Το νερό δεν ιδιωτικοποιείται και θα παραμείνει φτηνό υποστηρίζει ο CEO της ΕΥΔΑΠ, Χάρης Σαχίνης, με συνέντευξη που παραχώρησε στην «Η», στο περιθώριο του 8ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών. Ο ίδιος, πάντως, σημειώνει πως το έσοδο της εταιρείας θα καθορίζεται πλέον από την νέα Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων, οπότε «πρέπει να περιμένουμε να δούμε τι θα πει η Ρυθμιστική Αρχή, ποιοι θα είναι οι κανόνες και ανάλογα θα πορευτούμε και εμείς».
Ο ίδιος υποστηρίζει πως το νερό ήταν και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό «άσχετα με το ποιοι είναι οι μέτοχοι, αν είναι το Δημόσιο απευθείας ο βασικός μέτοχος ή αν είναι το Δημόσιο μέσω του Υπερταμείου ο βασικός μέτοχος». Μέχρι τον Δεκέμβριο, ωστόσο, οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ θα επιστρέψουν από το Υπερταμείο στο Δημόσιο, όπως έχει «ζητήσει» και το ΣτΕ. Ο κ. Σαχίνης προαναγγέλλει και μια νέα ΚΥΑ η οποία θα περιγράφει τη λειτουργία της νέα ρυθμιστικής Αρχής και τους νέους κανόνες γύρω από την διαχείριση του νερού, ώστε «όλοι να ξέρουν πώς παίζεται το παιχνίδι».
Αθήνα - Βουδαπέστη μέσω αν. Αττικής
Στο μέτωπο των επενδύσεων ο κ. Σαχίνης μιλά για το μεγάλο έργο της Αν. Αττικής που περιλαμβάνει δίκτυα 1.400 χιλιομέτρων. «Είναι μια απόσταση Αθήνα - Βουδαπέστη», σημειώνει χαρακτηριστικά. Τα έργα των 800 εκατ. ευρώ βρίσκονται στο 10% και θα έχουν ολοκληρωθεί σε 4 με 5 χρόνια, όταν και τα τρία κέντρα επεξεργασίας λυμάτων θα ανακυκλώνουν το νερό από τα λύματα και θα το διαθέτουν προς άρδευση. «Οπότε δεν θα χάνεται σταγόνα νερού».
Για το 2023 ο κ. Σαχίνης εκτιμά πως οι επενδύσεις θα ξεπεράσουν τα 47 εκατ. από 32 φέτος και 15 μέχρι πέρσι. Επενδύσεις 60 εκατ. γίνονται για να μειωθούν οι απώλειες νερού με αντικατάσταση παλαιών δικτύων, ενώ βάρος δίνεται στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα με αλλαγές στα αντλιοστάσια ώστε να γίνει πραγματικότητα έως το 2030 το νερό μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος.
Η πορεία προς το zero carbon water
Είμαστε στην εποχή της «πράσινης μετάβασης», ποια είναι η στρατηγική σας για την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος; Πώς θα φτάσουμε στο zero carbon water σημαίνει νερό μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος και πότε θα το πετύχουμε;
Καταρχάς είναι ενδιαφέρον γιατί συνδέουμε εδώ το νερό που είναι ένα αγαθό κυριολεκτικά περιβαλλοντικό μαζί με την ενέργεια και ο κόσμος πρέπει να καταλάβει γιατί τα συνδέουμε; Γιατί για να έρθει το νερό στη βρύση του καταναλωτή χρειάζεται ενέργεια. Εμείς ξοδεύουμε πάρα πολλή ενέργεια για να το κάνουμε αυτό. Και για να καταλάβετε, μόνο το 2022 με τις υψηλότερες τιμές ενέργειας, είχαμε 22 εκατ. παραπάνω κόστος ενέργειας για να προσφέρουμε τις υπηρεσίες μας. Οπότε εδώ αυτό που θέλουμε να κάνουμε και από πλευράς κόστους της εταιρείας αλλά και από περιβαλλοντικής πλευράς είναι να μειώσουμε και την κατανάλωση ενέργειας, να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Πού βρισκόμαστε σε αυτή την πορεία;
Ναι, έχουμε αρχίσει ήδη. Η εταιρεία έχει και φωτοβολταϊκά πάρκα και μικρά υδροηλεκτρικά εργοστάσια. Θέλουμε να αυξήσουμε και την αποδοτικότητα των εργοστασίων αυτών και να κάνουμε και καινούργια φωτοβολταϊκά και άλλες διάφορες ενέργειες, ώστε να αυξήσουμε κατ' αρχάς την πράσινη ενέργεια που παράγουμε εμείς και επίσης να μειώσουμε την ενέργεια που καταναλώνουμε. Η περισσότερη ενέργεια που καταναλώνουμε είναι από τα αντλιοστάσιά μας. Οπότε εκεί θα κάνουμε αλλαγές, θα βάλουμε πιο αποδοτικές αντλίες στα ηλιοστάσια και έτσι θα φτάσουμε στο zero carbon water μέχρι το 2030.
