Σε αναζήτηση τραπεζικής άδειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με στόχο να λανσάρει και στην μεγάλη αγορά της γηραιάς ηπείρου το «super app» που ήδη λειτουργεί στο Καζακστάν και συνδυάζει brokerage, επενδυτικές υπηρεσίες και συναλλαγές τίτλων με τραπεζικά προιόντα (δάνεια, κάρτες), ψηφιακά ασφαλιστικά προϊόντα (π.χ. ασφάλειες αυτοκινήτου), τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες (κινητά τηλέφωνα), αλλά και digital υπηρεσίες λιανικής e -commerce (για αγορά αεροπορικών εισιτηρίων και κάθε είδους ticket booking) βρίσκεται η Freedom24, η εταιρεία που είναι γνωστή στην Ευρώπη ως broker. Αυτό αποκαλύπτει ο CEO της Freedom Holding Corp. (μαμά εταιρεία της Freedom24), Timur Turlov, σε συνομιλία που είχε με την «Η» και άλλους δυο δημοσιογράφους από την Ελλάδα στο περιθώριο του 15ου Οικονομικού Συνεδρίου της Λεμεσού.
Ο 37χρονος δισεκατομμυριούχος, που κατάφερε την τελευταία 10ετία όχι μόνο να βάλει την Freedom Holding Corp. – μια αρχικώς χρηματιστηριακή εταιρεία με έδρα το Καζακστάν – στα… σαλόνια του αμερικανικού NASDAQ αλλά και να εντυπωσιάσει την αγορά των ΗΠΑ σε τέτοιο βαθμό, ώστε να 8πλασιάσει σε μια 5ετία την κεφαλαιοποίησή της (πάνω από 6 δις. δολάρια σήμερα), εμφανίζεται πεπεισμένος πως σε δυο χρόνια η Freedom24 θα έχει την τραπεζική άδεια που αναζητά για να ξεδιπλώσει σταδιακά το πακέτο των ψηφιακών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών της, με την Κύπρο αλλά και την Ελλάδα να βρίσκονται στο ραντάρ του για την εξαγορά μιας νέας, μικρής τράπεζας.
«Ελπίζω ότι τα επόμενα δύο χρόνια θα αποκτήσουμε την τραπεζική άδεια ώστε να κάνουμε το πρώτο βήμα και να αρχίσουμε να παρέχουμε κάποιες ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες, όπως δάνεια, καταθέσεις, πληρωμές, κάρτες», εξηγεί o ισχυρός άνδρας της Freedom Holding.
Η ελληνική αγορά είναι μια top αγορά για την Freedom24 και σίγουρα θα έχει προτεραιότητα στο banking. Μας ενδιαφέρει πολύ να επικεντρωθούμε στην Ελλάδα
Το όχημα για το digital banking
Ο βέλτιστος για την εταιρεία του τρόπος, λέει, είναι η Freedom24 να εξαγοράσει μια μικρή, νέα ευρωπαϊκή τράπεζα (με την Κύπρο και την Ελλάδα να βρίσκονται στο ραντάρ) – ώστε να κερδηθεί έτσι πολύτιμος χρόνος αδειοδοτήσεων – η οποία για κάποιο λόγο δεν τα έχει πάει πολύ καλά, αλλά έχει χτίσει την υποδομή, έχει την άδεια και μπορεί εύκολα να μετασχηματιστεί σε ψηφιακό τραπεζικό βραχίονα της Freedom24 στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αν και περιγράφει λεπτομερώς το εγχείρημα, επιμένει πως δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο ακόμη, «δυστυχώς». Σε κάθε περίπτωση ο στόχος είναι να ενσωματωθεί στο όχημα της Freedom24 μια ευρωπαϊκή τράπεζα ή τουλάχιστον μια εταιρεία με τραπεζική άδεια, μέσω της οποίας η Freedom θα μπορεί να παρέχει τραπεζικές υπηρεσίες σε όλη την Ενωση. Διότι, όπως εξηγεί γλαφυρά ο μεγιστάνας, «ξέρουμε πολύ καλά ότι να διοικείς ταυτόχρονα 20 τράπεζες στην Ευρώπη θα είναι πολύ πιο δύσκολο από το να διοικείς μια τράπεζα που θα έχει υπηρεσίες σε 20 χώρες»…
Και σε αυτά τα σχέδια, τα οποία προφανώς δεν είναι πλέον μόνο επί χάρτου, η Ελλάδα δεν είναι καθόλου εκτός. «Η ελληνική αγορά είναι μια top αγορά για την Freedom24 και σίγουρα θα έχει προτεραιότητα στο banking. Μας ενδιαφέρει πολύ να επικεντρωθούμε στην Ελλάδα», λέει ο ισχυρός άνδρας της Freedom.
