Για άλλη μια φορά στη χθεσινή συζήτηση μεταξύ των πολιτικών αρχηγών για τα αίτια και τους τρόπους αντιμετώπισης της ακρίβειας, κυριάρχησαν οι υψηλοί τόνοι, οι πολιτικές αντιπαραθέσεις και, σε πολλές περιπτώσεις, η επιστροφή στο παρελθόν ώστε ο κάθε πολιτικός αρχηγός -κυρίως ο πρωθυπουργός και ο αρχηγός της αντιπολίτευσης- να θυμίσει πόσα καλά έκανε το κόμμα του και πόσα κακά ο αντίπαλος…
Παρά το σκηνικό έντασης που στήθηκε και τροφοδοτήθηκε από την αντιπαράθεση Μητσοτάκη - Τσίπρα, ανιχνεύτηκαν αρκετά σημεία σύμπτωσης των δύο μεγαλύτερων κομμάτων. Ωστόσο, τα σημεία διαφωνίας ήταν ασφαλώς περισσότερα.
1. Τα αίτια της ακρίβειας
Στην ομιλία του ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα αίτια της ακρίβειας, τα οποία εντόπισε στην αστάθεια που προκάλεσε η Ρωσία με τις απειλές της να εισβάλει στην Ουκρανία, με αποτέλεσμα να αναστατωθούν οι διεθνείς αγορές. Τόνισε ότι το φαινόμενο της ακρίβειας που παρατηρούμε στην Ελλάδα συμβαίνει παντού στην Ευρώπη και με τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι είναι ήδη εξαντλημένοι μετά από δύο χρόνια πανδημίας. Γι’ αυτό και τόσο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο όσο και η Παγκόσμια Τράπεζα προειδοποιούν ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία μπορεί να ναρκοθετήσει την παγκόσμια ανάκαμψη.
Αντίθετα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης υποστήριξε ότι ο πόλεμος ήλθε να επιδεινώσει (κι όχι να δημιουργήσει) την ενεργειακή κρίση και την ακρίβεια. Ο πληθωρισμός πήγε στο 7% πριν τον πόλεμο, πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας, περιγράφοντας με μελανά χρώματα όσα περνούν αυτοί που είναι εξαρτημένοι από τον μισθό τους ή από το εισόδημα της μικρής και μεσαίας επιχείρησής τους.
2. Ευρωπαϊκή ή εθνική η λύση;
Και σε αυτό το θέμα οι θέσεις των κ. Μητσοτάκη και Τσίπρα ήταν διαμετρικά αντίθετες: Ο πρωθυπουργός ανέφερε την πρότασή του προς του Ευρωπαίους εταίρους μας για τον έλεγχο της χονδρικής τιμής του φυσικού αερίου που θα συζητηθεί και στο σημερινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και με το οποίο συμφωνούμε με πολλές ευρωπαϊκές χώρες, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, εσχάτως και το Βέλγιο.
«Η πολιτική οφείλει να δράσει ώστε η διεθνής κερδοσκοπία να σταματήσει να ποντάρει στον πόλεμο», πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης, που επίσης θεωρεί χρήσιμο ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σχέδιο, το οποίο θα συνδυάζει άμεσες πρωτοβουλίες με την πιο μεσοπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, αλλά και την ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας.
►Διαβάστε και: K. Μητσοτάκης: Στο Δημόσιο το 90% των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας
Στον αντίποδα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης επικαλέστηκε πολλές ευρωπαϊκές χώρες που μόνες τους προχωρούν στην μείωση φόρων: Βέλγιο, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, ενώ 8 χώρες έχουν προχωρήσει σε ρύθμιση των τιμών ενέργειας λιανικής (Βέλγιο, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο), 5 χώρες έχουν προχωρήσει σε ρύθμιση των τιμών ενέργειας χονδρικής (Γαλλία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο), και 7 χώρες έχουν προχωρήσει σε νομοθεσία για φόρο στα ουρανοκατέβατα κέρδη (Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ρουμανία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο).
3. Φορολογία υπερκερδών
Παρά τους υψηλούς τόνους που κυριάρχησαν και σε αυτό το θέμα, οι δύο πολιτικοί ηγέτες επί της ουσίας έμειναν σύμφωνοι ότι τα συγκυριακά κέρδη θα φορολογηθούν.
Απλώς ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι για να φορολογηθούν τα «υπερκέρδη» πρέπει πρώτα να καταγραφούν, με τη βοήθεια της ΡΑΕ, ενώ ο κ. Τσίπρας αξίωσε από τώρα να επιβληθούν φόροι, καθώς παρουσίασε έναν υπολογισμό που έκαναν στελέχη του κόμματός του, σύμφωνα με τον οποίο τα «υπερκέρδη» ανέρχονται σε 1,4 δισ. ευρώ: Από τον Ιούλιο του '21 μέχρι και τον Φλεβάρη του '22, το μέσο πλήρες κόστος παραγωγής στις μονάδες φυσικού αερίου ήταν 153 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ η μέση συνολική τιμή της ελληνικής χονδρικής αγοράς ήταν στα 202 ευρώ.
Άρα 153 κόστισε, 202 πούλησαν μεσοσταθμικά τους τελευταίους 8 μήνες. Που σημαίνει υπερκέρδος 49 ευρώ τη μεγαβατώρα, ενώ πέρυσι το αντίστοιχο κέρδος ήταν 2 ως 3 ευρώ τη μεγαβατώρα. Με 49 ευρώ το κέρδος, το συνολικό υπερκέρδος των ηλεκτροπαραγωγών με μονάδες φυσικού αερίου, στο οκτάμηνο, ξεπέρασε το 1,7 δισ. Αν αφαιρεθούν οι όποιες εκπτώσεις, προκύπτει το 1,4 δισ. Πάντως στο σημείο αυτό (για τη φορολόγηση υπερκερδών) είναι εμφανής η σύμπτωση απόψεων των κ. Μητσοτάκη και Τσίπρα.
4. Αναπτύσσεται με ικανοποιητικό ρυθμό η οικονομία;
Προφανώς σε αυτό το ζήτημα υπήρξε σαφής διαφορά απόψεων. Ο μεν κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι όλα τα στοιχεία συντείνουν στην καταφατική απάντηση στο ερώτημα: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνεί, καθώς προβλέπει για την Ελλάδα ότι θα είναι μέσα στις τρεις χώρες με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη τον επόμενο χρόνο.
Επίσης, παρά τις πολύ μεγάλες πιέσεις, η ανεργία υποχώρησε στο 12,8% τον Ιανουάριο. Ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι συντελείται συνεπής εκτέλεση του προϋπολογισμού, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στην πρόσφατη αναβάθμιση της οικονομίας μας από τον οίκο DBRS, εν μέσω εξαιρετικά δύσκολων συνθηκών.
Αντίθετα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης περιέγραψε ένα εντελώς διαφορετικό τοπίο: Βρισκόμαστε, είπε ο κ. Τσίπρας, στο 2022, μετά από την τραγωδία της πανδημίας και τη λεηλασία της ακρίβειας. Η μεσαία τάξη ξανά πληρώνει το μάρμαρο και βαρυγκομά. Κινδυνεύει με τρομακτική απώλεια εισοδήματος ξανά. Οι αδύναμοι είναι αντιμέτωποι με την ενεργειακή φτώχεια.
5. Μείωση φόρων και κυρίως του ΕΝΦΙΑ
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε μια συνολική αναφορά στις μειώσεις φόρων εκ μέρους της κυβέρνησής του από το 2019 έως σήμερα, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στο ότι η κυβέρνηση υλοποιεί την προεκλογική της δέσμευση των φοροελαφρύνσεων ειδικά στην ακίνητη περιουσία. Και από την άλλη πλευρά, απαντά και σε επίκαιρες ανάγκες, διότι οι παρεμβάσεις της ενισχύουν, όπως είπε ο πρωθυπουργός, το διαθέσιμο εισόδημα σχεδόν όλων των Ελλήνων πολιτών, μειώνοντας μάλιστα τον ΕΝΦΙΑ όχι κατά 30% -όπως είχε αρχικά υποσχεθεί- αλλά κατά περισσότερο, κατά 35%.
