Μία ώρα διήρκησε η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν, στη Νέα Υόρκη, με την Αθήνα να επιμένει σε όλους τους τόνους πως παρότι οι διαφωνίες παραμένουν, καλό είναι να υπάρχουν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας.
Ειδικότερα, το τετ α τετ του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο ξεκίνησε στις 18:00 και τελείωσε λίγο μετά τις 19:00 ώρα Ελλάδος, στο «Τουρκικό σπίτι» στη Νέα Υόρκη, τη βάση της διπλωματικής αποστολής της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη.
Να σημειωθεί πως τον Κυριάκο Μητσοτάκη πλαισίωσαν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και η επικεφαλής του διπλωματικού του γραφείου, Άννα Μαρία Μπούρα, ενώ τον Ταγίπ Ερντογάν ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και ο διπλωματικός του σύμβουλος Τσαγατάι Κιλίτς.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη
«Είχαμε μία παραγωγική συζήτηση με τον Πρόεδρο Erdoğan παρουσία των Υπουργών Εξωτερικών και των Διπλωματικών μας Συμβούλων.
Συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε ώστε να εμβαθύνουμε το θετικό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, το οποίο έχει εγκαθιδρυθεί τους τελευταίους μήνες, και προσδιορίσαμε με σαφήνεια το επίπεδο των επαφών και των συναντήσεων για το επόμενο διάστημα σε επίπεδο πολιτικού διαλόγου, Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά και προώθησης της θετικής ατζέντας.
Συμφωνήσαμε, επίσης, το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας να διεξαχθεί στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.
Ταυτόχρονα, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για μια σειρά από κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες μας. Να σταθώ ενδεικτικά στο πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, όπου πιστεύω ότι είναι απαραίτητη η συνεργασία της Τουρκίας προκειμένου να μειωθούν στο ελάχιστο οι μεταναστευτικές ροές.
Αλλά, φυσικά, συζητήσαμε και τα ζητήματα και τις μεγάλες προκλήσεις της κλιματικής κρίσης, καθώς Ελλάδα και Τουρκία είναι δύο μεσογειακές χώρες, οι οποίες και αυτό το καλοκαίρι βρέθηκαν αντιμέτωπες με σημαντικές φυσικές καταστροφές, προϊόν της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της κλιματικής κρίσης, η οποία είναι ήδη εδώ μαζί μας.
Πιστεύω ότι και αυτό το πεδίο συνεργασίας μπορεί να διερευνηθεί περισσότερο, έτσι ώστε να τύχει αντικείμενο και κάποιων συγκεκριμένων συμφωνιών, οι οποίες θα υπογραφούν στα πλαίσια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη».
Ο πρώτος, σύντομος διάλογος Ερντογάν-Μητσοτάκη μπροστά στις κάμερες
Η πρώτη συζήτηση μπροστά στις κάμερες έγινε για διαδικαστικά θέματα και, ειδικότερα, για το αν θα είναι ταυτόχρονη η διερμηνεία ή όχι.
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν χειραψίες και ήταν χαμογελαστοί μπροστά στις κάμερες και, κάποια στιγμή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ρωτήθηκε από τους συνεργάτες του Ερντογάν για τη διαδικασία της διερμηνείας.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός απάντησε ότι η διαδικασία μπορεί να προχωρήσει όπως έγινε στην προηγούμενη συνάντηση.
«Παραγωγική η συζήτηση»
Για την συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τοποθετήθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στους δημοσιογράφους, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των επαφών οι οποίες διήρκεσαν μία ώρα. Όπως είπε ο πρωθυπουργός, επρόκειτο για μία παραγωγική συζήτηση η οποία θα αποτελέσει τον οδικό χάρτη για τα επόμενα βήματα.
Η επίσημη ενημέρωση για τη συνάντηση των δύο ηγετών
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Recep Tayyip Erdogan, παρουσία των Υπουργών Εξωτερικών, κκ. Γιώργου Γεραπετρίτη και Hakan Fidan.
Οι δύο ηγέτες επιβεβαίωσαν τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας και την ισχυρή βούλησή τους να διατηρηθεί.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Recep Tayyip Erdogan συμφώνησαν στον οδικό χάρτη των επαφών των δύο χωρών, όπως αυτός καθορίστηκε στη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών στις 5 Σεπτεμβρίου και περιλαμβάνει:
Τις συναντήσεις στα μέσα Οκτωβρίου των αρμόδιων για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα Υφυπουργών Εξωτερικών, τις συναντήσεις εντός του Νοεμβρίου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και τη συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη.
