Επιταχύνονται οι διαδικασίες για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επιχειρήσεων από τα 12,7 δισ. ευρώ των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς την προσεχή εβδομάδα αναμένεται να τεθoύν σε δημόσια διαβούλευση τα κριτήρια επιλεξιμότητας τα οποία θα πρέπει να πληρούν οι υποψήφιοι επενδυτές ώστε να χρηματοδοτούνται από τις τράπεζες.
Παράλληλα, το Ταμείο θα απευθύνει ανοιχτή πρόσκληση προς όλες τις εμπορικές τράπεζες για την υπογραφή επιχειρησιακής συμφωνίας, η οποία θα ανοίγει τον δρόμο για την εκταμίευση των δανείων κάθε φορά που θα συμβασιοποιούνται έργα. Στόχος είναι το επόμενο διάστημα να υπογραφεί το πλαίσιο συνεργασίας ανάμεσα στο Ταμείο και τις τράπεζες, ώστε να ξεκινήσει εντός Οκτωβρίου η υποβολή business plan από τους ενδιαφερόμενους.
Με 5 δισ. η ΕΤΕπ
Με 5 δισ. ευρώ θα συμμετάσχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΤΕπ ενέκρινε τη συνεργασία με την Ελλάδα με το ποσό των 5 δισ. ευρώ, το οποίο προστίθεται στα 12,7 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης που αφορά στο σκέλος των δανείων. Το ποσό αυτό είναι πενταπλάσιο αυτού που έχει συμφωνήσει να λάβει η Ιταλία μέσω της ΕΤΕπ, ύψους 1 δισ. ευρώ.
Η επιχειρησιακή συμφωνία με τις τράπεζες θα καθορίζει επακριβώς τη διαδικασία διάθεσης των αναγκαίων κεφαλαίων στα πιστωτικά ιδρύματα, αλλά και τους όρους και προϋποθέσεις της διαδικασίας χορήγησης των δανείων. Επιπλέον, θα εξειδικεύει περαιτέρω τα κριτήρια ελέγχου επιλεξιμότητας των επενδύσεων, όπως και τη διαδικασία ανάθεσης έργων σε αξιολογητές.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η κυβέρνηση, το αργότερο ως τα τέλη του χρόνου αναμένεται η εκταμίευση των πρώτων δανείων του Tαμείου Aνάκαμψης για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων.
Σημειώνεται ότι τα 12,7 δισ. ευρώ των δανείων του Tαμείου Aνάκαμψης που θα δοθούν αμιγώς για ιδιωτικές επενδύσεις απαιτούν άλλα 12,7 δισ. ευρώ δανείων ως τραπεζική χρηματοδότηση, αλλά και 6,6 δισ. ευρώ ίδια συμμετοχή από την πλευρά των επιχειρήσεων. Αυτό σημαίνει ότι αυτοί που θα ωφεληθούν κυρίως είναι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις που έχουν τη δυνατότητα να βρουν και να αξιοποιήσουν ίδια κεφάλαια προκειμένου να διεκδικήσουν δανειοδότηση από το ταμείο.
Mέχρι το τέλος του 2021, τα κονδύλια του Tαμείου Aνάκαμψης θα πάνε κυρίως σε δημόσια μεγάλα projects, ορισμένα εκ των οποίων ήδη «τρέχουν». Aπό το 2022, όμως, 1,5 δισ. περίπου ετησίως, από τους πόρους του Tαμείου, θα πρέπει να διοχετεύονται προς τις επιχειρήσεις μέσω δανείων για ιδιωτικές επενδύσεις.
Tα κριτήρια επιλεξιμότητας
Στα βασικά κριτήρια με τα οποία θα λαμβάνουν οι τράπεζες τις αποφάσεις σχετικά με το αν ένα σχέδιο εμπίπτει στους βασικούς τομείς που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, που είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η πράσινη μετάβαση, η εξωστρέφεια, η ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων, καθώς και η καινοτομία, έρευνα και ανάπτυξη, περιλαμβάνεται ακόμα ένα στο οποίο η κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα. Πρόκειται για τη δέσμευση ότι η υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου το οποίο θα δανειοδοτηθεί δεν θα προκαλεί καμία ζημία στο περιβάλλον. Εφόσον τηρείται το συγκεκριμένο κριτήριο θα πρέπει να τηρείται και ένα από τα προαναφερόμενα, με βασικότερα τον ψηφιακό μετασχηματισμό ή την πράσινη μετάβαση.
