Σε μία προσπάθεια να ανοίξει ο δρόμος για ειρηνευτικές συνομιλίες, έπειτα από 3 χρόνια πολέμου, η Ουκρανία ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να αποδεχτεί άμεση κατάπαυση του πυρός διάρκειας 30 ημερών.
Η δήλωση από την πλευρά των Ουκρανών έγινε μετά από τις χθεσινές συνομιλίες υψηλού επιπέδου στη Σαουδική Αραβία, όπου ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ και της Ουκρανίας κατέληξαν σε συμφωνία.
Η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός ανακοινώθηκε μετά από μαραθώνιες συνομιλίες στην Τζέντα της Σαουδικής Αραβίας. Η αμερικανική πλευρά εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και τον εθνικό σύμβουλο ασφαλείας Μάικ Γουόλτς. Από την ουκρανική πλευρά, επικεφαλής ήταν ο αρχηγός του επιτελείου του Ζελένσκι, Αντρίι Γερμάκ.
Οι συνομιλίες ήταν ιδιαίτερα κρίσιμες, καθώς πραγματοποιήθηκαν μετά από μια έντονη διαφωνία μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την προσωρινή διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία.
Μετά τις συνομιλίες, απούσης της Ρωσίας, η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε πως σε αντάλλαγμα αίρεται «άμεσα» η παύση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας στις ένοπλες δυνάμεις του Κιέβου και της ανταλλαγής πληροφοριών.
Η συνάντηση αυτή διεξήχθη μερικές ώρες μετά τη μεγαλύτερη επίθεση με drones της Ουκρανίας εναντίον της Ρωσίας από την έναρξη του πολέμου, με την εισβολή ρωσικών στρατευμάτων στην ουκρανική επικράτεια, κι ενώ οι δυνάμεις του Κιέβου αντιμετωπίζουν ολοένα μεγαλύτερη δυσκολία στα μέτωπα.
«Κάναμε μια πρόταση που αποδέχτηκαν οι Ουκρανοί, που είναι να εφαρμοστεί κατάπαυση του πυρός και να αρχίσουν άμεσες διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο έπειτα από εννιά ώρες συνομιλιών στην Τζέντα, προσθέτοντας πως το σχέδιο θα διαβιβαστεί στη Ρωσία.
«Η μπάλα είναι τώρα στο δικό τους γήπεδο», πρόσθεσε.
Η Ουκρανία, που προσήλθε στη συνάντηση καταθέτοντας σχέδιο για ανακωχή «στους αιθέρες» και «στη θάλασσα», αποδέχεται «αυτή την πρόταση» για ανακωχή 30 ημερών κι η Ουάσιγκτον καλείται τώρα να «πείσει» τη Μόσχα να τη δεχτεί, ήταν η αντίδραση του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για την ειρήνη. Η Ρωσία καλείται να δείξει αν είναι έτοιμη να βάλει τέλος στον πόλεμο ή θα τον συνεχίσει», πρόσθεσε.
Τραμπ: Ελπίζω ο Πούτιν να ανταποκριθεί
Στην Ουάσιγκτον, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πως «θα μιλήσει» με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν εντός της εβδομάδας. «Ξέρω πως έχουμε μια μεγάλη συνάντηση αύριο με τη Ρωσία κι ελπίζω πως θα ακολουθήσουν καλές συζητήσεις», είπε χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες.
Η Μόσχα δεν «απέκλεισε» επαφές με αντιπροσώπους των ΗΠΑ «τις επόμενες ημέρες».
Για τον σύμβολο εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας Μάικ Γουόλτς το ζήτημα είναι πλέον το «πώς» κι όχι το «αν» θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Η στάση της ΕΕ
Οι δυο κορυφαίοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξήραν τη «θετική εξέλιξη» που μπορεί να οδηγήσει σε «συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία», προσθέτοντας πως «η μπάλα είναι πλέον στο γήπεδο της Ρωσίας».
Παρόμοια τοποθέτηση έκανε ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ έκανε λόγο για «αξιοσημείωτη πρόοδο», η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζα Μελόνι ανέφερε πως υποστηρίζει «απόλυτα» την αμερικανική πρωτοβουλία.
Η Ουκρανία και οι ΗΠΑ συμφώνησαν επίσης να κλειστεί συμφωνία «το συντομότερο δυνατόν» για τα ουκρανικά ορυκτά, σύμφωνα με ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε μετά τη συνάντηση.
Η Ουκρανία έβαλε στο τραπέζι πρόταση για κατάπαυση του πυρός και ελπίζει να πείσει τις ΗΠΑ να ξαναρχίσουν τη στρατιωτική βοήθεια και τη ροή πληροφοριών στις δυνάμεις του Κιέβου που είχαν σταματήσει μετά τη λογομαχία της 28ης Φεβρουαρίου στο Οβάλ Γραφείο ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ, τον αντιπρόεδρό του Τζέι Ντι Βανς και τον κ. Ζελένσκι.
Ο Ουκρανός πρόεδρος αποχώρησε από τις ΗΠΑ χωρίς να υπογράψει όπως προβλεπόταν συμφωνία για την εκμετάλλευση των ορυκτών, ιδίως σπανίων γαιών, από αμερικανικές εταιρείες.
