Η σημαντικότερη είδηση από το ραντεβού του EUMED-9 στο Αλικάντε ήρθε από το περιθώριο της συνόδου. Ισπανία, Γαλλία και Πορτογαλία έδωσαν τo τελικό πράσινο φως για τη δρομολόγηση του project του λεγόμενου αγωγού BarMar, με μόνη διαφορά ωστόσο πως η τελική μορφή του θα είναι πολύ διαφορετική από τον αρχικό σχεδιασμό και κυρίως αυτό που ήλπιζε το Βερολίνο προκειμένου να ενισχύσει όχι απλά την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης αλλά της ίδιας της Γερμανίας.
Το χρονικό
Το αρχικό σχέδιο για τον αγωγό MidCat (Midi-Catalonia) τέθηκε στο τραπέζι πριν περίπου μια δεκαετία, το 2013, με στόχο να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα πολλαπλά τέρμιναλ LNG που διέθετε ήδη η Ισπανία προς τη Γαλλία. Ο αρχικός σχεδιασμός έκανε λόγο για έναν αγωγό 120 μιλίων, από τα βόρεια της Βαρκελώνης προς την Μπαρμπαϊρά της Γαλλίας, μέσω των Πυρηναίων. Η ιδέα εγκαταλείφθηκε για οικονομικούς λόγους, με το Παρίσι να κάνει πίσω, όμως ξαναβγήκε από το συρτάρι με την έναρξη της φετινής ενεργειακής κρίσης και την έναρξη της συζήτησης για την ανάγκη της ΕΕ να υιοθετήσει ένα νέο μακροπρόθεσμο πλάνο ενεργειακής ασφάλειας, με εναλλακτικούς προμηθευτές αερίου.
Διόλου τυχαία, η Γερμανία που ήταν από τις χώρες της ΕΕ με το μεγαλύτερο πρόβλημα ενεργειακής ανασφάλειας, λόγω της υψηλής εξάρτησης της από τη Ρωσία, τάχθηκε αναφανδόν υπέρ της επαναπροώθησης του project και μάλιστα προσβλέποντας σε διεύρυνση του: τη δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου που δεν θα έφτανε μόνο μέχρι τη Γαλλία, αλλά μέχρι την κεντρική Ευρώπη, ιδανικά μέχρι την ίδια τη Γερμανία.
H μετεξέλιξη σε BarMar
Η γερμανική και όχι μόνο πίεση προς το Παρίσι απέδωσε ως ένα βαθμό καρπούς. Οι συζητήσεις ξεκίνησαν και πάλι, όμως παρέμειναν πολύ μακριά από το γερμανικό όραμα. Η γαλλική πλευρά επέμεινε πως το project ήταν οικονομικά αλλά και περιβαλλοντολογικά ασύμφορο, οπότε στις συναντήσεις που έγιναν στο περιθώριο της συνόδου της Πράγας και της συνόδου κορυφής των Βρυξελλών το φθινόπωρο, ο MidCat… μεταμορφώθηκε σε BarMar (Barcelona-Marseille), έναν Διάδρομο Πράσινης Ενέργειας που θα συνδέει την Ιβηρική με τη Γαλλία.
Ο αγωγός θα ήταν υποθαλάσσιος, από τη Βαρκελώνη προς τη Μασσαλία, θα μετέφερε φυσικό αέριο σε πρώτη φάση, αλλά βασικά θα προοριζόταν για τη μεταφορά υδρογόνου, που θα ήταν και ένα από τα ενεργειακά όσο και πράσινα μέσα του μέλλοντος για την Ευρώπη.
Στη σημερινή συνάντηση του Εμανουέλ Μακρόν με τον Πέδρο Σάντσεθ, παρουσία και του Πορτογάλου πρωθυπουργού Αντόνιο Κόστα στο Αλικάντε, το σχέδιο οριστικοποιήθηκε. Όμως, και πάλι τροποποιημένο!
Εγένετο ο H2MED
Στην τελική συμφωνία ο επιμαχος αγωγός προορίζεται αποκλειστικά για τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου, καθώς αυτό κρίθηκε πιο οικονομικά βιώσιμο, με τα εμπλεκόμενα μέρη να προσβλέπουν σε υψηλότερη χρηματοδότηση από τα πράσινα ταμεία της Ένωσης.
Ο υποθαλάσσιος αγωγός θα ξεκινά από τη Βαρκελώνη και θα καταλήγει στη Μασσαλία, χρησιμοποιώντας ωστόσο και μια διασύνδεση από υπάρχον τοπικό δίκτυο από την πλευρά της Πορτογαλίας, προσθέτοντας έτσι και τη Λισαβόνα στο project. Tο δίκτυο υδρογόνου που θα δημιουργηθεί συνδέοντας Ισπανία-Πορτογαλία-Γαλλία θα ονομαστεί συνολικά H2MED, παραπέμποντας στο υδρογόνο (H2).
To κόστος του αγωγού τοποθετείται στα 2,5 δισ. ευρώ, ποσό από το οποίο σχεδόν τα μισά χρήματα υπολογίζεται να αντληθούν από ευρωπαϊκά κονδύλια για την ενίσχυση της πράσινης ενέργειας. Αν ο αγωγός χρησιμοποιείτο, έστω και προσωρινά, για τη μεταφορά φυσικού αερίου ήταν πιθανό να μην μπορούσε να διεκδικήσει τόσο υψηλή χρηματοδότηση από τις Βρυξέλλες.
Κονδύλια από τις Βρυξέλλες
Για το λόγο αυτό οι τρεις ηγέτες φρόντισαν να έχουν χωριστή συνάντηση και με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προκειμένου να της παρουσιάσουν το σχέδιο και να ζητήσουν τη στήριξη της για τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής συνχρηματοδότησης.
Η κυρία φον ντερ Λάιεν ήταν πράγματι δεκτική και το σχέδιο θα υποβληθεί επισήμως στην Κομισιόν μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου προκειμένου να δρομολογηθούν, όσο το δυνατόν ταχύτερα, οι διαδικασίες για την διασφάλιση των απαραίτητων κοινοτικών κονδυλίων.
Θυμίζουμε πως η ΕΕ έχει θέσει την ανάπτυξη του πράσινου υδρογόνου ψηλά στις προτεραιότητες της για την επίτευξη των περιβαλλοντολογικών στόχων που έχει θέσει για τη μείωση των εκπομπών των αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030.
Αναλόγως και το νέο project του H2Med εκτιμάται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2030. Αν και ο Ισπανός πρωθυπουργός, από την πλευρά του, εξέφρασε την ελπίδα πως η κατασκευή θα ολοκληρωθεί μέσα σε μια πενταετία. Θα έχει δε, δυνατότητα μεταφοράς έως και 2 εκατ. τόνων καυσίμου ετησίως.
Ποντάροντας στο μέλλον
Το σχέδιο, όπως τελικά διαμορφώθηκε, είναι προφανές πως δεν θα επιφέρει την παραμικρή αλλαγή στο τωρινό ή έστω βραχυπρόθεσμο ενεργειακό χάρτη της ΕΕ.
Θα ποντάρει στο μακροπρόθεσμο πράσινο ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης, με την Ισπανία και τη Γαλλία να πρωτοστατούν στη μετάβαση αυτή και να θέτουν τις βάσεις για την αναβάθμιση τους στα νέα δεδομένα που θα δημιουργηθούν σε μερικά χρόνια, ή καλύτερα σε μερικές δεκαετίες.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