Η υπουργική απόφαση για τα κριτήρια επιλεξιμότητας θα πρέπει να είναι απολύτως ξεκάθαρη και σαφής, για να μπορέσουν γρήγορα να προσαρμοσθούν οι υπηρεσίες των τραπεζών και να μη δημιουργηθούν εμπόδια στην έγκριση των επενδυτικών σχεδίων, που θα πρέπει να γίνει με πρωτοφανείς ταχύτητες όχι μόνο για τα δεδομένα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αλλά για οποιοδήποτε τραπεζικό σύστημα θα κληθεί να χορηγήσει δάνεια για επενδύσεις τόσο μεγάλου ύψους και σε τόσο σύντομο χρόνο.
Συγκεκριμένα τα βασικά κριτήρια επιλεξιμότητας των επιχειρηματικών σχεδίων ανά τομέα είναι:
1ος Πυλώνας: Εξωστρέφεια/εξαγωγές
Τα βασικά κριτήρια που θα οριστούν:
α) η επιχείρηση να είναι ήδη εξωστρεφής και να καταθέτει αναλυτικό σχέδιο επέκτασης σε νέες αγορές του εξωτερικού,
β) το προϊόν ή η υπηρεσία της να κατατάσσεται στα διεθνώς εμπορεύσιμα με υψηλή ζήτηση.
2ος Πυλώνας: Μεγέθυνση, συνέργειες, συγχωνεύσεις
Ενθαρρύνονται οι συγχωνεύσεις και η μεγέθυνση των ελληνικών επιχειρήσεων, ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Τα κίνητρα θα είναι φορολογικά, επιδοτήσεις και δανειοδοτήσεις. Στα φορολογικά, περιλαμβάνεται η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων που θα συγχωνευθούν ακόμη και κατά 50%, με τον συντελεστή να μειώνεται στο 11% από 22% για μία πενταετία. Τα δάνεια θα δίνονται με μοναδικό κριτήριο επιλεξιμότητας τη μεγέθυνση των επιχειρήσεων, χωρίς να χρειάζεται να καλύπτουν και τα άλλα κριτήρια.
3ος Πυλώνας: Καινοτομία
Επιλεξιμότητα επένδυσης 100% θα έχουν επενδύσεις όπως:
- Ερευνα και ανάπτυξη τεχνολογίας
- Ερευνητικά κέντρα αριστείας
- Βιομηχανική έρευνα
- Απόκτηση πάγιων ή άυλων περιουσιακών στοιχείων σχετικών με την έρευνα
4ος Πυλώνας: Ψηφιακή οικονομία
Επιλεξιμότητα επένδυσης 100% θα έχουν επενδύσεις όπως:
- Ευρυζωνικά δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας
- Εγκατάσταση οπτικών ινών έως το σημείο διανομής για εξυπηρέτηση πολλαπλών κατοικιών
- Κάλυψη δικτύου 5G στις εθνικές οδούς
- Δίκτυο 1 Gbps σε σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες κ.λπ.
- Αύξηση εδαφικής κάλυψης των δεδομένων κινητής τηλεφωνίας
- Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Υγείας (e-Health)
- Ψηφιοποίηση αρχείων Υγείας, Δικαστηρίων και Δημοσίου
- Ψηφιοποίηση λειτουργίας κράτους και υποδομών οδών, σιδηροδρόμων, μεταφορών
- Εφαρμογές (applications) για το e-government
Εν μέρει (40%) επιλεξιμότητα θα προσδίδουν:
- Ανάπτυξη δεξιοτήτων για «έξυπνη» εξειδίκευση, βιομηχανική μετάβαση και επιχειρηματικότητα
- Στήριξη για αυτοαπασχολούμενους και startup επιχειρήσεις τεχνολογίας
- «Εξυπνη» εξοικονόμηση και αποθήκευση ενέργειας
- Νεανική επιχειρηματικότητα και φορείς κοινωνικής οικονομίας στην τεχνολογία
5ος Πυλώνας: Πράσινη οικονομία
Επιλεξιμότητα επένδυσης 100% θα διασφαλίζουν επενδύσεις όπως:
- Ανακύκλωση
- Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
- Γεωθερμία
- Εναλλακτικά καύσιμα στη βιομηχανία