Την μεγάλη ανάγκη για μετασχηματισμό του τουριστικού προϊόντος, ώστε η Ελλάδα να απευθύνεται κατά βάση σε high end τουρισμό με πολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήματα και luxury κατοικίες, επισημαίνει με συνέντευξή του στην «Η», ο Αριστοτέλης Καρυτινός Διευθύνων Σύμβουλος της Prodea Investments ΑΕΕΑΠ, στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.    

Ο τουριστικός κλάδος κυριαρχείται από μικρομεσαίες επιχειρήσεις, παρατηρεί ο κ. Καρυτινός, εξηγώντας πως «αυτό πρέπει να το αλλάξουμε σταδιακά, ώστε να μπορέσουμε να πάρουμε τις πραγματικές αξίες από το καταπληκτικό... οικόπεδο που έχουμε. Προς το παρόν παίρνουμε μικρότερη αξία από όση θα μπορούσαμε. Θέλουμε μεγαλύτερη τουριστική περίοδο και θέλουμε και πολύ πιο ποιοτικό προϊόν». Άλλες χώρες, συμπληρώνει ο κ. Καρυτινός, με προφανώς μικρότερης αξίας landscape έχουν καταφέρει να κερδίζουν μεγαλύτερες αξίες, επειδή έχουν οργανώσει καλύτερα το τουριστικό προϊόν τους.

Πάνω από 30% του spending στον κλάδο πραγματοποιείται από το 1% των τουριστών

Σε κάθε περίπτωση η Prodea απευθύνεται στον high end τουρισμό και στοχεύει να αυξήσει τα τουριστικά assets στο χαρτοφυλάκιό της. Αλλωστε πάνω από 30% του spending στον κλάδο πραγματοποιείται από το 1% των τουριστών. 

«Πρόσφατα αποκτήσαμε το 80% (από 25%) μιας μεγάλης εταιρείας που είχε ξενοδοχεία. Ο κλάδος στο χαρτοφυλάκιό μας έχει φτάσει στο 20% από 5% - 6% και έχουμε σκοπό να το αυξήσουμε ακόμη περισσότερο. Ο τουρισμός είναι από τους κλάδους αιχμής που μας ενδιαφέρει».

Affordable housing

Ο κ. Καρυτινός αναφέρεται διεξοδικά και στο μείζον πρόβλημα της έλλειψης στέγης, που οδηγεί σε νέο ράλι την κτηματαγορά. Αναφορικά με τις κατοικίες, ο ισχυρός άνδρας της Prodea εξηγεί πως το μείζον πρόβλημα αυτή τη στιγμή που ανεβάζει τις τιμές είναι η έλλειψη προσφοράς, καθώς «υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα κλειστά, στις τράπεζες, στις πλατφόρμες (σ.σ. στους servicers). Υπάρχει μια έλλειψη προσφοράς που είναι και αυτή αποτέλεσμα της κρίσης. Αντίθετα η ζήτηση είναι άμεση και γι αυτό υπάρχει η στρέβλωση. Η Golden Visa και το airbnb παίζουν κάποιο ρόλο αλλά πολύ μικρό σε σχέση με το πραγματικό πρόβλημα. Δεν είναι η καρδιά του προβλήματος». 

Για να παράξουμε καινούρια ακίνητα που να είναι αυτό που λέμε affordable housing κάποιος πρέπει να το πληρώσει. Με τις τιμές κατασκευής που έχουμε τώρα είναι λίγο δύσκολο! Ποιος θα βάλει τα λεφτά»; 

Λόγω των εκατοντάδων χιλιάδων κλειστών ακινήτων διευρύνονται οι τιμές και στα παλιά οικιστικά ακίνητα. Και τα καινούρια, τα νεόδμητα έχουν πολύ αυξημένο κόστος κατασκευής και άρα έχουν υψηλές τιμές. «Τα κόστη κατασκευής είναι διπλάσια», λέει ο κ. Καρυτινός και συμπληρώνει, χωρίς να... μασάει τα λόγια του: «για να παράξουμε καινούρια ακίνητα που να είναι αυτό που λέμε affordable housing κάποιος πρέπει να το πληρώσει. Με τις τιμές κατασκευής που έχουμε τώρα είναι λίγο δύσκολο! Ποιος θα βάλει τα λεφτά»; 

Θα ισορροπήσει η αγορά

Σε κάθε περίπτωση, η κτηματαγορά σήμερα «είναι μια άλλη αγορά από το 2008». Οι τιμές μπορεί να έχουν επιστρέψει στα υψηλά του 2008 αλλά η αγορά «δεν έχει ακόμη ισορροπήσει». Θα πάρει κάποια χρόνια να ισορροπήσει, λέει ο κ. Καρυτινός, εξηγώντας πως είναι λογικό μετά το σοκ της κρίσης. «Είμαστε σε μετατραυματικό στρες. Κανείς δεν ξανοίγεται».  

«Είμαστε σε μετατραυματικό στρες. Κανείς δεν ξανοίγεται».  

Η επιβράδυνση του πληθωρισμού και η μείωση των επιτοκίων θα φέρουν την αγορά - προβλέπει - σε μια ισορροπία. Στο εμπορικό real estate (κτίρια γραφείων) οι τιμές πλησιάζουν το 2008 αλλά «με ένα εντελώς διαφορετικό προϊόν, δηλαδή με γραφεία πράσινα και νεόδμητα. Αρα δεν είναι συγκρίσιμες οι τιμές προ κρίσης και τώρα». 

Η Golden Visa και το airbnb παίζουν κάποιο ρόλο στην αύξηση των τιμών των ακινήτων αλλά πολύ μικρό σε σχέση με το πραγματικό πρόβλημα. Δεν είναι η καρδιά του προβλήματος». 

Τα data centers 

Ο κ. Καρυτινός επιβεβαιώνει πως η Prodea ενδιαφέρεται για τον κλάδο των data centers, προσθέτοντας όμως πως είναι ένας κλάδος ο οποίος «θέλει μεγάλη προετοιμασία και είναι πολύ εξειδικευμένη δουλειά με μεγάλα ρίσκα, καθώς δεν έχει καμία σχέση με άλλους κλάδους, ενώ απαιτεί πολύ μεγάλα κεφαλαία. Άρα θέλει μεγάλη προσοχή. Θα δούμε πως και πότε θα μπορέσουμε να επενδύσουμε»...

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!