Το ESG είναι στο DNA μας
Στο μέτωπο του ESG που τοποθετείται η ΕΥΔΑΠ, ποια είναι η στρατηγική σας και ποιοι οι στόχοι σας;
Το ESG είναι μέσα στο DNA της εταιρείας μας. Όπως είπα και πριν μιλάμε για νερό και ενέργεια. Και τα δύο είναι μέσα στο περιβάλλον, οπότε καλύψαμε λίγο την ενέργεια, για να καλύψουμε λίγο και το νερό τώρα, το οποίο έχει σχέση με την ενέργεια. Για παράδειγμα, θέλουμε να μειώσουμε οτιδήποτε απώλειες νερού υπάρχουν, γιατί αν έχεις λιγότερες απώλειες χρησιμοποιείς και λιγότερη ενέργεια.
Μειώνουμε τις απώλειες νερού και αυτό το κάνουμε με επενδύσεις, δηλαδή 60 εκατ. για να αντικαταστήσουμε κάποια από τα παλαιά δίκτυα που έχουμε.
Το E από το ESG το έχουμε καλύψει. Το S επίσης είναι στο DNA μας. Το μεγαλύτερο βέβαια είναι η κοινωνία που εξυπηρετούμε, χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει κοινωνία.
Και στο G στο governance, Ίσως είμαστε στο G από τις πιο πολύπλοκες εταιρείες που υπάρχουν στην Ελλάδα. Διότι:
- έχουμε το Δημόσιο, είμαστε μια εταιρεία στην οποία το Δημόσιο κατέχει αυτή τη στιγμή το 61%.
- είμαστε εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, οπότε έχουμε διακυβέρνηση και μέσω της Κεφαλαιαγοράς και ότι προβλέπεται για τις εισηγμένες
- έχουμε επίσης και έναν νέο ανεξάρτητο Ρυθμιστή. Οπότε έχουμε διακυβέρνηση και από το ρυθμιστή.
Και τέλος έχουμε και τη δικιά μας διακυβέρνηση σε θέματα ESG που προσπαθούμε να πάμε στο επόμενο βήμα, το οποίο ήδη έχουμε κάνει τεράστια άλματα. Ανεβήκαμε το τελευταίο χρόνο στις αξιολογήσεις από διάφορες διεθνείς εταιρείες. Η τελευταία αξιολόγηση ήταν αυτή του Standars & Poors, που μας αξιολόγησε πάνω από το 68% των 92 εταιρειών παγκοσμίως, τις οποίες αξιολογεί για θέματα ESG. Οπότε είμαστε ήδη σε πολύ καλή θέση και με όλα αυτά που κάνουμε θα ανέβει περισσότερο και η αξιολόγησή μας.
Πότε τελειώνει το δίκτυο στην Αν. Αττική
Είδα ότι πέρυσι η ΕΥΔΑΠ διπλασίασε το επενδυτικό της πρόγραμμα και αν δεν κάνω λάθος, ένα από τα μεγαλύτερα έργα που κάνετε είναι το έργο της Ανατολικής Αττικής.