Το βασικό που μάθαμε στην Κεντρική Ασία είναι πως πρέπει να δημιουργήσουμε μια εταιρεία με full ψηφιακές υπηρεσίες λιανικής για να προσελκύσουμε πελάτες στην ψηφιακή μας χρηματιστηριακή και επενδυτική τραπεζική πλατφόρμα
Κι αν τα δυο χρόνια φαίνονται, μάλλον, ιδιαιτέρως μικρό χρονικό διάστημα για ένα τόσο πολύπλοκο εγχείρημα, ο Τουρλόφ εξηγεί πως η εταιρεία του έχει πλέον την τεχνογνωσία να ξεδιπλώνει ψηφιακές υπηρεσίες και να τις προσαρμόζει σε διαφορετικά εποπτικά καθεστώτα με μεγάλη ταχύτητα, λόγω και της σχετικής «προϋπηρεσίας» στο Καζακστάν και σε άλλες αγορές της κεντρικής Ασίας, όπου το «super app» της Freedom είναι ήδη σε λειτουργία παρέχοντας ταυτόχρονα μέσα από την οθόνη του κινητού υπηρεσίες brokerage, συναλλαγές τίτλων, τραπεζικές και ψηφιακές υπηρεσίες λιανικής.
Το super app
Έτσι μέσα από αυτό το super app θα μπορεί ο χρήστης να έχει ένα επενδυτικό λογαριασμό, να παίζει σε χρηματιστήρια, να λαμβάνει μικρο-δάνεια, να συνδέει μια πιστωτική και να αγοράζεις online μέσα από τον λογαριασμό ή την κάρτα αεροπορικά εισιτήρια, προϊόντα σούπερ μάρκετ, εισιτήρια για συναυλίες, θέατρα ή οτιδήποτε άλλο θελήσει.
«Το βασικό που μάθαμε στην Κεντρική Ασία είναι πως πρέπει να δημιουργήσουμε μια εταιρεία με full ψηφιακές υπηρεσίες λιανικής για να προσελκύσουμε πελάτες στην ψηφιακή μας χρηματιστηριακή και επενδυτική τραπεζική πλατφόρμα», εξηγεί ο Τουρλόφ.
Η πλατφόρμα ξεκινάει με κάποιες υπηρεσίες και σταδιακά εμπλουτίζεται με «απλά προϊόντα υψηλής ποιότητας και υπηρεσίες» όπως η διαπραγμάτευση μετοχών, η αγορά κρυπτονομισμάτων, δημόσιες προσφορές, money market accounts, ψηφιακές ασφαλιστικές υπηρεσίες όπως ασφάλειες ζωής, airline ticket services, τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες κ.α.
«Στο Καζακστάν η Freedom είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ψηφιακή τράπεζα και το μεγαλύτερο πρακτορείο πωλήσεων αεροπορικών εισιτηρίων, καθώς για τους πελάτες είναι πολύ βολικό να αγοράζουν αεροπορικά εισιτήρια μέσα από το τραπεζικό τους app. Απλώς ανοίγουν ένα mini app που βρίσκεται μέσα στο super app και δεν χρειάζεται να συμπληρώσουν όνομα ή άλλα στοιχεία ταυτότητας, ούτε καν στοιχεία πιστωτικής κάρτας, καθώς όλα πληρώνονται μέσα από το banking app.
