Οι επενδύσεις το 2022 σε παραγωγικούς όρους ήταν κατά περίπου 50% χαμηλότερες σε σχέση με το 2008, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και για να καλυφθεί το επενδυτικό χάσμα με την Ευρώπη, που προκλήθηκε ως συνέπεια της δεκαετούς κρίσης.
Οι παραγωγικές επενδύσεις στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν το 12% του ΑΕΠ, έναντι περίπου 16% του ΑΕΠ στην Ευρωπαϊκή Ένωση σύμφωνα με ετήσια έρευνα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για το 2023, που παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα η Ντέμπορα Ρεβολτέα, επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΤΕπ.
Η υλοποίηση ενός ευρέως φάσματος φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων, όπως στη δικαιοσύνη και τη γραφειοκρατία αλλά και κατάργηση των εμποδίων στον ανταγωνισμό στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών καθώς και η ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα αποτελούν προϋποθέσεις, σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος για την κάλυψη του επενδυτικού κενού. Πρόσφατη μελέτη του ΔΝΤ, την οποία επικαλέστηκε ο Γιάννης Στουρνάρας, το επενδυτικό κενό έφτασε ως το 8% το 2019 και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕ οι επενδύσεις στην Ελλάδα το 2023 ήταν 14,3% του ΑΕΠ έναντι 22% στην Ε.Ε.
►Διαβάστε επίσης: Γ. Στουρνάρας: Θετική έκπληξη της ελληνικής οικονομίας - Κοντά στο 2% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα το 2023
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Γιώργος Ζαββό ούτε οι δημόσιοι προϋπολογισμοί (εθνικοί και ενωσιακοί), ούτε οι τραπεζικοί ισολογισμοί είναι αρκετοί ώστε να καλυφθούν οι συνολικές ανάγκες για επενδύσεις που υπολογίζονται σε 1 τρισ. ευρώ ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε επειγόντως όπως είπε ενεργοποίηση των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών.
«Οι τιτλοποιήσεις αποτελούν το πολύτιμο εργαλείο, γιατί επιμερίζουν τον κίνδυνο και κυρίως αποτελούν το δεύτερο ‘τούρμπο’ του χρηματοπιστωτικού συστήματος, όταν ‘σκαλώνει’ ο τραπεζικός τομέας» υποστήριξε ο Γ.Ζαββός συμπληρώνοντας ότι η τραπεζική χρηματοδότηση των επενδυτικών αναγκών θα μπορούσε να ενισχυθεί περαιτέρω με τη χρήση όλων των εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως της ΕΤΕπ και της ΕΑΤ.
Σημειώνεται ότι οι επενδύσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην χώρα μας πέρσι ξεπέρασαν τα 2,5 δισ. ευρώ ενώ η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα τα τρία τελευταία χρόνια έχει χορηγήσει περισσότερα από 45.000 δάνεια με τις συνολικές εκταμιεύσεις να είναι περί τα 9 δις ευρώ, ενώ έχουν δημιουργηθεί 19.000 θέσεις εργασίας.
Σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης
Στελέχη της αγοράς ωστόσο κάνουν λόγο για σημαντικό έλλειμμα ενημέρωσης σε ότι αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία – προγράμματα κυρίως των άμεσα ενδιαφερόμενων και προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να εστιάσει τόσο το ίδιο το κράτος αλλά και οι τράπεζες, όσο και τα επιμελητήρια και άλλοι φορείς θα πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους. Από την άλλη πλευρά θα πρέπει να υπάρξει όσο το δυνατόν ανάλυση και καλύτερη χαρτογράφηση κλάδων/τομέων της οικονομία και γεωγραφικών περιοχών ώστε να είναι πιο στοχευμένα τα μελλοντικά προγράμματα (είτε αυτά αφορούν την ΕΑΤ, είτε ΕΣΠΑ κ.λπ).
