Μια από τις πιο κρίσιμες Συνόδους Κορυφής ξεκινά σήμερα στις Βερσαλλίες, το εμβληματικό κτίριο της γαλλικής πρωτεύουσας, λίγο έξω από το Παρίσι.
Εκεί οι 27 ηγέτες των κρατών της ΕΕ πρόκειται να αποφασίσουν την κοινή τους στάση έναντι της Ρωσίας, αλλά (πράγμα που υπό τις παρούσες συνθήκες είναι κρισιμότερο για τους πολίτες των κρατών-μελών) και τους τρόπους αντιμετώπισης του πρωτοφανούς κύματος ακρίβειας που δοκιμάζει τα πορτοφόλια των Ευρωπαίων καταναλωτών και (ίσως) παράγει δυσμενή πολιτικά αποτελέσματα για τις κυβερνήσεις τους.
Ωστόσο, οι «27» αποφάσισαν πρόσφατα τη δημιουργία του Σχεδίου Ανάκαμψης, προκειμένου η ευρωπαϊκή οικονομία να αντιμετωπίσει τη λαίλαπα που προκάλεσαν οι περιορισμοί της πανδημίας. Συνεπώς, έχει δείξει ότι μπορεί να λαμβάνει γενναίες αποφάσεις, που πολλοί ίσως δεν ανέμεναν.
Πολιτική αντιμετώπιση
Το πρόβλημα της ακρίβειας αναμένεται να αντιμετωπιστεί πολιτικά -αν και είναι κατεξοχήν οικονομικό- και σε δύο επίπεδα:
- Στο βραχυπρόθεσμο, δηλαδή σε μια στοχευμένη και χρονικά περιορισμένη παρέμβαση στην αγορά με έμφαση στις τιμές και όχι στις ποσότητες του φυσικού αερίου, με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και με ρήτρα εξόδου. Ουσιαστικά πρόκειται για από κοινού αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους εκ μέρους της ΕΕ, όπως έγινε με το Ταμείο Ανάκαμψης. Με αυτό τον τρόπο ο κ. Μητσοτάκης πιστεύει ότι η Ευρώπη αποσυνδέει το γεωπολιτικό από το ενεργειακό ζήτημα και άρα η Ευρώπη διευκολύνεται να τα αντιμετωπίσει ξεχωριστά, όχι ως ενιαίο -και πολύ μεγαλύτερο- πρόβλημα.
- Σε μακροπρόθεσμο, όπου ο στόχος θα είναι η ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, κάτι που απαιτεί πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Ωστόσο οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν είναι όλα τα κράτη-μέλη έτοιμα να προσχωρήσουν σε μια τέτοια θέση. Ηγέτες όπως ο Όλαφ Σολτς της Γερμανίας ή ο Πέδρο Σάντσεθ της Ισπανίας φέρονται να έχουν διατυπώσει ενστάσεις και επιφυλάξεις. Όλα αυτά θα συζητηθούν στη σημερινή Διάσκεψη Κορυφής και αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις που θα αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, ή, αντίθετα, που θα δείχνουν την ευρωπαϊκή αδυναμία απέναντι στις εξελίξεις.
Όλο αυτό είναι εξαιρετικά κρίσιμο και για τις δυνατότητες που έχει η ελληνική κυβέρνηση να δράσει το εσωτερικό της χώρας. Είναι σαφές ότι ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα δεν μπορεί παρά να αντιμετωπιστεί πανευρωπαϊκά.
Αλλιώς, θα πρέπει τα δημόσια ταμεία να ξοδέψουν πολύ περισσότερα χρήματα προκειμένου να στηρίξουν τα δοκιμαζόμενα στρώματα του πληθυσμού, με αμφίβολα αποτελέσματα.
Αν, αντίθετα, η Ευρώπη καταφέρει να συμφωνήσει στη δράση από κοινού, η ελληνική κυβέρνηση (όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές) έχει πολύ περισσότερα περιθώρια να διοχετεύσει τους εθνικούς πόρους σε συμπληρωματική στήριξη από εκείνη που θα παράσχει η Ευρώπη.
Πίεση στην κυβέρνηση από τρεις πλευρές
Πάντως η κυβέρνηση Μητσοτάκη πιέζεται από τρεις πλευρές:
- η Ευρώπη πρέπει να πάρει αποφάσεις,
- οι πολίτες ήδη αισθάνονται ανήμποροι να ανταποκριθούν έστω και στοιχειωδώς στα αλλεπάλληλα άλματα των τιμών, και
- η αντιπολίτευση ζητά από τη δική της πλευρά την άμεση λήψη συγκεκριμένων μέτρων.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξης Τσίπρας, πρότεινε χθες, μεταξύ άλλων, χρονική μετάθεση της απολιγνιτοποίησης, επαναφορά του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ, πλαφόν στις τιμές ρεύματος και φυσικού αερίου, ακύρωση της διαδικασίας πώλησης της ΛΑΡΚΟ, πλαφόν στις τιμές ρεύματος και φυσικού αερίου, άμεση μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, καθώς και του ΦΠΑ στα βασικά προϊόντα διατροφής, άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 800 ευρώ κ.λπ.
Από την άλλη πλευρά, κυβερνητικοί παράγοντες εξηγούσαν ότι η επιβολή εθνικής διατίμησης επιβαρύνει περισσότερο τους φορολογουμένους, καθώς από τις τσέπες τους θα επιδοτηθεί η εγχώρια παραγωγή ενέργειας, ενώ το πρόβλημα είναι διεθνές και συνεπώς η αντιμετώπισή τους πρέπει να είναι υπερεθνική, εν προκειμένω ευρωπαϊκή.
Ως προς την απολιγνιτοποίηση, η κυβέρνηση επεσήμανε ότι οι μονάδες που έκλεισαν είχαν ολοκληρώσει τις προβλεπόμενες ώρες λειτουργίας και το κλείσιμό τους είχε αποφασιστεί επί ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, υπάρχει μελέτη του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου που δείχνει ότι οι λιγνιτικές μονάδες δεν είναι φθηνότερες από τις ΑΠΕ και το φυσικό αέριο.
Ακολούθησε η γνωστή σύγκρουση περί τη ΔΕΗ, με την αντιπολίτευση να ζητεί άμεση επανακρατικοποίηση και την κυβέρνηση να απαντά ότι η κατάσταση της ΔΕΗ όταν παρέδωσε την εξουσία ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα βήμα πριν από τη χρεοκοπία.
Για την αύξηση του κατώτατου μισθού η κυβέρνηση απάντησε στο αίτημα ΣΥΡΙΖΑ ότι αυτή θα γίνει και θα είναι «γενναία», αλλά είναι αδύνατο να γίνει πριν από την 1η Μαΐου λόγω της προετοιμασίας που χρειάζεται. Τέλος, απαντώντας στο αίτημα Τσίπρα για ελάφρυνση των πιο ευάλωτων, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να παρουσιάσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο μέτρων στήριξης για περιορισμό των επώδυνων συνεπειών που δημιουργεί στα πορτοφόλια των καταναλωτών η ακρίβεια.
Ουσιαστικά πρόκειται για παράλληλους μονολόγους, που σκοπό έχουν -από κυβερνητικής πλευράς- να κερδίσουν χρόνο ώστε να λάβουν αποφάσεις με βάση τα όσα αποφασιστούν στις Βερσαλλίες, και -από πλευράς αντιπολίτευσης- να καταγράψουν ένα διακριτό πολιτικό στίγμα με όσο το δυνατόν συγκεκριμένες προτάσεις.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