Μπορούν επίσης οι πελάτες να παραγγείλουν φαγητό – αυτό δουλεύει πολύ στην Κίνα», εξηγεί ο επικεφαλής της Freedom Holding και ξεκαθαρίζει: «Αυτό το super app είναι το μέλλον μας στην Ευρώπη» και για να κατακτήσει αυτό το μέλλον θα κινηθεί step by step, όπως εξηγεί.
Περίπου όπως το κάνει και η Revolut, που ξεκίνησε με πληρωμές και μετά πρόσθεσε μερικά σχήματα αποταμίευσης και στη συνέχεια επενδυτικά προϊόντα.
Πιστεύουμε πως το επόμενο στάδιο για να μεγαλώσουμε όχι κατά μερικές εκατοντάδες χιλιάδες αλλά κατά εκατομμύρια ή κατά δεκάδες εκατομμύρια είναι οι ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες λιανικής
Μεγέθυνση
«Στην Ευρώπη ξεκινήσαμε με χρηματιστηριακές επενδύσεις και έχουμε φτάσει σε ένα πελατολόγιο 300.000 ανθρώπων», παρατηρεί ο Τουρλόφ, για να προσθέσει: «πιστεύουμε πως το επόμενο στάδιο για να μεγαλώσουμε όχι κατά μερικές εκατοντάδες χιλιάδες αλλά κατά εκατομμύρια ή κατά δεκάδες εκατομμύρια είναι οι ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες λιανικής».
Και τα τελευταία χρόνια η Freedom έχει μεγαλώσει αρκετά. Από 7 χώρες το 2019 σήμερα έχει παρουσία σε 22, εξυπηρετεί με τις χρηματιστηριακές της πλατφόρμες πάνω από 532.000 πελάτες (από 115.000 το 2019), ενώ η κεφαλαιοποίησή της έχει εκτιναχθεί στα 6 δις. με έσοδα 1,64 δισ. δολάρια φέτος από 74 εκατ. το 2019 και κέρδη 375 εκατ. δολάρια.
Το listing στον Nasdaq το 2019 ήταν το σημαντικότερο milestone για την μεγέθυνση της Freedom Holding. Σήμερα η τιμή της μετοχής αγγίζει τα 100 δολάρια ενώ μπήκε στο ταμπλό με αρχική τιμή 14 δολάρια. Η αύξηση είναι 614% σε 5 χρόνια.
Το ψηφιακό οικοσύστημα της Freedom ενσωματώνει 12 εταιρείες, έχει 4,8 εκατομμύρια χρήστες σε 2 ηπείρους και απασχολεί 7.100 εργαζόμενους. Στο Καζακστάν συνδυάζει:
- Investment services
- Digital banking
- Online insurance
- Telecommunication stores
- E-Commerce Services
- Online ticket booking
Στον κλάδο της τραπεζικής η Freedom λέει πως είναι η πρώτη ψηφιακή πλατφόρμα που δίνει στεγαστικό δάνειο. «Μπορείς να αιτηθείς για στεγαστικό εντελώς ψηφιακά και να πάρεις τα χρήματα σε λίγες ώρες», υπόσχεται, ενώ δραστηριοποιείται και στην αγορά των δανείων για αυτοκίνητο: «ψηφιακό δάνειο σε μια μέρα για να αγοράσεις μεταχειρισμένο αυτοκίνητο», είναι το... σλόγκαν.
