Συνεχείς είναι οι διαβουλεύσεις και οι διπλωματικές προπαρασκευές για την αυριανή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Είναι σαφές ότι καμία άλλη συνάντηση των δυο ηγετών δεν είχε τόσο έντονη και τόσο πρόθυμη -κι από τις δυο πλευρές- προετοιμασία.
Δυο είναι οι κύριοι λόγοι γι αυτή την αυξημένη σημασία που δίδεται στην αυριανή συνάντηση. Ο πρώτος είναι ότι οι δυο πλευρές έχουν καταφέρει να διατηρήσουν επί σχεδόν πέντε μήνες μια πολύ καλή σχέση, χωρίς προκλήσεις, χωρίς βερμπαλισμούς, χωρίς εργαλειοποιήσεις γεγονότων, με αποτέλεσμα πολλοί από τους τρίτους να θεωρούν ότι υπάρχει ένα νέο κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, ικανό να φέρει ουσιαστική πρόοδο.
Ο δεύτερος λόγος είναι ότι τα ελληνοτουρκικά συνδέονται κατά ένα περίεργο τρόπο με τις γενικότερες επιδιώξεις της Τουρκίας στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ αλλά και στη σύσφιγξη των σχέσεων με τη Δύση γενικότερα. Πρόκειται για μια στρατηγική που επέλεξε -θέλοντας και μη…- η Άγκυρα και η οποία της έχει καταστεί σαφές ότι περνά μέσα από την ουσιαστική αποκλιμάκωση των σχέσεών της με την Αθήνα.
►Διαβάστε και: Οι συναντήσεις του Κ. Μητσοτάκη στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους
Οι στόχοι της Αγκυρας
Ειδικότερα, η Τουρκία έχει δυο συγκεκριμένους στόχους, η επίτευξη των οποίων εξαρτάται από τη Δύση: Πρώτος στόχος είναι η προμήθεια των αεροσκαφών F-16, που πεισματικά της αρνείται η Ουάσιγκτον με το αιτιολογικό ότι μπορεί να τα χρησιμοποιήσει (και) εναντίον της Ελλάδος.
Έχει καταστεί ξεκάθαρο στην τουρκική πολιτειακή ηγεσία ότι τον καιρό που εκείνη φλέρταρε με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, που αγόραζε πυραύλους S-400 και άνοιγε μέτωπα με όλους ανεξαιρέτως τους γείτονές της (Ελλάδα, Ισραήλ, Αίγυπτος, Συρία, Ιράκ), η Αθήνα έκτιζε συστηματικά συμμαχίες, σε βαθμό που σήμερα να θεωρείται πολύτιμος σύμμαχος για όλα τα μεγάλα κράτη της Δύσης, και άρα απαραίτητη «στάση» στο δρομολόγιο επανασύνδεσης της Τουρκίας με τη Δύση.
Έτσι η χώρα μας έχει «κλείσει» τη συμφωνία για προμήθεια μαχητικών F-35, την ώρα που η Τουρκία πασχίζει να αποκτήσει τα παλαιότερα και λιγότερο ανταγωνιστικά, F-16.
Ο δεύτερος στόχος του Ερντογάν είναι η βελτίωση των οικονομικών της χώρας του, που με τους αλλεπάλληλους πειραματισμούς του, έχουν περιέλθει σε δεινή θέση. Είναι προφανές ότι με δανεισμό δεν λύνεται το πρόβλημα, αρχής γενομένης από το ότι πολύ δύσκολα δανείζει κανείς τη σημερινή Τουρκία. Έτσι ο πρόεδρος της χώρας αποφάσισε να επαναφέρει το αίτημα για «πλήρη» ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ό,τι αυτό σημαίνει στις ενισχύσεις της τουρκικής οικονομίας.
Πλήρης ένταξη είναι μια ουτοπία, αυτό το ξέρει και η Ευρώπη και η Τουρκία, ωστόσο, όπως κάνει πάντα, ο Ερντογάν ξεκινά με μαξιμαλιστικά αιτήματα για να έχει περιθώρια υποχωρήσεων, για τα οποία ζητεί… νέα ανταλλάγματα. Είναι πιθανό σε μια πρώτη φάση να ξεπαγώσει η ενταξιακή προοπτική και για αργότερα… βλέπουμε.
►Διαβάστε και: Ερντογάν: Πρώτα η Τουρκία στην ΕΕ και μετά η Σουηδία στο ΝΑΤΟ
Καθοριστικός παράγοντας η Ελλάδα
Για την επίτευξη και των δυο στόχων του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθοριστικός παράγοντας είναι η Ελλάδα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει εναντιωθεί στην προμήθεια F-16 από την Τουρκία, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά δεν θα τα χρησιμοποιήσει σε βάρος της χώρας μας.
Αυτό μένει να αποτυπωθεί και με κάποιον επίσημο τρόπο, ώστε να συναινέσει και ο «σκληρός» Μπομπ Μενέντες. Φυσικά ούτε στην οικονομική στήριξη της Τουρκίας έχει εναντιωθεί ο Έλληνας πρωθυπουργός, αλλά επειδή ασκεί διπλωματία με τη γείτονα, όπως έχει πει πολλές φορές δημόσια «με μηδενική αφέλεια», ο κρίσιμος παράγοντας είναι να δεσμευτεί η Τουρκία, κι όχι απλώς να δώσει κάποιες υποσχέσεις που στη συνέχεια θα λησμονήσει.
Αυτοί είναι οι πιο σημαντικοί λόγοι για τους οποίους η σημερινή Τουρκία θέλει το θετικό νεύμα της Ελλάδας, χωρίς το οποίο η προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεών της με τη Δύση δυσκολεύει αρκετά.
Αύριο το μεσημέρι μένει να φανεί αν, και με ποιον τρόπο, μπορούν οι δυο χώρες να περάσουν σε ένα νέο στάδιο συνεννόησης και ειλικρινούς διάθεσης για επίλυση του μόνου θέματος που δεν επιλύεται από το Διεθνές Δίκαιο: Της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ στα θαλάσσια σύνορά τους.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
