Κίνδυνο για την ενεργειακή μετάβαση αποτελεί η άνοδος πολιτικών στην Ευρώπη που συνδέουν με αυτήν την αύξηση του ενεργειακού κόστους απειλώντας με οπισθοδρόμηση τη σημαντική προσπάθεια για ενεργειακή αυτονομία της ηπείρου, αναφέρει η έρευνα που πραγματοποίησε το CSIS (Center for Strategic International Studies) με τίτλο « Power Plays”.
Όπως αναφέρει η μελέτη, η ενεργειακή κρίση άφησε ένα σημαντικό δημοσιονομικό στίγμα στις ευρωπαϊκές οικονομίες και, μέσω του σοκ τιμών και των πληθωριστικών επιπτώσεων, οδήγησε να ανέβουν πολιτικά περισσότερα κόμματα κατά του κατεστημένου, πολλά από τα οποία μπορεί να επιδιώξουν να ανακαλέσουν πτυχές της ενεργειακής μετάβασης.
Σημειώνει, ότι η πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 προκάλεσε μια σοβαρή ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη, που ήταν μια δοκιμασία όχι μόνο του ενεργειακού τομέα της Ευρώπης, αλλά και της ανθεκτικότητας του δημοκρατικού πολιτικού συστήματος της Ευρώπης και των οικονομιών της αγοράς. Τα αποτελέσματα των ενεργειών της Ευρώπης ήταν σημαντικά.
Όμως αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της έχουν πλέον αποδεσμευτεί από την ενεργειακή αλληλεξάρτηση με τη Ρωσία, και έχουν κάνει φιλόδοξα βήματα για την ενίσχυση των εγχώριων δυνατοτήτων ενεργειακού εφοδιασμού και έχουν επεκτείνει σημαντικά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις σε τομείς από τη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ως τη διπλωματία του υδρογόνου, την προστασία κρίσιμων υποθαλάσσιων υποδομών και τις εξαρτήσεις από τις εισαγωγές σε αλυσίδες εφοδιασμού καθαρής τεχνολογίας.
►Διαβάστε επίσης: Πλωτά αιολικά πάρκα: Πώς θα ξεπεραστούν τα εμπόδια για εγκατάστασή τους στην Κρήτη
Συστημική πρόκληση η αύξηση του κόστους
Η ενεργειακή ιστορία, αναφέρει η μελέτη, που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν έχει τελειώσει. Στα περισσότερα από δύο χρόνια από την εισβολή, η Ευρώπη έχει επιδείξει τη δύναμη και την ανθεκτικότητά της αναδεικνύονται πιο ενεργειακά ασφαλείς, με την πράσινη μετάβαση σχετικά σε πορεία, και αποφεύγοντας οικονομική ύφεση.
Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη προκλήσεις, καθώς η αύξηση του ενεργειακού κόστους έχει δημιουργήσει μια συστημική πρόκληση για την ευρωπαϊκή βιομηχανία και ανταγωνιστικότητα.
Ενώ η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη πίσω από την Ουκρανία έχει διατηρηθεί και η απειλή του ρωσικού ενεργειακού εκβιασμού έχει σε μεγάλο βαθμό εξαλειφθεί, οι πολιτικές επιπτώσεις από το σοκ εξακολουθούν να γίνονται αισθητές.
Το αίσθημα, κατά των κατεστημένων πολιτικών παραμένει υψηλό και οδηγεί σε έξαρση των ακροδεξιών κομμάτων. Η αντίθεση στην ατζέντα της Ευρώπης για το κλίμα έχει αυξηθεί και θα γίνει πιθανότατα να οδηγήσει σε ένα νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα υποστηρίζει λιγότερο την ισχυρή δράση για το κλίμα.
Οι νέες ενεργειακές προκλήσεις για την Ευρώπη
Το 2022, τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα παρείχαν 1 στις 5 μονάδες της ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση· το 2024, το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε 1 προς 20,1
Καθώς οι εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων μειώθηκαν κατακόρυφα μετά την εισβολή της Ρωσίας, τα μέλη της Ε.Ε. εγιναν φιλόδοξα βήματα για την ενίσχυση των εγχώριων δυνατοτήτων προμήθειας ενέργειας και την ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων αντί της ρωσικής εισαγωγές.
Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα αναζωογονήθηκαν προσωρινά, πολιτικές για τη σταδιακή κατάργηση της πυρηνικής ενέργειας επανεξετάστηκαν, οι ροές φυσικού αερίου από τη Νορβηγία προς την Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκαν σημαντικά,
Ο διατλαντικός συντονισμός ανακατεύθυνε τους όγκους υγροποιημένου φυσικού αερίου προς την Ευρώπη και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας επεκτάθηκαν δραματικά.
Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην επίβλεψη μιας ενιαίας απάντησης και καθόρισε την κατεύθυνση για τα κράτη μέλη της, από τη δημιουργία συλλογικής συμφωνίας σχετικά με την ανάγκη για αποσύνδεση από τη ρωσική ενέργεια με την πάροδο του χρόνου στον καθορισμό στόχων για τη μείωση της ζήτησης και τη διασφάλιση αυτού.
Από την άποψη της προσφοράς, η Ευρώπη έχει βρει έναν τρόπο να αντικαταστήσει το ρωσικό αέριο. Αλλά αυτή η ενέργεια προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από πηγές εξωτερικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το κόστος αυτών υψηλότερο και συνεπώς θα επηρεάσουν την οικονομική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.
Επιπλέον, καθώς η Ευρώπη επιταχύνει την πράσινη μετάβασή της, πρέπει να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο που ενέχει η αύξηση εξαρτήσεις από τις εισαγωγές σε αλυσίδες εφοδιασμού καθαρής τεχνολογίας, ιδιαίτερα από την Κίνα.
Η κρίση γέννησε πολλά μαθήματα σχετικά με τους ειδικούς και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε διάφορους τομείς. Τα περισσότερα μαθήματα είναι θετικά. Οι δημοκρατίες και οι αγορές της Ευρώπης αποδείχθηκαν ανθεκτικές σε κραδασμούς,
Η Ρωσία απέτυχε στην προσπάθειά της να εκβιάσει τα κράτη μέλη της ΕΕ να παραχωρήσουν την υποστήριξη στην Ουκρανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση απέδειξε τη γεωπολιτική της ικανότητα εν μέσω μιας δυνητικά καταστροφικής κρίσης.
►Διαβάστε επίσης: ΥΠΕΝ: Σε διαβούλευση το ν/σ για την αποθήκευση ενέργειας - Ο ρόλος της ΔΕΗ
Οι πιέσεις στην Ευρώπη- φόβοι για λαϊκιστική αντίθεση στην «πράσινη ατζέντα»
Σήμερα, η Ευρώπη αντιμετωπίζει οριζόντιες πιέσεις, τονίζει η μελέτη. Από τη μία πλευρά, υπάρχει έντονη οικονομική ανάγκη για διεύρυνση των δυνατοτήτων ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης. Για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, η ισχυρή ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα προσφέρει προσιτές τιμές , εξισορροπώντας το όφελος από το χαμηλό κόστος με τη φιλοδοξία για το κλίμα.
Αλλά αν αυξηθούν οι πιέσεις στις ευρωπαϊκές πολιτικές, σημειώνει, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε οπισθοδρόμηση.
Εάν το υψηλό ενεργειακό κόστος ενοχοποιείται για τη μετάβαση σε χαμηλές εκπομπές άνθρακα ενέργειας, θα μπορούσαν να εμπνεύσουν τη λαϊκιστική αντίθεση στην «πράσινη ατζέντα» και να σταματήσουν τα πιο τολμηρά βήματα τα επόμενα χρόνια. Και αυτό τη στιγμή που η δημιουργία ασφαλών αλυσίδων εφοδιασμού για τεχνολογία καθαρής ενέργειας παραμένει μια πρόκληση, ώστε η Ευρώπη να μην ανταλλάξει μια μορφή εξάρτησης που έχει σήμερα με μια άλλη, αλλά να γίνει πραγματικά ενεργειακά αυτόνομη.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
