To αδιαπέραστο τείχος των αξιώσεων της Δύσης αντιμετώπισε πίσω από τα χαμόγελα των συνομιλητών του χθες ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις Βρυξέλλες, στις διμερείς συναντήσεις που πραγματοποίησε στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Οι κατ’ ιδίαν συναντήσεις του με τους Κυριάκο Μητσοτάκη, Εμανουέλ Μακρόν, Άγκελα Μέρκελ και Τζο Μπάιντεν, σχημάτισαν στα μάτια του το δίλημμα της σημερινής Τουρκίας: Ή θα συνεχίσει να εμφανίζει εαυτόν ως την «περιφερειακή δύναμη» που παίζει σε όσα ταμπλό θέλει, αλλά θα στερηθεί τα τεράστια οφέλη που απολαμβάνει τον τελευταίο έναν αιώνα ως αναπόσπαστο μέλος της Δύσης, ή θα αντιληφθεί πού είναι τα συμφέροντά της και θα σταματήσει τους μικρομέγαλους πειραματισμούς, κυρίως με τη Ρωσία.
Μητσοτάκης - Ερντογάν: Διάλογος, παρά τις διαφορές
Ίσως η συνάντηση του Τούρκου προέδρου με τον Έλληνα πρωθυπουργό να ήταν η πιο ανώδυνη για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι δυο άνδρες συμφώνησαν ότι… διαφωνούν σε μια σειρά ζητημάτων και μετά τη συνάντηση «οι διαφορές μας παραμένουν» όπως σημείωσε σε ανάρτησή του στο twitter ο κ. Μητσοτάκης. Ωστόσο συμφώνησαν σε μια περίοδο ηρεμίας στις διμερείς σχέσεις, χωρίς προκλήσεις όπως αυτές του 2020 σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό εξυπηρετεί την Ελλάδα η οποία βρίσκεται ενώπιον μιας περιόδου κατά την οποία η κυβέρνηση θέλει να «τρέξει» τις μεταρρυθμίσεις που η πανδημία δεν της επέτρεψε να πραγματοποιήσει νωρίτερα. Εξυπηρετεί όμως και την Τουρκία, που χρειάζεται ακόμα ένα διάστημα ηρεμίας, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η «θετική ατζέντα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Άγκυρα, με προφανή οφέλη για την γείτονα, ιδιαίτερα στη περίοδο που διανύουμε, με την τουρκική λίρα να παραπαίει και την τουρκική οικονομία να κατρακυλά.
Ο Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε μια απευθείας γραμμή συνομιλίας του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, με το επιχείρημα «δεν χρειαζόμαστε τρίτους» το οποίο είχε χρησιμοποιήσει πρόσφατα για να διαμαρτυρηθεί επειδή η Ευρωπαϊκή Ένωση έθετε προς την Άγκυρα θέματα που η τελευταία θεωρεί πως είναι μόνο ελληνοτουρκικά. Στις δηλώσεις που έκανε μετά τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις του, ο κ. Ερντογάν αποκάλυψε ένα μέρος των συζητήσεων που είχε με τον κ. Μητσοτάκη: «Συμμερίζομαι απόλυτα την άποψή του ότι θα πρέπει στο Αιγαίο και σε άλλες περιοχές να κυριαρχήσει η ειρήνη και να αποφευχθεί κάθε ένταση και βεβαίως δεν θα πρέπει η συνομιλίες να γίνονται μέσω τρίτων» είπε απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τον κ. Μητσοτάκη και συμπλήρωσε πως «ένα- ένα να αρχίσουμε να καθαρίζουμε το τραπέζι. Αυτό το τραπέζι δεν πρέπει να είναι τραπέζι προβλημάτων, αλλά λύσεων… Όταν υπάρχουν θέματα που μας απασχολούν, που σίγουρα υπάρχουν θα πρέπει αυτά να τεθούν υπόψιν των επιτροπών εμπειρογνωμόνων, έτσι ώστε να διερευνηθούν οι ενδεχόμενες λύσεις… Βρίσκοντας λύσεις για το κάθε επιμέρους θέμα θα μπορέσουμε να πετύχουμε αυτόν τον στόχο…».
