Όλο και περισσότερο «μυρίζει μπαρούτι» κατά το κοινώς λεγόμενο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με αφορμή όχι μόνο τα σχέδια Αθήνας και Λευκωσίας για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, αλλά και για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό που δημοσιοποίησε η ελληνική κυβέρνηση και οδήγησε σε άμεση δημοσιοποίηση από την Άγκυρα ενός δικού της θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού στο Αιγαίο, που υπηρετεί με συνέπεια το ιδεολόγημα της «γαλάζιας πατρίδας».
Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός είναι η πρώτη προσπάθεια της ελληνικής Πολιτείας να αποτυπώσει με σαφήνεια τις περιοχές όπου μπορούν να αναπτυχθούν συγκεκριμένες ανθρώπινες δραστηριότητες· η δε έλλειψή του υπήρξε βασική αιτία ανάσχεσης πολλών επενδύσεων σε κρίσιμους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, όπως λ.χ. οι υδατοκαλλιέργειες.
Το συνολικό χωροταξικό πλαίσιο αποσκοπεί στην ανάπτυξη παρόμοιων οικονομικών δραστηριοτήτων που ενισχύουν τη «γαλάζια οικονομία», δηλαδή την αξιοποίηση του θαλάσσιου πλούτου της πατρίδας μας, και βέβαια την κυκλική οικονομία, που αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης μέσω του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οι χάρτες
Οι χάρτες που δόθηκαν στη δημοσιότητα αφορούν στο Αιγαίο, το Κρητικό και το Ιόνιο πέλαγος και, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, δεν συνιστά άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά υπηρετεί ελληνικές πολιτικές, όπως η προστασία του περιβάλλοντος, η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, η αξιοποίηση ενεργειακών πόρων, η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς κλπ.
Η Τουρκία, όμως, δεν το βλέπει έτσι. Θεωρεί ότι αυτές οι «αθώες» επιδιώξεις της ελληνικής πλευράς αποσκοπούν στη μετατροπή του Αιγαίου σε «κλειστή ελληνική θάλασσα», κάτι που οδήγησε σημαίνοντα στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης σε άμεση κατάθεση ενός «τουρκικού θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού», ο οποίος ουσιαστικά «κόβει στα δυο» το Αιγαίο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
Όπως παρατηρεί η τουρκική «Μιλλιέτ», μπορεί ο χωροταξικός σχεδιασμός της Άγκυρας να εμφανίζεται ως επιστημονικός χάρτης· ωστόσο, σύμφωνα με την εφημερίδα, καθορίζει τα σύνορα Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο. Μάλιστα, η «Μιλλιέτ» προαναγγέλλει σύντομη κατάθεση παρόμοιου θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού και για λογαριασμό του ψευδοκράτους που έχει στήσει η Τουρκία στη βόρεια Κύπρο.
Το πρόβλημα
Ποιο είναι το βασικό πρόβλημα με τη σχεδόν παράλληλη κατάθεση των χωροταξικών σχεδιασμών Ελλάδας και Τουρκίας; Ότι αναδεικνύεται ο εντελώς διαφορετικός τρόπος που οι δύο χώρες προσλαμβάνουν το διεθνές δίκαιο (το οποίο συχνά επικαλούνται ως επικεφαλίδα, αλλά το οποίο διαβάζουν με τελείως άλλο τρόπο η μια από την άλλη).
→ Διαβάστε επίσης: Νέες περιπέτειες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου
Εν προκειμένω, η Τουρκία ανέκαθεν ισχυριζόταν —παρά τις προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας— ότι τα μικρά νησιά του ελληνικού αρχιπελάγους στο Αιγαίου «δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα», συνεπώς δεν έχουν επήρεια στις θαλάσσιες ζώνες.
Πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου αναθεωρητική αντίληψη, που πρακτικά σημαίνει αυτό που αποτύπωσε ο τουρκικός σχεδιασμός: ότι δηλαδή, σύμφωνα με το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» που έχει επεξεργαστεί η Άγκυρα, τα νερά γύρω από ελληνικά νησιά όπως η Κρήτη (!), τα Δωδεκάνησα, η Χίος ή η Λέσβος, ανήκουν στην… Τουρκία!
Μαζί με τον σχεδιασμό αυτό, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζει ότι ο ελληνικός θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός «παραβιάζει τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας στο Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο. Τονίζουμε ότι οι μονομερείς ισχυρισμοί της Ελλάδας δεν έχουν καμία νομική συνέπεια για τη χώρα μας» και, αφού μας απείλησε, συνόδευσε αυτές τις απειλές με ωραία λόγια περί «ειλικρινούς διαλόγου» για «συνολική προσέγγιση για επίλυση των προβλημάτων» που έχουν οι δύο χώρες, ενώ επικαλέστηκε και τη Διακήρυξη των Αθηνών για σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας…