Χρειάζεται πολύς χρόνος για να αφαιρεθεί πλήρως το βάρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) από τους ισολογισμούς των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη δυναμική της ανάπτυξη. Επομένως, είναι σημαντικό να αποφευχθεί η εκ νέου συσσώρευση ΜΕΔ, καθώς οι ευρωπαϊκές οικονομίες περνούν από φάσεις μετασχηματισμού και εκτίθενται σε νέους κραδασμούς.
Αυτό υπογράμμισε η επικεφαλής του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, Claudia Buch μιλώντας στο συμπόσιο της Βundesbank, προχθές στην Φρανκφούρτη, τονίζοντας ότι η ανθεκτικότητα των τραπεζών στην Ευρώπη έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία λόγω πολλών παραγόντων. Ωστόσο το περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν οι τράπεζες έχει αλλάξει σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα οι κίνδυνοι στον τομέα της πληροφορικής και του κυβερνοχώρου αυξάνονται και οι τα περιστατικά – επιθέσεις που διπλασιάστηκαν από το 2022 εως το 2023 έχουν γίνει πιο περίπλοκες, μπορούν να διαταράξουν σε μεγάλο βαθμό τη λειτουργία των τραπεζών, με δυνητικά σημαντικές οικονομικές και νομικές επιπτώσεις.
Ετσι, οι «κίνδυνοι παλαιού τύπου» έχουν μειωθεί ωστόσο οι κίνδυνοι εξελίσσονται που σημαίνει ότι και η διαχείριση τους από τις τράπεζες πρέπει να επίσης να εξελιχθεί . Πολλοί κίνδυνοι είναι αρκετά νέοι που σημαίνει ότι τα προηγούμενα δεδομένα και τα υπάρχοντα μοντέλα κινδύνου παρέχουν ελάχιστη καθοδήγηση για το μέλλον. Υπάρχει μεγάλος βαθμός αβεβαιότητας. Οι τράπεζες πρέπει επομένως να εργαστούν με αναλύσεις σεναρίων, θέτοντας πρόσθετες απαιτήσεις στη διακυβέρνηση και τη διαχείριση κινδύνων, προειδοποιεί η επικεφαλής του SSM.
►Διαβάστε επίσης: Εταιρείες «ζόμπι»: Γιατί πρέπει να αποπληρώσουν δάνεια 500 δισ. δολαρίων - Υψηλό το ποσοστό και στην Ελλάδα
Ειδικότερα σε ότι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που κάποτε ήταν η καταστροφή του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, όπως είπε η επικεφαλής του SSM, έχουν μειωθεί σημαντικά και ο σχετικός δείκτης έχει υποχωρήσει κάτω από το 2% το 2023 όταν το 2015 ήταν πάνω από 7%.
«Αυτό είναι αποτέλεσμα καλύτερων μακροοικονομικών συνθηκών, καλύτερης εποπτείας, καλύτερων ρυθμιστικών πλαισίων και καλύτερης διαχείρισης δανείων στις τράπεζες. Αλλά οι οικονομικές κρίσεις ρίχνουν μεγάλες σκιές»
Αργά και συχνά
Τα νέα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια εμφανίζονται αργά και συχνά όχι στις χώρες ή στους τομείς που επηρεάζονται από παλιά – κληροδοτημένα ΜΕΔ.
«Πιο ορατή άνοδος σημειώνεται στα εμπορικά ακίνητα, έναν τομέα που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στα υψηλότερα επιτόκια και στην εξασθένηση της ανάπτυξης. Πιο πρόσφατα, το χαρτοφυλάκιο δανείων προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις άρχισε επίσης να παρουσιάζει αυξημένες ευπάθειες. Από τα μέσα του 2023, οι τράπεζες αναφέρουν αύξηση στα δάνεια του Σταδίου 2 και στις πρόωρες καθυστερήσεις, υπογραμμίζοντας τις αδυναμίες και ενδέχεται να μετατραπούν σε μελλοντικά Μη Εξυηπρετούμενα Δάνεια .
Οι ροές προβλέψεων των τραπεζών συχνά δεν έχουν ακόμη αντιπροσωπεύσει αυτήν την αναδυόμενη επιδείνωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων και οι δείκτες κάλυψης για τα ΜΕΔ μειώνονται.
►Διαβάστε επίσης: Tράπεζες: Παίρνουν προβλέψεις για τα «κόκκινα» δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου
Άλλοι τομείς όπου θα μπορούσαν να προκύψουν NPLs είναι λιγότερο ορατοί. Θα χρειαστεί χρόνος για να αρχίσουν να πραγματοποιούνται πιθανές απώλειες δανείων, καθώς η πίεση για διαρθρωτικές αλλαγές φθάνει στην πραγματική οικονομία, οι επηρεαζόμενες επιχειρήσεις εξαντλούν τα χρηματοοικονομικά αποθέματά τους και τα αποτελέσματα των προγραμμάτων δημοσιονομικής στήριξης εξαφανίζονται.» εξηγεί η Claudia Buch.
Τα μεγάλα σοκ
Αρκετά μεγάλα σοκ, όπως η πανδημία COVID-19, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση, η αύξηση του πληθωρισμού και οι αναταράξεις στις διεθνείς τραπεζικές αγορές τον Μάρτιο του 2023, είχαν βαθιές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, σημειώνει η επικεφαλής του SSM. Η κλιματική αλλαγή και η υποβάθμιση της φύσης απαιτούν βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία και επηρεάζουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες. Η ψηφιοποίηση και η είσοδος νέων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στην αγορά αλλάζουν τον ανταγωνιστικό χαρακτήρα των τραπεζικών αγορών. Επιπλέον, οι αυξημένοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι έχουν αντίκτυπο στη μεταπολεμική παγκόσμια θεσμική τάξη και τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις.
«Oλα αυτά πυροδοτούν διαρθρωτικές αλλαγές στην πραγματική οικονομία και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα – αλλαγές που θα χρειαστούν χρόνο για να υλοποιηθούν πλήρως και των οποίων τα τελικά αποτελέσματα είναι εξαιρετικά αβέβαια. Αυτοί οι εξελισσόμενοι κίνδυνοι σημαίνουν ότι η εποπτεία πρέπει επίσης να εξελιχθεί, και εξελίσσεται.» είπε η Buch που περιέγραψε τις πρωτοβουλίες και ειδικότερο το μεταρρυθμισμένο SREP (Διαδικασία Εποπτικού Ελέγχου και Αξιολόγηση που δείχνει την κατάσταση μιας τράπεζας σε σχέση με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις και τον τρόπο με τον οποία αντιμετωπίζει τους κινδύνους) η εποπτεία να γίνει πιο αποτελεσματική και παρεμβατική. Οι αλλαγές θα εφαρμοστούν σταδιακά, ξεκινώντας από το δεύτερο εξάμηνο του 2024, και θα οριστικοποιηθούν για τον κύκλο SREP του 2026.
«Οι τράπεζες που διαθέτουν σύγχρονες δομές διακυβέρνησης έχουν καλύτερες μελλοντικές εκτιμήσεις κινδύνου, μπορούν πιο εύκολα να προστατευτούν από απρόβλεπτα γεγονότα και μπορούν να συνεχίσουν να παρέχουν υπηρεσίες στους πελάτες τους, μεταξύ άλλων σε περιόδους διαρθρωτικών αλλαγών και σε περιόδους κρίση.» καταλήγει η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εποπτείας.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
