Οι κάλπες στη Γερμανία θα κλείσουν σήμερα το βράδυ, αλλά θα πρέπει μάλλον να περιμένουμε καιρό ακόμη για να δούμε ποια θα είναι η νέα κυβέρνηση που θα επηρεάσει τις εξελίξεις όχι μόνο της χώρας αλλά γενικότερα της Ευρώπης την επόμενη τετραετία.
Ο κατακερματισμός του πολιτικού σκηνικού στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα, μετά τη ραγδαία αποδυνάμωση του κεντροδεξιού συνασπισμού (CDU-CSU) της απερχόμενης καγκελαρίου, Αγκελα Μέρκελ, είναι από μόνος του ένας παράγοντας που θα δυσκολέψει τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
Πιθανόν τρικομματική η νέα κυβέρνηση
Με βάση τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να απαρτίζεται πιθανότατα από τρία κόμματα, τα οποία θα χρειαστούν χρόνο για να καταλήξουν σε μία προγραμματική συμφωνία και σε έναν συμβιβασμό των διαφορετικών πολιτικών θέσεων τους σε μία σειρά σημαντικών ζητημάτων.
Ένα από τα ζητήματα αυτά είναι και η δημοσιονομική πολιτική στη Γερμανία και την Ευρωζώνη μετά τη σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας. Η συνέχιση ή όχι της πολιτικής ισοσκελισμένων προϋπολογισμών (ή του φρένου στο χρέος) που ακολουθεί το Βερολίνο από την εποχή που υπουργός Οικονομικών ήταν ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και η αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωζώνης, που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα, θα τεθούν εκ των πραγμάτων στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων μετά τις εκλογές.
Η Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες του Νότου που είδαν το δημόσιο χρέος τους να εκτινάσσεται ξανά στη διάρκεια της πανδημίας, θέλει διακαώς μία σημαντική ελάφρυνση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης από το 2023, όταν προβλέπεται να ισχύσουν ξανά μετά την αναστολή τους το 2020. Και αυτό, γιατί η διατήρηση της αναπτυξιακής τροχιάς της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια, χάρη και στα 32 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, μπορεί να κινδυνεύσει αν ζητηθούν από τη χώρα πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, κάτι που αναμένεται σε περίπτωση που δεν προβλεφθούν αλλαγές στον κανόνα για τη μείωση του χρέους.
Τα σενάρια για τη νέα κυβέρνηση
Μία χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων θα ήταν εκ πρώτης όψεως πιο εύκολη στην περίπτωση ενός κεντροαριστερού κυβερνητικού συνασπισμού, με τη συμμετοχή του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), των Πρασίνων και της Αριστεράς (Die Linke). Το σενάριο αυτό δεν είχε, ωστόσο, ποτέ μεγάλες πιθανότητες και έχει ακόμη λιγότερες το τελευταίο διάστημα που η Αριστερά έχει υποχωρήσει χαμηλά στις δημοσκοπήσεις και κινείται στο 5-6%, με το SPD να έχει το 25-26% και τους Πράσινους 16-17%.
Πέραν τούτου, ενώ οι Πράσινοι είναι ξεκάθαρα υπέρ της χαλάρωσης της δημοσιονομικής πολιτικής στη Γερμανία και την Ευρώπη, δεν ισχύει το ίδιο για το SPD. O υποψήφιος καγκελάριος του και σημερινός υπουργός Οικονομικών, Ολαφ Σολτς, τάχθηκε μετά το τελευταίο Eurogroup υπέρ της διατήρησης του Συμφώνου Σταθερότητας, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα ήθελε περιορισμένες μόνο αλλαγές του.
Η στάση της Γερμανίας θα είναι πιο δύσκολη, αν, όπως φαίνεται όλο και πιθανότερο, το κόμμα των Φιλελευθέρων (FDP) αποκτήσει ρόλο -κλειδί για τον σχηματισμό της κυβέρνησης. Το FDP είναι γνωστό για τη θέση του υπέρ μίας σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής από την εποχή των πρώτων ελληνικών μνημονίων, όταν πλειοδοτούσε στην επιβολή σκληρών μέτρων στην Ελλάδα.
Το FDP θέλει κυβέρνηση με το CDU/CSU και τους Πράσινους
Ο επικεφαλής του, Κρίστιαν Λίντνερ υποστηρίζει τη συμμετοχή σε έναν συνασπισμό με τo CDU/CSU και τους Πράσινους, εφόσον αυτός καταστεί δυνατός από το αποτέλεσμα των σημερινών εκλογών. Με βάση τις δημοσκοπήσεις, αυτό φαίνεται ένα πιθανό σενάριο, καθώς το CDU/CSU, με υποψήφιο καγκελάριο τον Αρμιν Λάσετ, έχει το 22-25% και το FDP το 11-12%, οπότε με το 16-17% των Πράσινων θα είναι δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης. Σε έναν τέτοιο συνασπισμό, όπου και η κεντροδεξιά τάσσεται υπέρ της διατήρησης του Συμφώνου Σταθερότητας, θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι η γερμανική θέση στη συζήτηση για σημαντικές αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες θα είναι πιο άκαμπτη.
Στην περίπτωση που ένας τέτοιος συνασπισμός δεν θα είναι δυνατός, θα υπάρξουν διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης SPD, Πρασίνων και FDP, ενώ ένα ενδεχόμενο θα ήταν και η συνέχιση του σημερινού κυβερνητικού συνασπισμού του CDU/CSU με το SPD.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
