Η χθεσινή συνάντηση και οι συνομιλίες των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Ρωσίας, Νίκου Δένδια και Σεργκέι Λαβρόφ, αποτέλεσαν έναν ακόμα ισχυρό κρίκο στην αλυσίδα της βελτίωσης των ελληνορωσικών σχέσεων και της εξεύρεσης της «χρυσής τομής», ώστε οι δυο φίλες χώρες να μπορούν να αναπτύσσουν στο έπακρο τις διμερείς του σχέσεις, παρά τις προφανώς διαφορετικές γεωστρατηγικές τους επιλογές.
Στην πολύ παραγωγική συζήτηση τους, οι δυο υπουργοί διεξήλθαν όλα τα κρίσιμα θέματα των διμερών σχέσεων Ελλάδας- Ρωσίας, αλλά και γενικότερα των σχέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης- Ρωσίας, καθώς και περιφερειακών θεμάτων που δυο κράτη- παράγοντες σταθερότητας μπορούν και πρέπει να εξετάζουν.
Συγκεκριμένα η συνάντηση Δένδια- Λαβρόφ απασχολήθηκε με πέντε κορυφαία θέματα:
1. Σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης- Ρωσίας
Οι δυο άνδρες διαπίστωσαν ταυτόχρονα ότι οι σχέσεις ΕΕ- Ρωσίας βρίσκονται σε κακή πορεία, η οποία όμως μπορεί να διορθωθεί. Ο Νίκος Δένδιας ανέφερε ότι πρόθεση της Αθήνας είναι «η σχέση μεταξύ Ένωσης και Ρωσίας να επανέλθει στο επίπεδο που βρισκόταν και όχι να διολισθήσει σε περαιτέρω επιδείνωση… Πιστεύουμε ότι η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης και παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων. Γι' αυτό είναι απαραίτητη η διατήρηση διαύλων επικοινωνίας και απώτερος σκοπός πρέπει να είναι η ομαλοποίηση αυτών των σχέσεων. Αυτό είναι προς αμοιβαίο όφελος.
Πιστεύουμε όμως ότι αυτό είναι και το συμφέρον της Ρωσίας, αφού η ΕΕ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της, ενώ αντιμετωπίζει, μαζί με την ΕΕ, κοινές προκλήσεις. Αυτό ήταν το πνεύμα της συμφωνίας που υπογράφτηκε στην Κέρκυρα πριν από τρεις δεκαετίες. Η Ελλάδα είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, δεσμεύεται από τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της. Θα συνεχίσει όμως να τονίζει την ανάγκη διατήρησης και ενίσχυσης του διαλόγου και της δημιουργίας των συνθηκών, που θα επιτρέψουν σε ένα κλίμα αλληλοσεβασμού, την εξομάλυνση και μετά, σε δεύτερη φάση, την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Αυτό είναι και το μήνυμα, που θα μεταφέρει αύριο στους Ευρωπαίους ομολόγους του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης».
Από τη δική του πλευρά ο Σεγκέι Λαβρόφ παρατήρησε ότι δεν ήταν η Ρωσία (αλλά η ΕΕ) που ξεκίνησε τον τελευταίο γύρο της έντασης με «ένα σπιράλ κυρώσεων που ξετυλίγεται από τις Βρυξέλλες». Ωστόσο, πρόσθεσε ο Ρώσος ΥΠΕΞ «επιβεβαιώσαμε την ετοιμότητά μας για εποικοδομητικό διάλογο με την ΕΕ, αλλά αποκλειστικά βάσει των αρχών της ισότητας, του αμοιβαίου σεβασμού και του υπολογισμού των συμφερόντων ο ένας του άλλου και όχι βάσει μονομερών παράνομων απαιτήσεων».
2. Βελτίωση των σχέσεων Ελλάδας- Ρωσίας
Μεγάλες προοπτικές βλέπει ο ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας στις διμερείς σχέσεις. «Μάλιστα, ξεκινάμε από ένα πολύ χαμηλό σημείο, διότι ιδιαίτερα από την ελληνική πλευρά το εμπόριο έχει συρρικνωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Συζητήσαμε τις προοπτικές ρωσικών επενδύσεων», είπε ο Έλληνας υπουργός, προσθέτοντας: «Είχα την ευκαιρία να τονίσω την τεράστια σημασία που αποδίδει η Ελλάδα στον τουρισμό, ως έναν τομέα που συνδέει τις χώρες μας, αλλά έχει κι ένα πολύ μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον».
«Εμείς, εδώ και μία εβδομάδα, έχουμε δηλώσει ότι είμαστε έτοιμοι να υποδεχθούμε τους Ρώσους που θα ήθελαν να επισκεφθούν την Ελλάδα και έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ. Όμως, ζήτησα από τη ρωσική πλευρά να λειτουργήσουν εκ νέου οι αεροπορικές συνδέσεις μεταξύ των δυο χωρών. Επαναλαμβάνω το θέμα αυτό και στο δημόσιο λόγο, όπως το ζήτησα έντονα και κατ' ιδίαν από τον κ. υπουργό», συμπλήρωσε ο Ν. Δένδιας.