Στον συγκεκριμένο φόρο ο πρόεδρος της κυβέρνησης στάθηκε αρκετά, καθώς τον θεώρησε ευμενές πεδίο για την επιχειρηματολογία του, λέγοντας ότι «μιλάμε για πέντε εκατομμύρια ιδιοκτήτες με περιουσίες σε ζώνες μέσης και χαμηλής αξίας. Ενώ αρκετοί συμπολίτες μας, σχεδόν 900.000, δεν θα δουν καμία μεταβολή στον ΕΝΦΙΑ». Και κατέληξε με το επιχείρημα ότι η αύξηση συνολικά του ΕΝΦΙΑ θα σημειωθεί μόλις στο 1% των προϋπαρχουσών ζωνών, ενώ στο 65% ο φόρος θα μειωθεί.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ στάθηκε στις ανισότητες της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, υπογραμμίζοντας κυρίως ότι αφαιρείται κοντά 1 δισ. τον χρόνο από τους συνταξιούχους και η κυβέρνηση το δίνει στα funds για την ιδιωτικοποίηση της επικουρικής σύνταξης.
Δηλαδή έλαβαν 3 δισ. λιγότερα στα τρία αυτά χρόνια οι συνταξιούχοι. «Υποσχεθήκατε αύξηση εισοδήματος και κόψατε 3 δισ. Και τώρα δίνετε 135 εκατομμύρια σε λιγότερους από το ένα τρίτο εξ αυτών και ζητάτε να σας πούμε και μπράβο. Δεν ντρέπεστε;», πρόσθεσε σε πολύ υψηλούς τόνους ο κ. Τσίπρας.
6. Επένδυση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
Και σε αυτό το σημείο παρατηρήθηκε σύμπτωση απόψεων -που πάντως κρύφτηκε πίσω από τις οξείες επιθέσεις του ενός στον άλλο- των κ. Μητσοτάκη και Τσίπρα. Ο μεν πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι η φθηνότερη πηγή ενέργειας την οποία έχει σήμερα στη διάθεσή της η χώρα μας.
►Διαβάστε και: Τσίπρας: Δεν ζούμε την ακρίβεια του πολέμου, αλλά την ακρίβεια «Μητσοτάκη»
Είναι εγχώρια και οφείλουμε να υλοποιήσουμε πλήρως το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και να υπερδιπλασιάσουμε την παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το 2030. Είτε μιλάμε για ενέργεια από τον αέρα, στην ξηρά αλλά και στη θάλασσα -διότι ανοίγεται μια πολύ μεγάλη ευκαιρία σήμερα να μπορέσουμε να χωροθετήσουμε μεγάλα αιολικά πάρκα και στις θαλάσσιες ζώνες μας- είτε μιλάμε για τον ήλιο, είτε μιλάμε για ακόμα πιο καινοτόμες μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που ενδεχομένως να μπορούν να αναπτυχθούν τα επόμενα χρόνια.
Από τη μεριά του ο κ. Τσίπρας κάλυψε τη συμφωνία του για την ανάγκη αξιοποίησης των ΑΠΕ με… επίθεση στον πρωθυπουργό: «Δυόμισι χρόνια κυβερνάτε και δεν κάνατε κάτι για επενδύσεις στις ΑΠΕ. Μόνο σχέδια είστε. Εμείς μαζί σας είμαστε για τις ΑΠΕ και για τα πλωτά, αλλά μόνο σχέδια κάνετε…».