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν ακόμη απόψεις για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα.
Συζήτησαν επίσης για την κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της, ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσογείου, καθώς οι δύο χώρες βίωσαν πρόσφατα σοβαρές φυσικές καταστροφές και συμφώνησαν ότι η ενίσχυση της συνεργασίας στην Πολιτική Προστασία αποτελεί προτεραιότητα.
Συμφώνησαν ακόμη να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος, αναγνωρίζοντας ότι αποτελεί κοινή πρόκληση.
Οι Υπουργοί Εξωτερικών θα συνεχίσουν τη συνεργασία και τον συντονισμό για να προωθήσουν τον συμφωνημένο οδικό χάρτη.
Οι δηλώσεις στο CNN
Ενδεικτικά των προθέσεων του πρωθυπουργού είναι τα όσα δήλωσε στο CNN ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου και σημείωσε μεταξύ άλλων πως «έχουμε διαφορές με την Τουρκία αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλους τομείς».
«Είναι δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε εδώ και πολλά χρόνια, έχουμε διαφορές εδώ και χρόνια με την Τουρκία για παράδειγμα τις θαλάσσιες ζώνες μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι εύκολο να επιλυθούν αυτά τα θέματα, αλλιώς θα είχαν επιλυθεί εδώ και καιρό» δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλα θέματα κοινού ενδιαφέροντος και ούτε χρειάζεται να είμαστε επιθετικοί ο ένας απέναντι στον άλλον και να σπρώχνουμε σε ένοπλη σύγκρουση… μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι διαφωνούμε στα εδαφικά θέματα. Μπορούμε να συνεργαστούμε σε άλλους τομείς, αυτό θα ήθελα να πετύχω στη συνάντησή μου με τον Ερντογάν» κατέληξε ο πρωθυπουργός.
Τι περίμενε η ελληνική πλευρά
Όπως μετέδωσε η απεσταλμένη του OPEN στη Νέα Υόρκη, Έφη Κουτσοκώστα, η ελληνικά πλευρά έβαλε τον πήχη των προσδοκιών χαμηλά. Παρόλα αυτά πρόκειται για μία πολύ σημαντική συνάντηση και για την Ελλάδα, όχι μόνο σε επίπεδο συμβολισμού, αλλά και για την ουσία του πολιτικού διαλόγου που θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο.
Σημειώνεται ότι στην αίθουσα της συνάντησης, εκτός από τους δύο ηγέτες βρέθηκαν και οι υπουργοί Εξωτερικών, καθώς και οι διπλωματικοί σύμβουλοι των δύο ηγετών.
Προκλήσεις Ερντογάν για Κυπριακό και ανατολική Μεσόγειο
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών συναντήθηκε και με τους ομολόγους του σε Κύπρο και Ισραήλ, στο πλαίσιο του τριμερούς σχήματος που έχει δημιουργηθεί, με θέματα ενέργειας, ασφάλειας και τουρισμού να μπαίνουν στο τραπέζι. Την ίδια ώρα ο Τούρκος πρόεδρος από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ δήλωνε με κυνικό τρόπο, ενώπιον και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας που ήταν στην αίθουσα ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να αναγνωρίσει το ψευδοκράτος του Αττίλα.
Η συγκεκριμένη αναφορά προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση στην ελληνική πλευρά και αναμένεται να τεθεί και αυτό το θέμα στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν. Ωστόσο, υπάρχουν εκτιμήσεις ότι είναι συμφέρον της Τουρκίας να διατηρηθούν τα ήρεμα νερά ανάμεσα στους δύο ηγέτες διότι και οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και οι ευρωτουρκικές σχέσεις περνούν μέσα από την Ελλάδα και την Κύπρο όπως αυτό εμφανίζεται και στις πρόσφατες αποφάσεις του ευρωπαϊκού συμβουλίου.
