Για μία ακόμα φορά οι Ευρωπαίοι ηγέτες καταφέρνουν να συμφωνήσουν την τελευταία στιγμή, σώζοντας «την παρτίδα» για την Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν όλα έδειχναν ότι αντί να καθορίζουν, θα έπονταν των εξελίξεων.
Αργά χθες το βράδυ οι 27 ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν σε διακοπή του 90% των εισαγωγών πετρελαίου από την Ρωσία, μετά από μια θυελλώδη πρώτη μέρα της Συνόδου Κορυφής και συνεχείς παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις.
Η από καιρού αναμενόμενη προεργασία της πολιτικής ηγεσίας της ΕΕ, προκειμένου οι 27 να λειτουργήσουν από κοινού κατά της πανευρωπαϊκής ακρίβειας, όπως έκαναν και κατά της πανδημίας, κινδύνευσε να «βυθιστεί στα ρηχά» πολλές μέρες πριν αρχίσει η Σύνοδος Κορυφής. Στυλωμένες στην άρνησή τους οι χώρες που εξαρχής διαφωνούσαν, δεν πείστηκαν να ακολουθήσουν την ευρωπαϊκή ομόνοια στην αντιμετώπισης της πανδημίας.
Αλλά ούτε στα επείγοντα κατάφερε η ΕΕ να συνεννοηθεί στο εσωτερικό της: Η ηγεσία της Κομισιόν εμφανιζόταν σίγουρη για την καθολική εφαρμογή από τα κράτη- μέλη του εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, μέχρις ότου έγινε σαφές ότι η Ουγγαρία του Όρμπαν είχε διαφορετική άποψη. Το παρασκήνιο πήρε φωτιά τις τελευταίες ώρες πριν τη χθεσινή έναρξη της Συνόδου Κορυφής και όλο το απόγευμα της Δευτέρας ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας δεχόταν πιέσεις, αρχικά από τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και τη Φινλανδή πρωθυπουργό Σάνα Μαρίν και στη συνέχεια από όλο και περισσότερους ηγέτες χωρών- μελών. Ο Βίκτορ Όρμπαν, ήταν ανένδοτος: Πρώτα θα υιοθετηθούν εναλλακτικές λύσεις και στη συνέχεια, ένα αυτές δεν αποδώσουν, τότε και μόνον τότε η Ευρώπη θα πήγαινε σε κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Το αδιέξοδο ήταν προ των πυλών. Τελικά βρέθηκε η «χρυσή τομή» δηλαδή το εμπάργκο στη μεταφορά πετρελαίου με πλοία, αλλά όχι μέσω αγωγών (αυτό που ενδιαφέρει εδώ είναι ο αγωγός Ντρούσμπα από τον οποίο προμηθεύεται ενέργεια η Ουγγαρία). Έτσι εκτιμάται ότι έως τα τέλη του 2022 η Ευρώπη θα σταματήσει την προμήθεια ρωσικού πετρελαίου μέσω δεξαμενοπλοίων, ενώ δυο χώρες που επίσης προμηθεύονταν ενέργεια από τη Ρωσία μέσω του αγωγού Ντρούσμπα, η Γερμανία και η Πολωνία, δεσμεύτηκαν στη χθεσινή μέρα της Συνόδου Κορυφής να σταματήσουν την προμήθεια από αυτό τον αγωγό.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ χαρακτήρισε τις πρώτες πρωινές ώρες ως «μέγιστη πίεση στη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο» τη συμφωνία των 27 για απεξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο.
Πρόσθεσε ότι «το πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει κι άλλα σκληρά μέτρα: Την αφαίρεση από το SWIFT της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας Sberbank, την απαγόρευση ακόμη 3 ρωσικών κρατικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών και την επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα που ευθύνονται για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία».
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι η έκτη δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο, καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη μέλη, με προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών", τονίζεται και στα συμπεράσματα των ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι καλούν το Συμβούλιο να "οριστικοποιήσει τη συμφωνία" και "να την εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση, διασφαλίζοντας εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, θεμιτό ανταγωνισμό, αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και ίσους όρους ανταγωνισμού, επίσης, όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».
Σε περίπτωση «αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα για την ασφάλεια του εφοδιασμού», διαβεβαιώνεται στα συμπεράσματα. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατό».
Χρηματοοικονομική βοήθεια
Οι «27» στα συμπεράσματά τους τονίζουν ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χορηγήσει στην Ουκρανία νέα έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια ύψους έως και 9 δισ. ευρώ το 2022». Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να εξεταστεί η πρόταση της Επιτροπής αμέσως μόλις υποβληθεί.
«Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι διατεθειμένα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο μέλλον», τονίζεται στα συμπεράσματα. «Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας πλατφόρμας ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, η οποία θα συγκεντρώνει την ουκρανική κυβέρνηση, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και διεθνείς εταίρους, χρηματοδοτικούς οργανισμούς, εμπειρογνώμονες και (άλλα) ενδιαφερόμενα μέρη», προστίθεται.
