Με συναινέσεις και συμφωνίες στο οικονομικό πεδίο ώστε να διπλασιαστεί το διμερές εμπόριο Ελλάδας και Τουρκίας σε βάθος 5ετίας και να φτάσει τα 10 δισ. ευρώ, αλλά και με «καρφιά» όπως και με δημόσιες αντιπαραθέσεις για τα μεγάλα πολιτικά θέματα όπως η μειονότητα της Θράκης, η μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί και το Μεσανατολικό ολοκληρώθηκε η συνάντηση του Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο τουρκικό προεδρικό Μέγαρο στην Άγκυρα. 

Ο Τούρκος πρόεδρος απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε νύξη στο θέμα των θαλάσσιων πάρκων, που διχάζει το τελευταίο διάστημα τις δυο χώρες, ενώ το γενικό πνεύμα των κοινών δηλώσεων των δυο ηγετών μετά τις συναντήσεις μάλλον παραπέμπει σε μια παράταση των «ήρεμων νερών» παρά το γεγονός πως δεν υπήρξε επί της ουσίας πρόοδος στα μεγάλα εθνικά ζητήματα.

«Αναφερθήκατε στην πολύ μεγάλη σημασία την οποία αποδίδουμε και οι δύο στον τομέα της οικονομίας και είχαμε πράγματι συμφωνήσει να υπάρχει μία περαιτέρω σύσφιξη στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων», είπε ο κ. Μητσοτάκης στην δήλωση του προσθέτοντας πως: «Θέλω να χαιρετίσω κι εγώ με τη σειρά μου σήμερα και την επίσημη ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου που αποφασίστηκε στα πλαίσια της θετικής ατζέντας και να εκφράσω την ικανοποίησή μου διότι διεξήχθη ένα πολύ επιτυχημένο επιχειρηματικό φόρουμ στην Κωνσταντινούπολη, με συμμετοχή πολλών επιφανών Ελλήνων και Τούρκων επιχειρηματιών. Νομίζω ότι είναι ένα από τα πολλά βήματα που θα ακολουθήσουν, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε στον στόχο μας, που δεν είναι άλλος από το να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές σε βάθος πενταετίας, παρά τις αντιξοότητες του διεθνούς περιβάλλοντος, παρά τα εμπόδια στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες. Κινούμαστε αναμφίβολα προς τη σωστή κατεύθυνση». 

Μίνι «σύρραξη» μάλιστα προκλήθηκε σε δημόσια θέα με τις δευτερολογίες των δυο ηγετών και αφορμή το Μεσανατολικό, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν έσπασε το πρωτόκολλο για να απαντήσει στον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος χαρακτήρισε «τρομοκρατική οργάνωση» την Χαμάς. Ο Τούρκος πρόεδρος απέρριψε τον χαρακτηρισμό «τρομοκρατική οργάνωση» λέγοντας πως η Χαμάς είναι εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση, αποκαλύπτοντας μάλιστα πως στην Τουρκία νοσηλεύονται 1.000 μέλη της Χαμάς.

Η αναφορά για «τουρκική μειονότητα»

Ο τούρκος Πρόεδρος, σταθερός στις πάγιες θέσεις της Τουρκίας, έκανε λόγο στις δηλώσεις του για «τουρκική» και όχι μουσουλμανική μειονότητα, γεγονός που προκάλεσε την απάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος υπενθύμισε πως ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτική ορίζεται ρητά στη συνθήκη της Λωζάνης, ενώ έριξε και αυτός το... καρφί του για τους Έλληνες της Πόλης: «Στη Θράκη χριστιανοί και μουσουλμάνοι συμπολίτες μας ζουν αρμονικά με την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική έννομη τάξη να τους εγγυάται ένα καθεστώς ίσων ευκαιριών και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσωπικά προσηλωμένος.

Το έμπρακτο ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας για την ευημερία της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη εκδηλώνεται με την αυτονόητη τήρηση των αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας για τα μέλη της, όπως και για όλους τους Έλληνες πολίτες, αλλά -και θέλω να το τονίσω αυτό- και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας. Και θεωρούμε επιτυχία μας την ενεργό παρουσία της μειονότητας στην ελληνική πολιτική και κοινωνική ζωή και θα ήταν ευχής έργον αν την ίδια άνθιση γνώριζε και ο, δυστυχώς, διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία».

