Χαμηλώνει αισθητά τον πήχη των φιλοδοξιών της η ελληνική κυβέρνηση όσον αφορά στην προγραμματισμένη για τις 13 Μαΐου συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν. Εκεί που τα πράγματα φαίνονταν ρόδινα (όσο «ρόδινα» μπορεί να είναι στις ελληνοτουρκικές σχέσεις), ήλθαν δυο γεγονότα που άλλαξαν άρδην τις συνθήκες και υπέστειλαν κατά πολύ την ελληνική αισιοδοξία για μια πραγματικά νέα αρχή στις διμερείς σχέσεις.
Το πρώτο ήταν η επιστροφή πολλών Τούρκων αξιωματούχων σε μια αναθεωρητική ρητορική, που ξέσπασε με αφορμή την πρόθεση της ελληνικής πλευράς για δημιουργία «θαλασσίων πάρκων» με αμιγώς περιβαλλοντικό χαρακτήρα, στο Αιγαίο και το Ιόνιο.
Η Άγκυρα αντέδρασε με οξύτητα, επαναφέροντας τις αβάσιμες θεωρίες της περί των νησιών και ερμηνεύοντας, ως συνήθως, το Διεθνές δίκαιο κατά τα συμφέροντά της. Αυτή η εξέλιξη ανέσχεσε σε μεγάλο βαθμό το καλό κλίμα που βήμα- βήμα είχε δημιουργηθεί, κυρίως μέσα από συναντήσεις εμπειρογνωμόνων στο πλαίσιο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και της θετικής ατζέντας.
Η ακύρωση του ταξιδιου στις ΗΠΑ
Το δεύτερο γεγονός ήταν η ματαίωση, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, της συνάντησης Μπάιντεν- Ερντογάν μετά από ένα διπλωματικό θρίλερ, με την Ουάσιγκτον να αμφιρρέπει επί ημέρες για το αν τελικά θα ορίσει τη συνάντηση και την Άγκυρα τελικά να δίνει τέλος στην περίοδο αναμονής, εξαπολύοντας ακόμα μια φραστική επίθεση δια χειλέων Ερντογάν προς το Ισραήλ.
Είχε προηγηθεί, βέβαια, η συνάντηση του Τούρκου προέδρου με την ηγεσία της Χαμάς, δηλαδή μιας οργάνωσης που οι ΗΠΑ έχουν χαρακτηρίσει ως τρομοκρατική.
► Διαβάστε επίσης: Ελληνοτουρκικά: Συνάντηση για τα ΜΟΕ
Αυτές οι εξελίξεις ερμηνεύονται από κάποιους διπλωματικούς κύκλους της Αθήνας ως νέα αντιδυτική στροφή του Ταγίπ Ερντογάν, κάτι που περιπλέκει τις προοπτικές ουσιαστικής εξέλιξης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, υπό την επίνευση της Δύσης. Δηλαδή αυτοί οι κύκλοι δυσπιστούν, πλέον, για το βαθμό ειλικρίνειας κι εμπιστοσύνης με τον οποίο πρέπει να εκλαμβάνεται η τουρκική συμπεριφορά έναντι της χώρας μας και συνεπώς για το πόσο είναι δυνατό να προετοιμαστεί με αξιοπιστία μια ουσιαστική πρόοδος στις διμερείς σχέσεις και να επικυρωθεί στις 13 του επόμενου μήνα.
Χαραμάδα αισιοδοξίας
Υπάρχουν, βέβαια και νησίδες αισιοδοξίας, όπως η έως τώρα πιστή εφαρμογή όσων έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο της θετικής ατζέντας μεταξύ των αντιπροσωπειών των δυο χωρών, στο μέτωπο του μεταναστευτικού και της συνεργασίας στο πεδίο της πολιτικής προστασίας. Ωστόσο, επειδή η ελληνική πλευρά θεωρεί τα διαδικαστικά ζητήματα πολύ σημαντικά, ειδικά σε αυτή την πρώτη φάση μιας πιθανής έναρξης διαβουλεύσεων για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, αυτές οι απότομες αλλαγές στάσης της Άγκυρας προβληματίζουν το Μέγαρο Μαξίμου και το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Σε αυτό το ψηφιδωτό, καθοριστικός παράγοντας των εξελίξεων είναι τα πρόσωπα των δύο υπουργών Εξωτερικών. Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν συναντήθηκαν την Παρασκευή στο Λονδίνο, με την ατζέντα να «δείχνει» τις παραπάνω δυσκολίες. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που ακολούθησε, οι δυο υπουργοί συζήτησαν για τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενώ επίσης τους απασχόλησαν «περιφερειακά και διεθνή θέματα», μια έκφραση που δείχνει ανάγλυφα την αλληλεξάρτηση των όσων συμβαίνουν στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, με τα ελληνοτουρκικά και την περιφερειακή νηνεμία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Παρ’ όλες τις δυσκολίες, οι λεπτομέρειες της προετοιμασίας που γίνεται σε Αθήνα και Άγκυρα για τη συνάντηση κορυφής της 13ης Μαΐου δεν έχουν γίνει γνωστές, συνεπώς δεν αποκλείεται να υπάρξει μια ουσιαστική -όχι απλώς εντυπωσιακή- εξέλιξη στις διμερείς σχέσεις, αν και τα τελευταία γεγονότα έχουν περιορίσει κάπως την αισιοδοξία της Αθήνας. Εκτός αν και αυτός ο περιορισμός, είναι μέρος του σχεδιασμού της συνάντησης…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
