Εξαιρετικά σύντομη σε διάρκεια, αλλά εξαιρετικά σημαντική για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αποδείχθηκε η χθεσινή συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας στην Αθήνα, που επιστεγάστηκε με την υπογραφή του Συμφώνου Φιλίας και Καλής Γειτονίας από τους ηγέτες των δυο χωρών, Κυριάκο Μητσοτάκη και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
►Διαβάστε επίσης: Ελληνοτουρκικά: Με διαφορετική ατζέντα στην συνάντηση οι Μητσοτάκης κι Ερντογάν
Το νέο κεφάλαιο στις σχέσεις Ελλάδας- Τουρκίας
Συγκλίνουσες εκτιμήσεις διπλωματικών κύκλων στην Ελλάδα αλλά και των πρώτων αντιδράσεων στις μεγάλες πρωτεύουσες της Ευρώπης και της Αμερικής, κάνουν λόγο για μια ξεχωριστή εξέλιξη, που ανοίγει μια νέα εποχή στις διμερείς σχέσεις αλλά και στην σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου.
Παρά το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος είναι γνωστός για τις παροιμιώδεις κυβιστήσεις του, ωστόσο εδώ υπάρχουν κάποια δεδομένα που τις κάνουν πολύ πιο δύσκολες από όσο στο πρόσφατο παρελθόν:
- Αυτή καθαυτή η υπογραφή του Συμφώνου Φιλίας και Καλής Γειτονίας.
- Η ανάγκη του Ερντογάν να κρατήσει ένα, έστω, παράθυρο ανοικτό προς τη Δύση, κι αυτό είναι η Ελλάδα, μετά την υποχρεωτική του ταύτιση με τη Χαμάς στη μεσανατολική κρίση που επιδείνωσε εκ νέου τις σχέσεις του με κορυφαίους δυτικούς συμμάχους του (ΗΠΑ, Γερμανία).
- Οι διευκολύνσεις που έκανε η Ελλάδα στις ανάγκες της Τουρκίας, όπως πχ η συνηγορία της προς την Ευρωπαϊκή ένωση για το Μεταναστευτικό με τις ανάγκες της Τουρκίας παρούσες, ή η χορήγηση της δυνατότητας επίσκεψης Τούρκων πολιτών σε 10 ελληνικά νησιά.
►Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν στην Αθήνα: Τι φέρνει στις βαλίτσες του - Tι περιμένει η Ελλάδα
Η σιωπή για την αποστρατιωτικοποίηση
Ειδικά αυτό το τελευταίο συνιστά τεράστια επιτυχία της χώρας μας, ιδίως όταν μιλάμε για νησιά όπως η Λήμνος, η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος, η Λέρος, η Κάλυμνος, η Κως, η Ρόδος, η Σύμη και το Καστελόριζο. Είναι ακριβώς τα νησιά που πριν λίγο καιρό η Τουρκία ζητούσε επίμονα την αποστρατιωτικοποίησή τους και μάλιστα ο ίδιος ο Ερντογάν έθετε δημόσια θέμα κυριαρχίας σε περίπτωση που δεν αποστρατιωτικοποιηθούν.
Τώρα όχι μόνο έχει εγκαταλείψει τα περί αποστρατιωτικοποίησης, αλλά δέχεται ρητά και κατηγορηματικά την ελληνική κυριαρχία επί των νησιών, αφού οι Τούρκοι πολίτες που θα έρχονται για 7 ημέρες σε αυτά τα νησιά θα ζητούν προηγουμένως βίζα από τις ελληνικές Αρχές, συνεπώς η Τουρκία δέχεται με τον πιο δεσμευτικό τρόπο την ελληνικότητά τους, εγκαταλείποντας μια κεντρική αναθεωρητική θέση της Τουρκίας.
Εξίσου σημαντική θεωρείται η δήλωση Ερντογάν ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο μεταξύ μας που δεν μπορεί να λυθεί».