«Διανύουμε την 60ή επέτειο από την εμφάνιση του Κυπριακού ζητήματος. Η τουρκοκυπριακή πλευρά καταβάλλει πάντοτε ειλικρινείς προσπάθειες για την εξεύρεση μίας δίκαιης, μόνιμης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό. Είναι γεγονός ότι όλοι αποδέχονται ότι λύση δεν μπορεί πλέον να υπάρξει στη βάση του μοντέλου της ομοσπονδίας. Καλούμε τη διεθνή κοινότητα να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου και να δημιουργήσει διπλωματικούς, πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με τη χώρα αυτή», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Σε κοινή γραμμή Αθήνα και Λευκωσία
Αθήνα και Λευκωσία σε κοινή γραμμή απορρίπτουν κάθε συζήτηση για σχέδια λύσης δύο κρατών, όπως είπε μιλώντας σε εκδήλωση της ομογένειας ο Γιώργος Γεραπετρίτης. «Είστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι με την Κυπριακή Κυβέρνηση όσον αφορά την προώθηση της ιδέας μίας ενωμένης Κύπρου στη βάση των ψηφισμάτων του συμβουλίου ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Στηρίζουμε αναφανδόν την λύση ενός ενιαίου κράτους που θα βασίζεται σε μία διζωνική ομοσπονδία. Σχέδια για λύση δύο κρατών είναι εκτός συζήτησης», είπε χαρακτηριστικά.
Από τα βέλη του Ερντογάν δεν γλίτωσε ούτε ο ΟΗΕ, τον οποίο ο Τούρκος Πρόεδρος χαρακτήρισε κενή θεσμική δομή που δεν εμπνέει, όπως είπε, καμία εμπιστοσύνη. Από την ομιλία του Τούρκου Προέδρου δεν έλειψαν οι αναφορές στην Ανατολική Μεσόγειο με τον Ταγίπ Ερντογάν να βάζει τις κόκκινες γραμμές του.
Oι προσδοκίες της Άγκυρας από τη συνάντηση
Το κλίμα είναι στην Τουρκία θετικό και θεωρείται πως θα κυριαρχήσει η καλή διάθεση. Κανείς δεν περιμένει βέβαια να συζητηθούν τα θέματα εις βάθος, απλά αναμένεται να επιβεβαιωθεί ο οδικός χάρτης της εξομάλυνσης, κάτι που χρειάζεται κυρίως ο πρόεδρος Ερντογάν, για να δείξει στην Ουάσιγκτον ότι πλέον συζητά με τους γείτονες και δεν υπάρχει ένταση.
Ο Τούρκος πρόεδρος ουσιαστικά χαϊδεύει το Κογκρέσο, πλην του Μενέντεζ και αυτό φάνηκε και από τις δηλώσεις του μέχρι στιγμής, όπου λέει ότι Ελλάδα και Τουρκία είναι φίλες εδώ και δεκαετίες. Στον Μενέντεζ όμως δεν χαρίστηκε. Για την ακρίβεια, είπε ότι παίζει κάποιο παιχνίδι εις βάρος της Τουρκίας και ότι επιδιώκει να σαμποτάρει τη «φιλία» της Τουρκίας με την Ελλάδα.
Και ο ενδεχόμενος κίνδυνος
Πάντως, η πολιτική ανάλυση λέει ότι ο μόνος κίνδυνος να «παραστρατήσει» η ελληνοτουρκική εξομάλυνση που έχει ξεκινήσει, είναι οι εξελίξεις γύρω από την προμήθεια των τουρκικών F-16 και η σχέση Ερντογάν - Μπάιντεν, όπως θα διαμορφωθεί πλέον μετά από αυτή τη γενική συνέλευση και μετά από τη νέα άρνηση του Αμερικανού προέδρου να τον δει στη Νέα Υόρκη.
Ο Τούρκος πρόεδρος ήδη έφυγε «αγριεμένος» από την Τουρκία όσον αφορά τις ΗΠΑ και την ΕΕ, γιατί θεωρεί ότι υπάρχουν εσκεμμένες καθυστερήσεις και κωλυσιεργίες και υπάρχει πια έντονη δυσπιστία στην Άγκυρα για τον Μπάιντεν και ίσως αυτό να επηρεάσει και τις σχέσεις του με ηγέτες - χωρών, που θεωρούνται στενοί σύμμαχοι της Αμερικής. Πάντως, το μόνο σίγουρο που διαφαίνεται είναι ότι μετά από αυτή τη διεθνή συνάντηση το θέμα Σουηδία – NATO – F-16 κολλάει και πάλι.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