Τα «καρφιά» συνεχίστηκαν και για την πρόσφατη απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει σε τζαμί την ιστορική Μονή της Χώρας με τον έλληνα πρωθυπουργό να τονίζει πως «Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκεια μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργεί πια ως τέμενος».

Νωρίτερα ο Τ. Ερντογάν είχε επιμείνει στην απόφαση να λειτουργεί ως τζαμί η Μονή της Χώρας αλλά και ταυτόχρονα ως επισκέψιμο πολιτιστικό μνημείο, όπως είπε, προφανώς στο μοντέλο που ισχύει και για την Αγία Σοφία. «Άκουσα αυτά που είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό», σημείωσε ο Κ. Μητσοτάκης.

Κι ενώ στο οικονομικό πεδίο επικράτησαν «ήρεμα νερά» και συναίνεση, στο Μεσανατολικό άναψαν τα αίματα με τους Μητσοτάκη και Ερντογάν να λογομαχούν στις δευτερολογίες τους για το αν η Χαμάς είναι «τρομοκρατική οργάνωση» όπως την αποκάλεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός ή εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση. Πάντως ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως ακόμη και στο Μεσανατολικό υπάρχουν σημείο συμφωνίας, όπως το γεγονός ότι και οι δυο ηγέτες θεωρούν ως «κολοσιαίο λάθος μια χερσαία επίθεση στη Ράφα».

Ενώ όταν ο Τούρκος Πρόεδρος πήρε τον λόγο - εκτός πρωτοκόλλου για να απαντήσει πως η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση - απάντησε :«Ας συμφωνήσουμε, κ. Πρόεδρε, ότι διαφωνούμε στο θέμα αυτό, αλλά ας συμφωνήσουμε ότι συμφωνούμε στην ανάγκη αυτή τη στιγμή να υπάρχει μια άμεση κατάπαυση του πυρός και πάνω απ’ όλα, πάνω απ’ όλα να προστατευθούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι, που είναι και τα άδικα, τα μεγάλα θύματα αυτού του πολέμου».

Στο τραπέζι έπεσε και το Κυπριακό, για το οποίο αναζητείται «μια δίκαιη και βιώσιμη λύση», όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης, αλλά και το μεταναστευτικό καθώς «η συνεργασία μεταξύ λιμενικού και αστυνομίας των δυο χωρών αποδίδει».

Οι δηλώσεις Ερντογάν

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις δηλώσεις του τόνισε: «Σας χαιρετώ εγκάρδια και με σεβασμό και αισθάνομαι ικανοποίηση που φιλοξενώ τον Κυριάκο Μητσοτάκη στην Άγκυρα. Όπως επισκέφθηκα την Αθήνα τον Δεκέμβριο του 2023 και είχαμε επιβεβαιώσει την αμοιβαία συμφωνία μας να διατηρήσουμε ανοικτούς τους διαύλους διάλογου, Καταγράψαμε αυτή την συναντίληψη και την Διακήρυξη των Αθηνών για σχέσεις Καλής γειτονίας.
Η επίσκεψη αυτή αποτελεί αντικατοπτρισμό αυτής της συμφωνίας και τον ευχαριστώ για την ειλικρίνειά του. Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Είμαστε προσηλωμένοι στη βούληση να λύσουμε τα προβλήματά μας όπως αυτό καταγράφηκε στην Διακήρυξη των Αθηνών. Είμαστε και οι δυο σίγουροι πως δεν υπάρχει θέση για τρομοκρατικές οργανώσεις στη γειτονιά μας.

Τον στόχο το διμερές εμπόριο Ελλάδας - Τουρκίας να φτάσει τα 10 δισ. δολάρια από 5,9 δισ. δολ. που είναι σήμερα, εξέφρασε ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στις κοινές δηλώσεις του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης που είχαν στην Άγκυρα. Οι δύο ηγέτες να πραγματοποιούν δηλώσεις στον Τύπο, χωρίς να δεχτούν ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους.