►Διαβαστε επίσης: Γ. Στουρνάρας: «Καμπανάκι» για το χαμηλό ποσοστό των εκταμιεύσεων από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης
Αλλά και όσο το δυνατόν καλύτερη παρακολούθηση της πορείας των επενδύσεων – έστω δειγματοληπτικά - που υλοποιούνται με τη χρήση εθνικών και ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων.
Σε ότι αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το ποσοστό απορρόφησης είναι ικανοποιητικό και φέρνει την Ελλάδα στην 4η θέση της κατάταξης με 41% (οι «ελληνικοί» πόροι ανέρχονται σε 36 δισ ευρώ) ωστόσο οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις προχωρούν με βραδύτερο ρυθμό – 14% του συνόλου – όπως ανέφερε ο Γιάννης Στουρνάρας.
Βέβαια, σύμφωνα με την Χαρούλα Απαλαγάκη, γενική διευθύντρια της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών «μια τράπεζα, για να προχωρήσει με την εκταμίευση πρέπει να λάβει το σχετικό πιστοποιητικό, η έκδοση του οποίου μπορεί να κάνει μέχρι και επτά μήνες. Είναι λογικό, λοιπόν, η διαδικασία να τραβάει σε χρόνο».
Τραπεζικά στελέχη εξηγούν οι εκταμιεύσεις εξαρτώνται από τον ρυθμό υλοποίησης των επενδύσεων. Ούτε οι τράπεζες, ούτε οι επενδυτές θέλουν, όπως λένε, να καθυστερήσουν την υλοποίηση μια επένδυσης που χρηματοδοτείται με προνομιακούς όρους αλλά το εντελώς αντίθετο. Έτσι, οι όποιες καθυστερήσεις οφείλονται κατά κύριο λόγο σε «εξωγενείς» παράγοντες, κυρίως γραφειοκρατικούς.
Επενδυτικές προοπτικές και ανησυχίες
Η αβεβαιότητα για το μέλλον, το ενεργειακό κόστος και διαθεσιμότητα ειδικευμένου προσωπικού είναι τα σημαντικότερα μακροπρόθεσμα εμπόδια για επενδύσεις στην Ελλάδα όπως προκύπτει από την Επισκόπηση Επενδύσεων 2023 για την Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Ωστόσο, είναι λιγότερο ανήσυχες σε σχέση με το 2022, αναφορικά με τα παραπάνω που αποτελούν εμπόδια για επιχειρήσεις σε όλη της Ε.Ε.
Στα καλά να νέα της επισκόπησης είναι η μεγάλη μείωση του ποσοστού των επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν περιορισμούς χρηματοδότησης καθώς έχει μειωθεί στο μισό, στο 7,9% σε σχέση με ένα χρόνο (16%) συγκλίνοντας με τον μέσο όρο της Ε. (6,1%). Ο κύριος περιορισμός που αναφέρουν οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι η απόρριψη (5,8%) και η υπερβολικά ακριβή χρηματοδότηση (1,7%).
Σημειώνεται ότι το 26% των επιχειρήσεων στην Ελλάδα δηλώνει δυσαρεστημένο από το κόστος χρηματοδότησης έναντι 14% στην Ε.Ε
Σε ότι αφορά τις επενδυτικές προοπτικές οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι πιο αισιόδοξες από τις ευρωπαϊκές. Το 23% αναμένει αύξηση αντί για μείωση των επενδύσεων (το 2022 το ποσοστό ήταν 28%) όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 14%.
Στο 75% διαμορφώνεται το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που αναφέρουν ότι πραγματοποίησαν επενδύσεις το 2022 (έναντι 67%, το 2021), δέκα μονάδες πίσω από τον μέσο όρο της Ε.Ε (85%).
Οι επενδύσεις στην επέκταση της παραγωγικής ικανότητας (36%) είναι η πιο συχνά αναφερόμενη προτεραιότητα για την επόμενη τριετία και ακολουθούν οι επενδύσεις σε νέα προϊόντα ή υπηρεσίες (32%).
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
