Μία καινοφανής εξέλιξη σημειώθηκε τον Μάρτιο στις ΗΠΑ, όπως σημειώνει διαχειριστής κεφαλαίων. Καθώς οι τιμές των αμερικανικών μετοχών υποχωρούσαν, το δολάριο που αποτελούσε διαχρονικά πόλο έλξης των επενδυτών σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν έκανε ράλι.
Αντίθετα, συνέχισε να κατρακυλά και αυτό και μάλιστα γρήγορα, με τους επενδυτές να στρέφονται στον χρυσό, ο οποίος ξεπέρασε κατά 3.100 δολάρια με συνεχή υψηλά ρεκόρ, το γεν και τις ευρωπαϊκές μετοχές - σχεδόν οπουδήποτε αλλού εκτός από τις ΗΠΑ.

«Είναι ασυνήθιστο και πολύ ενδεικτικό», δήλωσε ο John Sidawi, διαχειριστής κεφαλαίων της Federated Hermes. «Το δολάριο, σε ένα περιβάλλον όπου θα έπρεπε να λειτουργεί ως ασφαλές καταφύγιο, δεν παίζει τον ρόλο αυτό», είπε. Αυτό, όπως και η υψηλή μεταβλητότητας που ταλανίζει τις παγκόσμιες αγορές πρόσφατα, έχει μια μοναδική εξήγηση που δεν είναι άλλη από τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ.
Μόλις δύο μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του, ο κλιμακούμενος καταιγισμός δασμών και η πρόθεσή του να ανατρέψει δεκαετίες παγκοσμιοποίησης κλονίζουν την εμπιστοσύνη στο αμερικανικό νόμισμα, το οποίο έχει προνομιακή θέση στην καρδιά του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος για οκτώ δεκαετίες.
Πτώση 3% της ισοτιμίας στο α' τρίμηνο
Το δολάριο έχει υποχωρήσει έναντι των περισσότερων από τα 31 σημαντικότερα νομίσματα τους τελευταίους τρεις μήνες, με τον δείκτη ισοτιμία του (που καταρτίζει το Bloomberg) να έχει μειωθεί σχεδόν 3%, σημειώνοντας το χειρότερο ξεκίνημα για την περίοδο αυτή από το 2017.

Από τα μέσα Μαρτίου, οι traders άρχισαν να στοιχηματίζουν κατά του δολαρίου, για πρώτη φορά από την εκλογή του Τραμπ, υπό τον φόβο ότι οι αλλαγές στην πολιτική του θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου σε ύφεση.
«Σε αντίθεση με το να είναι το συνηθισμένο προπύργιο της σταθερότητας και το καταφύγιο πρώτης επιλογής για τους φορείς της αγοράς συναλλάγματος, το δολάριο συμπεριφέρεται τώρα ακριβώς το αντίθετο», δήλωσε ο Michael Brown, ανώτερος στρατηγικός ερευνητής στο Λονδίνο για την Pepperstone, μία από τις μεγαλύτερες χρηματιστηριακές εταιρείες συναλλάγματος.
Παραμένει σταθερά εδραιωμένο
Η πρόσφατη πτώση δεν έχει υπονομεύσει ακόμη σημαντικά την ισχύ του δολαρίου, καθώς είχε προηγουμένως ενισχυθεί πολύ λόγω της ισχυρής ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας και των αυξημένων επιτοκίων της Fed, ενώ θα μπορούσε να ανακάμψει εάν οι ανησυχίες για επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας οδηγήσει τους ξένους επενδυτές να συνωθούνται στα αμερικανικά κρατικά ομόλογα.
Εξ άλλου, το δολάριο παραμένει σταθερά εδραιωμένο ως το βασικό νόμισμα του κόσμου, που χρησιμοποιείται ως αποθεματικό νόμισμα από την πλειοψηφία των κεντρικών τραπεζών του κόσμους καθώς και για την αγορά εμπορευμάτων, όπως το πετρέλαιο. Σε μεγάλο βαθμό, αυτό συμβαίνει επειδή δεν έχει προκύψει κάποια σημαντική εναλλακτική λύση.
Ωστόσο, οι ενέργειες του Τραμπ αναζωπυρώνουν τις συζητήσεις που υποβόσκουν εδώ και καιρό σχετικά με το αν οι άλλες χώρες θα επιταχύνουν τις προσπάθειες τους να μειώσουν την εξάρτηση από το δολάριο.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες το είδαν ως μια ευκαιρία να ενισχύσουν τον ρόλο του ευρώ με τη δημιουργία πιο ολοκληρωμένων, ρευστών αγορών που θα επιτρέψουν στο κοινό νόμισμα να ανταγωνιστεί πιο το δολάριο. Στον αναπτυσσόμενο κόσμο, μια χούφτα χώρες έχουν επίσης κατά καιρούς διατυπώσει την ιδέα να ενωθούν για να αμφισβητήσουν την κυριαρχία του δολαρίου.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι θέλει να διατηρήσει τον κεντρικό ρόλο του δολαρίου σε παγκόσμιο επίπεδο, απειλώντας να προβεί σε αντίποινα εναντίον οποιασδήποτε χώρας προσπαθήσει να αποσυνδέσει το εμπόριό της από το αμερικανικό νόμισμα.
Ταυτόχρονα, όμως, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ανέφερε ότι θα καλωσόριζε ένα ασθενέστερο δολάριο επειδή θα έκανε τα αμερικανικά προϊόντα πιο ανταγωνιστικά. Ωστόσο, αυτοί οι στόχοι - είτε να διατηρηθεί η θέση του δολαρίου είτε να πειστούν άλλες κυβερνήσεις να ενεργήσουν προς το συμφέρον των ΗΠΑ - δεν φαίνεται να συγχρονίζονται με την απομονωτική ατζέντα και προσέγγιση του Τραμπ που έχει αποξενώσει τις ΗΠΑ από τους συμμάχους τους.
Η προοπτική αποδολαριοποίησης
Σε σημείωμά της προς τους πελάτες της την Πέμπτη, η Jane Foley, στρατηγικός αναλυτής της Rabobank στο Λονδίνο, δήλωσε ότι η εμπορική πολιτική του Trump, η υποχώρηση από τις στρατιωτικές συμμαχίες και η συζήτηση για την κατάληψη του Καναδά ή της Γροιλανδίας έχει υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ με τρόπο που «θα μπορούσε να επιταχύνει την τάση αποδολαριοποίησης και να υπονομεύσει την αξία» του αμερικανικού νομίσματος.
Στη Deutsche Bank, ο Γιώργος Σαραβέλος, επικεφαλής αναλυτής συναλλαγματικών ισοτιμιών, προειδοποίησε τους πελάτες αυτόν τον μήνα ότι η πιθανότητα το δολάριο να χάσει το καθεστώς του ασφαλούς καταφυγίου καθώς οι αγορές προσαρμόζονται σε μια νέα γεωπολιτική τάξη «πρέπει να αναγνωριστεί ως μία πιθανότητα».
Με πληροφορίες από Bloomberg