Ειδικότερα για τους εμβολιασμένους με το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V, o κ. Δένδιας επεσήμανε ότι όλοι οι Ρώσοι που έχουν εμβολιαστεί ή διαθέτουν αρνητικό τεστ 72 ωρών δεν θα αντιμετωπίσουν απολύτως κανένα πρόβλημα κατά την είσοδο και τις διακοπές τους στην χώρα μας. Η διαβεβαίωση Δένδια έτυχε μεγάλης προβολής από τα ρωσικά Μέσα Ενημέρωσης.
Ο Σεγκέι Λαβρόφ ξεκίνησε τις σχετικές αναφορές με το ιστορικό υπόβαθρο των διμερών σχέσεων, αναφέροντας το ρόλο της Ρωσίας στην ολοκλήρωση της Εθνικής Παλιγγενεσίας και στην ανακήρυξη του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. «Ο ελληνικός λαός γιόρτασε μια σημαντική ημερομηνία, τα 200 χρόνια από την έναρξη του εθνικού απελευθερωτικού αγώνα. Μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι αυτή είναι μια κοινή μας γιορτή.
Η Ρωσία, χωρίς υπερβολή, συνέβαλε ιδιαίτερα στην απόκτηση της ανεξαρτησίας από την Ελλάδα, συνέβαλε στη διαμόρφωση της κρατικής της υπόστασης. Οι παραδόσεις της φιλίας και της αμοιβαίας βοήθειας είναι δοκιμασμένες στο χρόνο, ο σεβασμός και η αμοιβαία συμπάθεια αποτελούν μια σταθερή βάση των διμερών δεσμών στη σύγχρονη εποχή», πρόσθεσε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, υπογραμμίζοντας ότι παρά τις δυσκολίες από την πανδημία, η συνεργασία Ελλάδας- Ρωσίας συνεχίζει να αναπτύσσεται σταδιακά, με τη συμβολή του εποικοδομητικού πολιτικού διαλόγου σε υψηλό και υψηλότατο επίπεδο. Σύμφωνα με τον κ. Λαβρόφ, «σήμερα εξετάσαμε την πρόοδο στην εφαρμογή των συμφωνιών, που επιτεύχθηκαν από τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Β. Πούτιν και τον πρωθυπουργό της Ελλάδας Κ. Μητσοτάκη, καθώς και τις αποφάσεις που συζητήθηκαν κατά τη συνάντηση του πρωθυπουργού της Ρωσικής Ομοσπονδίας Μ. Μισούστιν με τον Κ. Μητσοτάκη στις 24 Μαρτίου και την τηλεφωνική τους συνομιλία στις 5 Μαΐου».
3. Κυπριακό
Το θέμα της Κύπρου αφορά όχι μόνο στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά γενικότερα στην ειρήνη και σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής, η οποία αναμφίβολα ενδιαφέρει τη Ρωσία. Οι δυο χώρες συμπίπτουν στην ανάγκη επίλυσης του θέματος με βάση τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.
Ο Νίκος Δένδιας δήλωσε μετά τη συνάντηση στους δημοσιογράφους: «Ενημέρωσα τον υπουργό για τις συζητήσεις στη Γενεύη για το Κυπριακό, αλλά και τα ευρύτερα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου» ενώ ο Σεργκέι Λαβρόφ ήταν πολύ πιο αναλυτικός: «Η ρωσική θέση συνίσταται στην ανάγκη εξεύρεσης διευθέτησης βάσει των υφιστάμενων ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, τα οποία προϋποθέτουν διαπραγματεύσεις με σκοπό τη δημιουργία μιας δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας.
Αυτή είναι η εντολή που καθοδηγεί τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και εκείνους στους οποίους ανέθεσε συγκεκριμένα να χειριστούν το Κυπριακό. Έχουμε ήδη εκφράσει τη θέση μας επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια, όταν ενεργοποιήθηκαν οι προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού, η οποία έγκειται στο ότι θα ήταν ιδανικό να μεταβιβαστούν τα ζητήματα των εγγυήσεων ασφαλείας στη δικαιοδοσία των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Θα έχουμε αυτό ως αφετηρία μας στα περαιτέρω βήματά μας. Είμαστε έτοιμοι, εάν το επιθυμούν τα μέρη, να καταβάλουμε προσπάθειες διαμεσολάβησης προς την κατεύθυνση, θα το υπογραμμίσω για άλλη μια φορά, των αρχών που ενέκρινε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ».
