Συναγερμός επικρατεί για τις τιμές των σιτηρών που έσπασαν σήμερα το φράγμα των 400 ευρώ τον τόνο σε ένα ράλι ανατιμήσεων που ξεπερνά το 50% από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου η διεθνής τιμή του μαλακού σιταριού ήταν 287 ευρώ ο τόνος και σήμερα ξεπερνά τα 430 ευρώ, πράγμα που σημαίνει αύξηση 50%. μέσα μόλις 12 ημέρες.
Στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στο Σικάγο η τιμή του σίτου αυξήθηκε σήμερα για έκτη συνεχόμενη συνεδρίαση, σημειώνοντας άνοδο 7%. Η αύξηση αυτή έρχεται να προστεθεί στο τεράστιο άλμα κατά 41% που σημείωσε το σιτάρι την περασμένη εβδομάδα και κατά 68% από την αρχή του 2022. Πρόκειται για την μεγαλύτερη αύξηση που έχει καταγραφεί εδώ και πάνω από μισό αιώνα.
Οι τιμές έχουν φθάσει σε επίπεδα που παρατηρήθηκαν για τελευταία φορά κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας κρίσης των τιμών των τροφίμων το 2008, ξεπερνώντας τα υψηλά που συνέβαλαν στο ξέσπασμα της «Αραβικής Άνοιξης» πριν από μια δεκαετία.
Η Ελλάδα εισάγει περίπου το 70% των αναγκών της σε μαλακά σιτάρια, που είναι το κύριο συστατικό του ψωμιού, ενώ χρησιμοποιείται και σε προϊόντα ζαχαροπλαστικής. Από τις εισαγωγές της Ελλάδας, το 20% προερχόταν από την Ουκρανία. Όπως λένε παράγοντες της αγοράς, εισαγωγές και προπληρωμένα συμβόλαια από Ουκρανία φαίνεται να είναι τώρα στον αέρα.
Οι εισαγωγές από Ουκρανία γίνονται δια θαλάσσης, μέσω της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας. Με κλειστά τα λιμάνια της Ουκρανίας, καθώς η Μαύρη θάλασσα και η Αζοφική έχουν μετατραπεί σε θέατρο πολεμικών επιχειρήσεων, αδύνατη τη ναυσιπλοΐα για τα εμπορικά πλοία και μεγάλες ποσότητες σιτηρών εγκλωβισμένες σε αποθήκες εντός της εμπόλεμης ζώνης στην Ουκρανία, οι τιμές ακολουθούν ένα ράλι ανόδου χωρίς φρένα.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Η», φαίνεται να υπάρχει αυτές τις μέρες πλοίο στην Οδησσό, φορτωμένο με 6.000 τόνους μαλακό σιτάρι για την Ελλάδα το οποίο έχει εγκλωβιστεί στο λιμάνι της Ουκρανίας…
Παρόλα αυτά δεν τίθεται ζήτημα – προς το παρόν – ελλείψεων. «Οι μύλοι έχουν αποθέματα για περίπου δυο μήνες, για 45-50 μέρες και στρέφονται και σε άλλες αγορές», δηλώνει στην «Η» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδος, Μιχάλης Μούτσιος. Ωστόσο κανείς δεν ξέρει προς το παρόν πόσο θα χρειαστεί να πληρωθούν αυτά τα σιτηρά, που θα φτάσουν από άλλες χώρες οι οποίες επίσης εξάγουν μαλακά σιτάρια, όπως η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Βουλγαρία, η Γαλλία και η Γερμανία, Καζακστάν.
Αν και η τιμή έχει φτάσει σχεδόν στα 440 ευρώ ο τόνος, στις εναλλακτικές της Ουκρανίας αγορές δεν φαίνεται να υπογράφονται ακόμη νέα συμβόλαια. «Δεν υπάρχει πρόβλημα επάρκειας, αλλά υπάρχει ζήτημα της εκτίναξης των τιμών», εκτιμά ο κ. Μούτσιος.
Δεν είναι τυχαίο πως ο κρατικός οργανισμός σιδηροδρόμων στην Ουκρανία δήλωσε έτοιμος να οργανώσει εξαγωγές αγροτικών προϊόντων με τρένα επειγόντως μετά τη διακοπή της λειτουργίας των ουκρανικών λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα, εξαιτίας της στρατιωτικής εισβολής της Ρωσίας.