Ταυτόχρονα έχει εκδώσει – όλα στο Καζακστάν όπου βρίσκεται και η έδρα – μια επενδυτική κάρτα, η οποία «γεμίζει» με τις κινήσεις του επενδυτικού λογαριασμού (πωλήσεις μετοχών κλπ). Στην χώρα της Κεντρικής Ασίας έχει 594.000 πελάτες, έχει εκδώσει 522.000 δάνεια ενώ δηλώνει 228.000 πελάτες στην ασφάλεια αυτοκινήτου, 491.000 στην ασφάλεια ζωής με ηλικία από 2 έως 65 ετών και 800.000 ενεργούς χρήστες στις υπηρεσίες e-commerce.
Ελλάδα - Κύπρος
Στο βήμα προς την Ευρώπη «η Ελλάδα είναι πολύ σημαντική αγορά για εμάς. Και ιστορικά πολύ κοντά στην Κύπρο», παρατηρεί ο Τουρλόφ.
Η έδρα της ευρωπαϊκής Freedom24, της χρηματιστηριακής ψηφιακής πλατφόρμας, που λειτουργεί ως θυγατρική της Freedom Holding στην Ευρώπη είναι άλλωστε στην Κύπρο και γι αυτό και η Freedom24 ήταν ο χρυσός χορηγός του φετινού Οικονομικού Φόρουμ της Λεμεσού.
Όπως εξηγεί ο επικεφαλής της ψηφιακής χρηματιστηριακής, τα στοιχεία που οριστικοποίησαν την απόφαση για την ευρωπαϊκή έδρα στην Κύπρο και συνεχίζουν να καθιστούν ελκυστικό το περιβάλλον στο νησί είναι το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς και το θεσμικό πλαίσιο για την μετανάστευση που επιτρέπει το εύκολο relocate σημαντικού μεγέθους IT staff και εξειδικευμένου προσωπικού αλλά και το χαμηλό κόστος ζωής.
Οι παραδοσιακές τράπεζες προτιμούν να εκταμιεύσουν ένα δάνειο των 100.000 ή του ενός εκατομμυρίου από εκατοντάδες των 10.000. Εμείς όμως αντιμετωπίζουμε αυτή την αγορά ως αρκετά υποσχόμενη και είμαστε έτοιμοι να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες της
Μικρο-δάνεια στους μικρομεσαίους
Πέρα από τις υπηρεσίες λιανικής, όμως, ο πολυπράγμων ρωσικής καταγωγής επιχειρηματίας ενδιαφέρεται να αναπτύξει και τον κλάδο των μικρο-πιστώσεων στην Ευρώπη, μετά την εμπειρία της εταιρείας στο Καζακστάν.
«Το μέσο μέγεθος των δανείων μας είναι 15.000 δολάρια. Παρέχουμε πολλά μη εξασφαλισμένα δάνεια (χωρίς collateral) με μέσο μέγεθος 15.000 δολάρια και έχουμε πολύ καλή απόδοση από αυτό το χαρτοφυλάκιο», λέει στην «Η».
Το Καζακστάν έχει πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα συμπληρώσει, μικρότερες από το μέσο όρο της Ελλάδας και «λιγότερο επαγγελματικές»... Με τις μικρο-πιστώσεις σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, η Freedom Holding έγινε – λέει ο Τουρλόφ – η πρώτη τράπεζα στη χώρα της κεντρικής Ασίας.
Και στο επιχείρημα ότι μπορεί να χτυπήσουν «κόκκινα» καμπανάκια από τα όσα περιγράφει, δεδομένης και της πρόσφατης πικρής εμπειρίας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος από την διόγκωση των NPLs στην καρδιά της υπερδεκαετούς κρίσης, εκείνος ισχυρίζεται πως η Freedom έχει βρει την δυνατότητα να σκανάρει τον πελάτη σε τέτοιο βαθμό, ώστε να γνωρίζει καλά αν μπορεί να αποπληρώσει ή όχι το δάνειο, που καταβάλλεται χωρίς εξασφαλίσεις.