Εξάλλου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει για ακόμη μια φορά τον «επιθετικό πόλεμο» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προτρέπει τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις επιθέσεις χωρίς διάκριση εναντίον αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών και να αποσύρει αμέσως και άνευ όρων όλα τα στρατεύματα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.
«Οι φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ρωσικές δυνάμεις και τα δεινά και οι καταστροφές που προκαλούνται είναι ανείπωτα», καταγγέλλεται στα συμπεράσματα.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιτρέψει την άμεση ανθρωπιστική πρόσβαση και την ασφαλή διέλευση όλων των πολιτών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης των Συμβάσεων της Γενεύης για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου, θα τηρηθεί πλήρως. Καλεί επίσης τη Ρωσία να επιτρέψει αμέσως την ασφαλή επιστροφή Ουκρανών που απομακρύνθηκαν παρά τη θέλησή τους και διά της βίας στη Ρωσία.
Επιβολή πανευρωπαϊκού πλαφόν στις τιμές χονδρικής ζήτησε ο Μητσοτάκης
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής επανέφερε την πρότασή του για επιβολή πανευρωπαϊκού πλαφόν στις τιμές χονδρικής. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης λίγο πριν μπει στη Σύνοδο δήλωσε, μεταξύ άλλων, ότι «είναι σημαντικό να επαναφέρουμε τη συζήτηση για ένα πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου, ώστε με αυτόν τον τρόπο να μπορέσουμε να συμπαρασύρουμε προς τα κάτω συνολικά τις τιμές ενέργειας και φυσικά τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας», κάτι όμως στο οποίο διαφώνησε ο αρμόδιος Ευρωπαίος επίτροπος, Πάολο Τζεντιλόνι. Ο κ. Μητσοτάκης επίσης αναφέρθηκε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «REPowerEU, το οποίο και η Ελλάδα μπορεί να εκμεταλλευτεί, απορροφώντας σημαντικούς πρόσθετους πόρους από τα αναξιοποίητα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» ενώ επανέλαβε ρητά ότι η ελληνική κυβέρνηση θα εφαρμόσει το πρόγραμμα που ήδη έχει εξαγγείλει, προκειμένου να στηριχθούν οι Έλληνες καταναλωτές. Μέσα στις επόμενες 15 ημέρες θα ανοίξει η σχετική πλατφόρμα, όπως είπε ο πρωθυπουργός, προκειμένου να επιστραφεί το 60% της υπερβάλλουσας αύξησης που έχουν καταβάλει νοικοκυριά στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος από τις αρχές του έτους. Παράλληλα, από τις αρχές Ιουλίου θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα τιμολόγησης ηλεκτρικής ενέργειας, με παρεμβάσεις στην χονδρική αγορά, έτσι ώστε να εξουδετερωθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και οι αυξήσεις στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος να είναι λελογισμένες. «Εδώ να θυμίσω ότι την προηγούμενη εβδομάδα το Ελληνικό Κοινοβούλιο ψήφισε τη φορολόγηση στο ύψος του 90% των υπερκερδών των επιχειρήσεων χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας. Θα είναι κι αυτοί πρόσθετοι πόροι οι οποίοι θα κατευθυνθούν στην προσπάθειά μας να στηρίξουμε τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις», πρόσθεσε.
Στο τραπέζι και η τουρκική προκλητικότητα
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε κατά τη συνάντησή του με τους Ευρωπαίους ομολόγους του και το ζήτημα της νέας όξυνσης που επιχειρεί με ωμό τρόπο η Τουρκία τόσο στις διμερείς σχέσεις, όσο και σε Αιγαίο, Έβρο και Ανατολική Μεσόγειο. Η πρωθυπουργική ενημέρωση των άλλων Ευρωπαίων έγινε στον απόηχο δημοσιεύματος των New York Times που χαρακτηρίζουν τη σημερινή Τουρκία «μικροκακοποιό» κι προσθέτουν ότι «για το ΝΑΤΟ, η Τουρκία είναι ένας σύμμαχος που δημιουργεί προβλήματα» και θυμίζει παλαιότερες τριβές της Άγκυρας με το ΝΑΤΟ όπως το 2009 με αφορμή τον ορισμό του Δανού Ρασμούσεν στη θέση του ΓΓ της Συμμαχίας κλπ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε χθες ότι για έκτη συνεχόμενη ημέρα, ένα τουρκικό drone προέβη σε 15 παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο, σε μια υπερπτήση και σε τρεις παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας στο FIR Αθηνών. Ωστόσο, σύμφωνα με τις δηλώσεις Μητσοτάκη, «η Ελλάδα αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και με αποφασιστικότητα. Είμαστε μία χώρα η οποία έχει το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος της, έχουμε ισχυρούς συμμάχους και φυσικά έχουμε επενδύσει ακόμα περισσότερο στην αποτρεπτική μας δυνατότητα, έτσι ώστε να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να αμφισβητήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Διαβάστε επίσης:
ΕΕ: Συμφωνία των 27 για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