«Η κατάσταση αυτή δεν δημιουργεί προβλήματα μόνο για την Ουκρανία, οι εξαγωγές σιτηρών της οποίας καλύπτουν το 11% της παγκόσμιας αγοράς, ενώ το μερίδιο των εξαγωγών της στο έλαιο από ηλιοτρόπιο αντιστοιχεί σε ποσοστό 55%», όπως ανέφεραν οι Ουκρανικοί Σιδηρόδρομοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
«Προκειμένου να αποτρέψουμε μία παγκόσμια διατροφική κρίση και να διασώσουμε τις ουκρανικές εξαγωγές, οι Ουκρανικοί Σιδηρόδρομοι είναι έτοιμοι να οργανώσουν επειγόντως τη μεταφορά αγροτικών προϊόντων με τρένα», ανέφερε η σχετική ανακοίνωση.
Ερχονται αυξήσεις στην τιμή του ψωμιού
Μεγάλο ζήτημα ωστόσο υπάρχει ήδη και αναμένεται εντονότερο με τις ανατιμήσεις. Οι αυξήσεις στα άλευρα ξεκίνησαν από το καλοκαίρι και συνεχίστηκαν χωρίς διακοπή μέχρι και τον Γενάρη. Οι τιμές των προϊόντων άρτου έχουν ήδη πάρει μια αύξηση 8% - 10% ενώ αναμένεται και συνέχεια. Το μαλακό σιτάρι δεν είχε στην χονδρική ούτε 200 ευρώ ο τόνος πριν το περασμένο καλοκαίρι και τώρα η τιμή του έχει υπερδιπλασιαστεί.
Σε αυτό περιβάλλον παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως η φρατζόλα το ψωμί που σήμερα κοστίζει από 80 λεπτά έως ένα ευρώ θα ανατιμηθεί 10% το αμέσως επόμενο διάστημα, ανάλογα και με τις διεθνείς εξελίξεις, με αποτέλεσμα να φτάσει να πωλείται από 0,88 έως 1,10 ευρώ. Οι νέες αυξημένες τιμές δεν αποκλείεται να περάσουν σε βασικά προιόντα όπως το ψωμί ακόμη και την επόμενη εβδομάδα, ανάλογα με τις εξελίξεις.
Όπως εξηγεί ο κ. Μούτσιος, οι φούρνοι είδαν τον Γενάρη και τον Φλεβάρη μια πτώση του τζίρου στα προϊόντα φούρνου της τάξης του 20% συγκριτικά με τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2021. «Ο καταναλωτής έχει δυσκολευτεί από τις ανατιμήσεις και περιορίζει τα πάντα»,
Από την πλευρά τους οι επιχειρηματίες βρίσκονται σε αδιέξοδο. «Συνάδελφοι αναγκάζονται να μην πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους προς το κράτος, ΕΝΦΙΑ, φόρους κλπ. για να πληρώσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Ένας μικρός φούρνος που πλήρωνε για ηλεκτρικό ρεύμα 1.000 ευρώ, τώρα πληρώνει 3.000 ευρώ», παρατηρεί ο κ. Μούτσιος.
Η Ουκρανία και η Ρωσία μαζί αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 25% του παγκόσμιου εμπορίου σιταριού, που χρησιμοποιείται σε οτιδήποτε, από ψωμί μέχρι ζυμαρικά και ζωοτροφές.
Η εισβολή στην Ουκρανία θα έχει επίσης ως αποτέλεσμα να μην γίνουν οι ανοιξιάτικες σπορές για καλλιέργειες όπως το καλαμπόκι και ο ηλίανθος που, σε άλλες συνθήκες, θα ξεκινούσαν σύντομα και μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις αποδόσεις των χειμερινών σιτηρών, επιδεινώνοντας την κρίση στην παγκόσμια αγορά.
Πλαφόν στις εξαγωγές βάζουν χώρες της ΕΕ
Υπενθυμίζεται πως πολλές χώρες αποφασίζουν να διακόψουν τις εξαγωγές και να κρατήσουν τις όποιες ποσότητες παράγουν αποκλειστικά για εσωτερική κατανάλωση. Για παράδειγμα η Ουγγαρία ήδη ανακοίνωσε πως μπλοκάρει τις εξαγωγές σιτηρών.
Επίσης, Βουλγαρία και Ρουμανία έχουν δρομολογήσει ένα μερικό περιορισμό, καθυστερώντας εσκεμμένα τη διαδικασία της εξαγωγής σιτηρών. Αν και ο Ρουμάνος υπουργός Γεωργίας, Αντριάν Σεσνόιου υποστήριξε πως η χώρα έχει αρκετά αποθέματα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του πολέμου, οπότε για την ώρα τουλάχιστον δεν θα προχωρήσει σε μπλόκο των εξαγωγών.
Εξάλλου, και η ίδια Ουκρανία, εν μέσω πολέμου, επέβαλε περιορισμούς στις εξαγωγές σειράς γεωργικών προϊόντων, όπως το σιτάρι και το ηλιέλαιο.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