Στο Καζακστάν, όπως λέει, η εταιρεία του συνδυάζει στοιχεία από 49 διαφορετικές βάσεις δεδομένων, κυβερνητικών ή μη, ώστε να φτιάξει το προφίλ της οικονομικής κατάστασης του δανειολήπτη (άλλα δάνεια, ομόλογα, πληρωμές λογαριασμών, άλλα personal assets κλπ).
Παρέχουμε πολλά μη εξασφαλισμένα δάνεια (χωρίς collateral) με μέσο μέγεθος 15.000 δολάρια και έχουμε πολύ καλή απόδοση από αυτό το χαρτοφυλάκιο
Όπως εξηγεί πρόκειται για σχετικά βραχυπρόθεσμα και πολύ φτηνότερα δάνεια από τα καταναλωτικά αλλά, παρόλα αυτά, αρκετά κερδοφόρα προϊόντα για την τράπεζα, τα οποία χορηγούνται και σε επιχειρήσεις που δεν θεωρούνται bankable στο Καζακστάν από τις παραδοσιακές τράπεζες.
«Εμείς βρήκαμε τον τρόπο να αξιολογούμε τις επιχειρήσεις τους και να ξεχωρίζουμε τους αξιόλογους επιχειρηματίες από τους απατεώνες και τους οπορτουνιστές», συμπληρώνει.
Στο Καζακστάν η Freedom έχει εκταμιεύσει δεκάδες χιλιάδες τέτοια μικρο-δάνεια. «Οι παραδοσιακές τράπεζες προτιμούν να εκταμιεύσουν ένα δάνειο των 100.000 ή του ενός εκατομμυρίου από εκατοντάδες των 10.000. Εμείς όμως αντιμετωπίζουμε αυτή την αγορά ως αρκετά υποσχόμενη και είμαστε έτοιμοι να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες της», θα υποσχεθεί ο Τουρλόφ.
«Ξέρουμε τι είδους data χρειαζόμαστε, από φόρους μέχρι δεδομένα τηλεπικοινωνιακών παρόχων. Εφόσον λάβουμε την άδεια, θα προσπαθήσουμε να προσαρμόσουμε τις υπηρεσίες μας στις προκλήσεις της ελληνικής αγοράς».
Ξεκαθαρίζει πως γνωρίζει ότι ορισμένα δεδομένα δεν θα είναι προσβάσιμα, λόγω του κανονισμού GDPR, αλλά «έχουμε ήδη σκέψεις πώς θα αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα GDPR. Θα βρούμε ευκολότερα κάποια data που δεν είναι προσβάσιμα στο Καζακστάν, ενώ δεν θα μπορέσουμε, πιθανότατα, να αποκτήσουμε πρόσβαση σε lifestyle apps, αλλά ίσως μπορούμε να συνεργαστούμε μαζί τους»…
Προτεραιότητες
Στις προτεραιότητές του είναι οι αγορές στις οποίες έχει κάνει δυναμική είσοδο με την επενδυτική πλατφόρμα Freedom24, όπως η Ελλάδα. «Βλέπουμε την Ελλάδα σαν top player» και αυτό ενισχύεται και από τους ισχυρούς δεσμούς που ενώνουν την Κύπρο (όπου βρίσκεται και η έδρα της Freedom24) με την Ελλάδα.
Επιμένει πως δεν έχει ξεκινήσει την διαδικασία εξαγοράς, αλλά εκτιμά πως η 2ετία είναι ικανός χρόνος να αποκτηθεί η πολυπόθητη άδεια, που απαιτεί και το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Και μετά η τεχνολογία θα αναπτυχθεί γρήγορα με τις πληρωμές και τις κάρτες να προηγούνται των υπηρεσιών. Άλλωστε η εταιρεία έχει το know how της διασυνοριακής μεταφοράς της απαραίτητης τεχνολογίας, ώστε να προσαρμόζεται η ψηφιακή πλατφόρμα στο regulation της εκάστοτε χώρας. «Πλέον μπορούμε να αναπτύξουμε μια νέα broker υπηρεσία σε μερικές εβδομάδες», παρατηρεί χαρακτηριστικά.
