«Αδειάζει» το δημόσιο καθώς σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους οι υπηρεσίες, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων το 2021 αναμένεται να αυξηθούν κατά 50%. Μόνο από εργαζόμενους στον e-ΕΦΚΑ έχουν ήδη κατατεθεί 400 αιτήσεις συνταξιοδότησης, αύξηση που οφείλεται κυρίως στην πίεση που δέχονται οι υπάλληλοι.
Επίσης αναμένεται να αποχωρήσουν χιλιάδες εκπαιδευτικοί που έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Επιπλέον λόγοι που δημιουργούν το κύμα μαζικής συνταξιοδότησης είναι η ανησυχία για την κατάργηση της πρόωρης συνταξιοδότησης, καθώς και η βελτίωση των ποσοστών αναπλήρωσης που θα δώσει μπόνους στις συντάξεις όσων εργάστηκαν πάνω από 30 χρόνια.
Όπως εκτιμούν στελέχη του e-ΕΦΚΑ και έμπειροι δικηγόροι εξειδικευμένοι στο δίκαιο της ασφάλισης, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης φέτος θα σημειώσουν αύξηση τουλάχιστον κατά 28% και θα φτάσουν τις 200.000-220.000, προκαλώντας πίεση στο σύστημα, αλλά και στον προϋπολογισμό του e-ΕΦΚΑ. Μάλιστα, οι ίδιοι τονίζουν ότι οι αιτήσεις θα ήταν ακόμα περισσότερες αν οι οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών δεν τους έκλειναν την πόρτα προς τη σύνταξη.
Το πρόβλημα των οφειλετών που αποκλείονται από τη σύνταξη παραμένει άλυτο, ακόμα και μετά τα νέα βελτιωμένα όρια οφειλών που θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα με την τροπολογία Χατζηδάκη. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 75% των ασφαλισμένων στον πρώην ΟΑΕΕ, το πρώην ΕΤΑΑ και στον πρώην ΟΓΑ, έχει οφειλές ύψους 14 δισ. ευρώ προς το ΚΕΑΟ. Μάλιστα, το 50% των εν λόγω οφειλετών χρωστάει πάνω από τα επιτρεπτά όρια με αποτέλεσμα να αποκλείεται από τη σύνταξη.
Ειδικότερα, οι αιτίες της μαζικής εξόδου είναι οι εξής:
- Χιλιάδες εκπαιδευτικοί έχουν ήδη υποβάλλει τις παραιτήσεις τους από το Μάιο, όπως ορίζει ο νέος νόμος Κεραμέως, καθώς ωρίμασαν τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα και συμπλήρωσαν το όριο ηλικίας.
- Τέθηκε σε ισχύ μετά από πολύμηνη καθυστέρηση ο νόμος Βρούτση, που βελτιώνει τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου για όσους διένυσαν ασφαλιστικό βίο άνω των 30 ετών. Συνεπώς όσοι έκαναν υπομονή προσδοκώντας μεγαλύτερη σύνταξη, μπορούν πλέον να υποβάλλουν αίτηση, καθώς οι συντάξεις θα υπολογίζονται με βάση το νέο λογισμικό.
Αισθητή διαφορά στην τσέπη, έως και 150 ευρώ, θα δουν όσοι προσεγγίζουν τα 40 χρόνια δουλειάς, καθώς στόχος της βελτίωσης της ανταποδοτικότητας των συντάξεων είναι να ενισχυθούν τα κίνητρα για την παραμονή στο σύστημα για 35 και 40 χρόνια. Μετά τα 40 έτη τα ποσοστά αναπλήρωσης «πέφτουν» σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Για παράδειγμα ασφαλισμένος με 39 χρόνια δουλειάς και μισθό 1.500 ευρώ που λαμβάνει σήμερα σύνταξη 996 ευρώ, τώρα θα λάβει 1.096 ευρώ. Δηλαδή, θα έχει όφελος 100 ευρώ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς στην ασφάλιση, μόνο ένα 20% των ασφαλισμένων βγαίνει στη σύνταξη με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης Ωστόσο αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια καθώς όλο και περισσότεροι θα συνταξιοδοτούνται με βάση τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας. - Πολλοί περίμεναν να τεθεί σε εφαρμογή η διάταξη για τη μείωση του πέναλτι για όσους συνεχίζουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση. Η μείωση της περικοπής στη σύνταξη εφαρμόστηκε πρόσφατα στο δημόσιο τομέα, ενώ αναμένεται άμεσα να τεθεί σε εφαρμογή το νέο λογισμικό και στον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου όσοι εργάζονται από δω και πέρα να λαμβάνουν τη σύνταξή τους με περικοπή 30% αντί για 60% που ίσχυε με το νόμο Κατρούγκαλου.
- Δεν είναι λίγοι οι ασφαλισμένοι που δίσταζαν να υποβάλλουν αίτηση, παρότι είχαν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις, αναλογιζόμενοι το χάος των εκκρεμών συντάξεων και τα χρόνια που θα περιμένουν στην ουρά με μηδενικό εισόδημα. Το μέτρο της προκαταβολής της σύνταξης που ήδη υλοποιείται και η υποχρεωτική απονομή της προσωρινής σύνταξης περιορίζουν σ΄ ένα βαθμό τους δισταγμούς τους. Παράλληλα, οι νέες παρεμβάσεις που ψηφίστηκαν για την πάταξη της γραφειοκρατίας καθώς και η εμπλοκή των ιδιωτών συνεργατών θα συμβάλλουν στην επιτάχυνση της έκδοσης της σύνταξής τους. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις οι υποψήφιοι συνταξιούχοι λαμβάνουν την προκαταβολή της σύνταξης την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα μετά την υποβολή της αίτησής συνταξιοδότησής τους.
- Πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, θα σπεύσουν να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης πριν το 2022 ανησυχώντας για το ενδεχόμενο να καταργηθεί η πρόωρη συνταξιοδότηση πριν από τα 62 και τα 67 έτη, αν και το υπουργείο εργασίας έχει διαψεύσει κατ΄ επανάληψη ότι πρόκειται να καταργηθεί αυτό το δικαίωμα. Υπενθυμίζουμε ότι η περίοδος των μεταβατικών ορίων ηλικίας εκπνέει στις 31/12/2021. Μετά το 2022 υπάρχουν μόνο δύο επιλογές: Για πλήρη σύνταξη τα όρια ηλικίας καθορίζονται στο 62ο έτος της ηλικίας (με 40 έτη ή 12.000 ημέρες ασφάλισης) ή στο 67ο έτος (με 15ετία ή 4.500 ημερομίσθια ασφάλισης), ενώ για μειωμένη σύνταξη το όριο είναι τα 62 έτη με 4.500 ημέρες ασφάλισης.