4. Ο ρόλος της Τουρκίας
Ήταν ασφαλώς ένα από τα δυσκολότερα θέματα, καθώς η στρατηγική συμπόρευση Ρωσίας και Τουρκίας απαιτούσε προσεκτικούς χειρισμούς από την ελληνική πλευρά. Ο Νίκος Δένδιας ανέφερε: «Υπογράμμισα τη βούληση της Ελλάδας για την προώθηση μιας ατζέντας ενός ειλικρινούς διαλόγου με την Τουρκία, όμως πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Και τόνισα και πάλι τη μεγάλη ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επανειλημμένα υποστηρίξει το αναφαίρετο δικαίωμα στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων και το γεγονός ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλύονται στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, κάτι που ο υπουργός μού επανέλαβε και κατά τις σημερινές συζητήσεις μας».
Ο κ. Δένδιας δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στο ότι «η Τουρκία αυτοπροβάλλεται ως διάδοχος της οθωμανικής κληρονομιάς, αλλά και ως ο ηγέτης των απανταχού μουσουλμάνων, μια πρακτική που δημιουργεί αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή» της Ανατολικής Μεσογείου.
Από την πλευρά του ο Σεργκέι Λαβρόφ περιορίστηκε να δηλώσει για το θέμα αυτό ότι όλες οι εντάσεις και συγκρούσεις σε Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Ανατολική Μεσόγειο, Λιβύη, Συρία και Υπερκαυκασία «μπορούν να επιλυθούν αποκλειστικά με πολιτικά και διπλωματικά μέσα επί των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και χωρίς να επιτραπεί η αντιπαράθεση».
5. Οι ιστορικοί δεσμοί των δυο λαών
Σε αυτό το πεδίο ο Νίκος Δένδιας βρήκε ευκαιρία να αναφερθεί στους Έλληνες που ζουν σε ρωσικά εδάφη, τους ομογενείς του Πόντου τους οποίους επισκέπτεται στις πόλεις Ανάπα και Γκελεντζίκ: «Όπως αποκαλύπτει και η περιοχή του Εύξεινου Πόντου, την οποία επισκέπτεται η ελληνική αντιπροσωπεία, καθώς «είναι στενά συνδεδεμένη με την ελληνική ιστορία εδώ και 2500 χιλιάδες χρόνια».
«Και όπως είπε ο υπουργός, υπάρχει ευημερούσα ελληνική κοινότητα, την οποία θα έχω την ευκαιρία να συναντήσω αύριο στο Γκελεντζίκ και την Ανάπα», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών, θυμίζοντας ότι «γιορτάζουμε τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και θα ήθελα και με αυτήν την ευκαιρία να εκφράσω στη Ρωσία την ευγνωμοσύνη μας για την ιδιαίτερη συνεισφορά της στην απελευθέρωση της πατρίδας μας… Οι δεσμοί μεταξύ των δύο χωρών μας είναι ιστορικοί και πολυ-επίπεδοι. Άλλωστε, ευελπιστούμε να πραγματοποιηθούν φέτος όσες περισσότερες εκδηλώσεις είναι δυνατόν στο πλαίσιο του Έτους Ιστορίας Ελλάδας - Ρωσίας για να υπογραμμιστεί αυτή η σχέση. Σήμερα συζητήσαμε εκτενώς για τις προοπτικές εμβάθυνσης των σχέσεων μας σε διάφορους τομείς, χτίζοντας πάνω στις συζητήσεις, που είχαμε το περασμένο φθινόπωρο στην Αθήνα, αλλά και στις επαφές του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον ομόλογό του Μιχαήλ Μισούστιν, ο οποίος μας έκανε την τιμή να παρευρεθεί στις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από το 1821».
Ο Σεργκέι Λαβρόφ προτίμησε να αναφερθεί και στους σύγχρονους δεσμούς Ελλάδας και Ρωσίας και ειδικότερα «στις πολιτιστικές και ανθρωπιστικές ανταλλαγές που αναπτύσσονται θετικά και συμφώνησε ότι το Κοινό Έτος Ιστορίας που υλοποιείται φέτος υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας Β. Πούτιν και του πρωθυπουργού της Ελληνικής Δημοκρατίας Κ. Μητσοτάκη θα δώσει επιπλέον ώθηση στις επαφές μεταξύ των ανθρώπων, ενώ η διενέργεια περισσότερων από 120 εκδηλώσεων, «θα συμβάλει στην εδραίωση της εμπιστοσύνης και της αμοιβαίας κατανόησης, της φιλίας μεταξύ των λαών μας».
«Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με τα αποτελέσματα των συνομιλιών και από το γεγονός ότι οι Έλληνες εταίροι είναι καταρχήν διατεθειμένοι να προωθήσουμε περαιτέρω τη διμερή συνεργασία σε διάφορους τομείς», κατέληξε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
