Χωρίς μεγάλες προσδοκίες για οριστικές αποφάσεις για το θέμα του πλαφόν πραγματοποιείται σήμερα η άτυπη Σύνοδος Κορυφής στην Πράγα, καθώς σύμφωνα με όσα είπε χθες ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, η Γερμανία ακούει αλλά δεν συμφωνεί.
Τα κράτη-μέλη που υποστηρίζουν το πλαφόν είναι 15, ενώ στον πυρήνα των εντατικών διαπραγματεύσεων είναι 4, οι Ιταλία, Βέλγιο, Ισπανία, Πολωνία. Στον αντίποδα, δεν συμφωνούν οι Γερμανία, Ολλανδία, Λουξεμβούργο και Νορβηγία, ενώ είναι αβέβαιη η στάση της Γαλλίας.
Μετά τη σημερινή Σύνοδο, θα συνεχιστούν οι συζητήσεις και οι ζυμώσεις για την ελληνική πρόταση με τη Γερμανία στο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της επόμενης Τρίτης 11 Οκτωβρίου στην Πράγα. Στόχος είναι να κλείσει οριστικά το θέμα στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής στις 20-21 Οκτωβρίου.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε χθες, στην παρέμβαση του στο πάνελ «Ενέργεια, Κλίμα, Οικονομία», όπου ήταν συμπρόεδρος με τον πρόεδρο της Ελβετίας στις εργασίες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Πράγα, την ελπίδα να υπάρξει λύση μέχρι το τέλος Οκτωβρίου. «Αυτή τη στιγμή χρειάζεται περισσότερη αλληλεγγύη. Χρειάζεται κοινή απάντηση, όπως κάναμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Δεν μπορεί κάθε χώρα να πορεύεται μόνη της» διεμήνυσε με νόημα ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Ελληνική πρόταση: Εύρος τιμών, δυναμικός διάδρομος και μείωση κατανάλωσης
Η ελληνική πρόταση, την οποία και εξήγησε χθες ο κ. Σκρέκας, αφορά τη θέσπιση ενός ανώτατου μεταβαλλόμενου ορίου το οποίο θα κινείται ανάλογα με τη διακύμανση των τιμών του φυσικού αερίου στα άλλα χρηματιστήρια ενέργειας, όπως το Henry Hub (ΗΠΑ), το JKM (Ασιάτικη) και το χρηματιστήριο Αυστραλίας. Με τον τρόπο αυτό θα προκύψει ένας σταθμισμένος όρος και η τιμή της Ευρώπης θα μπορεί να ανταποκρίνεται στις πραγματικές συνθήκες». Αυτό, όπως είπε, είναι απαραίτητο γιατί σήμερα οι τιμές του φυσικού αερίου του χρηματιστηρίου της Ολλανδίας είναι οι υψηλότερες στον κόσμο, λόγω κερδοσκοπίας.
Τα τέσσερα κράτη που ηγούνται της πρωτοβουλίας για την προώθηση ενός πλαφόν στο φυσικό αέριο, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, κατέθεσαν μία τεχνική πρόταση για έναν «δυναμικό διάδρομο τιμών για το φυσικό αέριο», που θέτει ως κύριους στόχους τον μετριασμό των πληθωριστικών πιέσεων, την αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας, τον περιορισμό των υπερκερδών των εταιρειών φυσικού αερίου, καθώς και την δημιουργία ενός πλαισίου δράσης σε περίπτωση διαταραχών στον ανεφοδιασμό.
Ο «δυναμικός διάδρομος»
Ο «δυναμικός διάδρομος» θα δίνει τη δυνατότητα να γίνονται συναλλαγές και πάνω από το πλαφόν αν υπάρχει ανάγκη και θα εφαρμόζεται σε όλες τις συναλλαγές χονδρικής, χωρίς να στοχοποιεί εισαγωγές συγκεκριμένης προέλευσης ή συγκεκριμένα πεδία χρήσης του φυσικού αερίου.
Η τεχνική πρόταση διευκρινίζει ότι το πλαφόν θα πρέπει να είναι αρκετά υψηλό, ώστε να επιτρέπει την λειτουργία της αγοράς. «Θα πρέπει να λειτουργεί ως διακόπτης και αντικίνητρο για την κερδοσκοπία. Δεν προορίζεται για την καταστολή των τιμών σε τεχνητά χαμηλό επίπεδο», τονίζεται.
