Τον αντίκτυπο της πανδημίας στην καταναλωτική συμπεριφορά και τα εισοδήματα των πολιτών της Ελλάδας και της ευρωζώνης αποτυπώνει στο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων, η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.
Η ελληνική τράπεζα διαπιστώνει ότι μέσα στο 10μηνο της πανδημίας, ο οικογενειακός προϋπολογισμός αναθεώρησε κατά πολύ τον τρόπο που δαπανά το εισόδημά του. Για παράδειγμα, παρατηρήθηκε αύξηση της κατανάλωσης ειδών πρώτης ανάγκης (φάρμακα, τρόφιμα) και κατακόρυφη πτώση της ζήτησης για διαρκή αγαθά και είδη υψηλής εισοδηματικής ελαστικότητας (π.χ. έπιπλα, συσκευές, ένδυση).
Έτσι, ως απόρροια της συγκράτησης των εξόδων λόγω των lockdowns αλλά και του ασταθούς οικονομικού περιβάλλοντος, αλλά και των πολιτικών ενίσχυσης των εισοδημάτων, σημειώθηκε αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων, τόσο των νοικοκυριών, όσο κι των επιχειρήσεων.
Η αύξηση της καταθετικής βάσης (χρηματοοικονομικός πλούτος), σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών των ακινήτων (μη χρηματοοικονομικός πλούτος) σε ένα διεθνές περιβάλλον υπερβολικά χαμηλών επιτοκίων αποτέλεσαν ένα φαινόμενο πανευρωπαϊκό. «Εάν λάβουμε υπόψη ότι οι αγορές ομολόγων και μετοχών έχουν ανακάμψει, σε μεγάλο βαθμό, μετά την ανακοίνωση των εμβολιαστικών προγραμμάτων διεθνώς, μπορούμε εύκολα να συνάγουμε το συμπέρασμα ότι, παρά τη μεγάλη απώλεια σε όρους ΑΕΠ το 2020 λόγω της πανδημίας, οι απώλειες σε όρους χρηματοοικονομικού και μη χρηματοοικονομικού πλούτου είναι συγκριτικά -και μέχρι τώρα- πολύ πιο περιορισμένες» συμπεραίνει η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.
Την ίδια ώρα, ο μεγάλος χαμένος της κρίσης από την πανδημία, φαίνεται πως είναι το λιανεμπόριο, αλλά και οι πωλήσεις καυσίμων λόγω της μείωσης των μετακινήσεων. Από την άλλη, κερδισμένα βγαίνουν τα σούπερ μάρκετ με αύξηση σε ετήσια βάση των πωλήσεων σε όρους όγκου κατά 7,7%.
►Διαβάστε: Πώς ο κορονοϊός ξεζούμισε την παγκόσμια οικονομία το 2020
Στο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων αποτυπώνεται και το «panic buying effect», με τους καταναλωτές να σπεύδουν να κάνουν τις αγορές τους στο λιανεμπόριο τις δύο ημέρες (5-6/11) πριν από το lockdown του Νοεμβρίου.
Εν τω μεταξύ, το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει καταγράψει σημαντική άνοδο της τάξης του 29% σε ετήσια βάση.
Πάντως, εκτιμάται πως η πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης, σε ετήσια βάση, το τελευταίο τρίμηνο του 2020, θα είναι ηπιότερη σε σύγκριση με τη μείωση που σημειώθηκε, στο δεύτερο τρίμηνο του έτους (κατά το πρώτο, δηλαδή lockdown).
Την ίδια ώρα, η αβεβαιότητα λόγω Covid-19 σχετικά με τη διατήρηση των θέσεων απασχόλησης και την εξέλιξη των μελλοντικών εισοδημάτων, προκάλεσε σε αξιοσημείωτη άνοδο της καταθετικής βάσης. Μάλιστα, αυτή η αβεβαιότητα, εξακολουθεί να υφίσταται και σε ό,τι αφορά στις προσδοκίες για την εξέλιξη του λιανεμπορίου, της εστίασης και της απασχόλησης το 2021. Ετσι, το γεγονός αυτό συνεπάγεται, πιθανότατα, ότι οι καταθέσεις των νοικοκυριών εξακολουθούν να αυξάνονται τόσο λόγω αποταμιεύσεων για προληπτικούς λόγους, όσο και λόγω μη χρησιμοποιούμενης ρευστότητας.
Η αύξηση των καταθέσεων συνιστά ενίσχυση του χρηματοοικονομικού πλούτου. Παράλληλα με την άνοδο των καταθέσεων, από τον Μάρτιο και μετά, οι χρηματιστηριακές αγορές ανέκαμψαν μερικώς, ενώ οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν, σημειώνεται στο Δελτίο. Ειδικά για το τελευταίο, είναι αξιοσημείωτο ότι η πανδημία δεν ανέκοψε την ανοδική πορεία των τιμών των ακινήτων όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρη την ευρωζώνη.
Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί -όπως αναφέρει η μελέτη της Credit Suisse- ότι οι προοπτικές της απασχόλησης, του μέσου εισοδήματος, των τιμών των μετοχών αλλά και του δημοσίου χρέους παραμένουν αβέβαιες, ενώ και τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων και των εργαζομένων έχουν προσωρινό χαρακτήρα. Η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας το 2020, αλλά και οι αλλαγές στη συμπεριφορά των επιχειρήσεων και των καταναλωτών αναμένεται να επιφέρουν όχι μόνο επιβράδυνση του παγκόσμιου ΑΕΠ αλλά και δομικές αλλαγές όπως χαμηλότερα επίπεδα απασχόλησης και διαθεσίμου εισοδήματος, οι οποίες ενδέχεται να περιορίσουν τη δυνατότητα των νοικοκυριών για συσσώρευση πλούτου, για σημαντικό χρονικό διάστημα.
Τέλος, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ESI) στην Ελλάδα διαμορφώθηκε, τον Δεκέμβριο, στις 91,5 μονάδες, σημειώνοντας οριακή άνοδο, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα (91 μονάδες), ενώ εξασθένησε σημαντικά, σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2019 (110,4 μονάδες).
Διαβάστε ολόκληρο το Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank ΕΔΩ
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