Οι ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Ρούμπιο και της Ουκρανίας Αντρίι Σιμπίχα ήταν ανάμεσα στα μέλη των αντιπροσωπειών που διεξήγαγαν τις συνομιλίες υπό την πίεση του προέδρου Τραμπ στην Ουκρανία.
«Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε το παν για να έρθει η ειρήνη», διαβεβαίωσε ο επικεφαλής των υπηρεσιών της ουκρανικής προεδρίας Αντρίι Γέρμακ προσερχόμενος.
Η επίθεση στη Μόσχα
Η Ουκρανία υποστήριξε πως η μαζική επίθεση με drones που εξαπέλυσε χθες νωρίς το πρωί στη Ρωσία, ιδίως στη Μόσχα και στα περίχωρά της, είχε σκοπό να πειστεί ο ρώσος πρόεδρος Πούτιν να δεχτεί ανακωχή στους αιθέρες.
Η επίθεση στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον τρεις ανθρώπους, σύμφωνα τις ρωσικές αρχές. Το Κρεμλίνο κατηγόρησε το Κίεβο πως έβαλε στο στόχαστρο «κοινωφελείς υποδομές» και «πολυκατοικίες».
Σύμφωνα με τη Μόσχα, καταρρίφθηκαν 343 ουκρανικά μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα κατά τη διάρκεια της επίθεσης αυτής, που έβαλε επίσης μεταξύ άλλων στο στόχαστρο την περιφέρεια Κουρσκ, που γειτονεύει με την Ουκρανία.
Στην ανατολική Ουκρανία, ρωσικοί βομβαρδισμοί σκότωσαν τουλάχιστον έξι αμάχους χθες στην περιφέρεια Ντονέτσκ, σύμφωνα με τον περιφερειάρχη της.
Τι απαντά η Ρωσία
Ερωτηθείς για τις διαπραγματεύσεις στη Σαουδική Αραβία, το Κρεμλίνο έκρινε πως επαφίεται στην Ουκρανία να δείξει πως είναι διατεθειμένη να συμφωνήσει για να αποκατασταθεί η ειρήνη. «Αυτό που περιμένουμε είναι ένα βήμα που θα έχει σημασία», δήλωσε ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ.
Επιπλέον, σε συνέντευξή του ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως «η Μόσχα θα αποφύγει τυχόν συμβιβασμούς που μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές».
Ο Λαβρόφ επανέλαβε τη στάση της Μόσχας ότι σε καμία περίπτωση δεν θα δεχτεί την παρουσία ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία, αν υπάρξει μόνιμη ειρηνευτική συμφωνία.
«Η Μόσχα θα λάβει η ίδια απόφαση για τη σύγκρουση στην Ουκρανία, μετά τη δήλωση του Κιέβου ότι είναι έτοιμο να υποστηρίξει την πρόταση της Ουάσινγκτον για μια εκεχειρία 30 ημερών», δήλωσε από την πλευρά της η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα, μετέδωσε το TASS.
«Η διαμόρφωση της θέσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας δεν λαμβάνει χώρα στο εξωτερικό εξαιτίας ορισμένων συμφωνιών ή προσπαθειών από κάποιες εμπλεκόμενες πλευρές. Η διαμόρφωση της θέσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας λαμβάνει χώρα εντός της Ρωσικής Ομοσπονδίας», είπε η ίδια.
Νωρίτερα, μέλος της άνω Βουλής της Ρωσίας με επιρροή, σχολιάζοντας την πρόταση για κατάπαυση του πυρός καταρχήν 30 ημερών στην οποία συμφώνησαν οι ΗΠΑ και η Ουκρανία, δήλωσε σήμερα ότι η όποια διευθέτηση γίνει πρέπει να βασίζεται στους όρους της Μόσχας, όχι της Ουάσιγκτον.
«Η Ρωσία προελαύνει» στα μέτωπα και «συνεπώς τα πράγματα θα είναι διαφορετικά» στη διαπραγμάτευση με τη Μόσχα, τόνισε μέσω Telegram ο Κονσταντίν Κοσάτσοφ , πρόεδρος της επιτροπής διεθνών υποθέσεων του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας (η ρωσική άνω Βουλή).
«Οποιεσδήποτε συμφωνίες —με όλη την κατανόηση της ανάγκης για συμβιβασμό— θα πρέπει να κλειστούν με τους δικούς μας όρους, όχι τους αμερικανικούς. Κι αυτό δεν είναι καυχησιολογία, αλλά κατανόηση του γεγονότος ότι οι αληθινές συμφωνίες ακόμη γράφονται εκεί πέρα, στα μέτωπα. Κι αυτό πρέπει να το καταλάβουν και στην Ουάσιγκτον επίσης».
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκε παράλληλα στην Τζέντα με τον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και έκρινε πως το βασίλειο προσφέρει «πολύ σημαντική πλατφόρμα για τη διπλωματία» και μπορεί να διευκολύνει μεσολάβηση «για την απελευθέρωση των αιχμαλώτων» και την «επιστροφή των παιδιών που έχουν εκτοπιστεί» καθώς και τις εγγυήσεις ασφαλείας που ζητεί το Κίεβο.