Σωστά. Είναι ένα τεράστιο έργο το οποίο θα έχει φοβερά περιβαλλοντικά οφέλη, γιατί δεν θα υπάρχουν πια βόθροι, γιατί το νερό που θα πηγαίνει στα καινούργια δίκτυα τα οποία κατασκευάζουμε και στα καινούργια τρία κέντρα επεξεργασίας λυμάτων θα ανακυκλώνεται και θα χρησιμοποιείται για άρδευση, οπότε δεν θα χάνεται σταγόνα νερού εκεί πέρα. Ίσα ίσα θα χρησιμοποιείται το νερό.
Αυτό θα είναι και η ανακύκλωση του νερού
Ναι θα είναι εντελώς καθαρό και θα αξιοποιείται για άρδευση, είναι μια φοβερή εξέλιξη αυτή. Αυτά τα έργα είναι 800 εκατ. ευρώ. Ήδη έχουμε προχωρήσει. Μιλάμε για δίκτυα 1.400 χιλιομέτρων. Είναι μια απόσταση Αθήνα - Βουδαπέστη. Φανταστείτε δηλαδή πόσο τεράστιο είναι. Ήδη έχουμε κάνει το 10% αυτών των έργων.
Και όπως είπατε η ΕΥΔΑΠ μέχρι πρόσφατα έκανε επενδύσεις 15 εκατομμύρια τον χρόνο. Το 2022 τα έργα που έγιναν ήταν γύρω στα 32 εκατομμύρια και πιστεύουμε ότι το 2023 θα ξεπεράσουμε τα 47 εκατομμύρια. Οπότε μιλάμε και για ένα μετασχηματισμό, μια αλλαγή στην εταιρεία για τις ταχύτητες με τις οποίες δουλεύει για να προσπαθήσουμε να πετύχουμε τους στόχους μας.
Και ο χρονικός στόχος για την Ανατολική Αττική ποιος είναι;
Εγώ νομίζω, γιατί πρέπει να γίνουν όλα και μετά να συνδεθούν μερικές περιοχές, θα συνδεθούν νωρίτερα. Γύρω στα 4 με 5 χρόνια, από σήμερα.
Ιδιωτικοποιείται το νερό;
Πρόσφατα συστάθηκε η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων και η συζήτηση γύρω από τον ρόλο της έχει φουντώσει. Θέλω να σας ρωτήσω ευθέως αν ιδιωτικοποιείται το νερό.
Όχι επ ουδενί λόγω. Το νερό ήταν, είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, άσχετα με το ποιοι είναι οι μέτοχοι, αν είναι το Δημόσιο απευθείας ο βασικός μέτοχος ή αν είναι το Δημόσιο μέσω του Υπερταμείου ο βασικός μέτοχος.
Γιατί βασικά τι κάνει η ρυθμιστική αρχή; Αυτή η αρχή επιβλέπει τους κανόνες. Το Δημόσιο βάζει τους κανόνες, άσχετα με το ποιος μπορεί να είναι ο μέτοχος. Γιατί μην ξεχνάτε ότι έχουμε και ιδιώτες μετόχους οι οποίοι είναι μέσω του Χρηματιστηρίου.
Αλλά αν ξέρουν όλοι ποιοι είναι οι κανόνες - διότι θα βγει και μια καινούργια Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα τους περιγράφει - και έχεις τη ρυθμιστική Αρχή, την ανεξάρτητη ρυθμιστική Αρχή, να επιβλέπει ότι τηρούνται οι κανόνες, τότε όλοι θα ξέρουν πώς παίζεται το παιχνίδι. Πώς λειτουργεί το νερό. Θα υπάρχει επίβλεψη ότι γίνονται όλα σωστά. Υπάρχει καινούργια ρυθμιστική αρχή και έτσι εξασφαλίζεται ότι οι κανόνες του δημόσιου κοινωνικού αγαθού θα τηρηθούν.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε πως οι μετοχές της ΕΥΔΑΠ θα επιστρέψουν στο Δημόσιο από το Υπερταμείο. Θέλω να σας ρωτήσω αν υπάρχει ένας χρονικός ορίζοντας γι αυτό και τι σημαίνει αυτό για την ΕΥΔΑΠ;
Το Συμβούλιο της Επικρατείας είχε πει ότι θα περιμένει μέχρι τον Δεκέμβριο για να γίνει αυτή η μεταφορά. Τώρα βέβαια δεν ξέρω η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές τι θα κάνει χρονικά. Αλλά από τον πρωθυπουργό υπάρχει αυτή η δέσμευση ότι θα γίνει αυτό και υπάρχει ο περιορισμός από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Όπως σας είπα, από τη στιγμή που υπάρχουν οι κανόνες και υπάρχει ανεξάρτητος ρυθμιστής που επιβλέπει ότι τηρούνται οι κανόνες, δεν υπάρχει καμία διαφορά αν οι μετοχές είναι στο Δημόσιο απευθείας ή στο Δημόσιο μέσω του Υπερταμείου.