Μπάιντεν - Ερντογάν: Αυτές είναι οι κόκκινες γραμμές
Στη συνάντηση Μπάιντεν- Ερντογάν, πάντως, τέθηκαν με μεγαλύτερη σαφήνεια τα ζητήματα των τουρκικών μονομερών ενεργειών στην ανατολική Μεσόγειο, όπως φυσικά και το μεγάλο «αγκάθι» των διμερών σχέσεων, οι πύραυλοι S-400 που η Τουρκία προμηθεύτηκε από τη Ρωσία και οι ΗΠΑ αξιώνουν να τους… επιστρέψει πίσω. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δηλώσεις των δυο προέδρων μετά τη συνάντηση ήταν τόσο γενικόλογες και κονφορμιστικές, που πρόδιδαν ότι «κάτι ειπώθηκε» πίσω από τις κλειστές πόρτες, που πρέπει να παραμείνει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Η συζήτηση των δυο ξεκαθάρισε, όπως μεταδίδουν διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ότι η υπόθεση των S-400 σχετίζεται στην οπτική της Ουάσιγκτον με την προμήθεια των σύγχρονων μαχητικών F-35, συνεπώς η Τουρκία οφείλει να επιστρέψει τα ρωσικά αντιπυραυλικά συστήματα, η εγκατάσταση των οποίων σε ΝΑΤΟϊκό έδαφος είναι αδύνατη.
Ο Τζο Μπάιντεν έθεσε στον Ταγίπ Ερντογάν και το ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με τις καταδίκες σε φυλάκιση δεκάδων χιλιάδων αντιφρονούντων, με τη θέση εκτός νόμου αντιπολιτευόμενων κομμάτων και με τις ακρότητες εναντίον Κούρδων στην ανατολική Τουρκία.
Μέρκελ σε Ερντογάν: Ξέχνα τα δύο κράτη στην Κύπρο
Την απόλυτη αντίθεσή της στη νέα τουρκική θέση για την επίλυση του Κυπριακού, δηλαδή την de jure διχοτόμηση του νησιού με την πρόταση των δυο ανεξάρτητων κρατών, εξέφρασε στον Τούρκο πρόεδρο η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ. Η κυρία Μέρκελ, που σε τρεις μήνες αποχωρεί από τη θέση της καγκελαρίου, εξήγησε με απόλυτο τρόπο στον κ. Ερντογάν ότι η λύση του Κυπριακού δεν μπορεί παρά να αναζητηθεί στο πλαίσιο των αποφάσεων και των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Ταυτόχρονα με ανακοίνωσή του και το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι η Τουρκία είναι καλό να μην προχωρήσει σε παράνομες ενέργειες στην περιοχή των Βαρωσίων (Αμμόχωστος), γιατί υπάρχουν ενδείξεις ότι κάτι τέτοιο ετοιμάζεται κατά την επίσκεψη Ερντογάν στα κατεχόμενα.
Μακρόν σε Ερντογάν: Απόσυρε τα στρατεύματά σου από τη Λιβύη
Η Λιβύη, π εν πολλοίς προκάλεσε την κρίση στις γαλλοτουρκικές σχέσεις το 2020 απέσπασε τη μερίδα του λέοντος στη συνάντηση των προέδρων Γαλλίας και Τουρκίας, Εμανουέλ Μακρόν και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με πληροφορίες ο Γάλλος πρόεδρος αξίωσε την άμεση απόσυρση όλων των τουρκικών στρατευμάτων από το λιβυκό έδαφος, προκειμένου να δρομολογηθούν χωρίς επιρροές έξωθεν, οι εκλογές της 14ης Δεκεμβρίου από την προσωρινή κυβέρνηση της Τρίπολης. Παράλληλα, ο Μακρόν αποκάλυψε ότι κάλεσε τις ΗΠΑ και τη Νότια Αφρική να ενισχύσουν με στρατιωτικές δυνάμεις την επιχείρηση του ΝΑΤΟ κατά της τρομοκρατίας στη Δυτική Αφρική.
Συμπερασματικά: ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε χθες την ευκαιρία να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι την εικόνα που έχουν σχηματίσει για την πολιτική της χώρας του ηγέτες-κλειδιά του ΝΑΤΟ αλλά και της παγκόσμιας κοινότητας. Η εικόνα αυτή απέχει πάρα πολύ από εκείνη που ο ίδιος ο Ερντογάν ήθελε να φιλοτεχνήσει, δηλαδή της μεγάλης περιφερειακής δύναμης που επιβάλλει τις θελήσεις της και μπορεί να επιλέγει χωρίς περιορισμούς τις πολιτικές και τα κράτη με τα οποία θα συμμαχήσει σε διάφορα επίπεδα. Το πώς η χθεσινή εμπειρία του κ. Ερντογάν θα μετουσιωθεί σε πολιτική πράξη της ηγεσίας της Τουρκίας μένει να φανεί το επόμενο χρονικό διάστημα…
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
