Το συνεκτικό πρόγραμμα της στεγαστικής πολιτικής που έχει εκπονήσει η κυβέρνηση αφορά και την προσφορά και τη ζήτηση, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που χθες, μια μέρα μετά την ανακοίνωση του μέτρου επιστροφής ενός ενοικίου, επισκέφθηκε το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες για την αύξηση του αποθέματος οικιστικών ακινήτων, αναφέρθηκε τόσο στο πρόγραμμα «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» και στο άνοιγμα των κλειστών ακινήτων, κυρίως διαμερισμάτων, σημειώνοντας: «Καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να δώσουμε ένα γενναίο οικονομικό κίνητρο στους ιδιοκτήτες προκειμένου να προχωρήσουν σε αυτή την κατεύθυνση», αλλά και στα ακίνητα των τραπεζών που παραμένουν κλειστά και για τα οποία οι τράπεζες από το 2026 θα καταβάλλουν υψηλότερο (διπλάσιο) ΕΝΦΙΑ.
Το στοκ των servicers και τα εμπόδια ωρίμανσης
Το μέτρο του διπλού ΕΝΦΙΑ αφορά και τα ακίνητα που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των servicers, οι οποίοι επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι δεν έχουν λόγο να κρατούν κλειστά, άρα αναξιοποίητα, ακίνητα. Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό είναι πως στη συντριπτική τους πλειονότητα αυτά τα ακίνητα έχουν διαφόρων ειδών βάρη ή και αυθαιρεσίες και η νομική και τεχνική ωρίμανσή τους ώστε να βγουν στην αγορά απαιτεί χρόνο, λόγω σημαντικών καθυστερήσεων σε πολεοδομίες, υποθηκοφυλακεία, κτηματολόγια, αλλά και των αργών ρυθμών απονομής της δικαιοσύνης. Δεν παραγνωρίζεται βέβαια το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια σχετική βελτίωση στα κτηματολόγια για τις νέες υποθέσεις, ενώ οι παλαιότερες και πιο… δύσκολες συνεχίζουν να βαλτώνουν.
Στο πλαίσιο αυτό, στο τραπέζι των συζητήσεων, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να επιβάλλεται αυξημένος ΕΝΦΙΑ μόνο μετά την ολοκλήρωση της μεταγραφής του ακινήτου από το Κτηματολόγιο. Όπως αναφέρουν πηγές της αγοράς στην «Η», όταν καθυστερεί η ωρίμανση ενός ακινήτου λόγω υπαιτιότητας της δημόσιας διοίκησης, δεν μπορεί να «τιμωρείται» η τράπεζα ή οι servicers.
Τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων (servicers) έχουν συγκεντρώσει περίπου 25.000 κατοικίες, η αξιοποίηση των οποίων απαιτεί αρκετό χρόνο. Η διαδικασία ωρίμανσης αυτών των ακινήτων μπορεί να διαρκέσει από 8 έως 9 μήνες στην καλύτερη περίπτωση ή και 3 με 4 χρόνια σε ακραίες περιπτώσεις. Σε αρκετές περιοχές αποτελεί πρόβλημα το Κτηματολόγιο, με τη μετεγγραφή ενός ακινήτου να χρειάζεται από 18 μήνες έως και 2 χρόνια. Όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν πρόβλημα μόνο για τράπεζες και servicers αλλά για όποιον θέλει να αγοράσει/πουλήσει ή να προχωρήσει σε εργασίες/πράξεις που αφορούν ακίνητο.
Περιορισμένος ο ρόλος των τραπεζικών ακινήτων – Σε εξέλιξη το «Σπίτι μου ΙΙ»
Πάντως, με βάση τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις, τα ακίνητα τραπεζών – servicers δεν αναμένεται να κάνουν τη διαφορά σε ό,τι αφορά την προσφορά, σε περιβάλλον αυξημένης ζήτησης, λόγω και του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ». Το έλλειμμα οικιστικών ακινήτων και κυρίως διαμερισμάτων, που έχει συμβάλει στην άνοδο των τιμών, αποτελεί τον μεγάλο πονοκέφαλο για όποιον αναζητά προσιτή στέγη για αγορά ή ενοικίαση, ενώ οι δικαιούχοι του προγράμματος «Σπίτι μου ΙΙ» θα πρέπει να βρουν ακίνητο που να πληροί και τα κριτήρια παλαιότητας (πριν το 2007), τετραγωνικών και αξίας, και να έχει φυσικά ηλεκτρονική ταυτότητα, που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση.
Τα στοιχεία μέχρι τις αρχές Απριλίου δείχνουν ότι ενώ οι προεγκρίσεις δανείων είναι άνω των 25.000, με τη συνολική τους αξία περίξ των 3 δισ. ευρώ, οι εγκεκριμένες αιτήσεις από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, που συνοδεύονται δηλαδή με ακίνητο με ηλεκτρονική ταυτότητα και μπαίνουν στη φάση της εκταμίευσης, ήταν 4.634, με τον συνολικό προϋπολογισμό να είναι λίγο πάνω από τα 552 εκατ. ευρώ, με το μέσο ύψος δανείου λίγο κάτω από τις 120.000 ευρώ. Μέχρι την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου είχαν εκταμιευθεί 19 δάνεια, με το συνολικό ποσό εκταμίευσης να διαμορφώνεται σε περίπου 2 εκατ. ευρώ.
Εκτιμάται ότι στο τέλος Μαΐου, ακόμα περισσότεροι ιδιοκτήτες – πωλητές θα έχουν ολοκληρώσει τις διαδικασίες έκδοσης ηλεκτρονικής ταυτότητας ακινήτου, αυξάνοντας τον αριθμό των αιτήσεων που θα πάρουν το «πράσινο φως» από την ΕΑΤ.
Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο και δύσκολο στοίχημα είναι η απορρόφηση των 2 δισ. ευρώ του προγράμματος, με τα χρονικά περιθώρια να είναι «σφιχτά» και το ενδεχόμενο για στοχευμένες παρεμβάσεις στην κατεύθυνση άρσης εμποδίων να παραμένει ανοιχτό.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
