικών δανείων τον Δεκέμβριο του 2022, τα οποία αν και εξακολουθούν να είναι υψηλά είναι πολύ χαμηλότερα από το υψηλό επίπεδο του 49,2% τον Ιούνιο του 2017». 

Αν και παραμένουν ανησυχίες, προσθέτει ο οίκος, για την ποιότητα των τραπεζικών κεφαλαίων (οι αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις εξακολουθούν να αντιστοιχούν σε περίπου τα δύο τρίτα των εποπτικών κεφαλαίων, ο χρηματοπιστωτικός τομέας φαίνεται πιο σταθερός από ό,τι τα τελευταία χρόνια. 

Οι δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις

Οι δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις αρχίζουν, επίσης, να αποφέρουν καρπούς, αναφέρει ο S&P. «Παρά τη σημαντική στήριξη που πρόσφερε η κυβέρνηση το 2022 με τις ενεργειακές επιδοτήσεις, εκτιμούμε ότι υπήρξε πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης το 2022, το οποίο σηματοδοτεί σημαντική προσαρμογή.

Οι περιορισμοί στην αξιολόγηση

Οι αξιολογήσεις της Ελλάδας εξακολουθούν να περιορίζονται από τις υψηλές εξωτερικές ανισορροπίες, σύμφωνα με τον S&P. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε στο 9,7% του ΑΕΠ το 2022 μετά την αιφνιδιαστική και σημαντική αύξηση των τιμών των εισαγόμενων υδρογονανθράκων. Ωστόσο, προσθέτει, η αύξηση του ελλείμματος οφείλεται και στις εισαγωγές κεφαλαιουχικών αγαθών λόγω της αυξημένης επενδυτικής δραστηριότητας.  Προβλέπει, ωστόσο, ότι η μείωση των τιμών ενέργειας σε συνδυασμό με την περαιτέρω αύξηση του τουρισμού θα περιορίσουν το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τα επόμενα χρόνια,.

Για το δημόσιο χρέος, ο οίκος αναφέρει ότι αν και είναι υψηλό σε ονομαστικούς όρους, το προφίλ του αναφορικά με την περίοδο αποπληρωμής και τη δαπάνη για τόκους παραμένει από τα πιο ευνοϊκά παγκοσμίως. Το καθαρό χρέος κορυφώθηκε στο 188% του ΑΕΠ το 2020 «και υπολογίζουμε ότι θα μειωθεί στο 145% του ΑΕΠ στο τέλος του 2023. Η Ελλάδα ξεχωρίζει ανάμεσα στις χώρες της ΕΕ καθώς είχε την ταχύτερη μείωση του λόγου του χρέους της το 2022. Αναμένουμε περαιτέρω μειώσεις την περίοδο 2024-2026, σε εναρμόνιση με την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη και τη βελτιωμένη δημοσιονομική επίδοση». 

Οι επόμενες αξιολογήσεις 

Οι επόμενες αξιολογήσεις του Fitch για την Ελλάδα είναι στις 9 Ιουνίου και την 1η Δεκεμβρίου, ενώ ο DBRS έχει προγραμματισμένη αξιολόγηση για τις 8 Σεπτεμβρίου και ο S&P για τις 20 Οκτωβρίου. 

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!