Ποια είναι η μεγαλύτερη ψηφιακή τράπεζα σήμερα στην Ευρώπη; Η Revolut με 40 εκατομμύρια πελάτες. Ακούγεται πολύ αλλά είναι λιγότερο από το 10% της αγοράς… Θέλω να πω υπάρχει πολύς χώρος και θα υπάρχει σε δυο χρόνια
Μερίδιο αγοράς
Και δεν φοβάται ότι στο μεταξύ θα χάσει μερίδιο αγοράς από πιο γρήγορα στημένους παίκτες; «Ποια είναι η μεγαλύτερη ψηφιακή τράπεζα σήμερα στην Ευρώπη; Η Revolut με 40 εκατομμύρια πελάτες. Ακούγεται πολύ αλλά είναι λιγότερο από το 10% της αγοράς… Θέλω να πω υπάρχει πολύς χώρος και θα υπάρχει σε δυο χρόνια».
Το μέλλον των τραπεζών
Άλλωστε ο μετασχηματισμός της τραπεζικής στην Ευρώπη θα πάρει μερικές 10ετίες ακόμη για να ολοκληρωθεί. Όπως προβλέπει θα είναι πολύ δύσκολο για το σύστημα να αντισταθεί στην ψηφιακή παγκοσμιοποίηση, ακόμη κι αν οι κυβερνήσεις και οι εποπτικές αρχές προσπαθούν να αντισταθούν. «Η τεχνολογία θα βρει τον τρόπο να ξεπεράσει κάθε ρυθμιστικό εμπόδιο. Και οι πιο έξυπνες κυβερνήσεις – λέει – θα προσπαθήσουν να ενσωματώσουν αυτή την τεχνολογία ώστε να την ρυθμίσουν. Αν επιχειρήσουν να την εμποδίσουν θα αποτύχουν».
Η Ευρώπη έχει προβάδισμα, θεωρεί, λόγω της μεγάλης εμπειρίας του διεθνούς ανταγωνισμού εντός της Ε.Ε. που καθιστά περισσότερο ανταγωνιστικό τον τραπεζικό κλάδο της Ευρώπης, από αυτόν της Αμερικής. «Οι ΗΠΑ προστατεύουν την αγορά τους πολύ αυστηρά, πολύ αυστηρότερα από την Ευρώπη και αυτό δεν τους καθιστά πιο δυνατούς».
Προβλέπει πως στο τέλος αυτού του μεγάλου μετασχηματισμού θα απομείνουν σίγουρα λιγότερες και μεγαλύτερες τράπεζες στην Ευρώπη και τον κόσμο και θα μετεξελιχθούν σε ένα είδος fund managers. Την λιανική θα την αναλάβουν σταδιακά οι ψηφιακές πλατφόρμες ενώ οι σημερινές τράπεζες θα λειτουργούν στα μετόπισθεν ως asset managers και ως διαχειριστές και θεματοφύλακες του χρέους, δηλαδή ως credit facilities.
Ο ίδιος εκτιμά πως οι ψηφιακές πλατφόρμες που θα διαχειρίζονται τους πελάτες, θα αποκτήσουν σταδιακά την «ιδιοκτησία των πληρωμών» από τους πελάτες, αλλά τα δάνεια που θα δίνουν αυτές οι πλατφόρμες θα μπορούσαν να καταλήγουν σε διαφορετικούς ισολογισμούς και εν τέλει στην «τσέπη» των σημερινών τραπεζών.
Και έτσι οι πλατφόρμες θα μπορούν να διατηρούν μικρή ρευστότητα, αλλά και να εμπορεύονται το χρέος (τα δάνειά τους) σε διαφορετικούς πιστωτές και επενδυτές, με αποτέλεσμα πολλές τράπεζες να μετεξελιχθούν σε asset managers που θα εμπορεύονται το κεφάλαιο των «ψηφιακών τραπεζών»...
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