Ο κ. Ερντογάν εξήρε την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, χαρακτηρίζοντας άκρως εποικοδομητικές τις επαφές με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Τόνισε δε ότι συζητήθηκαν και τα αλληλένδετα προβλήματα των δύο χωρών. Αναφέρθηκε στις τρομοκρατικές οργανώσεις και στην προσπάθεια να αντιμετωπιστούν. Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε ξανά σε τουρκική μειονότητα στην Ελλάδα, ενώ δεν παρέλειψε να επιτεθεί ξανά στο Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα, κάνοντας λόγο για «σφαγή».

Οι δηλώσεις Μητσοτάκη

Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε: 

«Σε μία συνάντηση που -αξίζει να σημειωθεί- είναι η τέταρτη μέσα στους τελευταίους δέκα μήνες, κάτι το οποίο πιστεύω ότι αποδεικνύει πως οι δύο γείτονες μπορούμε πλέον να καθιερώσουμε αυτή την προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης, όχι πλέον ως κάποια εξαίρεση, αλλά ως μία παραγωγική κανονικότητα που δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας. Κανονικότητα, η οποία θα έλεγα ότι διαμορφώνει και μία καλύτερη καθημερινή πραγματικότητα.

Κι αυτό νομίζω ότι είναι και το μήνυμα το οποίο εκπέμπουμε και σήμερα. Ένα μήνυμα, το οποίο το θεμελιώσαμε προ ολίγων μηνών στη Σύνοδο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που έλαβε χώρα στην Αθήνα και με την υπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών στη συνέχεια, οικοδομήθηκε με πολύ μεγάλη συστηματικότητα, όπως είχαμε συμφωνήσει και υπό την ευθύνη των δύο Υπουργών Εξωτερικών, σε τρία επίπεδα: στον πολιτικό διάλογο, στη θετική ατζέντα και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

Πιστεύω ότι είναι μία θετική εξέλιξη σε μία εποχή δύσκολη για τη διεθνή ειρήνη, αλλά και για την ευρύτερη σταθερότητα στην περιοχή μας. Και είναι πολύ σημαντικό ότι, όπως είχαμε δρομολογήσει, αυτή η προσέγγιση έχει ήδη οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα, με αμοιβαίο όφελος.

Αναφερθήκατε στην πολύ μεγάλη σημασία την οποία αποδίδουμε και οι δύο στον τομέα της οικονομίας και είχαμε πράγματι συμφωνήσει να υπάρχει μία περαιτέρω σύσφιξη στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων.

Θέλω να χαιρετίσω κι εγώ με τη σειρά μου σήμερα και την επίσημη ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου που αποφασίστηκε στα πλαίσια της θετικής ατζέντας και να εκφράσω την ικανοποίησή μου διότι διεξήχθη ένα πολύ επιτυχημένο επιχειρηματικό φόρουμ στην Κωνσταντινούπολη, με συμμετοχή πολλών επιφανών Ελλήνων και Τούρκων επιχειρηματιών.

Νομίζω ότι είναι ένα από τα πολλά βήματα που θα ακολουθήσουν, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε στον στόχο μας, που δεν είναι άλλος από το να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές σε βάθος πενταετίας, παρά τις αντιξοότητες του διεθνούς περιβάλλοντος, παρά τα εμπόδια στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες. Κινούμαστε αναμφίβολα προς τη σωστή κατεύθυνση.

Η βίζα

Και παράλληλα, οι δύο λαοί μας, όπως είχα δεσμευτεί τον Δεκέμβριο, απολαμβάνουν τους καρπούς μιας σημαντικής πρωτοβουλίας: να μπορούν Τούρκοι επισκέπτες και οι οικογένειές τους να ταξιδεύουν σε δέκα ελληνικά νησιά. Και χάρη στη συνεννόηση που πέτυχε η Ελληνική Κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η έκδοση βίζας, αυτή η διαδικασία διαρκεί πια μόνο λίγα λεπτά.

Είχα την ευκαιρία τις τελευταίες εβδομάδες να επισκεφτώ τη Λέσβο και τη Χίο. Διαπίστωσα ο ίδιος πόσο γρήγορη και πόσο απλή και σύντομη είναι αυτή η διαδικασία. Και νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό, όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο, αλλά είναι πολύ σημαντικό οι δύο λαοί μας να επικοινωνούν με άμεσο τρόπο και με λιγότερη γραφειοκρατία.