7. Στηρίζει η κοινωνία την κυβερνητική πολιτική;
Όπως ήταν αναμενόμενο, και εδώ υπήρξε κάθετη διαφωνία: Ο κ. Μητσοτάκης υπερασπίστηκε την κυβέρνησή του λέγοντας ότι στους ισχυρισμούς της αντιπολίτευσης ότι αυτά που κάνει η κυβέρνηση είναι ελάχιστα, είναι αδιάφορα, είναι ψίχουλα, την απάντηση δίνουν οι παρεμβάσεις των ιδίων των φορέων της αγοράς: της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου, των Επιμελητηρίων, των ομοσπονδιών των αρτοποιών και δεκάδων συνδέσμων σε ολόκληρη τη χώρα που αναγνώρισαν ότι η βοήθεια που παρέχει η κυβέρνηση δεν είναι ευκαταφρόνητη.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η κυβέρνησή του κάνει συνειδητές επιλογές -στο πλαίσιο του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου που υπάρχει- για το ποιους θα στηρίξει: αν θα στηρίξει τους πιο ευάλωτους ή τους έχοντες και κατέχοντες. Και με βάση αυτές τις επιλογές που κάνει ο ίδιος και οι υπουργοί του, «θα φανεί τελικά ποιος έχει πραγματικό κοινωνικό πρόσημο ή ποιος είναι ουσιαστικά γιαλαντζί προοδευτικός για να ακούγεται ευχάριστος στα αυτιά όλων των ψηφοφόρων».
Σε εντελώς αντίθετο πνεύμα ο αρχηγός της αντιπολίτευσης τόνισε ότι η χώρα δεν μπορεί να συνεχίσει με μία κυβέρνηση που έχει όλες τις λάθος απαντήσεις και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι, ενώ γνώριζε πως για να περιοριστεί η πίεση στο ΕΣΥ έπρεπε να ενισχυθεί σε υποδομές και προσωπικό, ωστόσο εκείνη δεν το έκανε.
Γνώριζε ότι για να αντιμετωπίσουμε την ενεργειακή κρίση έπρεπε η ΔΕΗ να είναι εργαλείο στα χέρια του κράτους, αλλά η κυβέρνηση την ιδιωτικοποίησε. Γνώριζε ότι για να μην ξεφύγει το κόστος στα καύσιμα έπρεπε να μειωθεί ο ΕΦΚ στα κατώτατα όρια που ορίζει η ΕΕ, αλλά δεν το έκανε. Και γνώριζε ότι για να μην εκτοξευθούν οι τιμές στα βασικά αγαθά, έπρεπε να μπει πλαφόν στις τιμές και να γίνουν έλεγχοι στην αγορά, αλλά δεν κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση.
8. Γίνεται σωστή διαχείριση της κρίσης;
Όπως είναι αναμενόμενο, και εδώ υπήρξαν σημαντικές αποκλίσεις. Ο πρωθυπουργός θύμισε παλαιές θέσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης όταν στην αρχή της πανδημίας ζητούσαν να δοθούν περισσότερα, ενώ ήταν άγνωστο το πόσο θα διαρκούσε το πρόβλημα του κορονοϊού, ενώ η κυβέρνηση έκανε τον προγραμματισμό της κι ήταν καλυμμένη και για το χειρότερο ενδεχόμενο.
Ο κ. Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι την πολιτική που ο ίδιος εφαρμόζει «εισηγείται σε όλα τα κράτη ο ΟΟΣΑ, αυτή την πολιτική εισηγείται το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, αυτό μας λέει ακριβώς. Άνθρωποι οι οποίοι είναι κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ είναι όμως υποχρεωμένοι από τη θέση τους να επιδείξουν την απαραίτητη δημοσιονομική υπευθυνότητα την οποία όλοι οι Έλληνες σήμερα σε αυτήν την αίθουσα αναζητούν».
Φυσικά τελείως διαφορετική ήταν η οπτική του αρχηγού της αντιπολίτευσης. Ο κ. Τσίπρας ζήτησε να υπάρξει μία κυβέρνηση που δεν θα λέει απλά δικαιολογίες αλλά θα αναλάβει την ευθύνη και θα έχει σχέδιο για κρατική παρέμβαση για να βγει η κοινωνία από την κρίση. Τέλος, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι κάνει λάθη στρατηγικής από το 2019, πέρα από την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, με την πολιτική βίαιης απολιγνιτοποίησης και με την πολιτική ενίσχυσης του φυσικού αερίου.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
