Οταν μπήκε το 2020, η παγκόσμια οικονομία κατέγραφε ανάπτυξη για 10η συνεχή χρονιά. Ωστόσο μέσα σε δύο μόλις μήνες, τα πράγματα πήραν άλλη τροπή. Ένας μυστηριώδης ιός που ανιχνεύτηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019 στην επαρχία Ουχάν της Κίνας, άρχισε να κατακτά τον πλανήτη, εξαπλωνόμενος ραγδαία. Ο νέος κορονοϊός χτύπησε εκτός από τις ανθρώπινες ζωές και την παγκόσμια οικονομία, προκαλώντας παγκόσμια ύφεση κι ανυπολόγιστη ζημιά για τις επόμενες γενιές.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία βυθίστηκε κατά 4,4% μόνο μέσα στο 2020, συγκρινόμενο μόλις με το -0,9% το 2009, το έτος μέσα στο οποίο ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση.
Τσουνάμι ανεργίας
Τα λουκέτα των επιχειρήσεων με κρατική εντολή ανά τον κόσμο και η επιβεβλημένη κοινωνική αποστασιοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο προκάλεσε ένα τσουνάμι ανεργίας, ανάλογο του οποίου είχε να παρατηρηθεί από την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης.
Ωστόσο, η κατάσταση στους δείκτες της ανεργίας διαφέρει από χώρα σε χώρα. Σε μερικές χώρες, όπως η Κίνα, λήφθηκαν εξαιρετικά σκληρά μέτρα lockdown και κλεισίματος των συνόρων, με αποτέλεσμα να μηδενιστούν σχεδόν τα κρούσματα κι έτσι να κρατηθεί χαμηλά το ποσοστό της ανεργίας. Σε άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, αναπτύχθηκαν κυβερνητικά σχέδια προκειμένου να ενισχυθούν από τα δημόσια Ταμεία οι μισθοί των εργαζομένων των κλειστών επιχειρήσεων.
Αλλού, συμπεριλαμβανομένων της Βραζιλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, η ανεξέλεγκτη εξάπλωση του κορονοϊού και οι κυβερνητικές επιλογές στον οικονομικό και υγειονομικό τομέα προκάλεσαν μια τεράστια στρατιά νέων ανέργων. Μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες και μέσα στο δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου, 22 εκατομμύρια εργαζόμενοι έχασαν τις δουλειές τους και το ποσοστό ανεργίας σκαρφάλωσε στο 15%.
Σύμφωνα με το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, οι περισσότεροι οικονομολόγοι αναμένουν ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον ένας χρόνος για να υπάρξει μια κάποια επιστροφή στα προ-πανδημίας επίπεδα.
Βουτιά στις εξαγωγές
Την ίδια ώρα, λόγω της πανδημίας, σχεδόν σε κάθε χώρα -πλην της Κίνας που είδε αύξηση- ο ρυθμός των εξαγωγών έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο της δεκαετίας μέσα στο δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γαλλικές εξαγωγές παρουσίασαν μείωση 15,3% και οι αμερικανικές -12,1%, σε αντίθεση με τις κινεζικές που κατέγραψαν αύξηση 3,3%.
Διόγκωση του δημόσιου χρέους
Εν τω μεταξύ, η άνευ προηγουμένου κρατική επέμβαση στο επιχειρείν μπορεί να έδινε φιλιά της ζωής στις τοπικές οικονομίες, ωστόσο προκάλεσε δυσθεώρητη διόγκωση των δημόσιων χρεών.
Παρόλα αυτά, τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια, που σε κάποιες περιπτώσεις έπεσαν κάτω από το 0, κατέδειξαν ότι το κόστος της εξυπηρέτησης χρέους των επτά πλουσιότερων χωρών στον πλανήτη (G7), είναι στα χαμηλότερα επίπεδα από τη δεκαετία του 1970.
«Το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο και θα παραμείνει για μερικά χρόνια έτσι, διότι όσο η οικονομική δραστηριότητα και η εργασία δεν επανέρχονται στην κανονικότητα, οι κεντρικές τράπεζες δηλώνουν απρόθυμες να αλλάξουν τα (χαμηλά) επιτόκιά τους. Αυτό επιτρέπει στις κυβερνήσεις να διατηρούν την οικονομική στήριξη των επιχειρήσεων» δηλώνει η Λοράνς Μπουν, επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ.
Το ηλεκτρονικό εμπόριο «έσωσε» το κλειστό λιανεμπόριο
Την ίδια ώρα, οι καταναλωτικές αγορές ήταν πολύ πιο αυξημένες από το αναμενόμενο. Την ώρα που οι δαπάνες σε υπηρεσίες, όπως η εστίαση ή τα γυμναστήρια, σχεδόν εκμηδενίστηκαν, οι καταναλωτές φαίνεται πως ξόδεψαν για αγαθά και προϊόντα και μάλιστα ακριβά, όπως αυτοκίνητα ή οικιακές συσκευές, των οποίων οι τιμές τους μειώθηκαν κατά πολύ εν μέσω πανδημίας.
Ως αποτέλεσμα σε ορισμένες χώρες οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο κινήθηκαν στα ίδια επίπεδα με το 2019, ενώ σε άλλες σημείωσαν ακόμη και αύξηση. Στη Γερμανία σημειώθηκε αύξηση 7,9%, ωστόσο στη Γαλλία σημειώθηκε πτώση της τάξης του 25,5%.
Αύξηση των καταθέσεων
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι αφενός λόγω των κρατικών οικονομικών ενισχύσεων και διευκολύνσεων στην αποπληρωμή των υποχρεώσεων, σε συνδυασμό με την πτώση στην κατανάλωση των υπηρεσιών, σημειώθηκε αύξηση των τραπεζικών αποταμιεύσεων, κυρίως κατά το πρώτο lockdown.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