Παράλληλα, η πρόταση αναφέρει ότι θα πρέπει να διατηρείται ευελιξία, ώστε η ΕΕ να μπορεί να προσελκύει τους απαιτούμενους πόρους, καθώς και να παρέχονται κίνητρα για την μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την μετάβαση από το φυσικό αέριο προς τις ανανεώσιμες πηγές. Ο «διάδρομος» θα πρέπει να ενισχυθεί από εθελοντική μείωση της ζήτησης και θα πρέπει να ισχύσει και για τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με την πρόταση αυτό θα ήταν προτιμότερο από μία αναμονή για το νέο ευρωπαϊκό δείκτη, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν χρονοβόρο. Υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή είχε ανακοινώσει ότι εργάζεται για την δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δείκτη.
Ποιοι θέλουν πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή
Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκεται και άλλη μια πρόταση για πλαφόν στο φυσικό αέριο που προορίζεται για ηλεκτροπαραγωγή, με στόχο να περιορίσει την επίδραση της τιμής του φυσικού αερίου στην τιμή της ενέργειας.
Την πρόταση αυτή στηρίζουν η Γαλλία και η Γερμανία, ενώ η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε σε αυτήν στην προχθεσινή επιστολή της, στην οποία σημείωσε: «Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου οδηγούν τις υψηλές τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει να περιορίσουμε αυτή την πληθωριστική επίδραση του φυσικού αερίου στην ηλεκτρική ενέργεια, παντού στην Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, συνοδεύοντας τη δράση μας για το εισαγόμενο φυσικό αέριο, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε την εισαγωγή ενός προσωρινού ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας».
Όπως είπε χθες ο κ. Κώστας Σκρέκας, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν παράλληλα τα δύο πλαφόν, εφόσον υπήρχε συμφωνία στον τρόπο λειτουργίας τους.
Για το πλαφόν στην ηλεκτροπαραγωγή σημείωσε ότι θα ήταν θετικός αν το παραπάνω κόστος που δημιουργεί ανάμεσα στην τρέχουσα τιμή του φυσικού αερίου και την τιμή που ορίζει το πλαφόν για τους ηλεκτροπαραγωγούς, μπορούσε να καλυφθεί με ευρωπαϊκά κεφάλαια. Ωστόσο, αν πρέπει να καλυφθεί με κεφάλαια του προϋπολογισμού είναι αρνητικός, όπως και άλλα κράτη μέλη για τον ίδιο λόγο.
Ανάκτηση υπερεσόδων και από τους προμηθευτές
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε και νέο Μηχανισμό Ανάκτησης υπερ-Εσόδων στην προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας (εκτός από την παραγωγή) που θα λειτουργήσει από φέτος.
Όπως είπε, κάθε Νοέμβριο - αρχής γενομένης από τον επόμενο μήνα - θα υπολογίζει τα κέρδη ή τις ζημιές που προκύπτουν κάθε μήνα από την τιμολόγηση ενέργειας και θα τα συμψηφίζει, ενώ αν υπάρχουν υπερ-κέρδη αυτά θα επιστρέφονται στο κράτος.
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα μηχανισμό που εκ των υστέρων θα κουρεύει τα υπέρ-κέρδη που μπορεί να βγάζουν οι εταιρείες από μια λάθος εκτίμηση τιμής του επόμενου μήνα στο πλαίσιο του νέου συστήματος τιμολόγησης, όπως συνέβη για παράδειγμα τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν οι εταιρείες υπερεκτίμησαν το επίπεδο της χονδρικής και έδωσαν πολύ υψηλές τιμές λιανικής, ακολούθησαν μεγάλες κρατικές επιδοτήσεις με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλα περιθώρια κέρδους.
Ο μηχανισμός θα συνυπολογίζει τυχόν πρόσθετα κέρδη και ζημιές σε μηνιαία βάση, κάθε δεκάμηνο ενός χρόνου - φέτος θα ξεκινήσει ο υπολογισμός από τον Αύγουστο - και αν προκύπτει θετική διαφορά, τότε θα αντλείται. Στην ουσία, με τον μηχανισμό αυτό επιβάλλεται πλαφόν στα έσοδα των προμηθευτών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