Η δήλωση είναι σημαντική όχι γιατί ο Τούρκος πρόεδρος δεν αλλάζει με ευκολία θέσεις, αλλά διότι αυτή του η φράση θα μπορεί να του επισημανθεί κάθε φορά που, ενδεχομένως, θελήσει να επιστρέψει σε αναθεωρητικές και μαξιμαλιστικές θέσεις όπως αυτή της «Γαλάζιας Πατρίδας» που θεωρεί το… μισό Αιγαίο τουρκικό!
Στα σημαντικά της χθεσινής μέρας περιλαμβάνονται ακόμα:
- Η κοινή δέσμευση των δυο ηγετών για αύξηση των εμπορικών σχέσεων Ελλάδας- Τουρκίας από τα περίπου €5,5, δισ. ετησίως, σε περίπου €10 δισ. έως το 2030. Η δέσμευση αυτή επισφραγίστηκε με την υπογραφή σημαντικών συμφωνιών μεταξύ των δυο χωρών και στον οικονομικό τομέα.
- Η αναφορά Μητσοτάκη ότι το επόμενο βήμα μπορεί να είναι η προσέγγιση για επίλυση του θέματος της υφαλοκρηπίδας, για το οποίο πρόσθεσε παρουσία του Ταγίπ Ερντογάν ότι αποτελεί τη μοναδική διαφορά Ελλάδας και Τουρκίας που δεν επιλύεται από το Διεθνές δίκαιο. Λία λεπτά αργότερα ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι «δεν υπάρχει πρόβλημα τόσο μεγάλο μεταξύ μας, που να μην μπορεί να λυθεί».
- Η ευαρέσκεια που εξέφρασε ο Ταγίπ Ερντογάν για το κλείσιμο του προσφυγικού καταυλισμού στο Λαύριο, στο οποίο η Τουρκία θεωρούσε ότι εκπαιδεύονται «τρομοκράτες» του κουρδικού ΡΚΚ .
Οι διαφωνίες
Υπήρξαν, όπως είναι φυσικό, και κάθετες διαφωνίες, στις οποίες δεν υπήρξε πρόοδος. Τέτοιες είναι:
- Το Κυπριακό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε στις κοινές δηλώσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν ότι «για εμάς δεν υπάρχει λύση πέραν αυτών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ο διάλογος πρέπει να ξεκινήσει από εκεί που διακόπηκε το 2017. Μόνο μέσα από αυτόν μπορεί να υπάρξει λύση», απορρίπτοντας σαφώς τη δήθεν λύση των δυο κρατών. Από τη δική του πλευρά, ο Τούρκος πρόεδρος συμφώνησε ότι «διαφωνούμε στο Κυπριακό».
- Ο χαρακτηρισμός της μειονότητας της Θράκης. Ενώ στις δηλώσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για «μειονότητες» τις οποίες μάλιστα αποκάλεσε «γέφυρες φιλίας» μεταξύ των δυο λαών, ο Ταγίπ Ερντογάν στις δικές του δηλώσεις που ακολούθησαν έκανε λόγο για «τουρκική» μειονότητα» της Δυτικής Θράκης, για να εισπράξει στη συνέχεια τη επισήμανση Μητσοτάκη ότι «ο προσδιορισμός του χαρακτήρα της μειονότητας καθορίζεται από τη Συνθήκη της Λοζάνης».
Οι συμφωνίες που έκλεισαν
Η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας, εκτός από την Κοινή Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας μεταξύ των δυο χωρών, συνοδεύτηκε κι από σειρά συμφωνιών που συνυπέγραψαν οι αρμόδιοι υπουργοί των δυο χωρών, και οι οποίες θεωρείται ότι συντείνουν στη σύσφιξη των διμερών σχέσεων και, εξ αντανακλάσεως, απομακρύνουν ακόμα περισσότερο το ενδεχόμενο μιας νέας περιόδου έντασης στο Αιγαίο. Αυτό το τελευταίο, μένει να αποδειχθεί και στην πράξη…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