Το μεταναστευτικό

Αλλά θα έλεγα ότι και στον κρίσιμο τομέα του μεταναστευτικού, η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας και ειδικά μεταξύ της Αστυνομίας και του Λιμενικού αποδίδει απέναντι στις παράνομες ροές και απέναντι στους άθλιους διακινητές, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τον πόνο απελπισμένων ανθρώπων. Αυτή η συνεργασία πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί. Ένας συντονισμός τον οποίο τον θέλουμε τόσο στα χερσαία όσο και στα θαλάσσια σύνορά μας.

Ξέρουμε, εξάλλου, ότι και οι δύο έχουμε πιεστεί από μεταναστευτικά κύματα. Και η Τουρκία έχει πιεστεί πολύ. Γι’ αυτό και η Ελλάδα ανέκαθεν συμφώνησε και εξακολουθεί να συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως συμφωνούμε και με ευρωπαϊκό σχέδιο ώστε να ανακουφιστεί με τη σειρά της μέσω οργανωμένων μετεγκαταστάσεων.

Οι μειονότητες

Ταυτόχρονα, οι μειονότητες στις χώρες μας που προσδιορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης, αποτελούν -και το πιστεύω βαθιά αυτό- μια γέφυρα φιλίας μεταξύ των δύο λαών μας.

Από τη μια πλευρά, η ελληνική μειονότητα, έστω και δραστικά μειωμένη πληθυσμιακά, εμπλουτίζει την κοινωνική και την πολιτιστική ζωή της Τουρκίας. Χρειάζεται όμως και τη στήριξη της τουρκικής πολιτείας για να συνεχίσει να το πράττει.

Ενώ στη Θράκη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά με την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική έννομη τάξη να τους εγγυάται ένα καθεστώς ίσων ευκαιριών. Πρέπει να σας διαβεβαιώσω ότι σε αυτόν τον στόχο είμαι προσωπικά προσηλωμένος.

Όπως έχω ήδη τονίσει, ο χαρακτηρισμός τής μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη της Λωζάνης, ενώ το έμπρακτο ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας για την ευημερία της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη εκδηλώνεται με την αυτονόητη τήρηση των αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας για τα μέλη της, όπως και για όλους τους Έλληνες πολίτες, αλλά -και θέλω να το τονίσω αυτό- και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας. Και θεωρούμε επιτυχία μας την ενεργό παρουσία της μειονότητας στην ελληνική πολιτική και κοινωνική ζωή και θα ήταν ευχής έργον αν την ίδια άνθιση γνώριζε και ο, δυστυχώς, διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία.

Η Μονή της Χώρας

Και βέβαια, στο πνεύμα της αρμονικής συνύπαρξης εντάσσεται και ο σεβασμός των διεθνών κανόνων προστασίας της θρησκευτικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως όταν μιλάμε για μνημεία τα οποία αποτελούν  πανανθρώπινη περιουσία υπό την ομπρέλα της UNESCO. Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε με τον Πρόεδρο Erdoğan τη στεναχώρια μας, τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας άλλαξε χαρακτήρα και θα λειτουργήσει πια ως τέμενος.

Άκουσα αυτά τα οποία είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την ξεχωριστή πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου έτσι ώστε να μπορεί να είναι επισκέψιμο από όλους και να μπορούν όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολύ σημαντικό πολιτιστικό θησαυρό, που πιστεύω ότι αποτελεί και ένα σημείο αναφοράς στην ιστορία της ίδιας της Κωνσταντινούπολης.

Ουκρανία και Μέση Ανατολή

Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, είχαμε την ευκαιρία με τον Πρόεδρο Erdoğan να συζητήσουμε και τις εξελίξεις στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για γεγονότα τα οποία είναι εξαιρετικά ανησυχητικά, φέρνουν μόνο οδύνη και πόνο και τα οποία πρέπει να σταματήσουν με έναν τρόπο μόνο: με την καταδίκη της δεσποτικής επιθετικότητας, αλλά και της ωμής τρομοκρατίας. Με την υπεράσπιση του Διεθνούς Δικαίου, της κυριαρχίας των κρατών, το απαραβίαστο των συνόρων, σε μία πορεία με διαρκή πυξίδα το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής.

Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα τα οποία αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί σε μία αιματηρή και προκλητική εισβολή τρομοκρατών στο έδαφός του, σε μία επίθεση με θύματα αθώους, οι οποίοι δολοφονήθηκαν, απήχθησαν, βασανίστηκαν και μάλιστα από μία τρομοκρατική οργάνωση που δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό.

Μέχρι εδώ δεν συμφωνούμε, όμως συμφωνούμε σε άλλα. Συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε μία ανακωχή διαρκείας. Συμφωνούμε ότι πρέπει να προστατευτούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια. Ναι, συμφωνούμε ότι αυτή τη στιγμή θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί μία χερσαία επίθεση στη Ράφα.

Όπως επίσης συμφωνούμε και στο γεγονός ότι η μόνη βιώσιμη προοπτική είναι η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών, θέση την οποία υποστηρίζουμε απόλυτα και ενεργά ως μέλη της διεθνούς κοινότητας και ως χώρες της περιοχής.

Και στο ίδιο πλαίσιο συζητήσαμε, προφανώς, και το κυπριακό ζήτημα, ένα ζήτημα το οποίο παραμένει υψίστης σημασίας για εμάς. Ένα ζήτημα στο οποίο προφανώς και διαφωνούμε, όμως το αντίδοτο σε οποιοδήποτε αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο. Γι΄ αυτό και χαίρομαι για τον ορισμό της κας Holguín ως προσωπικής εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και θεωρώ ότι πρέπει να της δοθεί χρόνος για την αναζήτηση μίας λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού, ξεκινώντας με την εποικοδομητική συζήτηση μεταξύ των δύο μερών.

Και αναφερόμενος μάλιστα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εγώ θα επαναλάβω από το βήμα αυτό ότι η Ελλάδα υποστήριξε και υποστηρίζει, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, την ενταξιακή διαδρομή της Τουρκίας, με την προϋπόθεση, βέβαια, της ενσωμάτωσής της στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου δίνουν μια θετική προοπτική στην επανεκκίνηση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Θέλω να ελπίζω ότι αυτά θα ερμηνευτούν σωστά και ότι μπορούν και πρέπει να αξιοποιηθούν σωστά και από την δική σας την πλευρά.

Αγαπητέ κ. Πρόεδρε, αγαπητέ Tayyip, και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε μία παράλληλη σελίδα, με τις συμφωνίες μας. Απόδειξη ότι πέραν των όσων είπαμε για την οικονομία, για το μεταναστευτικό, για τις διευκολύνσεις στη χορήγηση θεωρήσεων, οι Υπουργοί μας υπέγραψαν μνημόνια συνεργασίας στους τομείς της υγείας και ειδικά στον τομέα της πολιτικής προστασίας, όπου αναγνωρίζουμε και οι δύο ότι οι χώρες μας αντιμετωπίζουν παρεμφερείς προκλήσεις από την κλιματική κρίση.

Κάνοντας δύο ακόμα βήματα που αφορούν τις καθημερινές ανάγκες των λαών μας στο παρόν, γιατί το σήμερα δεν πρέπει να μένει αιχμάλωτο του χθες και δεν πρέπει ούτε να ναρκοθετεί και το αύριο.

Και με το βλέμμα λοιπόν στα πολλά που μας ενώνουν, επιθυμούμε να πυκνώσουμε στο επόμενο διάστημα τις διμερείς μας επαφές, να συνεχίσουμε υπό τον συντονισμό των δύο Υπουργών Εξωτερικών αυτόν τον θετικό δρόμο τον οποίο έχουμε διαβεί τον τελευταίο χρόνο.

Και με αυτές τις σκέψεις θέλω και πάλι να σας ευχαριστήσω για την εξαιρετική φιλοξενία, προσβλέποντας να συναντηθούμε εκ νέου, πιθανόν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον, σίγουρα στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και βέβαια να ανταποδώσουμε και εγώ και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου την επίσκεψη την οποία κάνατε στην Αθήνα, με την επόμενη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, το οποίο, όπως έχουμε συμφωνήσει, θα λάβει χώρα στην Άγκυρα εντός αυτού του έτους.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!