Πρόσφατα είπατε πως η νέα ρυθμιστική Αρχή θα καθορίσει το έσοδο. Υπάρχει περίπτωση να δούμε κάποιες αυξήσεις τιμών στο μέλλον, μια που το νερό είναι ένα φτηνό αγαθό για τα περισσότερα νοικοκυριά;
Το νερό είναι πολύ φθηνό και ιδιαίτερα για τους πλέον ευάλωτους και θα παραμείνει φθηνό. Καμία σχέση με αυτά που γίνονται στην ενέργεια. Αλλά πρέπει να περιμένουμε να δούμε τι θα πει η Ρυθμιστική Αρχή, ποιοι θα είναι οι κανόνες και ανάλογα θα πορευτούμε και εμείς.
Μείωση κατανάλωσης και ανομβρία
Τώρα είχαμε και μια μείωση κατανάλωσης. Θέλω να ρωτήσω αν σας προβληματίζει και αυτό.
Μας προβληματίζει προσωρινά και από πλευράς εσόδων της εταιρείας. Το κοιτάξαμε να δούμε από πού προήλθε, διότι μας παραξένεψε και εμάς. Νομίζω ότι είναι δύο κυρίως παράγοντες. Ο ένας έχει να κάνει με τη θερμοκρασία η οποία το 2022 ήταν χαμηλότερη από άλλες χρονιές και όταν είναι χαμηλότερη η θερμοκρασία καταναλώνουμε λιγότερο νερό. Μάλιστα ζητήσαμε την συνδρομή του Αστεροσκοπείου για το πώς θα είναι οι θερμοκρασίες το 2023 και μάλλον θα είναι λίγο υψηλότερες.
Το άλλο που είδαμε είναι ότι λόγω της ενεργειακής κρίσης και των μεγάλων λογαριασμών που είχαν τα νοικοκυριά, γενικά έκαναν οικονομία παντού. Νομίζω ότι έκαναν και λίγη οικονομία στο νερό, οπότε αυτές οι δυο συνθήκες μαζί επέδρασαν στο να μειωθεί γύρω στο 4,5% η κατανάλωση του νερού στην Αττική.
Ο χειμώνας που πέρασε ήταν πολύ θερμός και άνυδρος. Φαίνεται πως λόγω και της κλιματικής αλλαγής πηγαίνουμε σε ένα μοντέλο με συχνότερες ανομβρίες. Πώς μπορεί η Ελλάδα να το αντιμετωπίσει αυτό;
Κοιτάξτε, υπάρχει μια στοχαστικότητα σε αυτό. Δηλαδή αν παρακολουθήσει κανένας πώς είναι οι καμπύλες του νερού και πόσο νερό είναι στους ταμιευτήρες μας. Ήμασταν για παράδειγμα σε ένα από τα υψηλότερα σημεία στην αρχή του χρόνου. Τώρα είμαστε χαμηλότερα, αλλά υπάρχει μια στοχαστικότητα.
Το παρακολουθούμε πάρα πολύ στενά. Έχουμε πλάνο για τι μέτρα θα πρέπει να ληφθούν εάν δούμε ότι η ανομβρία συνεχίζεται, αλλά δεν είναι κάτι το επείγον. Αλλά πρέπει να πω ότι η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες είναι πάρα πολύ τυχερή γιατί έχουμε γύρω μας τόσο νερό και υπάρχουν και τόσες δυνατότητες με αφαλάτωση να προσθέσει κανείς νερό στο δίκτυο, οπότε δεν κινδυνεύουμε ποτέ να μείνει η Αθήνα από νερό.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!